Psoriasis op voeten: Symptomen en behandeling voetpsoriasis

Psoriasis is een chronische huidziekte die mogelijk te wijten is aan een probleem met het immuunsysteem. De huidaandoening veroorzaakt meestal een schilferige, rode uitslag. Deze huiduitslag kan overal op het lichaam verschijnen, inclusief de voeten. Psoriasis op de voeten is vaak pijnlijk en uitdagender om te behandelen dan psoriasis op andere lichaamsdelen. Er zijn veel behandelopties beschikbaar, maar soms duurt het lang voordat een effectieve behandeling gevonden is. Het risico op (opflakkeringen van) psoriasis kan verminderd of voorkomen worden door de huid voldoende vochtig te houden, risicofactoren te vermijden en een gezonde levensstijl te behouden.

• Epidemiologie van psoriasis
• Oorzaken van chronische huidziekte
• Risicofactoren van voetpsoriasis
• Genen
• Omgevingsfactoren
• Symptomen
• Erythrodermische psoriasis
• Palmoplantaire pustulose
• Plaque psoriasis
• Alarmsymptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Psoriasis op voeten versus voetschimmel
• Behandeling van psoriasis op de voeten
• Behandeling via licht
• Prognose
• Complicaties
• Preventie

Epidemiologie van psoriasis

Psoriasis is wereldwijd een veelvoorkomende huidaandoening die naar schatting 2 tot 3% van de bevolking treft. In Nederland lijden ongeveer 300.000 mensen aan psoriasis. De aandoening kan op elke leeftijd optreden, maar komt vaak voor bij jongvolwassenen tussen de 15 en 35 jaar. Mannen en vrouwen worden in gelijke mate getroffen door de ziekte. Psoriasis komt vaker voor bij mensen van Europese afkomst en minder bij mensen met een Aziatische of Afrikaanse achtergrond. Anno september 2024 is er geen genezing voor psoriasis, maar behandelingen richten zich op het verminderen van symptomen en het voorkomen van opflakkeringen.

Oorzaken van chronische huidziekte

Psoriasis ontwikkelt zich wanneer het lichaam te snel huidcellen vervangt. Artsen begrijpen anno september 2024 nog steeds niet volledig wat deze huidaandoening veroorzaakt, maar mogelijk is psoriasis een auto-immuunziekte. Dit betekent dat het immuunsysteem van het lichaam per ongeluk gezond weefsel, zoals huidcellen, aanvalt, wat leidt tot de klachten van psoriasis.

Risicofactoren van voetpsoriasis

Genen

De genen van een patiënt spelen een rol bij de ontwikkeling van psoriasis (op de voeten); soms komt de ziekte ook voor in families. Patiënten met andere auto-immuunziekten ontwikkelen ook vaker psoriasis.

Omgevingsfactoren

Veel patiënten met voetpsoriasis merken dat bepaalde factoren de symptomen activeren of verergeren. De potentiële uitlokkende factoren variëren van patiënt tot patiënt, maar bestaan uit bijvoorbeeld:

• bepaalde medicijnen
• een recente verwonding van de huid, zoals een snede, insectenbeet of zonnebrand
• een ziekte of infectie
• emotionele stress
• weersveranderingen, vooral als deze een droge huid veroorzaken

Symptomen

Er zijn verschillende soorten psoriasis.

Erythrodermische psoriasis

Erythrodermische psoriasis veroorzaakt rode, schilferige vlekken op een groot lichaamsdeel. Deze aandoening is vaak een reactie op zonnebrand of bepaalde medicijnen, zoals corticosteroïden. Erythrodermische psoriasis komt zelden voor, maar is soms zeer ernstig en vereist onmiddellijke medische hulp.

Palmoplantaire pustulose

Palmoplantaire pustulose tast vooral de handpalmen en de voetzolen aan. Patiënten met palmoplantaire pustulose psoriasis hebben meestal veel kleine, met pus gevulde blaren op de voeten en/of handen. Deze blaren zijn niet besmettelijk.

Plaque psoriasis

Het meest voorkomende type psoriasis is plaque psoriasis, wat voorkomt bij ongeveer 85 tot 90 procent van de psoriasispatiënten. Plaque psoriasis tast vrijwel elk lichaamsdeel aan, inclusief de voeten. Dit type psoriasis veroorzaakt rode, droge plekken op de huid (plaques). Deze plaques zijn meestal bedekt met zilverachtige schilfers en veroorzaken soms een jeukende huid of pijnlijke huiduitslag. Bij ernstigere psoriasis barsten de plaques ook open en gaan ze bloeden.

Alarmsymptomen

Sommige symptomen van psoriasis vereisen onmiddellijke medische aandacht. Alarmsymptomen kunnen zijn:

• plotselinge, uitgebreide roodheid van de huid
• hevige jeuk, zwelling of pijn
• symptomen van een infectie, zoals koorts of pusvorming
• verlies van mobiliteit door gewrichtspijn

Diagnose en onderzoeken

Psoriasis op één voet of beide voeten is te diagnosticeren door een eenvoudig onderzoek waarbij de arts de voet(en) bekijkt. Twijfelt de arts over de diagnose, dan verwijst hij de patiënt door naar een dermatoloog. Specifieke testen zijn niet nodig, tenzij de arts vermoedt dat de symptomen mogelijk te wijten zijn aan een schimmelinfectie zoals voetschimmel. Hij neemt dan enkele huidmonsters (biopsie) en laat deze dan analyseren in een laboratorium.

Psoriasis op voeten versus voetschimmel

Sommige patiënten merken pas psoriasis op nadat ze zijn blootgesteld aan een uitlokkende factor. Het is dan mogelijk dat ze de voetklachten verwarren met een allergische reactie of een infectie, zoals voetschimmel. Voetschimmel is een veelvoorkomende schimmelinfectie die optreedt op de voeten. De patiënt krijgt voetschimmel door het aanraken van besmette oppervlakken, handdoeken en kleding. Meestal is een behandeling nodig, maar deze kan thuis uitgevoerd worden met medicijnen. Psoriasis op de voeten en voetschimmel hebben gelijkaardige symptomen, maar de behandeling is anders. Daarom is het belangrijk om een arts te raadplegen.

Enkele verschillen tussen voetschimmel en psoriasis zijn:

• Gewrichtsstijfheid: Sommige patiënten met psoriasis hebben gewrichtspijn en gewrichtsstijfheid, evenals andere symptomen.
• Kleur: Psoriasis en voetschimmel veroorzaken rode en schilferige plekken. Psoriasis verandert echter vaak van uiterlijk en kleur in de loop van de tijd en begint vaak als zilverachtige schilfers.
• Locatie: Voetschimmel begint vaak tussen de tenen of onder de nagels. Psoriasis tast vooral de voetzolen aan.
• Nagelveranderingen: Voetschimmel infecteert soms het gebied onder de nagels waardoor gele nagels en broze nagels ontstaan. Nagelpsoriasis resulteert in gezwollen nagels of nagels met een gedeukt uiterlijk.
• Pijn: Psoriasis op de voet voelt pijnlijk aan. Voetschimmel veroorzaakt vooral jeuk, maar soms kampt de patiënt ook met voetpijn als hij frequent krabt aan de voet.

Behandeling van psoriasis op de voeten

Anno september 2024 is er geen remedie voor voetpsoriasis of psoriasis in het algemeen, maar diverse behandelingen verlichten de klachten en verminderen opflakkeringen. De keuze van de behandeling hangt vaak af van het type, de locatie en de ernst van de psoriasis. Het behandelen van psoriasis op de voeten vormt mogelijk een uitdaging voor de arts vanwege de locatie. Vaak moet de patiënt meerdere behandelingen proberen voordat een werkende methode gevonden wordt. Soms is een combinatie van behandelingen nodig voor het behandelen van psoriasis op de voeten.

Behandeling via licht

Fototherapie is een optie voor mensen met ernstige voetpsoriasis. Fototherapie is een eenvoudige en veilige behandeling die ontstekingen in de huid tegengaat.

Prognose

Psoriasis op de voeten is een chronische aandoening die kan leiden tot opflakkeringen. De symptomen kunnen met de juiste behandeling goed onder controle gehouden worden, maar voetpsoriasis vereist vaak doorlopende zorg en aanpassingen in de behandeling.

Complicaties

Bij niet-adequate behandeling kan psoriasis leiden tot complicaties, zoals infecties van de huid en problemen met mobiliteit door pijnlijke gewrichten. Bovendien kan ernstige psoriasis emotionele en psychologische belasting veroorzaken, zoals depressie en sociale isolatie.

Preventie

Hoewel het niet mogelijk is om psoriasis volledig te voorkomen, kunnen risicofactoren worden geminimaliseerd. Dit kan door de huid goed te hydrateren, uitlokkende factoren te vermijden en een gezonde levensstijl te handhaven.

Lees verder

• Fototherapie (behandeling via licht) voor psoriasis: Soorten
• Psoriasis bij kinderen: Soorten van chronische huidziekte
• Psoriasis guttata: Druppelvormige vlekken op huid met jeuk
• Psoriasis: Chronische huidziekte met droge huid en schilfers
• Psoriasis: Uitlokkende factoren van opflakkering huidziekte