Diabetische blaren: Huidblaren bij diabetes mellitus

Patiënten met diabetes mellitus (suikerziekte) kunnen soms blaren op de huid ontwikkelen, bekend als ‘diabetische blaren’. Deze blaren komen het vaakst voor bij patiënten met slecht gecontroleerde diabetes, hoewel andere risicofactoren ook een rol spelen. De pijnloze blaren kunnen jeuken en verschijnen meestal op de ledematen. Hoewel de meeste blaren spontaan genezen, is het cruciaal om medisch advies in te winnen om secundaire infecties te voorkomen en andere huidaandoeningen uit te sluiten. De belangrijkste stap in de behandeling van diabetische blaren is het verkrijgen van een goed gecontroleerde bloedsuikerspiegel. Daarnaast zijn er verschillende medische behandelingen beschikbaar.

• Synoniemen diabetische blaren
• Epidemiologie bij patiënten met diabetes mellitus
• Mechanisme
• Oorzaken en risicofactoren van huidblaren
• Risicofactoren
• Risicogroepen
• Symptomen van letsels
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling
• Prognose van huidaandoening bij suikerziekte
• Complicaties van diabetische blaar
• Preventie van blaarvorming op huid

Synoniemen diabetische blaren

Andere termen voor diabetische blaren zijn ‘bullosis diabeticorum’ en ‘diabetische bullae’.

Epidemiologie bij patiënten met diabetes mellitus

Diabetische blaren zijn een huidaandoening die vooral voorkomt bij patiënten met langdurig onbeheerd diabetes, vooral bij diegenen met slechte bloedsuikercontrole. De aandoening kan optreden op de handen, voeten en andere delen van het lichaam, waar verhoogde huidgevoeligheid en slechte doorbloeding voorkomen.

Prevalentie

Diabetische blaren komen relatief vaak voor bij mensen met diabetes mellitus, vooral bij oudere patiënten met langdurige ziekte. Schattingen suggereren dat diabetische blaren zich bij ongeveer 2-3% van de patiënten met diabetes ontwikkelen. De prevalentie is hoger bij mensen met slecht gereguleerde bloedsuikerspiegels.

Leeftijd en geslacht

Hoewel diabetische blaren op elke leeftijd kunnen voorkomen, worden ze vaker gezien bij ouderen die al langer diabetes hebben. Er is geen significant verschil in het voorkomen van diabetische blaren tussen mannen en vrouwen, hoewel mannen soms vaker last hebben van de complicaties die bijdragen aan deze aandoening, zoals slechte doorbloeding.

Mechanisme

Diabetische blaren ontstaan als gevolg van beschadiging van de bloedvaten, zenuwen en huid als gevolg van langdurige hoge bloedsuikerspiegels. Deze blaren worden vaak gekarakteriseerd door hun plotselinge optreden en kunnen ernstig zijn, vooral bij patiënten met diabetes type 1 en type 2.

Bloedvatbeschadiging en slechte doorbloeding

Bij langdurige hyperglykemie (hoge bloedsuiker) kunnen de bloedvaten in de huid beschadigd raken. Dit belemmert de bloedcirculatie, waardoor de huid niet goed gevoed wordt. De verminderde bloedtoevoer maakt de huid kwetsbaarder voor blaarvorming, vooral bij fysieke druk of wrijving.

Zenuwbeschadiging (neuropathie)

Diabetische neuropathie kan de gevoeligheid van de huid verminderen, waardoor patiënten zich minder bewust zijn van druk of irritatie. Dit vergroot het risico op blaren, aangezien de huid onbedoeld kan worden beschadigd zonder dat de patiënt het merkt.

Oorzaken en risicofactoren van huidblaren

De exacte oorzaak van diabetische blaren is niet volledig begrepen, maar verschillende risicofactoren dragen bij aan hun ontwikkeling. Deze omvatten:

• Patiënten met een Candida albicans schimmelinfectie zijn vaker getroffen.
• Letsels of irritatie aan de voeten of handen kunnen het risico verhogen.
• Slechte of verminderde bloedcirculatie maakt mensen vatbaarder voor blaren.
• Patiënten met hartfalen kunnen blaren ontwikkelen door zwelling veroorzaakt door de hartaandoening.
• Slecht passende schoenen verhogen de kans op diabetische zweren (zenuwschade en verminderde bloeddoorstroming bij diabetes).
• Specifieke risicogroepen omvatten ook patiënten met:
• diabetische nefropathie (nierziekte als gevolg van diabetes)
• diabetische neuropathie (zenuwschade door diabetes met verminderd pijngevoel)
• overgevoeligheid voor ultraviolet licht
• perifere arteriële ziekte
• een slecht gecontroleerde bloedsuikerspiegel
• langdurige diabetes (maar ook recent gediagnosticeerde patiënten kunnen blaren ontwikkelen)

Risicofactoren

Er zijn verschillende risicofactoren die de kans op het ontwikkelen van diabetische blaren verhogen. Deze risicofactoren zijn meestal te maken met de duur en ernst van de diabetes, evenals de algehele gezondheid van de huid en bloedvaten.

Slechte bloedsuikercontrole

Een van de belangrijkste risicofactoren voor diabetische blaren is een slechte controle van de bloedsuikerspiegel. Langdurig verhoogde bloedsuikerspiegels kunnen leiden tot vaat- en zenuwbeschadiging, wat de kans op het ontwikkelen van blaren vergroot.

Overgewicht en obesitas

Patiënten met overgewicht of obesitas lopen een verhoogd risico op het ontwikkelen van diabetische blaren, omdat extra gewicht de huid onder druk zet en de kans op wrijving vergroot. Dit verhoogt het risico op het ontstaan van blaren, vooral op de voeten en handen.

Risicogroepen

Patiënten die behoren tot bepaalde risicogroepen hebben een verhoogde kans op het ontwikkelen van diabetische blaren. Deze risicogroepen omvatten mensen met slecht gereguleerde diabetes, ouderen, en patiënten met comorbiditeiten die de huid en bloedvaten beïnvloeden.

Ouderen met diabetes

Oudere patiënten met diabetes lopen een verhoogd risico op diabetische blaren, vooral als ze al langere tijd diabetes hebben. Bij deze patiënten kunnen de complicaties van diabetes, zoals neuropathie en slechte doorbloeding, de kans op blaren vergroten.

Patiënten met diabetes en neuropathie

Patiënten die lijden aan diabetische neuropathie hebben een verhoogd risico op het ontwikkelen van blaren, omdat ze vaak een verminderde gevoeligheid in hun huid ervaren. Hierdoor kunnen zij wrijving of druk niet opmerken, wat de kans op het ontstaan van blaren vergroot.

Symptomen van letsels

Normale symptomen

Diabetische blaren verschijnen vaak bij patiënten met langdurig slecht gecontroleerde diabetes. Soms kunnen ze het eerste teken zijn van diabetes of zelfs prediabetes (een vroege waarschuwing voor diabetes). De blaren ontstaan meestal spontaan binnen enkele dagen. Ze presenteren zich vaak bilateraal (aan beide zijden) als duidelijke, strak gespannen letsels op de benen, voeten, tenen, armen, handen en vingers. Soms kunnen ze ook op de romp voorkomen. De blaren hebben een onregelmatige vorm en kunnen een diameter van maximaal vijftien centimeter bereiken. Ze jeuken, zijn pijnloos en gevuld met een heldere, steriele vloeistof. Ze kunnen in clusters (in groepjes) of solitair (enkel letsel) voorkomen, terwijl de huid rondom de blaren normaal oogt.

Alarmtekens

Symptomen die onmiddellijke medische aandacht vereisen zijn onder andere:

• een gevoel van warmte rond de blaar
• roodheid of irritatie van de huid rondom het letsel
• zwelling van de huid
• koorts
• pijn

Diagnose en onderzoeken

Diagnostisch onderzoek

Bij veranderingen aan de huid bij diabetespatiënten is medische hulp altijd nodig. Het is belangrijk om het risico op infectie te verminderen en andere huidziekten die samenhangen met diabetes mellitus uit te sluiten. De arts kan een biopsie van de blaar uitvoeren, waarbij een stukje van de blaar wordt weggenomen en microscopisch onderzocht. De diagnose van diabetische blaren wordt vaak gesteld door uitsluiting van andere mogelijke oorzaken.

Differentiële diagnose

De arts zal de blaren grondig onderzoeken, aangezien ze soms kunnen lijken op andere aandoeningen, zoals:

• bulleuze pemphigoid
• chemische brandwonden
• comablaar
• elektrische verwondingen
• epidermolysis bullosa (loslating van de opperhuid en blaarvorming)
• epidermolysis bullosa acquisita
• medicatiegebruik dat blaarvorming veroorzaakt
• porphyria cutanea tarda
• pseudoporfyrie
• wrijvingsblaren

Behandeling

Medische zorg is altijd noodzakelijk. Bij de meeste patiënten genezen de huidblaren spontaan binnen twee tot zes weken. De behandeling richt zich op het voorkomen van infectie en het vermijden van diabetische zweren. De arts kan de volgende maatregelen nemen:

• aspiratie (het verwijderen van vocht uit de blaar terwijl het blaarbed nog intact blijft om het risico op infectie te verminderen)
• een beschermend verband om te voorkomen dat de omliggende huid wordt gekrabd of barst
• kompressen met zoutoplossing om jeuk en irritatie te verlichten
• topische antibiotica of corticosteroïden (sterke ontstekingsremmers) kunnen in ernstige gevallen worden voorgeschreven

Bij schimmelinfecties die blaren veroorzaken, zijn antimycotica (medicijnen tegen schimmelinfecties) nodig om de schimmel te bestrijden.

Prognose van huidaandoening bij suikerziekte

In de meeste gevallen genezen diabetische blaren spontaan zonder significante littekens. Er bestaat echter een risico op secundaire infecties of de ontwikkeling van diabetische zweren. Daarom is het belangrijk om een arts te raadplegen bij tekenen van diabetische blaren, vooral als andere symptomen aanwezig zijn.

Complicaties van diabetische blaar

Onbehandelde diabetische blaren kunnen leiden tot complicaties zoals een diabetische huidzweer en/of secundaire bacteriële infecties. Necrose (afsterven van weefsel) kan ook optreden, vooral bij ernstige arteriële doorbloedingstoornissen. Daarnaast kunnen de blaren terugkeren of chronisch worden.

Preventie van blaarvorming op huid

Het is essentieel om de bloedsuikerspiegel goed onder controle te houden om diabetische blaren en andere complicaties te voorkomen. Dit kan worden bereikt door middel van medicatie, dieet- en leefstijlaanpassingen. Verder zijn enkele tips om diabetische blaren te voorkomen:

• beperk de blootstelling aan UV-licht en gebruik zonnescherm bij buitenshuis
• draag goed passende schoenen
• gebruik handschoenen bij het hanteren van scharen, handgereedschap en tuinapparatuur die blaren kunnen veroorzaken
• vermijd huidirritatie
• loop nieuwe schoenen langzaam in
• inspecteer regelmatig (minimaal één keer per dag) de armen, handen, benen en voeten
• draag altijd sokken en schoenen om schade aan de voeten te voorkomen

Lees verder

• Blaren: Oorzaken en behandelingen van blaarvorming op huid
• Blaasjes (blaren) op handen en voeten: Oorzaken blaarvorming
• Complicaties diabetes mellitus (suikerziekte): Huidproblemen
• Diabetesvoet: Zenuwschade en minder bloedstroom bij diabetes
• Complicaties diabetes mellitus: Been- en voetproblemen