Vaginale cysten: Oorzaken en behandelingen van vaginacyste

Vaginale cysten: Oorzaken en behandelingen van vaginacyste De vagina is een gespierd en buisvormig deel van het vrouwelijke geslachtsorgaan. Vaginale cysten groeien onder de bekleding van de vagina. Dit zijn een soort zakachtige structuren waarin zich vloeistof, lucht of een gasachtige substantie bevindt. Meestal zijn kleine tot grote cysten goedaardig en veroorzaken ze geen pijn of ongemak. Soms geraken de vaginale cysten wel besmet met bacteriën. Pijn en ongemak treden dan mogelijk op. Enkele behandelingen en preventieve tips zijn voorhanden voor het verlichten en voorkomen van de symptomen.

Oorzaken van: Opbouw van vloeistof in vagina

Vaginale cysten (abnormaal gevormde zakvormige holten) vormen zich meestal wanneer een klier of kanaal verstopt raakt, waardoor er binnenin een opbouw van vloeistof of ander materiaal ontstaat.

Bacteriën in het spijsverteringskanaal

Bacteriën zoals Escherichia coli die gewoonlijk in het spijsverteringskanaal aanwezig zijn, kunnen een vaginacyste veroorzaken. Deze bacteriën vormen een abces. Wanneer deze ruimte gevuld raakt met vocht, ontstaat een cyste.

SOA's

Bekende seksueel overdraagbare aandoeningen zijn chlamydia en gonorroe. Deze aandoeningen produceren bacteriën die een abces vormen, wat later kan resulteren in de vorming van vaginacysten.

Trauma

Elke verwonding aan de vaginawand als gevolg van een operatie of andere factoren is een mogelijke risicofactor voor een infectie, waardoor zich een abces ontwikkelt. Wanneer zich op de plaats van de verwonding vocht of ander materiaal ophoopt, kan een vaginale cyste ontstaan.

Tumor

Het is ook mogelijk dat vloeistof zich ophoopt in de klieren als gevolg van tumorgroei.

Vrouwen die net bevallen zijn, kampen sneller met vaginale cysten / Bron: PublicDomainPictures, PixabayVrouwen die net bevallen zijn, kampen sneller met vaginale cysten / Bron: PublicDomainPictures, Pixabay

Zwangerschap

De cyste van Gartner en de Mulleriaanse cyste zijn voorbeelden van gezwellen in de vagina die direct geassocieerd zijn met zwangerschap. In beide gevallen zijn de cysten het gevolg van achterblijvend materiaal in het lichaam na de bevalling. Bovendien kan een operatie die door de bevalling nodig is, een trauma veroorzaken. Een zwangerschap is met andere woorden een risicofactor voor vaginacysten.

Soorten vaginacysten

Er zijn talloze soorten vaginale cysten:

Bartholin-kliercysten

De klier van Bartholin helpt bij de productie van vocht om de buitenste schaamlippen te smeren. Vaginale cysten ontwikkelen zich als de klieropening verstopt is, wat leidt tot een vochtophoping. Meestal zijn Bartholin-kliercysten erg klein en pijnloos, maar een Bartholin-cyste kan ook een abces veroorzaken.

Cysten van Gartner

De gang van Gartner vormt zich tijdens de zwangerschap. Nadat de baby is geboren, verdwijnt deze buis meestal. Soms verdwijnt de buis echter niet, wat resulteert in de ophoping van vocht en de vorming van cysten op de vaginawand.

Inclusiecysten

Dit is de meest voorkomende vorm van vaginale cysten. Inclusiecysten ontwikkelen zich meestal op de buitenwand van de vagina als gevolg van een verwonding (zoals een chirurgisch trauma of een letsel door een problematische geboorte). Dit soort cysten is vaak erg klein en nauwelijks waarneembaar.

Müller-cysten

Mülleriaanse cysten zijn meestal gevuld met slijm en vormen zich aan de binnenste of buitenste vaginawand. Deze cysten ontstaan door structuren die achterblijven tijdens de ontwikkeling van de baby.

Symptomen: Af en toe pijn

In de meeste gevallen veroorzaken vaginacysten geen symptomen. De arts ontdekt ze vaak per toeval tijdens een standaard lichamelijk onderzoek. Soms is er echter een kleine bult op de vagina aanwezig. Verder veroorzaken sommige cysten lokaal ongemak. Het is ook mogelijk dat een patiënte kampt met een grotere cyste die groeit en pijn veroorzaakt. De patiënte kan pijn ervaren:
  • Bij het inbrengen van een tampon
  • Bij het sporten
  • Tijdens de geslachtsgemeenschap
  • Tijdens het lopen
  • Tijdens lichaamsbeweging

Meestal zijn vaginale cysten niet pijnlijk, tenzij ze geïnfecteerd raken door een ophoping van pus. De cyste behoudt dezelfde grootte of groeit en kan de omvang hebben van een erwt tot een sinaasappel. Druk in het bekkengebied en problemen bij het plassen en het maken van ontlasting zijn andere mogelijke tekenen van een vaginacyste.

Wanneer een arts raadplegen?

Raadpleeg een arts als je symptomen ervaart zoals pijn, ongemak of als je vermoedt dat je een vaginale cyste hebt. Dit is vooral belangrijk als de symptomen verergeren of niet verbeteren met zelfzorgmaatregelen.

Diagnose en onderzoeken

Een gynaecologisch onderzoek is essentieel om te bepalen welk type cyste aanwezig is. De arts kan een knobbel op de vaginawand of elders opmerken. Mogelijk moet de arts een biopsie uitvoeren om de diagnose van vaginakanker uit te sluiten, vooral als de cyste lijkt op een vaste tumor. Tijdens het gynaecologisch onderzoek kan de arts ook een uitstrijkje nemen om een seksueel overdraagbare aandoening op te sporen. Als de cyste zich onder de blaas of urethra bevindt, zijn mogelijk röntgenfoto's nodig om te bepalen of de cyste zich in deze organen uitstrekt.

Behandeling van vaginale cysten

Vaginale cysten vereisen alleen behandeling als de grootte van de cysten toeneemt, de cysten pijn of ongemak veroorzaken, of als de cysten geïnfecteerd zijn.

Soms zijn antibiotica noodzakelijk / Bron: Stevepb, PixabaySoms zijn antibiotica noodzakelijk / Bron: Stevepb, Pixabay
Antibiotica

De arts schrijft antibiotica voor als vaginale cysten het gevolg zijn van een seksueel overdraagbare aandoening of als de cysten geïnfecteerd zijn en pusophopingen zich hebben opgehoopt.

Klieren verwijderen

Als de cysten telkens terugkeren en pijnlijk zijn, kan een chirurgische ingreep nodig zijn om de cysten te verwijderen.

Marsupialisatie

Marsupialisatie is een chirurgische techniek die de terugkeer van cysten voorkomt. De arts opent de cysten en wast ze volledig uit. Vervolgens hecht hij de uiteinden aan elkaar zodat er een permanente opening ontstaat waardoor de vloeistof gemakkelijk kan wegvloeien. Soms plaatst de arts een rubberen buis om de afvoer (drainage) te ondersteunen.

Zitbad

Meermaals per dag een zitbad nemen in lauw water gedurende drie à vier weken kan helpen om de cyste te laten openbarsten. Hierdoor vloeit het pus weg en vermindert de pijn.

Levensstijl
Naast medische behandelingen kunnen ook enkele levensstijlveranderingen en home remedies helpen bij het beheer van vaginale cysten. Zorg voor een gezonde levensstijl, vermijd overmatige stress en gebruik pijnstillers indien nodig om ongemak te verlichten.

Nadelen van ongepaste behandelingen
Vermijd het gebruik van ongepaste behandelingen, zoals zelfmedicatie met niet-voorgeschreven medicijnen of kruiden, zonder overleg met een arts. Dit kan mogelijk leiden tot complicaties of verergering van de symptomen.

Regelmatige controles
Het is belangrijk om regelmatige controles te ondergaan bij een gynaecoloog om te controleren op eventuele veranderingen in de cysten of om nieuwe cysten tijdig op te sporen.

Prognose van vaginacysten

Meestal is de prognose goed. Vaginacysten blijven vaak klein en hebben geen behandeling nodig. Wanneer ze chirurgisch zijn verwijderd, keren de cysten meestal niet terug. Bartholinecysten kunnen soms terugkeren en vereisen mogelijk voortdurende behandeling.

Complicaties

Complicaties als gevolg van vaginale cysten zijn zeldzaam. Soms groeien deze cysten echter in de loop van de tijd. Door een ophoping van pus kan een infectie ontstaan, wat pijn kan veroorzaken. De arts moet dan mogelijk het pus draineren.

Een gezonde voeding is nodig / Bron: Jill111, PixabayEen gezonde voeding is nodig / Bron: Jill111, Pixabay

Preventie van vaginale cysten

De groei van cysten is niet gemakkelijk te voorkomen, maar een goede genitale hygiëne is essentieel om het risico te minimaliseren. Beoefen veilige geslachtsgemeenschap om het risico op het ontwikkelen van seksueel overdraagbare aandoeningen te verminderen. Het naleven van goede persoonlijke hygiëne is eveneens van cruciaal belang. Zorg daarnaast voor een gezond en evenwichtig voedingspatroon en voldoende rust.

Lees verder

© 2018 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Cysten in de vagina: symptomen & behandeling vaginale cystenCysten in de vagina: symptomen & behandeling vaginale cystenCysten in de vagina of vaginale cysten kunnen worden veroorzaakt door een trauma tijdens de bevalling, vloeistofopbouw i…
Ovula nabothi: Goedaardige cysten op baarmoederhalsOvula nabothi: Goedaardige cysten op baarmoederhalsOngeveer 12% van de vrouwen krijgt tijdens de vruchtbare leeftijd te maken met ovula nabothi. Deze aandoening wordt geke…
De vaginale douche, gezond of ongezond?De vaginale douche, gezond of ongezond?Veel vrouwen gebruiken de vaginale douche voor intieme hygiëne. Hoe belangrijk is het nemen van een vaginale douche en i…
Zwanger worden: billingsmethode (bestuderen afscheiding)Zwanger worden: billingsmethode (bestuderen afscheiding)Wanneer je zwanger worden wilt, zul je erg nieuwsgierig zijn naar het tijdstip van je eisprong. Op het moment van je eis…

Kosten en vergoeding werkgever bij behandeling burn-outKosten en vergoeding werkgever bij behandeling burn-outWie met een burn-out kampt voelt zich opgebrand en is niet langer in staat goed te functioneren. Een intensieve behandel…
Virale longontsteking (pneumonie): Oorzaken van ontstekingVirale longontsteking (pneumonie): Oorzaken van ontstekingVirale pneumonie is een aandoening waarbij een virus een longontsteking veroorzaakt. Bij de meeste patiënten ontstaat de…
Bronnen en referenties
  • Geraadpleegd op 4 juli 2018:
  • Coëlho, Medisch Zakwoordenboek, digitale editie, versie 201
  • Home Remedies for Vaginal Cysts, https://www.top10homeremedies.com/home-remedies/home-remedies-vaginal-cysts.html
  • Vaginal cyst, https://www.hxbenefit.com/vaginal-cyst.html
  • Vaginal cysts, http://uoflphysiciansse3.adam.com/content.aspx?productId=117&isArticleLink=false&pid=1&gid=001509
  • Vaginal cysts, https://www.drelist.com/vaginal-cysts/
  • Afbeelding bron 1: PublicDomainPictures, Pixabay
  • Afbeelding bron 2: Stevepb, Pixabay
  • Afbeelding bron 3: Jill111, Pixabay
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 27-08-2024
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 9
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.