Blaasjes (blaren) op handen en voeten: Oorzaken blaarvorming
Wrijving en druk tegen de huid, brandwonden en bevriezingsletsels zijn bekende oorzaken van blaarvorming op de huid. Een aantal besmettelijke en niet-besmettelijke aandoeningen veroorzaken echter ook blaasjes en blaren op de voeten en handen. Bekende voorbeelden van blaarvormende ziekten zijn diabetes mellitus (suikerziekte), eczeem en epidermolysis bullosa simplex. Vaak treden ook andere tekenen op, zoals keelpijn en een jeukende huid. Een patiënt met blaarvorming aan de handen en voeten zonder bekende oorzaak contacteert best een arts voor de juiste diagnose. Meestal zijn op de huid of via de mond ingenomen medicijnen beschikbaar voor het verlichten van de symptomen, al zijn soms ook bijkomende of andere medische behandelingen noodzakelijk.
Auto-immuunaandoeningen en blaasjes aan handen en voeten
Het natuurlijke afweersysteem van het lichaam valt zichzelf aan bij een
auto-immuunziekte. Enkele auto-immuunziekten veroorzaken
blaarvorming aan onder andere de
handen en
voeten.
Bulleuze pemfigoïd
Bulleuze pemfigoïd is een auto-immuunziekte die vooral ouderen (zestig à tachtig jaar) treft. De klinische presentatie van bulleuze pemfigoïd is breed, maar de
huidaandoening kenmerkt zich meestal met gespannen blaren en intense gegeneraliseerde jeuk. Deze symptomen komen het vaakst tot uiting in de
oksel, op het strekoppervlak van de onderarmen, de dijen, de romp en de buik, al zijn de handen en voeten soms ook aangetast. De behandeling hangt af van de ernst van de ziekte. Standaardtherapieën omvatten
topische (op de huid toegepaste) of systemische immunosuppressiva (
medicijnen die het immuunsysteem onderdrukken). De prognose varieert. Een langetermijnopvolging door de arts is vaak vereist.
Pemphigus
Bij patiënten met pemphigus (type
pemphigus foliaceus of type
pemphigus vulgaris) probeert het immuunsysteem de huid en slijmvliezen te vernietigen. Daardoor krijgt een patiënt te maken met grote blaren in de
mond, de
neus, de keel, de
ogen, de geslachtsdelen, de voeten en/of de handen. De niet-besmettelijke aandoening is gemakkelijk te behandelen met medicijnen met name
corticosteroïden (krachtige ontstekingsremmers),
immunosuppressiva en biologische therapieën. Om infecties te behandelen of voorkomen, zet de arts
antibiotica,
antivirale geneesmiddelen en
schimmeldodende medicijnen in. Onbehandeld is pemphigus soms levensbedreigend.
Pustuleuze psoriasis
Pustuleuze psoriasis (psoriasis pustulosa) is een niet-besmettelijke huidziekte waarbij een patiënt een
schilferige, rode en
jeukende huid heeft. Nabij een
rode huid vormen zich witte bultjes en blaasjes waarin zich vocht bevindt. De handpalmen, voetzolen,
vingers en/of tenen zijn de vaakst getroffen gebieden van deze auto-immuunaandoening met onbekende oorzaak (oktober 2020). De met pus gevulde puistjes of blaren zijn te behandelen met op de huid toegepaste medicijnen,
lichttherapie en immuunonderdrukkende medicijnen. Af en toe is een ziekenhuisopname vereist.
Diabetische blaren
Diabetische blaren treden op als één van de vele mogelijke
complicaties van diabetes mellitus (suikerziekte). Deze complicaties ontstaan vaak na langdurige
verhoogde bloedsuikerspiegels (hyperglykemie). Er zijn verschillende soorten blaren die mogelijk optreden bij diabetici. Voor patiënten met diabetische blaren is voortdurende en regelmatige medische zorg nodig.
Wrijving
Door wrijving veroorzaakte diabetische blaren zijn vaak aanwezig bij diabetici die lijden aan zenuwbeschadiging (
diabetische neuropathie). De zenuwschade vermindert de drempel van
pijn en ongemak. Dit betekent dat een diabetespatiënt met neuropathie mogelijk geen
brandend gevoel of pijn voelt wanneer de huid te snel of hard tegen iets wrijft. Diabetici met neuropathie merken vaak dat blaren regelmatig op de
voeten verschijnen. Bij een secundaire
bacteriële huidinfectie is antibiotica nodig. Voor patiënten die lijden aan zenuwbeschadiging, is een juiste diabetische voetverzorging nodig om voetblaasjes te voorkomen.
Bullosis diabeticum
Bullosis diabeticum is een ziekte die samenvalt met suikerziekte. De aandoening veroorzaakt diabetische blaren die niet gepaard gaan met een
ontsteking. Deze blaren verschijnen spontaan en zijn overal in het lichaam te vinden. Artsen volgen patiënten met deze ziekte nauwlettend op, omdat secundaire infecties gemakkelijk kunnen optreden. Secundaire infecties zijn vaak het gevolg van een kapotte blaar die wordt blootgesteld aan een bacterie. Bij bullosis diabeticum is over het algemeen geen medicatie nodig tenzij zich een secundaire infectie ontwikkelt.
Schimmel
Candida albicans is een schimmel die een infectie veroorzaakt. Het is één van de meest voorkomende schimmels die patiënten met suikerziekte kan aantasten. De diabetische blaren die voortkomen uit deze infectie worden meestal omgeven door een jeukende
huiduitslag. Deze blaren zijn aanwezig in vochtige en warme huidplooien, zoals tussen de tenen en in de oksels. De schimmel komt in de huid terecht en gedijt goed door de warmte en het vocht, waardoor de blaren uiteindelijk verschijnen. Bij schimmelinfecties die blaren veroorzaken, is een
antischimmelmedicijn nodig om van de schimmel af te komen.
Epidermolysis bullosa simplex en blaren o handpalmen en voetzolen
Een patiënt die lijdt aan de erfelijke aandoening
epidermolysis bullosa simplex presenteert zich met blaarvorming van de huid. De blaasjes komen meestal tot uiting wanneer een kind start met lopen. In de meeste gevallen ontstaan de blaasjes of blaren op de handen en voeten. De blaren vormen zich wanneer de bovenste huidlaag zich scheidt van het bindweefsel daaronder. Dit gebeurt als gevolg van wrijving, warmte of een mild trauma. Patiënten met deze zieke krijgen sneller handblaasjes wanneer ze bijvoorbeeld in warme weersomstandigheden gebruik maken van handgereedschap, of voetblaasjes wanneer ze een slecht looppatroon hebben. Naast de blaasjesvorming kampen patiënten ook vaak met een verdikte huid op de handpalmen en de voetzolen.
Hand-, voet- en mondziekte en blaasjes en zweren aan o.a. handen
De
hand-, voet- en mondziekte is een besmettelijke aandoening veroorzaakt door het coxsackievirus A16. De virale infectie - die meestal jonge kinderen treft -
verspreidt zich door direct contact met besmet
speeksel, vocht uit de blaren en een besmette ontlasting. Patiënten met deze aandoening hebben meestal eerst
keelpijn en zweren aan de amandelen,
keel, tong en
mond. Verder ontwikkelen patiënten op de handen kleine, pijnlijke blaasjes met witte centra en rode randen. De meeste patiënten herstellen binnen drie tot zeven dagen van deze infectie waarvoor anno oktober 2020 is geen specifieke behandeling bestaat. Bekende complicaties van de hand-, voet- en mondziekte zijn
uitdroging en koortsaanvallen.
Handeczeem en blaarvorming aan vingers of handpalmen
Handeczeem (handdermatitis) is een huidaandoening die de vingers of handpalmen aantast. Deze vorm van
contactdermatitis treft eerst een paar vingertoppen of delen van de handpalm. De patiënt heeft dan een kleine jeukende plek die na verloop van tijd verder uitbreidt waardoor een ontstoken, pijnlijke huid ontstaat. Op de huid ontwikkelen zich mogelijk blaasjes of blaren. Volwassenen of ouderen zijn vaker getroffen maar patiënten van elke leeftijd kampen mogelijk met handeczeem. Contact van de handen met schoonmaakmiddelen, nikkel, geurstoffen, conserveermiddelen, aroma’s, chemicaliën enzovoort vormt een risicofactor. De dagelijkse activiteiten zijn mogelijk belemmerd door eczeem aan de hand. Het dragen van rubberen of latexvrije of pvc-wegwerphandschoenen is nuttig. Verder zijn patiënten gebaat met een beschermende lotion aan als een vorm van een onzichtbare handschoen. Dit type lotion hecht zich aan de buitenste huidlaag en beschermt deze tegen irriterende stoffen en chemicaliën van buitenaf, zodat huidaandoeningen worden voorkomen. Bij patiënten met een bestaande aandoening versnelt deze lotion het genezingsproces. Het identificeren van de irriterende stof die leidt tot handeczeem en deze stof voorkomen, is het beste medicijn.
Pompholyx en blaren op handpalmen, vingers en voeten
Patiënten die lijden aan de chronische huidaandoening
pompholyx (dyshidrotisch eczeem) ervaren jeukende blaren op de handpalmen, de zijkanten van de vingers en de voeten. De meestal geschubde en rode blaasjes scheiden vocht af. Opflakkeringen van deze huidziekte duren meestal twee of drie weken en verdwijnen binnen enkele weken. Topische steroïden verminderen de ontsteking en jeuk. Antibiotica en fototherapie (behandeling via licht) zijn eveneens inzetbaar voor de behandeling van pompholyx. De ziekte kent anno oktober 2020 een onbekende oorzaak.
Waterpokken en blaasjes op de handen en voeten
Waterpokken is een zeer
besmettelijke virale infectie die een uitbraak van jeukende blaren veroorzaakt. Waterpokken wordt veroorzaakt door het varicella-zoster-virus. Hetzelfde virus veroorzaakt zowel waterpokken (varicella) als
gordelroos (zoster). Het varicella-zoster-virus is een lid van de herpesvirus-familie. Waterpokken verspreiden zich van persoon tot persoon door direct contact met vocht uit gebroken waterpokken blaren of door de lucht door
hoesten of
niezen. Waterpokken produceert meestal binnen twee tot drie weken na contact met een geïnfecteerde patiënt milde
koorts en een uitbraak van jeukende blaren op de
hoofdhuid, het
gezicht en de romp. Ook op de handen en voeten ontstaan mogelijk blaasjes. De blaren drogen en worden korsten in vier tot vijf dagen. Bij patiënten met een
verzwakt immuunsysteem ontstaan mogelijk ernstige complicaties zoals een
longontsteking en een ontsteking van de
hersenen (
encefalitis), maar meestal kent de ziekte een mild verloop. Een vaccin is beschikbaar om waterpokken te voorkomen.
Lees verder