Schilferige tong: Oorzaken van schilferend tonggebied

Sommige patiënten kampen met een tong die schilfert. Dit is een natuurlijk afweermechanisme waarbij het lichaam zich ontdoet van beschadigde en dode huidcellen met als doel om het huidoppervlak te vernieuwen. Een schilferige tong lijkt een alarmerend symptoom, maar meestal zijn de oorzaken hiervan niet ernstig, zoals het eten van zout voedsel of zuur snoep. Ook bij patiënten met enkele aandoeningen komt een schilferige tong tot stand. Een schilferende tong is meestal niet pijnlijk, maar eten en praten is wel lastiger. Afhankelijk van de oorzaak komen nog meerdere symptomen voor. De behandeling hangt af van de oorzaak en bestaat uit veranderingen in de levensstijl, medicatie en/of chirurgie.

• Allergieën en schilferende tong
• Landkaarttong en tong die schilfert
• Soa’s en tong met schilferend uiterlijk
• Thermische brandwonden en een schilferende tong
• Voeding en schilfering aan de tong
• Zwangerschap en schilferige tong
• Tongschilfering met verkleuring
• Witte tong
• Rode tong
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling van tonggebied met schilferig uiterlijk

Allergieën en schilferende tong

Een tong gaat mogelijk schilferen wanneer deze in contact komt met een allergeen (uitlokkende stoffen van een allergische reactie). Het lichaam wordt hierbij gevoelig voor het allergeen. Voedsel, stuifmeel, medicijnen en andere stoffen leiden mogelijk tot allergische reacties die gepaard gaan met symptomen zoals rode ogen, een verstopte neus, een jeukende huid, een schilferige tong, een gezwollen tong en/of een huiduitslag op het gezicht en de hals.

Landkaarttong en tong die schilfert

Een landkaarttong zorgt voor een schilferig uiterlijk van de tong. Meestal heeft de tong papillen die verschijnen als roze-witachtige bultjes. Bij patiënten met een landkaarttong heeft de tong geen papillen en zijn een paar gladde rode eilandjes te zien. Een patiënt met een landkaarttong heeft gladde, rode ongelijke tongvlekken aan de boven- of zijkant van de tong. Er zijn bovendien veranderingen in de grootte, de vorm en de locatie van de vlekken of tongletsels. Door de vlekken lijkt de tong op een landkaart. De goedaardige letsels worden soms bestempeld als ‘goedaardige migrerende glossitis’. Meestal is namelijk één gebied aangetast en na genezing verplaatst de vlek zich naar een ander deel van de tong. De tongaandoening veroorzaakt soms tongpijn, een brandende tong of ongemak wanneer een patiënt bepaalde stoffen eet, zoals zout, pittig of zuur voedsel. De aandoening leidt niet tot een infectie of tongkanker (zweren, zwelling en pijn in tonggebied) en is meestal onschadelijk.

Soa’s en tong met schilferend uiterlijk

Seksueel overdraagbare aandoeningen zijn aandoeningen zijn overdraagbaar via vaginaal, oraal (via de mond) of seksueel contact. Deze infecties dragen bij aan het afschilferen van de tong. Patiënten moeten getest worden voordat ze seksuele activiteiten ondernemen. Symptomen van seksueel overdraagbare aandoeningen zijn:

• chronische pijn
• donkere urine
• een brandend gevoel tijdens het plassen (dysurie)
• een penisafscheiding
• een schilferige uitslag op de handpalmen en een schilferende uitslag aan de voetzolen
• gewichtsverlies
• gezwollen lymfeklieren
• jeuk rond de vagina
• keelpijn
• nachtelijk zweten
• pijn in de anus
• pijn tijdens de seks
• wratten rond de genitaliën

Thermische brandwonden en een schilferende tong

De tong schilfert soms af wanneer brandende pijn ontstaat door de inname van warm eten en drinken (thermische brandwonde). Dit is een veel voorkomend verschijnsel en gaat meestal gepaard met schade aan de huidlaag van de tong.

Voeding en schilfering aan de tong

Zure voedingsmiddelen zoals tomaten en sauzen afkomstig van tomaten, gekruid voedsel zoals salsa, jalapeno en chili en koolzuurhoudende frisdranken leiden tot het afschilferen van de tong.

Zwangerschap en schilferige tong

Tijdens de zwangerschap gebeuren veel emotionele en fysieke veranderingen in het lichaam van een vrouw. Hormonen reguleren deze veranderingen. Hormonale veranderingen bij vrouwen veroorzaken veel gebitsproblemen die zich manifesteren in de vorm van gezwollen tandvlees, bacteriële tandplak, een schilferende tong en een droge mond.

Tongschilfering met verkleuring

Soms treedt een schilferende tong op die van tongkleur wijzigt. De roze tong krijgt dan echter helderrode of witte tinten, wat wijst op een onderliggend gezondheidsprobleem.

Witte tong

Een witte of bleke tong die gepaard gaat met schilfering duidt op problemen met de bloedsomloop, bijvoorbeeld bloedarmoede. Dit veroorzaakt een vermindering van rode bloedcellen en zuurstof. Vaak is een witte of bleke tong een teken van een chronische maag- en darmaandoening of een lage schildklierfunctie (hypothyreoïdie).

Rode tong

Als de een schilferige tong roder (rode tong) is dan normaal, is mogelijk teveel aan zuur in het lichaam aanwezig, of anders lijdt de patiënt aan een ontsteking, een bacteriële infectie of uitdroging.

Diagnose en onderzoeken

Het is belangrijk om diverse onderzoeken uit te voeren om bepaalde aandoeningen uit te sluiten die vergelijkbare symptomen veroorzaken. Een schilferige, wit uitziende tong wijst bijvoorbeeld mogelijk op leukoplakie (verdikte witte vlekken in mond en wangen) of contactdermatitis als gevolg van het dragen van een kunstgebit. Een tongbiopsie is nodig om het huidweefsel van de tong onder een microscoop te bestuderen.

Behandeling van tonggebied met schilferig uiterlijk

Een patiënt met een schilferende tong krijgt een behandeling op basis van de oorzaak van het probleem. Soms is er geen behandeling nodig, bijvoorbeeld als de schilferende tong afkomstig is van het eten van warm, pittig of zuur voedsel. Andere aandoeningen vereisen medicatie of zelfs een operatie. De mond spoelen met zout water verwijdert dode cellen en puin die een schilferende veroorzaken. Probiotica die levende bacteriën bevatten, helpen bij het reguleren van schadelijke bacteriën in de mond of darm. Het lichaam voldoende vochtig houden is eveneens essentieel. Lijdt de patiënt aan een soa, dan kijkt de arts op basis van de stammen van de bacteriën, schimmels of virussen die deze infecties veroorzaken, welke medicijnen hij moet voorschrijven.

Lees verder

• Landkaarttong: Vlekken op tong door ontbrekende papillen
• Witte tong: Oorzaken en symptomen van wit uiterlijk van tong
• Rode tong: Oorzaken en symptomen van rode tongkleur
• Tong: Afwijkingen aan de kleur, vorm en textuur
• Tongvlekken: Oorzaken van plekjes of vlekjes op de tong