Palmoplantaire pustulose: Blaren op handen en/of voeten

Palmoplantaire pustulose: Blaren op handen en/of voeten Palmoplantaire pustulose is een chronische auto-immuunziekte waarbij de handpalmen en/of voetzolen getroffen worden. De patiënt krijgt op de aangetaste gebieden namelijk diverse pijnlijke en jeukende zweren, puisten of blaren. Hierdoor is de patiënt niet meer goed in staat om bepaalde vrijetijds- of beroepsactiviteiten uit te voeren (wandelen, gereedschap gebruiken, …). De symptomen van de aandoening zijn wel te verlichten met enkele behandelingen, al komen bij veel patiënten wel opflakkeringen voor.

Synoniemen van palmoplantaire pustulose

Palmoplantaire pustulose (PPP) kent enkele andere bewoordingen in de medische literatuur zoals:
  • chronic recalcitrant vesiculo-pustular acral dermatitis
  • palmoplantar pustulosis
  • psoriasis pustulosa palmoplantaris
  • pustulosis palmaris et plantaris
  • ziekte van Andrews-Barber

Oorzaken: Auto-immuunaandoening

Palmoplaintaire pustulose is een niet-besmettelijke auto-immuunaandoening waarbij het afweersysteem ten onrechte gezonde huidcellen van de handen en voeten aanvalt. De precieze oorzaak is niet bekend, maar wel zijn meerdere risicofactoren geïdentificeerd die bijdragen aan de ontwikkeling van de aandoening.

Roken leidt sneller tot de ziekte en ook tot opflakkeringen van de aandoening / Bron: Geralt, PixabayRoken leidt sneller tot de ziekte en ook tot opflakkeringen van de aandoening / Bron: Geralt, Pixabay

Risicofactoren van huidaandoening

Ziekte

Veel voorkomende risicofactoren voor palmoplantaire pustulose zijn onder meer:
  • de aanwezigheid van een andere auto-immuunziekte
  • een familiegeschiedenis van palmoplantaire pustulose
  • een familiegeschiedenis van psoriasis (chronische huidziekte met droge huid en schilfers)
  • een geschiedenis van roken
  • geslacht: vrouwen zijn vaker dan mannen aangetast
  • roken

Opflakkeringen

De opflakkeringen van palmoplantaire pustulose ontstaan sneller door volgende factoren:

Geassocieerde aandoeningen

Mogelijk is er een verband tussen psoriasis en palmoplantaire pustulose. Patiënten met palmoplantaire pustulose hebben namelijk volgens bepaalde wetenschappers een hogere kans op het krijgen van een vorm van psoriasis waarbij ze palmoplantaire pustulosus aanzien als een aparte entiteit. Andere wetenschappers melden dat palmoplantaire pustulose een vorm van psoriasis is. Coeliakie (maag- en darmproblemen door het eten van gluten), schildklieraandoeningen en diabetes mellitus type 1 (allen auto-immuunziekten), tonsillitis (ontsteking van keelamandelen) veroorzaakt door streptokokkenbacteriën en het SAPHO-syndroom (synovitis-acne-pustulosis-hyperostosis-osteomyelitis) komen eveneens vaker voor bij patiënten met palmoplantaire pustulose.

Symptomen

De patiënt ontwikkelt symptomen aan beide handpalmen en/of voetzolen die voor elke patiënt weer anders zijn. Bij de meeste patiënten beginnen de symptomen met een zachtere en rode huid aan de handen en handpalmen. Op de rode gebieden vormen zich met vocht gevulde puisten, blaren en huidzweren (pustels) die vaak openbarsten. De vaak pijnlijke en jeukende huidletsels zijn gevuld met witte of gele pus en komen en gaan. Ze drogen uit, wat een bruine, schilferige, gebarsten (gebarsten huid), verdikte en droge huid veroorzaakt. Wanneer puisten op de voeten verschijnen, is het wandelen bemoeilijkt. Ook leveren andere fysieke activiteiten vaak problemen op voor patiënten met palmoplantaire pustulose. Bepaalde beroepen waarbij de patiënt de handen moet gebruiken of veel moet wandelen, zijn bijvoorbeeld niet raadzaam voor patiënten met de huidaandoening.

Alarmsymptomen

Alarmsymptomen van palmoplantaire pustulose zijn onder andere de aanwezigheid van blaren of pustels op de handen en voeten, die vaak gepaard gaan met jeuk en pijn. Deze blaren kunnen leiden tot schilfering en verdikking van de huid.

Diagnose en onderzoeken

De arts onderzoekt de huid van de patiënt en bekijkt de huidletsels. Hij stelt ook vragen over de familiegeschiedenis van psoriasis of palmoplantaire pustulose, alsook of andere mogelijke risicofactoren aanwezig zijn. Verder is een huidafkrabsel of een biopsie van de huid nodig. De arts wil hiermee namelijk infecties en aandoeningen uitsluiten met een gelijkaardig klinisch beeld.

Behandeling

Vochtinbrengende crème verlicht mogelijk klachten / Bron: Kiyok, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Vochtinbrengende crème verlicht mogelijk klachten / Bron: Kiyok, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)

Klachten verminderen

Een effectief bewezen behandeling bestaat niet voor palmoplantaire pustulose anno oktober 2020. De aandoening is lastig te behandelen omdat de symptomen bij veel patiënten komen en gaan. Wel is het mogelijk om de symptomen te verlichten. Enkele veel voorkomende behandelingsopties zijn:
  • fototherapie (behandeling via licht)
  • orale (via de mond ingenomen) retinoïden
  • topische (op de huid aangebrachte) steroïde crèmes of zalven
  • topische teerzalf
  • vochtinbrengende crèmes

Niet altijd verminderen de klachten bij een behandeling; soms moet de patiënt daarom meerdere behandelingen uittesten of anders zijn een combinatie van behandelingen nodig alvorens de huidletsels en bijkomende tekenen verminderen.

Immuunsysteem onderdrukken

Verder zet de arts mogelijk medicatie in om de activiteit van het immuunsysteem te verminderen zoals methotrexaat, cyclosporine of immunosuppressieve therapie (behandeling met als doel om het immuunsysteem te onderdrukken).

Prognose

De aandoening is chronisch en opflakkeringen komen voor. De patiënt heeft bijgevolg rustigere perioden die gevolgd worden door nieuwe blaarvorming op de handen of voeten. Niet alle patiënten ervaren echter opflakkeringen want bij sommige patiënten gebeurt slechts één episode met symptomen om daarna niet meer terug te komen. Doorgaans helpen wijzigingen in de levensstijl en enkele preventieve stappen om minder snel en minder ernstigere opflakkeringen te krijgen.

Complicaties

Door de blaren, zweren en andere huidletsels aan de handen en/of voeten ontstaan soms enkele complicaties die leiden tot een verminderde kwaliteit van leven zoals:
  • krabben of een intense jeuk aan de handen en voeten (door de jeuk)
  • problemen met lopen of andere activiteiten waarbij de patiënt moet bewegen
  • slaapproblemen door de pijn

Preventie

Door het nemen van enkele maatregelen is het mogelijk om de ernst en frequentie van het aantal opflakkeringen te verminderen. Dit is mogelijk door:
  • badschuim en douchegels te vermijden
  • de getroffen huidgebieden schoon te houden
  • de handen en voeten vaak te laten rusten
  • de huid te beschermen tegen chemicaliën, water en mogelijk irriterende stoffen
  • een verwonding aan de huid te vermijden
  • een vochtinbrengende zeep te gebruiken
  • katoenen sokken te dragen
  • salicylzuur- of ureumcrèmes op de voeten te gebruiken om barstjes te voorkomen
  • schoenen gemaakt van synthetische producten te vermijden
  • te stoppen met roken

Lees verder

© 2018 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Psoriasis op voeten: Symptomen en behandeling voetpsoriasisPsoriasis op voeten: Symptomen en behandeling voetpsoriasisPsoriasis is een chronische huidziekte die mogelijk te wijten is aan een probleem met het immuunsysteem. De huidaandoeni…
Pustuleuze psoriasis: Huidziekte met witte bultjes met pusPustuleuze psoriasis: Huidziekte met witte bultjes met pusPustuleuze psoriasis (pustulaire psoriasis) is een zeldzaam type van psoriasis, een chronische huidziekte waarbij een sc…
Palmoplantaire keratodermaPalmoplantaire keratodermaEelt aanmaken aan de handen en de voeten is een perfect normaal verschijnsel. In zeldzame gevallen zit er een genetisch…
Acrodermatitis continua van Hallopeau: OntstekingsziekteAcrodermatitis continua van Hallopeau: OntstekingsziekteAcrodermatitis continua van Hallopeau (ACH) is een zeldzame ontstekingsziekte waarbij steriele pustels op de vinger- en…

Eenzijdige hoofdpijn: Oorzaken van hoofdpijn aan één zijdeEenzijdige hoofdpijn: Oorzaken van hoofdpijn aan één zijdeBij sommige aandoeningen en ook door het gebruik van medicatie kan hoofdpijn aan één zijde optreden. Deze eenzijdige hoo…
Nierhypertensie: Hoge bloeddruk door slagader(s) van nierenNierhypertensie: Hoge bloeddruk door slagader(s) van nierenRenale hypertensie, ook wel renovasculaire hypertensie of nierhypertensie genoemd, is een aandoening waarbij de bloedvat…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Roland Tanglao, Wikimedia Commons (CC BY-2.0)
  • Geraadpleegd op 17 april 2018:
  • Coëlho, Medisch Zakwoordenboek, digitale editie, versie 2010
  • Everything You Should Know About Palmoplantar Pustulosis, https://www.healthline.com/health/palmoplatar-pustulosis
  • Palmoplantar pustulosis, https://www.dermnetnz.org/topics/palmoplantar-pustulosis/
  • Pustular Palmoplantar Psoriasis Successfully Treated with Nb-UVB Monochromatic Excimer Light: A Case-Report, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5535658/
  • PUSTULOSIS PALMOPLANTARIS (ziekte van Andrews-Barber), https://www.huidziekten.nl/zakboek/dermatosen/ptxt/PustulosisPalmarisPlantaris.htm
  • What is palmoplantar pustulosis?, https://www.medicalnewstoday.com/articles/320902.php
  • What Is Palmoplantar Pustulosis?; https://www.webmd.com/skin-problems-and-treatments/psoriasis/palmoplantar-pustulosis#1
  • Afbeelding bron 1: Geralt, Pixabay
  • Afbeelding bron 2: Kiyok, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 11-09-2024
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 11
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.