Miltinfarct: Belemmerde bloedtoevoer naar milt met buikpijn

De milt zorgt voor de productie van witte bloedcellen en de opslag van rode bloedcellen, filtert dode rode bloedcellen en verwijdert bacteriën. Dit belangrijke orgaan is nodig voor een goed werkend immuunsysteem. Wanneer de bloedtoevoer naar de milt belemmerd is door een bloedstolsel, een plaque of een andere oorzaak, krijgt een patiënt te maken met een miltinfarct. De milt krijgt dan onvoldoende zuurstof. Pijn en gevoeligheid in de linkerbovenflank, pijn op de borst en koorts zijn enkele symptomen van een miltinfarct. Een medicamenteuze of chirurgische behandeling is vereist bij een miltinfarct.

• Oorzaken: Belemmerde bloedtoevoer naar milt
• Bloedaandoeningen
• Medicijnen
• Operatie
• Plaquevorming
• Trauma
• Trombo-embolische aandoeningen
• Tumor
• Andere oorzaken
• Symptomen: Buikpijn
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling van miltinfarct
• Prognose van miltaandoening
• Complicaties

Oorzaken: Belemmerde bloedtoevoer naar milt

Een miltinfarct resulteert uit een afname of verstopping van de bloedtoevoer naar de milt. De milt krijgt dan geen zuurstof, wat leidt tot necrose of de dood van het miltweefsel. Hiervoor bestaan er diverse oorzaken.

Bloedaandoeningen

Vooral jonge patiënten met bloedaandoeningen krijgen mogelijk te maken met een miltinfarct. Een patiënt met sikkelcelanemie (bloedaandoening van rode bloedcellen) heeft een verhoogd risico op het ontwikkelen van een miltinfarct. Andere hemoglobineaandoeningen zoals proteïne C- of proteïne S-deficiëntie, lupus anticoagulans, polycythemia vera (bloedziekte met toename van alle bloedcellen) en idiopathische veneuze trombose veroorzaken mogelijk ook een miltinfarct. Ook erytropoëtine-therapie leidt mogelijk tot een miltinfarct.

Medicijnen

Geneesmiddelen die een vasoconstrictie (vernauwing van de bloedvaten) veroorzaken, verhogen het risico op vasospasme (vaatkrampen) en trombose (vorming van een bloedstolsel), wat uiteindelijk leidt tot een miltinfarct.

Operatie

Door een pancreatectomie (chirurgische opening van de alvleesklier) en een levertransplantatie ontstaat soms een miltinfarct.

Plaquevorming

Bepaalde infecties en aandoeningen zoals een cytomegalovirusinfectie, malaria (infectieziekte met koorts, geelzucht en zwakte), infectieuze mononeucleosis (klierkoorts) of erfelijke stollingsstoornissen veroorzaken plaquevorming in het bloedvat. Deze plaque zorgt voor een geremde bloedtoevoer naar de milt, wat leidt tot ischemie (zuurstoftekort) en een miltinfarct.

Trauma

Een trauma ontstaat door bijvoorbeeld een draaiing van een zwervende milt, linkerhartkatheterisatie via de dijslagader, sclerotherapie (stof inspuiten die de bloedvatwand irriteert en beschadigt) bij bloedende slokdarmvarices (slokdarmspataders: verwijde bloedvaten in de slokdarm), vasopressine-infusie, embolisatie (dichtmaken van een bloedvat) bij miltbloedingen.

Trombo-embolische aandoeningen

Voorbeelden van trombo-embolische aandoeningen die in staat zijn om een miltinfarct te veroorzaken zijn atriumfibrillatie (voorkamers van het hart trekken te snel en te onregelmatig samen waardoor een te hoge hartslag optreedt), endocarditis (ontsteking van de binnenkant van het hart), patent foramen ovale en prothetische hartkleppen.

Tumor

Ook een samendrukking van de slagader door een tumor zorgt voor een belemmerde bloedtoevoer naar de milt, resulterend in het afsterven van het miltweefsel. Dit geldt bijvoorbeeld voor chronische myeloïde leukemie (vorm van bloedkanker), een Hodgkin-lymfoom (kanker van lymfesysteem) en myelofibrose (beenmergaandoening met tekort van alle bloedcellen), een non-Hodgkin-lymfoom (kanker in lymfocyten van immuunsysteem).

Andere oorzaken

Andere oorzaken omvatten:

• acute respiratoir distress syndrome (ARDS) (longaandoening)
• amyloïdose (afzettingen van amyloïde in weefsels en organen)
• het postpartum toxisch shock syndroom (ernstige bacteriële infectie na de bevalling)
• pancreaskanker (kanker in alvleesklier met geelzucht)
• pancreatitis (alvleesklierontsteking)
• sarcoïdose (aandoening met symptomen aan ogen, longen, huid en zenuwstelsel)
• vasculitis (ontsteking van een bloedvat)

Symptomen: Buikpijn

Een miltinfarct is in veel gevallen mild en dan ervaart de patiënt geen symptomen. Vooral wanneer een klein deel van de milt is beschadigd is, merkt de patiënt weinig of geen symptomen op. Bij grotere schade aan de milt ontstaan volgende mogelijke tekenen:

• buikpijn in de linkerbovenbuik (belangrijkste symptoom)
• desoriëntatie en verwardheid (ernstige symptomen)
• een opgezette buik
• gebied boven de milt is gevoelig bij aanraking
• hartafwijkingen zoals een verhoogde hartslag (tachycardie) en hartkloppingen
• koorts en koude rillingen
• misselijkheid en overgeven
• pijn in de linkerflank
• pijn op de borst

Diagnose en onderzoeken

De arts luistert naar de medische geschiedenis van de patiënt en voert daarna een onderzoek uit van de buik van de patiënt. Hij zet daarna nog een CT-scan van de buik met intraveneus (via een ader) contrast. Een echografie van de buik is eveneens nuttig. Verder voert de arts een volledig bloedonderzoek uit. Indien nodig bestelt hij nog een angiografie, een radiografisch onderzoek van de bloedvaten.

Behandeling van miltinfarct

Mogelijk kent een miltinfarct een ernstige oorzaak, dus een goede diagnose is nodig voor het opstellen van het goede behandelplan van zowel het onderliggend probleem als het miltinfarct. De medicamenteuze behandeling voor een miltinfarct bestaat uit pijnstillers om de miltpijn te verlichten. Ook moet de patiënt voldoende vocht innemen. Verder krijgt de patiënt indien nodig anti-emetica (geneesmiddelen tegen misselijkheid en braken) en andere ondersteunende geneesmiddelen. Een ziekenhuisopname is vereist wanneer de onderliggende oorzaak niet vastgesteld is. De arts volgt de patiënt dan nauwkeurig op en voert nog verdere diagnostische onderzoeken uit. Bij patiënten met sikkelcelanemie en bloedaandoeningen is soms een behandeling nodig om hypoxie (zuurstoftekort in de weefsels) en acidose (te hoge zuurtegraad van het bloed) te corrigeren. Bij septische embolieën krijgen patiënten intraveneus antibiotica toegediend en is een goede opvolging van de hartfunctie vereist. Bij een groot miltinfarct waarbij mogelijk complicaties optreden is een operatie noodzakelijk. Een chirurgische verwijdering van de milt (splenectomie) is de laatste behandelingsoptie.

Prognose van miltaandoening

De prognose voor een miltinfarct varieert afhankelijk van de onderliggende oorzaak. Bij patiënten die geen milt meer hebben, is het belangrijk dat ze meteen medische hulp inschakelen bij soms maar een kleine infectie daar deze soms snel evolueert naar een fatale bloedbaaninfectie. De arts zal daarom steeds trachten om de milt te behouden.

Complicaties

Volgende complicaties zijn mogelijk bij een miltinfarct:

• de vorming van een miltpseudocyste
• een aneurysma (uitstulping van een deel van een slagader)
• een geïnfecteerd miltinfarct leidend tot de vorming van een miltabces (abces = pus door infectie met bacteriën)
• een miltbloeding
• een miltruptuur (gescheurde milt)

Deze aandoeningen monden mogelijk uit in een septische shock (complicatie van sepsis met lage bloeddruk).

Lees verder

• Miltpijn: Oorzaken en symptomen van pijnlijke milt
• Splenectomie: Chirurgische verwijdering van de milt
• Splenomegalie: Vergrote milt door infecties of ziekte
• Gescheurde milt (miltruptuur): Oorzaken en behandeling
• Miltletsel: Oorzaken en behandeling van letsel aan milt