Bultjes in het gezicht: oorzaken van (jeukende) bultjes

Wat zijn die bultjes in je gezicht? Niet alle bultjes en puistjes worden veroorzaakt door acne. Soms kan het moeilijk zijn onderscheid te maken tussen gewone acne (acne vulgaris) en acne-achtige bultjes. De bultjes kunnen huidkleurig zijn of juist rood of wit. De bultjes kunnen gepaard gaan met andere klachten zoals jeuk, of juist niet. Als je niet zeker weet wat er met je huid aan de hand is, is het altijd een goed idee om een afspraak te maken met je huisarts voor een juiste diagnose van je huidaandoening.

• Oorzaken van (jeukende) bultjes in gezicht
• Symptomen
• Bultjes in het gezicht door acne
• Milia
• Mee-eters
• Ouderdomswratten
• Talgklierhyperplasie
• Talgkliercyste
• Onderhuidse bult
• Wat te doen?
• Witte tot gele bultjes door xanthelasma
• Wanneer huisarts raadplegen?

Oorzaken van (jeukende) bultjes in gezicht

Bultjes in het gezicht kunnen komen door diverse oorzaken, van acne tot een allergische reactie. Als je niet weet waardoor de bultjes worden veroorzaakt en de klachten houden aan of verergeren, dan is het verstandig om je huisarts te raadplegen. Deze kan een diagnose stellen en een behandelplan opstellen.

Symptomen

Afhankelijk van de oorzaak kunnen de bultjes in het gelaat variëren in grootte en stevig of zacht aanvoelen. De kleur kan variëren van huidkleurig, rood of wit. De bovenliggende huid kan rood of zwerend zijn. De bultjes kunnen al dan niet pijnlijk of gevoelig zijn, afhankelijk van de oorzaak van de laesies. Soms gaat het gepaard met jeuk en krabeffecten.

Bultjes in het gezicht door acne

Acne verschijnt op veel verschillende delen van het lichaam, zoals de rug, schouders of borst, maar acne in het gezicht is een van de meest voorkomende vormen. Acne komt vaak voor en ontstaat door verstopte of ontstoken talgkliertjes. Acne is een onschuldige aandoening, maar het kan littekens en sociaal stigma veroorzaken. Medicijnen kunnen acne verminderen en je kunt beter geen make-up gebruiken.

Milia

Milia of gerstekorrels zijn kleine, witte bultjes die op verschillende delen van het gezicht en van het lichaam voorkomen. Deze bultjes zijn gevuld met keratine. De precieze oorzaak is anno 2024 nog onduidelijk. Voor sommige mensen kan het een cosmetisch storende aandoening zijn, in het bijzonder wanneer er grote aantallen aanwezig zijn. Milia zijn in principe onschadelijk en vaak gaan ze na verloop van tijd ook weer vanzelf weg. In extreme gevallen kunnen ze echter worden verwijderd door cryotherapie of bevriezing, laserbehandeling of dermabrasie. Dermabrasie is het afschuren of afslijpen van de buitenste laag (het epitheel) van de huid.

Mee-eters

Mee-eters veroorzaken ook bultjes of puntjes op het gezicht en is een ophoping van hoorn gemengd met talg in de uitmonding van het haarzakje. Mee-eters zien eruit als kleine zwarte, witte of huidkleurige puntjes op het gezicht, baak op of rond de neus. Ze geven de huid een ruw en ongelijkmatig uiterlijk. Je kunt mee-eters op diverse manieren verwijderen, zoals met neusstrips, peel-off-maskers en comedonendrukkers, maar er zijn ook crèmes en lotions met ingrediënten die comedonen verminderen.

Ouderdomswratten

Ouderdomswratten variëren van donkerbruin tot zwart en het lijkt net alsof ze op de huid zijn vastgelijmd. Ouderdomswratten zijn goedaardig, wat betekent dat het geen huidkanker betreft. Een ouderdomswrat verschijnt meestal als een bruine, zwarte of lichtbruine groei op het gezicht, de borst, de schouders of de rug. De groei heeft een wasachtig, schilferig, enigszins verhoogd uiterlijk. Ze zijn normaal gesproken pijnloos en vereisen vanuit medisch oogpunt geen behandeling. Je kunt ze laten verwijderen als ze geïrriteerd raken door wrijving van kleding of om cosmetische redenen.

Talgklierhyperplasie

Talgklierhyperplasie is een goedaardige aandoening waarbij er goedaardige woekeringen voordoen van de uitgangen van de talgkliertjes. Wanneer talgklieren groter worden, duwen ze omhoog naar het oppervlak van de huid, waardoor een witte, gelige of huidkleurige bobbel ontstaat. De bultjes kunnen zowel zacht als hard zijn. Omdat talgklierhyperplasie onschadelijk is, is er geen dringende reden om het te behandelen. Maar als de bultjes je storen, kunnen ze worden behandeld met voorgeschreven medicijnen, laserbehandeling of cryotherapie.

Talgkliercyste

Onderhuidse bult

Een talgkliercyste is een witte, gele of vleeskleurige, zachte onderhuidse bult. Ze verschijnen vaak op het gezicht, de nek of de hoofdhuid, maar kunnen zich ook op de schouders of rug ontwikkelen. Deze cysten zijn als een kleine zak onder het oppervlak van de huid, gevuld met keratine (het eiwit dat deel uitmaakt van je huid, haar en nagels) of talg. Deze cysten vormen zich rond de talgklier wanneer de opening naar deze klier verstopt raakt. In tegenstelling tot talghyperplasie, waarbij de bultjes stevig aan de huid zijn gehecht, bewegen talgcysten zich vrij onder de huid wanneer je erop drukt. Het voelt als een kleine waterballon onder het oppervlak van de huid. Kleine talgkliercysten doen meestal geen pijn, tenzij ze geïnfecteerd raken. Grotere cysten kunnen wat druk of pijn veroorzaken.

Wat te doen?

Vaak gaan talgcysten vanzelf weg, maar ze kunnen ook door de arts worden behandeld vanwege cosmetische redenen of als ze geïnfecteerd of pijnlijk worden.

Witte tot gele bultjes door xanthelasma

Xanthelasma veroorzaakt witte tot gele bultjes op de oogleden of rond de ogen. Milia komen ook vaak voor rond de ogen, maar zijn koepelvormig. Xanthelasma is evenwel onregelmatig van vorm. Deze bultjes worden soms cholesterolbultjes genoemd omdat ze zijn opgebouwd uit cholesterolafzettingen onder de huid. Mensen met xanthelasma hebben vaak een hoog cholesterolgehalte in het bloed. Xanthelasma zal niet vanzelf verdwijnen. De hobbels zelf zijn niet schadelijk, maar je kunt ze om cosmetische redenen laten behandelen. Ze kunnen operatief worden verwijderd, of door laserbehandeling of cryotherapie.

Wanneer huisarts raadplegen?

Neem in de volgende gevallen contact op met je huisarts:

• de bultjes verschenen heel snel of bedekken een groot deel van je huid
• de bultjes worden groter of verspreiden zich
• de bult jeukt, bloedt of is pijnlijk
• je hebt de bultjes al heel lang en ze worden niet beter
• je bent niet zeker wat de bultjes zijn
• je weet wat de bultjes zijn, maar je hebt voorgeschreven medicijnen nodig om ze te behandelen

Lees verder

• Huiduitslag voorhoofd: symptomen van rode vlekken of bultjes
• Bult op voorhoofd: oorzaken en symptomen zwelling voorhoofd
• Huidaandoening neus: schilfering, pijn, zweertjes, roodheid
• Huidaandoeningen A-Z: symptomen, oorzaak en behandeling
• Bultjes in gezicht: pukkeltjes op wangen, kin en voorhoofd