Borstverkalkingen: Kleine calciumafzettingen in borstweefsel

Vrouwen na de menopauze, meestal na de leeftijd van vijftig jaar, krijgen vaak te maken met borstverkalkingen. Deze kleine calciumafzettingen in het borstweefsel zijn alleen zichtbaar op een röntgenfoto van de borsten, een mammografie. Verkalkingen veroorzaken doorgaans geen symptomen en zijn in de meeste gevallen goedaardig. Soms kunnen ze echter wijzen op een vroeg stadium van borstkanker. Het is daarom cruciaal dat vrouwen regelmatig een mammografie laten uitvoeren, vooral wanneer bepaalde risicofactoren aanwezig zijn. Verdachte verkalkingen vereisen verdere onderzoeken om de aanwezigheid van kanker in de borst te bevestigen of uit te sluiten.

• Oorzaken van borstverkalkingen bij vrouwen
• Risicofactoren voor calciumafzettingen in borstweefsel
• Soorten verkalkingen in het borstweefsel
• Macroverkalkingen
• Microverkalkingen
• Verkalkingen buiten het borstweefsel
• Alarmsymptomen
• Diagnose en onderzoeken om borstkanker uit te sluiten
• Mammografie
• Biopsie van de borst
• Behandeling van borstverkalkingen
• Prognose en opvolging
• Impact van borstverkalkingen op vrouwen
• Complicaties van borstverkalkingen
• Preventie
• Borstverkalkingen en levensstijl

Oorzaken van borstverkalkingen bij vrouwen

Verkalkingen in het borstweefsel kunnen ontstaan door diverse factoren, waaronder:

• Borstcysten (met vocht gevulde zakjes in de borst)
• Calciumopbouw in de borst, vergelijkbaar met atherosclerose (slagaderverkalking) in de bloedvaten
• Een ductaal carcinoom in situ (kanker van de cellen in de melkkanalen)
• Een fibroadenoom (een goedaardige borsttumor)
• Een infectie
• Een trauma door verwonding of operatie
• Invasieve borstkanker
• Radiotherapie voor de behandeling van borstkanker
• Verstopte melkkanalen
• Vetnecrose (dode vetcellen)

Risicofactoren voor calciumafzettingen in borstweefsel

Factoren die het risico op calcificaties in de borst kunnen verhogen zijn onder andere:

• Een familiegeschiedenis van borstkanker
• Een genetische aanleg voor borstkanker, zoals een BRCA1- of BRCA2-mutatie (wijzigingen in specifieke genen)
• Een persoonlijke geschiedenis van borstkanker

Calciumrijke voedingsmiddelen worden niet beschouwd als risicofactoren voor borstverkalkingen.

Soorten verkalkingen in het borstweefsel

Op een mammografie kunnen twee soorten verkalkingen worden gezien: macroverkalkingen en microverkalkingen.

Macroverkalkingen

Macroverkalkingen zijn vaak voorkomende, meestal goedaardige calciumafzettingen in het borstweefsel. Ze verschijnen als grote witte stippen op de mammografie en hebben een diameter van meer dan 0,5 millimeter (mm). Omdat macroverkalkingen meestal goedaardig zijn, is verder onderzoek vaak niet nodig.

Microverkalkingen

Microverkalkingen zijn kleinere witte stippen of korrels op de mammografie. Hoewel deze vaak goedaardig zijn, kunnen ze in sommige gevallen wijzen op een vroeg stadium van borstkanker. Verdere onderzoeken zijn nodig als:

• De diameter van de verkalkingen kleiner is dan 0,5 mm
• Ze in clusters verschijnen in een deel van de borst (vijf of meer verkalkingen)
• Ze variëren in grootte en vorm

Verkalkingen buiten het borstweefsel

Soms kunnen verkalkingen zich buiten het borstweefsel bevinden, zoals op de huid of in de bloedvaten. Huidverkalkingen kunnen voortkomen uit deodorant of poederresten, waardoor witte stippen op de röntgenfoto ontstaan. Dit type verkalkingen vereist meestal geen verdere tests. Om verwarring te voorkomen, wordt aanbevolen geen deodorant, lotions of poeders te gebruiken vlak voor een mammografie.

Alarmsymptomen

Onverwachte veranderingen in de borst
Patiënten moeten alert zijn op onverwachte veranderingen in hun borsten, zoals het verschijnen van knobbels, veranderingen in de huid of afscheiding uit de tepel. Dergelijke symptomen kunnen wijzen op onderliggende problemen die verder onderzocht moeten worden. Het is cruciaal om bij het opmerken van deze symptomen onmiddellijk medische hulp te zoeken.

Hevige pijn of ongemak
Hevige pijn of aanhoudend ongemak in de borst, vooral als dit gepaard gaat met het verschijnen van borstverkalkingen, kan een alarmsymptoom zijn. Patiënten dienen dit soort symptomen serieus te nemen en hun arts te raadplegen voor een grondige evaluatie en mogelijk aanvullend onderzoek.

Onverklaarde zwelling of veranderingen in de borstvorm
Onverklaarde zwelling of veranderingen in de vorm van de borst kunnen ook signalen zijn dat er iets ernstigs aan de hand is. Dit kan wijzen op ontstekingen of andere aandoeningen die onmiddellijke aandacht vereisen. Het is belangrijk dat patiënten bij dergelijke symptomen niet aarzelen om een afspraak te maken bij hun zorgverlener.

Afscheiding uit de tepel
Afscheiding uit de tepel, vooral als deze bloedig of ongebruikelijk van kleur is, kan een indicatie zijn van een probleem dat nader onderzocht moet worden. Dit symptoom kan in verband worden gebracht met zowel goedaardige als kwaadaardige aandoeningen, en patiënten worden geadviseerd dit onmiddellijk met hun arts te bespreken.

Algemene symptomen zoals koorts of onverklaard gewichtsverlies
Als borstverkalkingen gepaard gaan met algemene symptomen zoals koorts, onverklaard gewichtsverlies of aanhoudende vermoeidheid, kan dit wijzen op een ernstiger onderliggend probleem dat medische evaluatie vereist. Dergelijke symptomen moeten niet worden genegeerd, en patiënten moeten zich laten onderzoeken om de oorzaak te achterhalen.

Diagnose en onderzoeken om borstkanker uit te sluiten

Mammografie

Vrouwen met kleine calciumafzettingen in de borsten ervaren vaak geen symptomen. De verkalkingen worden zichtbaar als witte stippen op een mammografie. De arts bepaalt of verder onderzoek nodig is. Macroverkalkingen worden doorgaans als niet verdacht beschouwd, maar clusters van grote verkalkingen of een combinatie van macro- en microverkalkingen kunnen verdere evaluatie vereisen. De arts kan een aanvullende mammografie laten uitvoeren om de verkalkingen beter te beoordelen en eerdere mammogrammen controleren om veranderingen in de verkalkingskenmerken op te sporen. Andere mogelijke onderzoeken zijn een biopsie en/of een MRI-scan. Soms adviseert de arts om de borsten om de zes maanden opnieuw te laten controleren op veranderingen in de verkalkingen.

Biopsie van de borst

Een borstbiopsie houdt in dat een klein stukje borstweefsel wordt verwijderd voor verder onderzoek. Er zijn twee hoofdtypen biopsieën:

Stereotactische naaldbiopsie
Bij een stereotactische naaldbiopsie wordt eerst een lokale verdoving toegediend. Vervolgens maakt de arts een kleine snede in de huid en brengt een naald in. Met behulp van computerbeelden wordt de naald naar het gebied met verkalkingen geleid, waarna een klein stukje weefsel wordt verwijderd en de naald weer uit de huid wordt getrokken.

Chirurgische biopsie
Bij een chirurgische biopsie wordt eveneens een lokale verdoving toegediend, maar soms is algemene anesthesie nodig. De chirurg verwijdert het abnormale weefselmonster en stuurt dit naar een laboratorium voor microscopische analyse. Een chirurgische biopsie is meestal alleen nodig wanneer een naaldbiopsie niet mogelijk is of wanneer de resultaten onduidelijk zijn.

Behandeling van borstverkalkingen

Bij goedaardige verkalkingen is doorgaans geen behandeling nodig. Wel wordt de onderliggende oorzaak van de calcificaties behandeld indien mogelijk. Vrouwen met borstkanker ontvangen behandelingen om de verspreiding van de kanker (metastasen) te voorkomen en de kankercellen te doden. De behandeling wordt afgestemd op het type borstkanker, de grootte van de tumor, het stadium van de kanker, de persoonlijke voorkeuren van de patiënt en andere factoren. Behandelopties kunnen chirurgie, chemotherapie, radiotherapie en/of hormoontherapie omvatten.

Prognose en opvolging

De prognose voor patiënten met borstverkalkingen hangt sterk af van de onderliggende oorzaak. Goedaardige verkalkingen hebben meestal een goede prognose en vereisen vaak alleen regelmatige controles. Bij afwijkende of verdachte verkalkingen kan vroege detectie en behandeling van borstkanker leiden tot een betere prognose. Regelmatige opvolging en mammografieën zijn cruciaal om veranderingen in het borstweefsel tijdig op te sporen en adequaat te reageren.

Impact van borstverkalkingen op vrouwen

Psychologische impact van borstverkalkingen
De ontdekking van borstverkalkingen kan een aanzienlijke psychologische impact hebben op patiënten. Velen ervaren angst of bezorgdheid over de mogelijkheid van borstkanker, wat hun emotionele welzijn kan beïnvloeden. Het is belangrijk dat patiënten ondersteuning zoeken en hun gevoelens bespreken met zorgverleners of een therapeut.

Ondersteuning voor vrouwen met borstverkalkingen
Het is essentieel voor patiënten die geconfronteerd worden met borstverkalkingen om toegang te hebben tot adequate ondersteuning. Dit kan inhouden dat zij deel uitmaken van steungroepen, waar zij ervaringen kunnen delen en advies kunnen krijgen van anderen die in een vergelijkbare situatie verkeren. Daarnaast kunnen zorgverleners informatie en hulp bieden om de zorgen van patiënten te verlichten.

Educatie over borstgezondheid
Het vergroten van de kennis over borstgezondheid kan patiënten helpen beter om te gaan met de ontdekking van verkalkingen. Educatieve programma's en voorlichtingssessies kunnen informatie bieden over borstgezondheid, het belang van vroegtijdige detectie, en de manieren om de gezondheid van de borsten te waarborgen. Dit kan patiënten in staat stellen om proactief hun gezondheid te beheren.

Het belang van opvolging
Voor patiënten met borstverkalkingen is een goede opvolging cruciaal. Regelmatige controles en communicatie met zorgverleners kunnen helpen bij het monitoren van eventuele veranderingen in de borstgezondheid. Het doel is om ervoor te zorgen dat patiënten goed geïnformeerd zijn en dat hun zorgen serieus worden genomen.

Complicaties van borstverkalkingen

Hoewel de meeste borstverkalkingen goedaardig zijn, kunnen er complicaties optreden zoals:

• Duizeligheid door psychologisch stress veroorzaakt door angst voor mogelijke kanker
• Verhoogd risico op aanvullende medische procedures bij verdachte verkalkingen
• Onnodige angst of bezorgdheid door valse positieven

Preventie

Preventie van borstverkalkingen is moeilijk, vooral omdat ze vaak een normaal onderdeel zijn van het verouderingsproces. Vrouwen kunnen echter het risico op ernstige aandoeningen door vroege detectie en regelmatige screenings verkleinen. Aanbevolen preventieve maatregelen zijn onder andere:

• Regelmatige mammografieën volgen volgens het advies van de arts, vooral na de menopauze
• Een gezonde levensstijl handhaven met een evenwichtig voedingspatroon en regelmatige lichaamsbeweging
• Vermijden van risicofactoren zoals roken en overmatige alcoholconsumptie
• Bewust zijn van familiegeschiedenis en genetische risico's en hierover communiceren met een arts voor gepersonaliseerde screeningadviezen

Borstverkalkingen en levensstijl

Levensstijl en borstgezondheid
De levensstijl van een patiënt kan een belangrijke rol spelen in haar algehele borstgezondheid. Een gezond voedingspatroon, regelmatige lichaamsbeweging, en het vermijden van risicofactoren zoals roken kunnen bijdragen aan een betere gezondheid van de borsten. Het is belangrijk dat patiënten zich bewust zijn van deze factoren en maatregelen nemen om een gezonde levensstijl te bevorderen.

Voedingspatroon en borstgezondheid
Een uitgebalanceerd voedingspatroon kan bijdragen aan de gezondheid van de borsten. Voedingsmiddelen die rijk zijn aan antioxidanten, zoals fruit en groenten, kunnen helpen bij het bestrijden van vrije radicalen en ontstekingen in het lichaam. Het handhaven van een gezond gewicht kan ook belangrijk zijn, aangezien overgewicht een risicofactor kan zijn voor verschillende gezondheidsproblemen.

Regelmatige lichaamsbeweging
Lichaamsbeweging is niet alleen belangrijk voor het algemene welzijn, maar kan ook een rol spelen in de borstgezondheid. Regelmatige fysieke activiteit kan helpen bij het handhaven van een gezond gewicht en kan het risico op bepaalde aandoeningen verlagen. Patiënten worden aangemoedigd om regelmatig te bewegen, wat kan bijdragen aan hun algehele gezondheid en welzijn.

Vermijden van risicofactoren
Het vermijden van bekende risicofactoren voor borstkanker kan ook een belangrijke stap zijn voor patiënten met borstverkalkingen. Dit omvat het verminderen van alcoholgebruik, het stoppen met roken, en het vermijden van ongezonde voeding. Patiënten worden aangemoedigd om actief stappen te ondernemen om hun risico op gezondheidsproblemen te minimaliseren.

Lees verder

• Fibrocystische veranderingen in de borsten bij vrouwen
• Borstkanker (mammacarcinoom) bij vrouwen: Tumor in borst
• Borstcyste: Goedaardige opeenhoping van vloeistof in borst
• Mammografie: Röntgenfoto borsten voor opsporen borstkanker
• Knobbeltje (gezwel) in borst door infectie, letsel of tumor