Tinea barbae: Schimmelinfectie aan baardstreek van mannen

Tinea barbae: Schimmelinfectie aan baardstreek van mannen Tinea barbae is een vrij zeldzame schimmelinfectie van de haren van de baardstreek van volwassen mannen. De overdracht van de infectie gebeurt van een besmet dier (meestal rund of paard) op mens. Door de schimmel ontstaat een diepe ontsteking van de haarzakjes. Dit leidt tot pustels en rode plekken op de huid, alsook mogelijk haaruitval aan het baardgebied. De vooruitzichten van de schimmelinfectie zijn goed na de behandeling met antischimmelmiddelen.

Terminologie

De aandoening presenteert zich bij mannen in de baardstreek. Wanneer vrouwen aan dit gebied symptomen krijgen, is geen sprake van tinea barbae maar wel van tinea faciei (schimmelinfectie met rode vlekken aan het gezicht).

Synoniemen van tinea barbae

Tinea barbae is ook nog gekend onder deze termen:
  • baardschimmel
  • baardschurft
  • barber’s itch
  • dermatomycosis barbae
  • jeuk van de barbier
  • schimmelinfectie van de baardstreek
  • sycosis trichophytica barbae
  • tinea sycosis

Oorzaken: Door contact met besmette runderen of paarden

Een schimmel dringt de beschadigde gezichtshuid van een man binnen. Dit veroorzaakt een diepe ontstekingsreactie van de haarzakjes (folliculitis). Baardschurft is een zeldzame schimmelinfectie die vooral optreedt in warme en vochtige omstandigheden.

Soorten schimmels

Tinea barbae is een zoönose (besmet dier infecteert een mens). Meestal is de schimmel Tinea verrucosum de veroorzaker van de schimmelinfectie aan de baardstreek. Meestal zijn runderen of paarden namelijk geïnfecteerd met de schimmel. Ook de schimmel Microsporum Canis veroorzaakt mogelijk de baardschimmel. Hierbij infecteert een besmette kat een man doordat de man met zijn gezicht op de kat slaapt.

Verspreiding

Wanneer een man in contact komt met een geïnfecteerd rund of paard, loopt hij mogelijk de besmetting op. De verspreiding van de infectie gebeurt dan door direct contact of door contact met besmette voorwerpen.

Risicofactoren

Boeren en veehouders lijden vooral aan de schimmelinfectie. De ziekte presenteert zich bovendien bij patiënten met een verzwakt immuunsysteem, zoals patiënten met een hiv-infectie, severe combined immunodeficiency (SCID) of een beenmergziekte. Het gebruik van immunosuppressiva (medicijnen die het immuunsysteem onderdrukken) verhoogt bovendien de kans op het krijgen van de infectie. Verder is hirsutisme eveneens een risicofactor voor de infectie. Hierbij krijgen vrouwen te maken met een overmatige haargroei als gevolg van verhoogde waarden van mannelijke hormonen.

Symptomen: Rode plekken op baardstreek

De symptomen verschijnen in het baardgebied maar ook af en toe aan het snorgebied of de kin. Zeer sporadisch zijn de wimpers en wenkbrauwen aangetast.

Op het baardgebied bevinden zich ronde, rode, korstige en schilferende plekken rond de ontstekingen. Het getroffen gebied is door de ontsteking eveneens gezwollen. In de baardstreek zijn bovendien puskopjes, puistjes, bultjes, blaren en/of plakkaten aanwezig. De baardstreek bevat vaak zwakke haren of reeds afgebroken haren, waardoor tijdelijke of permanente kale plekken ontstaan. Jeuk en pijn bij aanraking komen ook voor, al ervaart niet elke man deze symptomen. Wanneer de infectie zich verspreidt naar de hals of nek, ontstaan gezwollen lymfeklieren in de hals, soms ook in combinatie met koorts en een algemeen ziek gevoel (malaise).

Diagnose en onderzoeken

Vraaggesprek

De arts bevraagt de patiënt over zijn levensstijl en beroepsactiviteit. Deze informatie geeft reeds aanwijzingen over de aanwezigheid van de schimmelinfectie.

Diagnostisch onderzoek

De arts maakt een uitstrijkje van de huidschilfers en laat deze microscopisch onderzoeken. Hij bemerkt dan snel dat de huidschilfers schimmeldraden bevatten. Om het type schimmel te bepalen, moet de arts enkele haartjes plukken. Hij stuurt deze naar een laboratorium voor een schimmelkweek. Dit is belangrijk om de juiste behandeling voor de baardschimmel in te kunnen zetten. Bij twijfel is een biopsie van het baardgebied mogelijk, wat eveneens de aanwezigheid van de schimmelinfectie aantoont.

Differentiële diagnose

Bij het bepalen van de aandoening moet de arts rekening houden met andere ziekten die een gelijkaardig klinisch patroon hebben zoals:

Behandeling van het baardgebied

Een langdurige, systemische behandeling is nodig voor tinea barbae. Een huidcrème of andere topische (op de huid aangebrachte) middelen zijn namelijk niet effectief bij de diepe ontsteking. Mannen nemen bijgevolg antischimmelmiddelen via de mond in. De behandelduur bedraagt gemiddeld vier tot acht weken. Wanneer ernstige en ontstoken huidletsels aanwezig zijn, zet de arts soms een korte behandeling met prednison in, een voorbeeld van een corticosteroïde medicijn (krachtig ontstekingsremmend geneesmiddel). Hierdoor verminderen de symptomen en verkleint de kans op littekenvorming.

Prognose van schimmelinfectie

De prognose van tinea barbae is meestal goed. Littekens komen zelden voor nadat de patiënt genezen is. De ziekte komt voorts zelden terug. Soms ontstaat wel blijvende haaruitval door de schimmelinfectie.

Preventie van aandoening bij mannen

De gezichtshuid mag niet of niet te lang in contact komen met de huid van een dier. Mannen beschermen daarom best de baardstreek met een mondmasker of doekje. Verder is het verstandig dat mannen die een risicoberoep uitoefenen, het gezicht (inclusief de baardstreek) maar ook de handen goed wassen na een werkdag. Hiervoor gebruiken ze eventueel een desinfecterend middel zoals Betadine-shampoo. Het baardgebied moet nadien goed gedroogd worden.

Lees verder

© 2018 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Baardschurft: symptomen, oorzaak en behandeling tinea barbaeBaardschurft: symptomen, oorzaak en behandeling tinea barbaeTinea barbae of baardschurft is een schimmelinfectie in de baardstreek. Tinea barbae staat ook bekend onder de namen 'my…
Pseudofolliculitis barbae: Scheerirritatie met rode bultjesPseudofolliculitis barbae: Scheerirritatie met rode bultjesPseudofolliculitis barbae is een huidaandoening die tot stand komt door scheerirritatie. De patiënt kampt namelijk met c…
Tinea faciei: Schimmelinfectie met rode vlekken aan gezichtTinea faciei: Schimmelinfectie met rode vlekken aan gezichtTinea faciei (gezichtsringworm, ringworm van het gezicht) is een schimmelinfectie veroorzaakt door menselijke of dierlij…
Pseudofolliculitis barbae: symptomen, oorzaak en behandelingPseudofolliculitis barbae: symptomen, oorzaak en behandelingPseudofolliculitis barbae (ingegroeide haren of scheerbultjes) wordt gekenmerkt door ontstekingen rond de haarzakjes. De…

Tongbloeding: Oorzaken van bloedende tongTongbloeding: Oorzaken van bloedende tongEen bloedende tong is een symptoom dat vele mogelijke oorzaken heeft. Het bepalen van de locatie van de tongbloeding is…
Mycetoom: Zwelling aan voet met abcessen en afscheidingMycetoom: Zwelling aan voet met abcessen en afscheidingEen mycetoom is een potentieel ernstige aandoening waarbij een zwelling onder de voet ontstaat. Hierbij ontwikkelen zich…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Publiek Domein, Wikimedia Commons (PD)
  • Geraadpleegd op 8 april 2018:
  • Baardschimmel / Tinea barbae, https://www.huidarts.com/huidaandoeningen/baardschimmel-tinea-barbae/
  • Coëlho, Medisch Zakwoordenboek, digitale editie, versie 2010
  • Differential diagnoses, https://emedicine.medscape.com/article/1091252-differential-diagnoses#showall
  • Overview, https://emedicine.medscape.com/article/1091252-overview#showall
  • TINEA BARBAE (DERMATOMYCOSIS BARBAE, SCHIMMELINFECTIE VAN DE BAARDSTREEK), https://www.huidziekten.nl/zakboek/dermatosen/ttxt/tinea-barbae.htm
  • Tinea barbae, https://en.wikipedia.org/wiki/Tinea_barbae
  • Tinea barbae, https://fpnotebook.com/derm/Fungus/TnBrb.htm
  • Tinea barbae, https://www.cancercarewny.com/content.aspx?chunkiid=874036
  • Tinea barbae, https://www.msdmanuals.com/professional/dermatologic-disorders/fungal-skin-infections/tinea-barbae
  • Tinea barbae, https://www.sciencedirect.com/topics/medicine-and-dentistry/tinea-barbae
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 02-04-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 12
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.