Bultje op de neus: symptomen, oorzaak en behandeling

Een bultje op de neus kent vele mogelijke oorzaken. Bij een huidkleurig bultje of knobbeltje op de neus gaat het vaak om een fibrous papule of the nose / of the face. Dit is een goedaardig huidkleurig bultje of papeltje in het gelaat, vaak op of rond de neus, of lip. Het bultje is zo'n 1-5 mm. Vaak gaat het om één bultje in het gezicht, soms gaat om om meer bultjes. De oorzaak is niet precies bekend. Het bultje hoeft vanuit medisch oogpunt bezien niet behandeld te worden. Ze kunnen worden verwijderd of weggehaald als ze als cosmetisch storend worden ervaren. Er zijn daarnaast nog andere mogelijke oorzaken van een bultje op de neus, waaronder een fibroma (een goedaardig huidgezwelletje) en een Spitz naevus, een goedaardige, veelal rozerood bol en glad gezwelletje. Bobbeltjes op de neus worden vaak als cosmetisch storend ervaren. De behandeling van een bultje op de neus hangt af van de onderliggende oorzaak.

• Een bultje op de neus: oorzaken en oplossingen
• Epidemiologie van een bultje op de neus: wie, wat, waar en waarom?
• Pathofysiologie en ontstaansmechanisme van neusbultjes
• Oorzaken van een bultje op de neus
• Bultje op de neus door een fibrous papule
• Adnextumor
• Melanoom
• Rood knobbeltje op de neus door atypisch fibroxanthoom
• Bultje op de neus door dermatofibroom
• Epidermale cyste
• Rosacea
• Keloïdvorming
• Sebaceous hyperplasie
• Folliculitis
• Milia of gerstekorrel
• Herpes simplex
• Lupus pernio
• Cutane sclerose (bindweefselziekte)
• Keratoacanthoom
• Pseudofolliculitis barbae (scheerbultjes)
• Lipoïde necrobiose
• Seborroïsch eczeem
• Angio-oedeem
• Syringoom
• Acne
• Overige oorzaken van bultjes op de neus
• Onderzoek en diagnose
• Anamnese
• Fysiek onderzoek
• Dermatoscopie
• Biopsie
• Differentiële diagnose
• Beeldvormend onderzoek
• Behandeling van een bultje op de neus
• Lokale behandelingen met zalf en crème
• Gels en crèmes met antibioticum
• Cryotherapie: bultjes bevriezen
• Chemical peels: huidvernieuwing met zuren
• Electrocauterisatie: precisie met hitte
• Laserbehandelingen
• Radiofrequentie (RF)-behandeling
• Curettage en shave-excisie
• Corticosteroïden-injectie voor ontstoken cysten
• Fotodynamische therapie (PDT) bij huidkankergerelateerde bultjes
• Alternatieve behandelingen: kruiden en natuurlijke oliën
• Hormonale behandeling bij hormonale acne-bultjes
• Prognose
• Complicaties
• Preventie

Een bultje op de neus: oorzaken en oplossingen

Stel je voor: je kijkt 's ochtends in de spiegel, klaar om de dag te beginnen, en daar is het – een klein bultje dat gisteravond nog nergens te bekennen was. Misschien denk je nog, "Ach, het zal wel wegtrekken," maar later op de dag zie je het opnieuw in de reflectie van je scherm of het raam. Je raakt het even aan, voelt een licht prikje of misschien een beetje jeuk. Waar komt zo’n bultje ineens vandaan? En wat betekent het eigenlijk?

Een bultje op de neus kan allerlei oorzaken hebben, van een onschuldige puist of ingegroeid haartje tot iets wat meer aandacht vraagt, zoals een allergische reactie of een goedaardig gezwelletje. Onze neuzen zijn behoorlijk gevoelig en blootgesteld aan allerlei invloeden, van weersomstandigheden tot bacteriën en de constante druk van brilneuzen of zonnebrillen. Dit kleine, soms storende bultje kan dus van alles zijn, en hoewel het vaak geen reden tot zorg is, helpt het om te weten waar je op moet letten en welke opties er zijn om het weer te laten verdwijnen.

Laten we een duik nemen in de mogelijke oorzaken en wat je kunt doen om een bultje op je neus effectief te behandelen en, waar mogelijk, te voorkomen.

Epidemiologie van een bultje op de neus: wie, wat, waar en waarom?

Een bultje op de neus is voor velen een bekend verschijnsel, maar achter dat kleine, soms irritante bultje zit een wereld aan variabelen die zijn voorkomen beïnvloeden. Van genetische aanleg en geslacht tot omgevingsfactoren zoals klimaat, leefstijl en voeding, het ontstaan van bultjes op de neus verschilt wereldwijd en in diverse demografische groepen. Hier volgt een uitgebreid overzicht van de epidemiologie van deze neusbultjes – van Nederland en België tot ver daarbuiten.

Geslacht en leeftijd: wie heeft meer kans op een bultje op de neus?
Bultjes op de neus komen bij zowel mannen als vrouwen voor, maar er zijn subtiele verschillen. Bij volwassenen komen neusbultjes vaker voor bij mannen, terwijl bij tieners en jongvolwassenen vooral vrouwen er last van lijken te hebben, wat vermoedelijk te maken heeft met hormonen en huidgevoeligheid. Talgklieractiviteit is hoger in de puberteit en bij jongvolwassenen, en deze activiteit leidt tot verstopte poriën en ontstekingen. Bij mannen boven de 40 jaar is het percentage van goedaardige bultjes, zoals fibromen, ongeveer 15% hoger dan bij vrouwen.

Kinderen hebben in het algemeen minder vaak bultjes op de neus door hun zachtere huid en minder ontwikkelde talgklieren. Bij kinderen worden neusbultjes voornamelijk veroorzaakt door insectenbeten, allergieën of virale infecties zoals molluscum contagiosum, vooral in tropische en vochtige klimaten.

Klimaat: hoe temperatuur en luchtvochtigheid invloed hebben
Het klimaat speelt een belangrijke rol bij de vorming van bultjes op de neus. In warme en vochtige klimaten, zoals in de Nederlandse Antillen, is het percentage van bultjes door bacteriële of schimmelinfecties hoger. Dit komt doordat hitte en vocht een ideale omgeving bieden voor bacteriën en schimmels om zich te vermenigvuldigen, wat kan leiden tot infecties van de huidporiën.

In koude, droge klimaten is het tegenovergestelde waar: de huid raakt sneller geïrriteerd door de droogte, wat de talgklieren stimuleert om meer olie te produceren. Deze overproductie kan leiden tot verstopte poriën en bultjes op de neus. In Nederland komt dit vooral voor in de winter, en ongeveer 20% van de mensen ervaart meer huidproblemen in koude maanden.

Voeding en leefstijl: invloed van wat we eten en hoe we leven
Voeding speelt een grote rol in het ontstaan van bultjes op de neus, vooral door de invloed van bepaalde voedingsstoffen op de talgproductie en ontstekingsreacties. Voedingsmiddelen rijk aan geraffineerde suikers en vetten kunnen ontstekingsreacties in het lichaam bevorderen, wat kan bijdragen aan het ontstaan van bultjes. Uit studies blijkt dat mensen die een dieet volgen met veel zuivelproducten en geraffineerde koolhydraten 20-25% meer kans hebben op acne en bultjes op de neus.

Daarnaast kunnen roken en stress de huid kwetsbaarder maken. Roken vermindert de zuurstoftoevoer naar de huid, wat de natuurlijke genezingsprocessen verstoort, terwijl stress de talgproductie stimuleert, wat kan leiden tot verstopte poriën. In Nederland en België wordt gerapporteerd dat 30% van de mensen met een stressvolle levensstijl regelmatig last heeft van bultjes op het gezicht, inclusief de neus.

Genetica: de invloed van erfelijkheid op neusbultjes
Genetica speelt ook een grote rol in het ontstaan van bultjes op de neus. Mensen met een familiaire aanleg voor acne, eczeem of rosacea hebben een verhoogde kans op bultjes op de neus door genetisch bepaalde huidgevoeligheid en talgproductie. In Europa blijkt ongeveer 40% van de mensen met chronische huidproblemen een familiegeschiedenis te hebben van huidgevoeligheid of acne. Rosacea, een chronische huidaandoening die kan leiden tot rode bultjes op en rond de neus, komt vaker voor bij mensen van Noord-Europese afkomst.

Internationale verschillen: Nederland, België, de overzeese gebiedsdelen en wereldwijd
Er zijn aanzienlijke verschillen in de epidemiologie van neusbultjes tussen Nederland, België en hun overzeese gebiedsdelen. In Nederland en België worden bultjes op de neus vaak gerelateerd aan omgevingsfactoren zoals een koud en droog winterklimaat en blootstelling aan vervuilde lucht. In steden met veel luchtvervuiling, zoals Antwerpen, wordt bij ongeveer 25% van de stedelijke bevolking een verhoogde kans op huidproblemen geconstateerd, waaronder bultjes op de neus.

In de overzeese gebieden, zoals Curaçao en Aruba, komt huidirritatie door insectenbeten en zongedrag vaker voor, wat leidt tot bultjes door allergische reacties en zonnenschade. Mensen die vaak aan de zon worden blootgesteld zonder bescherming hebben 35% meer kans op bultjes op de neus door zonneallergie of zonnekeratosen (huidverhardingen veroorzaakt door zonneschade).

Specifieke voorbeelden: bultjes door rosacea en ingegroeide haartjes
Een voorbeeld is de huidaandoening rosacea, die in Nederland en België bij ongeveer 10% van de volwassenen voorkomt, vooral bij mensen van Noord-Europese afkomst. Bij rosacea ontstaat er chronische roodheid en soms bultjes rond de neus en wangen, wat verergert door stress, warme dranken en gekruid voedsel.

In tropische en vochtige klimaten zien we een hogere incidentie van ingegroeide haartjes in de neus, wat kan leiden tot ontstoken bultjes. Deze aandoening treedt vaak op bij mannen die een volle baardgroei hebben, omdat deze haartjes gemakkelijker in de huid teruggroeien. In Suriname bijvoorbeeld, waar het klimaat vochtig en warm is, meldt bijna 20% van de mannen met baardgroei af en toe last te hebben van ingegroeide haartjes op of rond de neus.

Pathofysiologie en ontstaansmechanisme van neusbultjes

De neus – een centraal en gevoelig deel van ons gezicht – is een hotspot voor het ontstaan van bultjes. Maar waarom precies? De ontwikkeling van bultjes op de neus is een proces waarbij zowel interne factoren, zoals hormonen en genetica, als externe prikkels een rol spelen. Van ontstekingen en overproductie van talg tot infecties en immuunreacties, hier duiken we in de complexe en fascinerende ontstaansmechanismen achter dit veelvoorkomende verschijnsel.

Overactieve talgklieren en verstopte poriën
De huid van de neus bevat een hoge concentratie talgklieren die essentieel zijn voor het beschermen en hydrateren van de huid. Onder invloed van hormonale schommelingen, vooral tijdens de puberteit, kan de activiteit van deze klieren echter flink toenemen. De talgklieren produceren dan overmatig veel talg, wat zich ophoopt in de poriën. Wanneer deze mix van talg en dode huidcellen de poriën afsluit, ontstaan kleine ophopingen onder de huid die resulteren in bultjes zoals mee-eters (open comedonen) en witte puistjes (gesloten comedonen).

Ontstekingsreactie en de rol van bacteriën
Zodra een porie is verstopt, kan dit een ideale leefomgeving vormen voor de bacterie Cutibacterium acnes (voorheen Propionibacterium acnes), die van nature op onze huid voorkomt. In afgesloten poriën zonder zuurstof kan deze bacterie zich vermenigvuldigen, wat leidt tot een ontstekingsreactie. Het immuunsysteem reageert door witte bloedcellen naar de poriën te sturen, wat resulteert in een rode, gezwollen bult en soms zelfs pijnlijke cysten. Dit verklaart waarom acne op de neus soms hardnekkig en gevoelig kan zijn.

Invloed van hormonen: schommelingen en gevoeligheden
Hormonen spelen een cruciale rol in het ontstaan van bultjes op de neus, vooral androgenen – hormonen die de talgproductie stimuleren. Tijdens de puberteit, menstruatiecyclus, zwangerschap of stressperioden verhogen de androgenen de talgproductie. Deze hormoongevoeligheid verschilt per persoon en verklaart waarom sommige mensen een vettere huid en daarmee meer last van bultjes hebben. Genetische aanleg bepaalt vaak hoe sterk de huid op hormonale schommelingen reageert en hoe intens het bultjesproces verloopt.

Externe factoren: irritatie, producten en omgevingsinvloeden
Externe factoren zoals huidproducten, make-up, het dragen van brillen en zelfs weercondities kunnen de huid van de neus irriteren. Verkeerde producten met ingrediënten zoals oliën of comedogene stoffen (stoffen die de poriën verstoppen) kunnen bijdragen aan de vorming van bultjes. Ook het voortdurend aanraken van de neus met de handen, bijvoorbeeld bij het opdoen van make-up of het dragen van een bril, kan bacteriën overbrengen en poriën afsluiten, wat de kans op bultjes vergroot.

Chronische huidaandoeningen: rosacea en seborrhoïsch eczeem
Bij sommige mensen is de oorzaak van bultjes op de neus niet acne, maar eerder een onderliggende huidaandoening zoals rosacea of seborrhoïsch eczeem. Rosacea veroorzaakt langdurige roodheid en kleine bultjes rond de neus en wangen, vaak verergerd door warm eten, alcohol of temperatuurwisselingen. Seborrhoïsch eczeem daarentegen is een chronische huidaandoening die zich manifesteert door schilferende, rode huid en soms bultjes, veroorzaakt door een overgevoelige reactie op een gist die van nature op de huid voorkomt.

Afweermechanismen en genetische invloed
De huid fungeert als een barrière tegen bacteriën en andere microben. Bij mensen met een genetische aanleg voor gevoelige huid of chronische huidproblemen, zoals rosacea, is de natuurlijke afweer van de huid verstoord. Dit leidt tot overreactie op prikkels en verhoogt het risico op bultjes en ontstekingen. Genetische factoren bepalen ook de grootte en gevoeligheid van de talgklieren, wat verklaart waarom sommige families vatbaarder zijn voor huidproblemen dan andere.

Oorzaken van een bultje op de neus

Er zijn veel mogelijke oorzaken van een bultje op de neus en soms ook meerdere bultjes of knobbeltjes op de neus. Het kan hierbij gaan om kleine tot grote bultjes, knobbeltjes of pukkeltjes op de neus. Deze laesies zijn ofwel tijdelijk van aard, of ze zijn zonder behandeling permanent aanwezig. Een bobbeltje of knobbeltje op de neus kan allerlei kleuren hebben, van vleeskleurig tot rood of bruin. Ze ontstaan verder overal op de neus, van de rug van de neus tot aan de neusvleugels.

Bultje op de neus door een fibrous papule

Een fibrous papule of the nose / of the face is een veel voorkomend, klein, huidkleurig bultje of papeltje in het gelaat, vaak op of rond de neus, of lip. Het goedaardige bultje is zo'n 1-5 mm. Het komt meestal solitair voor, maar er kunnen meerdere aanwezig zijn. De huidafwijking komt vooral rond de 50 jaar. De oorzaak is niet precies bekend. Het wordt beschouwd als een variant van een angiofibroom. Soms is het bultje gepigmenteerd. De papule heeft een karakteristiek uiterlijk onder de microscoop.

Symptomen
Wat zijn de klinische kenmerken van een fibrous papule? Een fibrous papule komt vooral bij wat oudere volwassenen voor, maar het kan ook optreden bij adolescenten of jongvolwassen. Deze afwijking wordt vooral gezien op de neus en minder vaak elders op het gezicht. Het is een bolvormige glanzende laesie van 1-55 mm in diameter. Hoewel het soms sterk lijkt op een huidkleurige dermale nevus, een wat dikker geworden moedervlek, is een fibrous papule steviger van structuur. Het is onschuldig, maar blijft levenslang aanwezig. Het trekt niet spontaan weg.

Behandeling
Een fibrous papule of the nose / of the face behoeft vanuit medisch oogpunt niet behandeld te worden. Desgewenst kunnen ze worden verwijderd door middel van curettage (het wegschrapen van de laesie met een speciaal instrument), excisie met stansbiopteur (een klein appelboortje waarmee een stukje huid wordt losgemaakt waarna het met een pincet en schaartje kan worden verwijderd) of kleine ovaal. Ten slotte behoort shaven tot de mogelijkheden, waarbij de afwijking oppervlakkig van de huid wordt geschaafd. Het tumortje is echter vaak al om diagnostische reden in zijn geheel gebiopteerd.

Adnextumor

Dit is een niet nader omschreven goedaardige tumor uitgaande van de adnexen: haarfollikel, talgklier, of zweetklier.

Melanoom

Een melanoom is een gevaarlijke vorm van huidkanker, die kan doorgroeien in de diepere lagen van de huid. Bij vrouwen komt deze vorm van huidkanker vaker voor op de benen en bij mannen vooral op de rug. Maar een melanoom kan ook voorkomen op armen, in het hoofd-halsgebied en op delen van het lichaam die nooit staan blootgesteld aan de zon.

Symptomen
Een melanoom wordt steeds dikker en/of groter, ze veranderen van kleur en vorm en ze jeuken vaak. Verschijnselen die wat later kunnen optreden zijn pijn of bloeden van een moedervlek en een (niet genezend) zweertje of korstje op een moedervlek.

Behandeling
De behandeling van een melanoom begint bijna altijd met het operatief verwijderen ervan.

Rood knobbeltje op de neus door atypisch fibroxanthoom

Een atypisch fibroxanthoom is een goedaardige, snelgroeiende huidtumor. Deze tumor ziet eruit als een rood bultje of knobbeltje (op de neus), dat kan zweren of bloeden.

Behandeling
De aangewezen behandeling is om het weg te snijden.

Bultje op de neus door dermatofibroom

Een dermatofibroom of dermatofibroma lenticulare is een solitaire scherp begrensd en vast-elastisch aanvoelend tumortje. Het voelt aan als een stevig schijfje of balletje in de huid. Het knobbeltje is huidkleurig of iets gepigmenteerd.

Behandeling
Behandeling is niet nodig, maar het kan zo nodig worden weggesneden.

Epidermale cyste

Een epidermale cyste is een goedaardige cyste onder de huid gevuld met een kaasachtig stinkende en vette substantie. De epidermale cyste staat bekend onder diverse synoniemen, zoals onder meer atheroomcyste en talgkliercyste.

Behandeling
Onbehandelde cysten blijven vaak vergroten, waardoor een chirurgische verwijdering vaak wel noodzakelijk is.

Rosacea

Rosacea is een chronische huidaandoening die gepaard gaat met roodheid en kleine bultjes of puistjes, vooral rond de neus en wangen. Rosacea kan leiden tot zichtbare adertjes en gezwollen huidporiën, wat zich manifesteert als bultjes.

Keloïdvorming

Bij sommige mensen leidt een klein wondje of irritatie aan de neus, bijvoorbeeld door een neuspiercing, tot overmatige littekenvorming. Dit kan resulteren in een keloïd, een groter en soms pijnloos bultje dat uitgroeit boven de huid.

Sebaceous hyperplasie

Talgklierhyperplasie is een goedaardige vergroting van de talgklieren, die vaak kleine, geelachtige bultjes op de neus veroorzaakt. Het komt vaker voor bij mensen met een vette huid en bij oudere volwassenen.

Folliculitis

Folliculitis is een ontsteking van de haarzakjes. Dit kan leiden tot kleine rode bultjes op de neus. Folliculitis wordt vaak veroorzaakt door bacteriën of schimmels en kan verergerd worden door irritatie, zoals door wrijven of het gebruik van irriterende gezichtsproducten.

Milia of gerstekorrel

Gerstekorrels zijn kleine, witte bultjes die vaak verschijnen door verstopping van talg in kleine poriën. Milia is meestal onschuldig en komt voor op de neus en wangen, vooral bij baby’s en jonge kinderen, maar kan ook bij volwassenen voorkomen.

Herpes simplex

Een virale infectie die kleine, pijnlijke blaasjes of bultjes kan veroorzaken. Hoewel herpes simplex meestal op de lippen voorkomt, kan het ook op of rond de neus optreden.

Lupus pernio

Een zeldzame vorm van sarcoïdose die harde, paarse bultjes op de huid kan veroorzaken, meestal op de neus, wangen en oren. Lupus pernio komt vooral voor bij mensen met sarcoïdose, een ontstekingsziekte die verschillende organen kan aantasten.

Cutane sclerose (bindweefselziekte)

Een huidaandoening waarbij het bindweefsel in de huid verhardt en dikker wordt. Dit kan soms kleine bultjes of knobbeltjes op de neus veroorzaken en gaat vaak gepaard met andere symptomen, zoals huidverkleuring.

Keratoacanthoom

Keratoacanthoom is een snelgroeiende, goedaardige huidtumor die eruitziet als een bultje op de huid. Hoewel keratoacanthomen meestal op zonbeschadigde huid ontstaan, kunnen ze zich ook op de neus vormen en worden vaak operatief verwijderd.

Pseudofolliculitis barbae (scheerbultjes)

Scheerbultjes, ook bekend als razor bumps en pseudofolliculitis barbae, zijn kleine bultjes op de huid die ontstaan ​​na het scheren. Bij mensen met een krullende baardgroei kunnen haren in de huid groeien en ontsteking veroorzaken, wat leidt tot bultjes. Dit komt voor bij mannen die zich scheren, vooral als de baardgroei dichtbij de neus loopt.

Lipoïde necrobiose

Necrobiosis lipoidica is een zeldzame aandoening waarbij vetcellen in de huid afsterven, wat resulteert in gele of bruine bultjes, vooral op de neus en wangen. Deze aandoening komt soms voor bij mensen met diabetes.

Seborroïsch eczeem

Seborroïsch eczeem is een chronische huidaandoening die zich vaak manifesteert als roodheid, schilfering, en kleine bultjes op de neus en andere delen van het gezicht. De aandoening wordt verergerd door stress, weersomstandigheden, en bepaalde huidverzorgingsproducten.

Angio-oedeem

ARTIKEL=167590]Angio-oedeem[/ARTIKEL] is een allergische reactie waarbij plotseling zwelling optreedt, vaak in het gezicht, inclusief de neus. Hoewel het meestal binnen enkele uren verdwijnt, kan het resulteren in tijdelijke bultjes of verdikkingen op de neus.

Syringoom

Syringomen zijn goedaardige tumoren van de zweetklieren die kleine, gele of huidkleurige bultjes kunnen veroorzaken. Syringomen komen vooral voor op het onderste deel van het gezicht, maar kunnen ook op de neus verschijnen.

Acne

Acne vulgaris (jeugdpuistjes) is een van de meest voorkomende oorzaken van bultjes op de neus. Deze huidziekte treedt op wanneer de talgklieren in de huid overmatig talg produceren, wat de poriën kan verstoppen. Op de neus bevinden zich veel talgklieren, waardoor deze plek bijzonder vatbaar is voor acne-uitbraken, variërend van kleine mee-eters tot ontstoken, rode bultjes en soms zelfs pijnlijke cysten.

Wanneer de poriën verstopt raken door een ophoping van talg, dode huidcellen, en bacteriën, ontstaat er een ideale omgeving voor Propionibacterium acnes, een bacterie die de ontsteking verder aanwakkert. Dit leidt tot bultjes die variëren van lichte, oppervlakkige puistjes tot diepere en gevoelige ontstekingen. Naast hormonale schommelingen kunnen factoren zoals stress, vette huid, voeding en het gebruik van irriterende huidproducten acne verergeren, met als gevolg bultjes op de neus.

Behandeling van acne-bultjes op de neus
Behandeling van acne op de neus varieert afhankelijk van de ernst. Bij lichte acne kan een routine met milde reinigingsproducten, salicylzuur of benzoylperoxide helpen om de poriën vrij te houden en ontstekingen te verminderen. Bij meer ernstige acne kan een dermatoloog antibiotische crèmes, retinoïden, of orale medicijnen zoals antibiotica of hormonale behandelingen voorschrijven.

Bij diepe cystische acne kan soms een injectie met corticosteroïden verlichting bieden door de zwelling en pijn te verminderen. Laser- en lichttherapie zijn ook effectieve opties om ontsteking en bacteriegroei te verminderen.

Overige oorzaken van bultjes op de neus

Andere oorzaken van een bultje of knobbeltje op de neus zijn:

• Een fibroma is een goedaardig huidgezwelletje.
• Een naevus naevocellularis is een licht tot donkerbruine moedervlek, meestal wat groter dan gewone moedervlekken (1-2 cm);
• Een neurofibroma of neurofibroom, een tumor uitgaande van bindweefsel dat zenuwweefsel begeleidt;
• Palisaded encapsulated neuroma (PEN, een goedaardig langzaam groeiend 2-6 mm groot bolvormig stevig huidkleurig tumortje;
• Een solide basaalcelcarcinoom, een kanker die groeit op delen van de huid die veel zonlicht krijgen;
• Spitz naevus, een goedaardige, veelal rozerood bol gezwelletje, met glad oppervlak;
  Basaalcelcarcinoom / Bron: National Cancer Institute, Wikimedia Commons (Publiek domein)
• Een xanthogranuloom, een zeldzaam, goedaardig geel-oranje tot rood-bruine gezwelletje;
• Een geneesmiddelenreactie: bultjes of pukkeltjes op de neus kunnen een bijwerking zijn van sommige geneesmiddelen, al zijn deze bultjes soms ook aanwezig op het gezicht of zelfs het hele lichaam;
• Bepaalde gezichtsverzorgingsproducten kunnen leiden tot irritatie en jeuk aan de neus, waardoor sneller bultjes ontstaan;
• Neuspiercing: deze kan leiden tot een bultje of een zweertje;
• Een vitamine A-tekort kan soms aanleiding geven tot puistjes en bultjes op het lichaam, inclusief op de neus;
• Demodex, een soort mijt die vaak voorkomt in talgklieren, veroorzaakt bij een aantal patiënten roze puistjes op onder meer het voorhoofd, de wangen en de neus.

Onderzoek en diagnose

Anamnese

De arts begint met een vraaggesprek over je klachten. Je wordt gevraagd hoe lang het bultje aanwezig is, of het in de loop van de tijd is gegroeid, en of het bultje je stoort door pijn, jeuk of bloeden. Daarnaast kan de arts vragen naar je medische geschiedenis, eerdere huidproblemen en je blootstelling aan zonlicht.

Fysiek onderzoek

De arts zal het bultje nauwkeurig inspecteren en palperen (voelen). Ze letten op de kleur, vorm, grootte, textuur, en of het bultje pijnlijk of gevoelig is. Het doel is om vast te stellen of het om een goedaardig bultje gaat, zoals een fibrous papule, fibroma, of Spitz naevus, of dat verder onderzoek nodig is.

Dermatoscopie

Soms gebruikt de arts een dermatoscoop, een speciaal vergrootglas met verlichting, om de kenmerken van het bultje beter te bekijken. Dit helpt om de structuur van de huid te beoordelen en onderscheid te maken tussen goedaardige en potentieel kwaadaardige bultjes.

Biopsie

Als het bultje verdacht lijkt of als de arts niet zeker is van de diagnose, kan een biopsie worden uitgevoerd. Hierbij wordt een klein stukje weefsel van het bultje verwijderd en microscopisch onderzocht om te bepalen of het goedaardig of kwaadaardig is.

Differentiële diagnose

De arts zal een lijst maken van mogelijke oorzaken van het bultje, zoals een fibrous papule, fibroma, Spitz naevus, talgklierhyperplasie, of zelfs huidkanker zoals basaalcelcarcinoom. Op basis van het fysieke onderzoek en eventuele aanvullende tests zal de arts de diagnose verfijnen.

Beeldvormend onderzoek

In zeldzame gevallen, zoals bij grotere of dieper gelegen bultjes, kan de arts beeldvormend onderzoek zoals een echo of MRI aanvragen om een beter beeld te krijgen van het onderliggende weefsel.

Behandeling van een bultje op de neus

Een bultje op de neus kan soms een frustrerend obstakel zijn in het dagelijkse schoonheidsritueel, maar gelukkig zijn er tal van manieren om ermee om te gaan – van huiselijke middeltjes tot gespecialiseerde dermatologische behandelingen. Afhankelijk van de oorzaak, grootte en mate van irritatie zijn er uiteenlopende behandelingen beschikbaar. Hier volgt een overzicht van bekende en minder bekende behandelingen om het bultje op de neus effectief te verminderen of te verwijderen.

Lokale behandelingen met zalf en crème

Voor oppervlakkige bultjes of ontstekingen, zoals acne of folliculitis, kunnen crèmes en zalven vaak verlichting bieden. Benzoylperoxide, salicylzuur en retinoïden zijn enkele veelgebruikte ingrediënten in acnecrèmes die de ontsteking verminderen en de huid reinigen. Benzoylperoxide is effectief bij het bestrijden van bacteriën en het ontstoppen van de poriën, terwijl retinoïden helpen om dode huidcellen sneller af te voeren, wat verstopping en ontsteking kan verminderen.

Gels en crèmes met antibioticum

Bij bultjes die worden veroorzaakt door bacteriële infecties, zoals folliculitis of een geïnfecteerde piercing, kan een antibiotische crème of gel worden voorgeschreven. Crèmes met clindamycine of erythromycine bestrijden bacteriën direct op de huid en verminderen de ontsteking. Bij ernstigere infecties kan de arts een orale antibioticakuur voorschrijven om de infectie van binnenuit te bestrijden.

Cryotherapie: bultjes bevriezen

Cryotherapie, ofwel het bevriezen van de laesie met vloeibare stikstof, is een effectieve behandeling voor sommige goedaardige huidbultjes, zoals fibromen, dermatofibromen en wratten. De stikstof wordt aangebracht op het bultje, waardoor het weefsel bevriest en afsterft. Binnen een paar dagen tot een paar weken droogt het bultje uit en valt het af. Cryotherapie is effectief en snel, maar kan bij gevoelige huidgebieden zoals de neus enige zwelling of tijdelijke verkleuring veroorzaken.

Chemical peels: huidvernieuwing met zuren

Bij hardnekkige acne of milde fibromen kan een chemische peeling met AHA- of BHA-zuren helpen. Deze zuren verwijderen de bovenste huidlagen en stimuleren de huidvernieuwing. Glycolzuur, salicylzuur en melkzuur zijn populaire keuzes die helpen bij het verwijderen van dode huidcellen en het ontstoppen van poriën, waardoor de huid egaler wordt en bultjes kunnen verminderen. Let op: dit kan bij herhaald gebruik effectief zijn, maar het is raadzaam de peeling door een professional te laten uitvoeren, vooral bij de gevoelige huid van de neus.

Electrocauterisatie: precisie met hitte

Electrocauterisatie is een techniek waarbij de arts een kleine elektrische stroom gebruikt om het bultje te verwijderen door het weefsel te verbranden. Deze behandeling is ideaal voor fibromen, milia en andere kleine, goedaardige bultjes op de neus. Door het branden van het bultje kan het weefsel nauwkeurig worden verwijderd zonder omliggende huid te beschadigen. De genezing verloopt meestal snel, en na een paar dagen is het gebied doorgaans genezen zonder litteken.

Laserbehandelingen

Lasertherapie is een populaire en effectieve methode voor hardnekkige bultjes op de neus, zoals rosacea-bultjes of kleine, goedaardige tumoren zoals een Spitz-naevus. Afhankelijk van het type laser kan de behandeling helpen bij het vernietigen van abnormale huidcellen, het verminderen van ontstekingen, of het stimuleren van collageenproductie voor huidherstel. Een populaire keuze is de pulsed-dye laser voor rosacea-gerelateerde bultjes, die roodheid vermindert en de bloedvaten doet samentrekken. Er zijn meerdere sessies nodig voor optimaal resultaat, maar laserbehandelingen laten meestal minimale littekens achter.

Radiofrequentie (RF)-behandeling

Een minder bekende behandeling, radiofrequentie, is effectief bij kleine, goedaardige tumoren en gezwellen zoals een dermatofibroom of een epidermale cyste. Hierbij worden hoogfrequente radiogolven gebruikt om het bultje te verwarmen en te vernietigen, wat resulteert in een gecontroleerde afbraak van het huidweefsel. Deze behandeling laat meestal een klein, plat litteken achter en is populair omdat de hersteltijd vaak kort is.

Curettage en shave-excisie

Voor goedaardige gezwellen zoals een fibroma of adnextumor kan de dermatoloog kiezen voor curettage of shave-excisie. Bij curettage wordt het bultje weggeschraapt met een speciaal instrument, terwijl bij shave-excisie het bultje oppervlakkig wordt weggesneden. Deze technieken zijn snel en relatief eenvoudig, maar vereisen wel enige tijd voor genezing. Ze worden vooral gebruikt voor bultjes die zichtbaar zijn, maar niet diep in de huid reiken.

Corticosteroïden-injectie voor ontstoken cysten

Bij pijnlijke, ontstoken cysten, zoals een epidermale cyste, kan een injectie met corticosteroïden helpen om de ontsteking en zwelling snel te verminderen. Deze injectie vermindert niet alleen de zwelling, maar helpt ook om pijn te verlichten. Voor volledige verwijdering moet de cyste mogelijk later chirurgisch worden verwijderd, maar de injectie biedt snelle verlichting en kan voorkomen dat de cyste groter wordt.

Fotodynamische therapie (PDT) bij huidkankergerelateerde bultjes

Bij verdachte huidlaesies of vroeg stadium basaalcelcarcinomen kan fotodynamische therapie (PDT) worden toegepast. Hierbij wordt een lichtgevoelige stof op de huid aangebracht die door de abnormale cellen wordt geabsorbeerd. Daarna wordt het gebied bestraald met licht, waardoor de afwijkende cellen worden vernietigd. Deze techniek is minder invasief dan chirurgie en veroorzaakt meestal weinig littekenvorming. Het is vooral effectief voor oppervlakkige huidkankers in het gezicht.

Alternatieve behandelingen: kruiden en natuurlijke oliën

Voor kleine, oppervlakkige bultjes zoals milia of irritatiebultjes na een neuspiercing, kunnen natuurlijke behandelingen soms verlichting bieden. Tea tree olie, bekend om zijn antiseptische eigenschappen, kan voorzichtig worden aangebracht op het bultje om bacteriën te bestrijden. Ook aloë vera-gel en kamillethee-kompressen kunnen kalmerend werken op een geïrriteerde huid. Hoewel deze behandelingen niet geschikt zijn voor alle soorten bultjes, kunnen ze verlichting bieden bij milde irritaties en ontstekingen.

Hormonale behandeling bij hormonale acne-bultjes

Voor mensen met bultjes door hormonale acne, vooral tijdens de puberteit of bij vrouwen met hormonale schommelingen, kan een hormonale behandeling worden overwogen. Deze kan bestaan uit anticonceptiepillen die het hormoonniveau reguleren, of anti-androgene medicatie die de talgproductie vermindert. Hoewel dit type behandeling meestal gericht is op het gezicht als geheel, helpt het vaak om ontstekingsbultjes op de neus te verminderen.

Prognose

De prognose van een bultje op de neus is over het algemeen uitstekend, vooral als het om een goedaardig bultje zoals een fibrous papule, fibroma of Spitz naevus gaat. Deze bultjes zijn ongevaarlijk en kunnen zonder verdere complicaties worden verwijderd als je dat wenst.

Als het bultje wordt behandeld met een chirurgische ingreep, lasertherapie of cryotherapie, is de kans op terugkeer klein, en eventuele littekens zijn vaak minimaal. Het herstel na de ingreep verloopt meestal snel, en je kunt binnen korte tijd weer normaal functioneren.

Bij verdachte of kwaadaardige bultjes, zoals huidkanker, hangt de prognose af van hoe vroeg het probleem is ontdekt en behandeld. Gelukkig geldt hier vaak: "Vroeg begonnen, half gewonnen" – als je het op tijd aanpakt, is de kans op volledig herstel groot.

In de meeste gevallen kun je dus rekenen op een positief resultaat, ongeacht of je besluit het bultje te laten verwijderen of niet.

Complicaties

Complicaties van een bultje op de neus zijn zeldzaam, maar ze kunnen voorkomen, afhankelijk van de oorzaak en de behandeling:

• Infectie: Na een chirurgische ingreep of een andere behandeling kan er een kleine kans zijn op een infectie in het behandelde gebied. Dit kan meestal worden voorkomen met goede nazorg en hygiëne.
• Littekenvorming: Hoewel de meeste bultjes met minimale littekens kunnen worden verwijderd, kan er soms toch littekenvorming optreden, afhankelijk van de grootte en diepte van het bultje en de gebruikte techniek.
• Terugkeer van het bultje: In sommige gevallen, zoals bij goedaardige huidgroei, kan het bultje terugkeren, vooral als het niet volledig is verwijderd.
• Verkleuring van de huid: Na behandelingen zoals cryotherapie of lasertherapie kan er tijdelijk of permanent kleurverschil optreden in het behandelde gebied.
• Kwaadaardigheid bij verdachte bultjes: Bij bultjes die niet tijdig worden onderzocht of behandeld, vooral als er sprake is van huidkanker zoals basaalcelcarcinoom, kan er sprake zijn van uitbreiding van de kwaadaardige cellen, wat ernstiger gevolgen kan hebben.

Preventie

Preventie van bultjes op de neus:

• Zonbescherming is je beste vriend: Vermijd overmatige blootstelling aan de zon en draag altijd zonnebrandcrème, zelfs op bewolkte dagen. Je huid zal je dankbaar zijn!
• Gezond eten, stralende huid: Voedingsmiddelen rijk aan antioxidanten, zoals bessen en groenten, helpen je huid gezond te houden en kunnen huidproblemen voorkomen.
• Stress? Weg ermee!: Probeer stress zoveel mogelijk te vermijden. Ontspanningstechnieken kunnen helpen om je huid rust te geven, want stress kan huidproblemen verergeren.
• Check je huid regelmatig: Wees net zo alert op je huid als op je social media. Regelmatig controleren of er nieuwe bultjes of veranderingen zijn, kan problemen vroeg opsporen.
• Goede huidverzorging is geen luxe: Reinig je gezicht dagelijks en gebruik producten die passen bij jouw huidtype. En vergeet niet: overdrijven is ook een vak – te agressieve scrubs kunnen juist schade veroorzaken.
• Laat je huid niet beschadigen door slechte gewoontes: Roken en overmatig alcoholgebruik kunnen je huid beschadigen. Stop met roken en drink met mate om huidproblemen te verminderen.
• Houd je handen thuis: Zit niet de hele tijd aan je gezicht te friemelen. Het aanraken van je huid kan bacteriën verspreiden en bultjes veroorzaken.
• Vraag de dokter naar verdachte plekjes: Heb je een bultje waar je je zorgen over maakt? Better safe than sorry – een bezoekje aan de arts kan je veel zorgen besparen.

Lees verder

• Angiofibroom (angiofibroma): symptomen en behandeling
• Huidaandoening neus: schilfering, pijn, zweertjes, roodheid
• Bultjes in gezicht: pukkeltjes op wangen, kin en voorhoofd
• Huidkanker: symptomen, herkennen, oorzaak en behandeling
• Pijnlijke neus: symptomen, oorzaak en behandeling neuspijn