Groeipijnen: Spierpijn & spierkrampen aan benen bij kinderen

Een kleuter of jong kind met groeipijnen ervaart spierkrampen en pijnlijke spieren in beide benen. De pijn doet zich meestal voor in de late namiddag of ’s avonds, maar de pijnen veroorzaken soms ook slaapstoornissen. Groeipijnen gaan vaak vanzelf voorbij en veroorzaken geen schade aan botten of spieren. Diverse tips zijn voorhanden om de pijnklachten te verminderen. Het is echter wel belangrijk om de aandoening eerst goed te laten diagnosticeren door de arts om andere aandoeningen uit te kunnen sluiten. De aandoening leidt niet tot ernstige complicaties en verdwijnt bij de meeste kinderen vanzelf.

• Epidemiologie
• Oorzaken van groeipijn
• Symptomen: Spierpijn en spierkrampen in beide benen
• Alarmsymptomen bij groeipijnen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling
• Prognose van aandoening bij kinderen
• Complicaties

Epidemiologie

Groeipijn begint meestal in de vroege kinderjaren, rond de leeftijd van drie of vier jaar. Een andere piek komt voor bij kinderen van acht tot twaalf jaar. Meisjes en jongens zijn even vaak getroffen.

Oorzaken van groeipijn

Groeipijnen zijn niet gekoppeld aan groeispurten, ook al doet de naam van de aandoening dit wel vermoeden. Groeipijnen duiden op pijnklachten die optreden bij kinderen die groeien (kleuters en schoolgaande kinderen).

De exacte oorzaken van groeipijnen zijn niet bekend, maar diverse theorieën doen wel de ronde anno oktober 2020. De spierpijn als gevolg van groeipijnen resulteert mogelijk uit intense activiteiten die waardoor de botten en de spieren van het kind erg hard belast worden. Deze activiteiten omvatten rennen, springen en klimmen. Groeipijnen komen vaker voor nadat een kind een volledige dag heeft gesport. Verder is een tekort aan vitamine D mogelijk ook gekoppeld met groeipijnen, al geldt dit zeker niet voor alle kinderen.

Symptomen: Spierpijn en spierkrampen in beide benen

Groeipijn ervaart elk kind anders. De aandoening kenmerkt zich door spierpijn en spierkrampen in beide benen, vooral aan de voorkant van de dijen, de achterkant van de benen (kuiten) of achter de knieën. Sommige kinderen hebben veel pijnklachten, terwijl anderen weinig problemen ervaren. Bij de meeste kinderen komen de pijnklachten niet dagelijks tot stand. De pijn en spierkrampen zijn meestal voelbaar in de late namiddag en avond, vlak voor het eten en voor het slapen gaan. De pijnaanvallen houden gemiddeld vijf tot twintig minuten aan. Soms veroorzaken de groeipijnen ook slaapproblemen voor het kind door de ernstige beenpijn. Groeipijn verdwijnt in de ochtend. Wandelen en spelen zijn nog goed mogelijk voor het kind, en zwakte komt in principe ook niet voor. De pijn verergert niet bij het bewegen of sporten, hoewel de pijn bij een aantal kinderen wel verergert als ze erg veel gesport hebben.

Alarmsymptomen bij groeipijnen

Groeipijnen die in één been optreden, wijzen mogelijk op een ander, ernstiger probleem. Verder tasten de groeipijnen de spieren aan en net de gewrichten. Hinken of koorts komen in principe niet voor bij groeipijn dus wanneer dit wel gebeurt, is medisch advies nodig. Beenpijn in combinatie met één of meer van volgende symptomen vereist ook een bezoek aan de arts:

• een huiduitslag
• een letsel, zoals een valpartij
• een verlies van eetlust
• gewichtsverlies
• koorts
• mank lopen of moeilijk lopen
• rode, warme, pijnlijke, gezwollen gewrichten
• vermoeidheid
• zwakte

Diagnose en onderzoeken

Een arts diagnosticeert groeipijn door het kind te onderzoeken en vragen te stellen over de medische geschiedenis en de klachten. Het is belangrijk om andere mogelijke oorzaken van de pijn uit te sluiten. Als het kind groeipijnen heeft, onthult het lichamelijk onderzoek geen afwijkingen. De ledematen zijn immers niet pijnlijk bij aanraking en vertonen geen zichtbare afwijkingen. Een bloedonderzoek en röntgenfoto’s zijn meestal niet nodig.

Behandeling

De behandeling van groeipijnen hangt af van de ernst van de pijn:

• de beenspieren strekken (voor jongere kinderen is dit wel lastig)
• de benen masseren
• een warme doek of een verwarmingskussen op het pijnlijke been leggen (de huid mag niet verbranden en dit is niet bruikbaar tijdens de slaap)
• vrij verkrijgbare pijnstillers, zoals paracetamol of ibuprofen: De arts moet hiervoor de toestemming geven alsook informatie geven inzake de dosis. Aspirine is afgeraden omdat dit mogelijk het Reye-syndroom veroorzaakt, een levensbedreigende ziekte waarbij een zwelling van de hersenen en lever optreedt

Prognose van aandoening bij kinderen

Groeipijn komt en gaat en is maanden of zelfs jaren voelbaar. De meeste kinderen ontgroeien binnen enkele jaren groeipijnen waardoor de pijn verdwenen is in de tienerjaren.

Complicaties

Kinderen met groeipijnen zijn mogelijk gevoeliger voor pijn. Kinderen met groeipijn hebben ook meer kans op hoofdpijn en buikpijn.

Lees verder

• Spierkrampen & spierspasmen: Oorzaken, soorten & behandeling
• Beenkrampen: Oorzaken en tips bij pijnlijke krampen in been
• Beenpijn: Oorzaken van pijnlijk been of pijnlijke benen
• Spierpijn: Oorzaken van pijn aan spieren (pijnlijke spieren)