Miltinfarct: Belemmerde bloedtoevoer naar milt met buikpijn

De milt speelt een cruciale rol in het immuunsysteem door het produceren van witte bloedcellen, het opslaan van rode bloedcellen, en het filteren van dode rode bloedcellen en bacteriën. Wanneer de bloedtoevoer naar de milt belemmerd raakt door een bloedstolsel, plaque, of andere oorzaken, kan dit leiden tot een miltinfarct. Dit gebeurt wanneer de milt onvoldoende zuurstof ontvangt, wat resulteert in weefselnecrose. Symptomen van een miltinfarct kunnen onder andere pijn en gevoeligheid in de linkerbovenflank, pijn op de borst, en koorts zijn. In veel gevallen is een medicamenteuze of chirurgische behandeling vereist.

• Oorzaken: Belemmerde bloedtoevoer naar de milt
• Bloedaandoeningen
• Medicijnen
• Operatie
• Plaquevorming
• Trauma
• Trombo-embolische aandoeningen
• Tumoren
• Andere oorzaken
• Symptomen van een miltinfarct
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling van een miltinfarct
• Prognose
• Complicaties
• Preventie

Oorzaken: Belemmerde bloedtoevoer naar de milt

Een miltinfarct ontstaat door een verminderde of volledig geblokkeerde bloedtoevoer naar de milt, wat leidt tot zuurstoftekort en necrose van het miltweefsel. De oorzaken hiervan zijn divers.

Bloedaandoeningen

Vooral jonge patiënten met bloedaandoeningen hebben een verhoogd risico op miltinfarct. Een patiënt met sikkelcelanemie (een aandoening die de rode bloedcellen beïnvloedt) heeft een verhoogd risico op het ontwikkelen van een miltinfarct. Andere hemoglobineaandoeningen zoals proteïne C- of proteïne S-deficiëntie, lupus anticoagulans, polycythemia vera (een aandoening waarbij alle bloedcellen toenemen), en idiopathische veneuze trombose kunnen ook een miltinfarct veroorzaken. Erytropoëtine-therapie kan eveneens bijdragen aan het ontstaan van een miltinfarct.

Medicijnen

Geneesmiddelen die vasoconstrictie (vernauwing van de bloedvaten) veroorzaken, kunnen het risico op vasospasme (vaatkrampen) en trombose (bloedstolselvorming) verhogen, wat kan leiden tot een miltinfarct.

Operatie

Chirurgische ingrepen zoals pancreatectomie (verwijdering van de alvleesklier) en levertransplantatie kunnen soms leiden tot een miltinfarct.

Plaquevorming

Bepaalde infecties en aandoeningen zoals een cytomegalovirusinfectie, malaria (een infectieziekte met koorts, geelzucht en zwakte), infectieuze mononucleosis (klierkoorts), of erfelijke stollingsstoornissen kunnen leiden tot plaquevorming in de bloedvaten. Deze plaque kan de bloedtoevoer naar de milt verminderen, wat resulteert in ischemie (zuurstoftekort) en een miltinfarct.

Trauma

Trauma aan de milt kan ontstaan door bijvoorbeeld een draaiing van een zwervende milt, linkerhartkatheterisatie via de dijslagader, sclerotherapie (waarbij een stof wordt ingespoten die de bloedvatwand irriteert en beschadigt) bij bloedende slokdarmvarices (verwijde bloedvaten in de slokdarm), vasopressine-infusie, of embolisatie (het afsluiten van een bloedvat) bij miltbloedingen.

Trombo-embolische aandoeningen

Trombo-embolische aandoeningen die een miltinfarct kunnen veroorzaken zijn onder andere atriumfibrillatie (onregelmatige en snelle samentrekkingen van de hartboezems), endocarditis (ontsteking van het hartbekleedsel), patent foramen ovale (een open verbinding tussen de rechter en linker hartboezem), en prothetische hartkleppen.

Tumoren

Een tumor die druk uitoefent op een slagader kan de bloedtoevoer naar de milt belemmeren, wat leidt tot miltweefselnecrose. Voorbeelden van tumoren die dit kunnen veroorzaken zijn chronische myeloïde leukemie (een vorm van bloedkanker), Hodgkin-lymfoom (kanker van het lymfesysteem), myelofibrose (een beenmergaandoening met een tekort aan alle bloedcellen), en non-Hodgkin-lymfoom (kanker van lymfocyten).

Andere oorzaken

Andere mogelijke oorzaken van een miltinfarct zijn:

• Acute respiratoir distress syndrome (ARDS) (longaandoening)
• Amyloïdose (afzettingen van amyloïde in weefsels en organen)
• Het postpartum toxisch shock syndroom (ernstige bacteriële infectie na de bevalling)
• Pancreaskanker (kanker in de alvleesklier, vaak gepaard met geelzucht)
• Pancreatitis (ontsteking van de alvleesklier)
• Sarcoïdose (aandoening die symptomen vertoont in de ogen, longen, huid en zenuwstelsel)
• Vasculitis (ontsteking van bloedvaten)

Symptomen van een miltinfarct

Een miltinfarct kan variëren van mild tot ernstig. Bij milde gevallen kan de patiënt geen symptomen ervaren, vooral wanneer slechts een klein deel van de milt is aangetast. Bij ernstigere gevallen kunnen de volgende symptomen optreden:

• Buikpijn in de linkerbovenbuik (het belangrijkste symptoom)
• Desoriëntatie en verwardheid (ernstige symptomen)
• Een opgezette buik
• Gevoeligheid in het gebied boven de milt bij aanraking
• Hartafwijkingen zoals verhoogde hartslag (tachycardie) en hartkloppingen
• Koorts en koude rillingen
• Misselijkheid en overgeven
• Pijn in de linkerflank
• Pijn op de borst

Diagnose en onderzoeken

Bij de diagnose van een miltinfarct begint de arts met het verzamelen van de medische geschiedenis van de patiënt en voert een lichamelijk onderzoek uit, met name van de buik. Vervolgens kan een CT-scan van de buik met intraveneus contrast worden uitgevoerd om de mate van schade aan de milt te beoordelen. Een echografie van de buik kan ook nuttig zijn bij het visualiseren van de milt en omliggende structuren. Daarnaast wordt meestal een volledig bloedonderzoek uitgevoerd om afwijkingen te detecteren die verband houden met een miltinfarct. Indien nodig kan de arts een angiografie aanvragen, een radiografisch onderzoek van de bloedvaten, om de bloedstroom naar de milt te evalueren.

Behandeling van een miltinfarct

De behandeling van een miltinfarct hangt af van de onderliggende oorzaak en de ernst van het infarct. Medicamenteuze behandeling kan pijnstillers omvatten om de miltpijn te verlichten, evenals anti-emetica (geneesmiddelen tegen misselijkheid en braken) indien nodig. Voldoende vochtinname is cruciaal voor het herstel. Wanneer de oorzaak van het miltinfarct niet direct kan worden vastgesteld, kan ziekenhuisopname noodzakelijk zijn voor verdere diagnostische tests en monitoring. Bij patiënten met sikkelcelanemie of andere bloedaandoeningen kan behandeling gericht zijn op het corrigeren van hypoxie (zuurstoftekort in de weefsels) en acidose (te hoge zuurtegraad van het bloed). Voor patiënten met septische embolieën kan intraveneuze antibiotica noodzakelijk zijn, met zorgvuldige monitoring van de hartfunctie. In geval van een groot miltinfarct waarbij complicaties kunnen optreden, kan een operatie noodzakelijk zijn. Een chirurgische verwijdering van de milt (splenectomie) wordt overwogen als laatste behandelingsoptie.

Prognose

De prognose van een miltinfarct varieert afhankelijk van de onderliggende oorzaak en de ernst van de aandoening. Bij patiënten zonder milt is het belangrijk om onmiddellijk medische hulp te zoeken bij zelfs een kleine infectie, omdat deze snel kan evolueren naar een ernstige bloedbaaninfectie. De arts zal in veel gevallen proberen om de milt te behouden om het risico op ernstige complicaties te minimaliseren.

Complicaties

Mogelijke complicaties van een miltinfarct zijn onder andere:

• De vorming van een miltpseudocyste
• Aneurysma (uitstulping van een deel van een slagader)
• Een geïnfecteerd miltinfarct leidend tot een miltabces (abces = pus door bacteriële infectie)
• Een miltbloeding
• Een miltruptuur (gescheurde milt)

Deze complicaties kunnen mogelijk leiden tot septische shock (een ernstige complicatie van sepsis gekenmerkt door lage bloeddruk).

Preventie

Hoewel niet alle miltinfarcten te voorkomen zijn, kunnen sommige risicofactoren geminimaliseerd worden door gezonde levensstijlkeuzes en preventieve medische zorg:

• Regelmatige medische controles: Zorg voor regelmatig medisch toezicht, vooral als u lijdt aan aandoeningen die het risico op miltinfarct verhogen.
• Gezonde voeding en levensstijl: Een uitgebalanceerd dieet en een gezonde levensstijl kunnen bijdragen aan een betere bloedcirculatie en verminderd risico op stollingsproblemen.
• Vermijd risicovolle activiteiten: Minimaliseer activiteiten die trauma aan de milt kunnen veroorzaken, zoals contact sporten zonder adequate bescherming.
• Medicamenteuze opvolging: Volg nauwgezet de voorschriften voor medicatie en bespreek eventuele bijwerkingen met uw arts.
• Vaccinatie: Voor sommige infecties kan vaccinatie helpen om het risico op gerelateerde complicaties, waaronder miltinfarcten, te verminderen.

Door bewust te zijn van de symptomen en risicofactoren van een miltinfarct en door preventieve maatregelen te nemen, kan de kans op ernstige complicaties worden verkleind en kan een tijdige en effectieve behandeling worden verzekerd.

Lees verder

• Miltpijn: Oorzaken en symptomen van pijnlijke milt
• Splenectomie: Chirurgische verwijdering van de milt
• Splenomegalie: Vergrote milt door infecties of ziekte
• Gescheurde milt (miltruptuur): Oorzaken en behandeling
• Miltletsel: Oorzaken en behandeling van letsel aan milt