Gezwollen dikke darm: Oorzaken van zwelling van colon

Chronische ontstekingsaandoeningen van de darmen kunnen leiden tot een gezwollen dikke darm (colon). Deze aandoeningen ontstaan vaak door een auto-immuunreactie waarbij het immuunsysteem het eigen darmweefsel ten onrechte aanvalt. Dit veroorzaakt chronische ontsteking en zwelling van de dikke darm, wat kan resulteren in diarree en buikpijn, evenals andere symptomen. De behandeling omvat meestal aanpassingen in voeding, medicatie en soms een operatie.

• Oorzaken van zwelling van colon
• Infectie
• Inflammatoire darmaandoeningen
• Klysma
• Problemen met de bloedstroom
• Andere oorzaken
• Symptomen
• Buikpijn
• Diarree
• Andere Symptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling van een gezwollen dikke darm
• Voeding
• Medicatie
• Chirurgie
• Prognose
• Complicaties
• Preventie

Oorzaken van zwelling van colon

Infectie

Een gezwollen dikke darm kan veroorzaakt worden door infecties met bacteriën, parasieten of virussen. Deze infecties kunnen leiden tot bloederige diarree en uitdroging (dehydratie). Het is essentieel om een infectie snel te behandelen om ernstige uitdroging en verdere complicaties te voorkomen.

Inflammatoire darmaandoeningen

Auto-immuunreacties kunnen leiden tot een verdikte colon. Het immuunsysteem beschouwt de eigen lichaamscellen als vijanden en valt deze onterecht aan. Deze aandoeningen omvatten:

• Colitis ulcerosa (chronische darmziekte gekenmerkt door diarree en ontsteking)
• Collagene colitis (ontsteking van de dikke darm met diarree en krampen)
• De ziekte van Crohn (chronische aandoening met symptomen zoals diarree en buikpijn)
• Prikkelbaredarmsyndroom (symptomen variërend van diarree tot obstipatie)
• Lymfatische colitis

Patiënten met deze aandoeningen ervaren vaak buikpijn en diarree. Het Bcl-3-eiwit speelt een rol bij de ontwikkeling van deze ontstekingsaandoeningen. Bij patiënten met een ontsteking van de darmen is de hoeveelheid Bcl-3-eiwit verhoogd. Dit eiwit onderdrukt de werking van regulerende T-cellen, die normaal helpen om een overreactie van het immuunsysteem te voorkomen. Het resultaat is een verstoring van de immuunregulatie, wat bijdraagt aan inflammatoire darmaandoeningen.

Klysma

Het gebruik van een klysma kan ook leiden tot een gezwollen dikke darm. Een klysma houdt in dat een vloeistof of gas in het rectum wordt ingebracht om de darminhoud te verdrijven, medicijnen toe te dienen of röntgenbeelden te maken. Herhaald gebruik kan de dikke darm irriteren en doen zwellen. Het is belangrijk om een klysma alleen onder medisch toezicht te gebruiken en niet zelf te experimenteren met klysma's en darmreinigingsmiddelen.

Problemen met de bloedstroom

Een gezwollen colon kan ontstaan door problemen met de bloedcirculatie, zoals bij ischemische colitis, waarbij de bloedvaten die de dikke darm van bloed voorzien vernauwd raken. Dit resulteert in onvoldoende bloedtoevoer naar de darmen, wat schade aan het weefsel kan veroorzaken. Ook bij volvulus, waarbij de darmen zich om zichzelf draaien, ontstaan bloeddoorstromingsproblemen die tot een gezwollen dikke darm kunnen leiden.

Andere oorzaken

Andere mogelijke oorzaken van een gezwollen colon zijn ontstekingen, trauma, gezwellen of tumoren, en vaatproblemen.

Symptomen

Symptomen die kunnen optreden bij een gezwollen dikke darm zijn onder andere diarree en buikpijn.

Buikpijn

Krampachtige buikpijn is een veelvoorkomend symptoom. Deze pijn kan optreden als gevolg van intermitterende spasmen (krampen die met tussenpozen optreden). De zwelling of ontsteking van de dikke darm kan darmsamentrekkingen veroorzaken, wat leidt tot pijn. De locatie van de pijn kan helpen bepalen welk deel van de darm getroffen is.

Diarree

Diarree verschijnt vaak als waterige of zachte ontlasting en is een veelvoorkomend symptoom van een ontsteking of zwelling van de dikke darm. De dikke darm speelt een cruciale rol in het opnemen van water en het vormen van ontlasting. Wanneer deze functie wordt verstoord, kan dit leiden tot een onbalans van de darmflora en diarree. Als de zwelling zich in het laatste deel van de dikke darm bevindt, kan er weinig water meer in de ontlasting worden opgenomen, wat de symptomen van diarree kan beïnvloeden.

Andere Symptomen

Aanvullende symptomen bij een gezwollen colon kunnen omvatten:

• Bloed in de ontlasting (door schade aan de darmwand)
• Bloedarmoede (door overmatig bloeden)
• Een opgeblazen gevoel (vaak door verhoogd stoelgangvolume)
• Gewichtsverlies
• Hoge koorts
• Mucus (slijm) in de ontlasting (slijm in de ontlasting, vaak bij colitis ulcerosa)
• Tenesmen (aanhoudende, pijnlijke drang om te poepen)
• Vermoeidheid

Diagnose en onderzoeken

De symptomen van een gezwollen dikke darm kunnen variëren, en het is cruciaal voor de arts om de oorzaak te identificeren door middel van verschillende onderzoeken. Dit kan omvatten: beeldvormende onderzoeken, bloedonderzoek, colonoscopie (een inwendig kijkonderzoek van de dikke darm), en/of ontlastingsonderzoek. Deze onderzoeken helpen bij het vaststellen van de exacte oorzaak van de zwelling en het bepalen van de juiste behandeling.

Behandeling van een gezwollen dikke darm

De behandeling is gericht op het verlichten van symptomen en het aanpakken van de onderliggende oorzaken.

Voeding

Een gebalanceerd dieet speelt een belangrijke rol bij het beheer van maag- en darmaandoeningen. Lijnzaad, gestoomde groenten, citroensap en probiotica kunnen helpen bij het reinigen van de dikke darm en het herstellen van de balans van de darmflora. Het is ook belangrijk om voldoende vochtinname te handhaven om uitdroging te voorkomen.

Medicatie

Medicatie wordt voorgeschreven afhankelijk van de oorzaak van de zwelling. Bij infecties kunnen antimycotica, antibiotica, antiparasitaire middelen en antivirale geneesmiddelen worden voorgeschreven. Voor een overactieve immuunrespons kunnen immunosuppressiva worden gebruikt om het immuunsysteem te onderdrukken. Medicijnen kunnen ook worden ingezet om diarree te behandelen. Obstipatie kan worden aangepakt met laxeermiddelen en door dieetveranderingen.

Chirurgie

In sommige gevallen is een chirurgische ingreep nodig, bijvoorbeeld voor de behandeling van colitis ulcerosa. Bij de ziekte van Crohn is chirurgie vaak minder effectief, aangezien deze aandoening kan terugkeren zelfs na een operatie.

Prognose

De prognose van een gezwollen dikke darm hangt sterk af van de onderliggende oorzaak en de effectiviteit van de behandeling. Bij tijdige en adequate behandeling kunnen veel patiënten significante verbetering ervaren. Chronische ontstekingsaandoeningen zoals colitis ulcerosa en de ziekte van Crohn vereisen vaak langdurige medische zorg en monitoring. Hoewel er geen genezing is voor deze aandoeningen, kunnen medicijnen en andere behandelingen de symptomen onder controle houden en de levenskwaliteit verbeteren.

In gevallen van infecties of acute ontstekingen kan de prognose meestal goed zijn, vooral als de aandoening vroeg wordt ontdekt en behandeld. Bij ernstige gevallen kan een gezwollen dikke darm leiden tot complicaties die de prognose kunnen beïnvloeden.

Complicaties

Onbehandelde of ernstig verwaarloosde gezwollen dikke darm kan leiden tot verschillende complicaties, waaronder:

• Perforatie van de darmwand (waarbij de darmwand scheurt, wat kan leiden tot een levensbedreigende buikvliesontsteking)
• Vernauwing (stenose) (vernauwing van de dikke darm door littekenweefsel of ontsteking, wat kan leiden tot obstructie)
• Bloedverlies (door beschadiging van het darmweefsel, wat kan leiden tot bloedarmoede)
• Fistels (abnormale verbindingen tussen de darm en andere organen of huid)
• Toxic megacolon (extreme uitzetting van de dikke darm, wat kan leiden tot een verhoogd risico op darmperforatie)

Regelmatige controle en medische follow-up zijn essentieel om dergelijke complicaties vroegtijdig op te sporen en te behandelen.

Preventie

Preventie van een gezwollen dikke darm kan variëren afhankelijk van de oorzaak, maar enkele algemene richtlijnen zijn:

• Gezonde voeding (een dieet rijk aan vezels, groenten, en fruit kan helpen bij het bevorderen van een gezonde darmflora en het voorkomen van constipatie)
• Voldoende hydratatie (voldoende waterinname helpt bij het voorkomen van uitdroging en het ondersteunen van de darmfunctie)
• Regelmatige lichaamsbeweging (beweging kan de spijsvertering bevorderen en bijdragen aan een gezonde darmfunctie)
• Vermijden van roken en overmatig alcoholgebruik (deze gewoonten kunnen bijdragen aan darmontstekingen en andere spijsverteringsproblemen)

Daarnaast is het belangrijk om regelmatig medische controles en screenings te ondergaan, vooral voor mensen met een verhoogd risico op darmaandoeningen. Bij symptomen zoals aanhoudende buikpijn, diarree of bloed in de ontlasting, dient men tijdig medische hulp te zoeken om verdere complicaties te voorkomen.

Lees verder

• Diarree: Soorten, oorzaken, symptomen en behandeling
• Collagene colitis: Dikkedarmontsteking met diarree & krampen
• Colitis ulcerosa: Chronische darmziekte met diarree
• Colitis: Soorten en symptomen van ontsteking van dikke darm
• Ziekte van Crohn: Aandoening met diarree en buikpijn