Hemangioblastoom: Tumor in hersenen of ruggenmerg
Een hemangioblastoom is een zeldzame, langzaam groeiende tumor die ontstaat in de bloedvaten van de hersenen, het ruggenmerg of het netvlies van het oog. De goedaardige tumor komt soms voor bij patiënten die lijden aan het syndroom van von Hippel-Lindau, maar de meeste tumoren ontstaan zonder bekende oorzaak. Hoofdpijn, coördinatieproblemen en wiebelende ogen zijn enkele neurologische symptomen van de tumor. De arts verwijdert hemangioblastomen via een operatie. De prognose is dan meestal heel goed. Af en toe kampt een patiënt echter met blijvende neurologische restschade door de tumor.
Epidemiologie
Ongeveer 2% van alle
hersentumoren is een hemangioblastoom. Hemangioblastomen komen meestal voor bij volwassenen van middelbare leeftijd. De piekleeftijd bedraagt tussen dertig en zestig jaar, maar patiënten met het syndroom van von Hippel-Lindau zijn op een nog jongere leeftijd aangetast. Mannen zijn een beetje vaker dan vrouwen aangetast door deze tumor.
Oorzaken: Tumor die ontstaat in bloedvaten
De tumor ontwikkelt zich in de bekleding van bloedvaten en dit in het onderste gedeelte van de
hersenen, het ruggenmerg of het netvlies van het oog. De meeste hemangioblastomen ontwikkelen zich sporadisch zonder een bekende oorzaak.
Risicofactoren van hemangioblastomen
Ongeveer één op de vier hemangioblastomen zijn gekoppeld aan het
syndroom van von Hippel-Lindau. Patiënten met deze genetische aandoening ontwikkelen meestal meerdere tumoren in de hersenen en het ruggenmerg gedurende het hele leven. De goedaardige tumor groeit traag, maar drukt bij het groeien wel op de hersenen, waardoor neurologische symptomen tot stand komen.

Hoofdpijn is één van de mogelijke tekenen van een hemangioblastoom /
Bron: Geralt, PixabaySymptomen
De klinische presentatie van hemangioblastomen hangt meestal af van de anatomische locatie en groeipatronen. De symptomen verschijnen bij de meeste patiënten geleidelijk:
Hersenen
De patiënt ervaart volgende mogelijke tekenen van een hemangioblastoom in de hersenen:
- braken
- een gewijzigde mentale toestand
- een waterhoofd (een opeenhoping van hersen- en ruggenmergvocht in de schedel)
- evenwichts- en coördinatieproblemen (ataxie)
- hoofdpijn
- misselijkheid
- schokkerige oogbewegingen (nystagmus)
Ruggenmerg
Een tumor in het ruggenmerg veroorzaakt
constipatie, incontinentie,
rugpijn,
nekpijn,
spierzwakte of een verdoofd gevoel in de armen of benen.
Diagnose en onderzoeken
De arts voert diverse
beeldvormende onderzoeken uit om meer te weten te komen over de tumor. De arts bestelt namelijk een
echografie, een
MRI-scan, een
CT-scan en een
angiografie (
radiografisch onderzoek van de bloedvaten in de hersenen). Deze onderzoeken zijn eveneens nuttig voor het uitsluiten van andere hersentumoren of letsels aan de hersenen zoals:
Behandeling van tumor in hersenen of ruggenmerg
De behandeling van een hemangioblastoom hangt af van de grootte en de locatie van de tumor en de algemene gezondheid van de patiënt. Chirurgie is meestal de primaire behandeling van een kleinere tumor. Bij grote hemangioblastomen zijn twee procedures vereist. Eerst emboliseert (blokkeert) de arts de bloedtoevoer naar de tumor (embolisatie). Vervolgens verwijdert hij de tumor ook via een operatie. Soms zet de arts
radiotherapie in plaats van een operatie, of is de behandeling via bestraling ook nog nodig na een operatie. De arts schrijft voorts mogelijk
steroïden voor om de symptomen te verminderen. Na een operatie moeten patiënten met een hemangioblastoom de arts regelmatig blijven bezoeken voor een lichamelijk onderzoek en een MRI-scan van de hersenen.
Prognose van een hemangioblastoom
De langetermijnresultaten van hemangioblastomen zijn over het algemeen goed. Als de arts een hemangioblastoom met succes behandelt, komen complicaties op de lange termijn wellicht niet tot stand. De symptomen verdwijnen na een succesvolle verwijdering van de tumor.
Complicaties
Als een hemangioblastoom groeit en schade aanricht aan de zenuwen in de hersenen, zijn er soms blijvende complicaties mogelijk.
Lees verder