Stinkneus (ozeana): symptomen en behandeling stinkende neus

Stinkneus (ozeana) is een aandoening die ontstaat bij een atrofische rinitis. Bij atrofische rinitis wordt het slijmvlies van de neus dunner en droogt uit. Hierdoor ontstaan er korsten die stinken, ofwel een stinkende neus. Bij een stinkneus geeft de neus een vieze geur af die de getroffen persoon niet waarneemt. Over het algemeen zijn meer vrouwen getroffen dan mannen. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen primaire en secundaire atrofische rinitis. Primaire atrofische rinitis treedt op zonder dat er een oorzaak bekend is. De bacterie Klebsiella wordt vaak aangetroffen wanneer je arts een neuskweek neemt. Secundaire atrofische rinitis doet zich voor als gevolg van een eerdere operatie of een onderliggende aandoening. Een intensieve neusverzorging is belangrijk ter behandeling van stinkneus. In zeer zeldzame gevallen is een operatieve ingreep noodzakelijk. Een stinkneus kun je niet genezen, maar goede zelfzorgmaatregelen en medische behandeling kan de symptomen drastisch verminderen.

• Wat is een stinkneus?
• Oorzaken van ozeana
• Chirurgie van de neus of neusbijholten
• Misbruik van neussprays (decongestiva)
• Schade aan de binnenkant van de neus
• Tumoren en bestraling
• Chronische infectie
• Symptomen: stinkende neus en korstjes
• Waarom kan je je stinkende neus zelf niet ruiken?
• Onderzoek en diagnose
• Neusonderzoek
• Differentiële diagnose
• Zelfzorg bij een stinkende neus
• Neusreiniger
• Andere zelfzorgmaatregelen
• Voeding en supplementen
• Stoppen met decongestiva
• Medische behandeling
• Neus reinigen
• Operatieve ingreep

Wat is een stinkneus?

Een stinkneus wordt veroorzaakt door atrofische rinitis, dat is weefselverlies (atrofie) van het neusslijmvlies. In een gevorderd stadium kan dit zelfs kan leiden tot aantasting van het onderliggende kraakbeen en bot. In het aangetaste weefsel kunnen bacteriën gemakkelijk koloniseren en zich vermenigvuldigen. Deze bacteriën produceren stoffen die een vieze, uiterst onaangename geur verspreiden. Omdat de slijmklieren samen met het slijmvlies dunner worden in de neus, kunnen ze niet langer de noodzakelijke secretie of afscheiding produceren die de neus vochtig en gezond houdt. Het gevolg is een sterke uitdroging, die de vorming van geelgroene tot bruine korstjes bevordert.

De aanleg voor een stinkneus kun je erven. Maar ook het frequente gebruik van neusspray of neusslijmvliesletsel kan leiden tot een atrofische rinitis. Met een intensieve neusverzorging kan een stinkende neus worden verbeterd. Er zijn daarnaast een aantal medische behandelmethoden.

Meer vrouwen dan mannen hebben last van een stinkneus en het kan mensen van alle leeftijden, van kind tot oudere, treffen.

Oorzaken van ozeana

Ozeana kan primair of secundair zijn. Een primaire stinkneus wordt mogelijk erfelijk bepaald. Een secundaire stinkneus is meestal het gevolg van een operatie of een ziekte die het neusslijmvlies aantast of de neusholte vergroot. De volgende factoren kunnen het ontstaan van een secundaire stinkende neus bevorderen.

Chirurgie van de neus of neusbijholten

Tijdens een operatie kan het slijmvlies worden beschadigd. Als gevolg hiervan kan het slijmvlies zich terugtrekken. Ook mogelijk is een vergroting van de neusholte door de ingreep, bijvoorbeeld door het verwijderen van een tumor. De daaropvolgende luchtturbulentie, die ontstaat in de veel te grote ruimte, droogt de slijmvliezen dan zeer sterk uit. Ze worden gevoeliger voor infecties.

Misbruik van neussprays (decongestiva)

Een decongestivum werkt vaatvernauwend en mag je niet langer dan een week achtereen gebruiken. De ingrediënten xylometazoline en oxymetazoline kunnen een stinkneus bevorderen als gevolg van schade aan het slijmvlies in de neus.

Schade aan de binnenkant van de neus

Ongevallen of sterke mechanische effecten op het neusslijmvlies kunnen de neus verwonden en het slijmvlies aantasten.

Tumoren en bestraling

Tumoren in de neus (neuskanker) kunnen slijmvliesbeschadiging veroorzaken. Maar ook als gevolg van bestralingsbehandeling (radiotherapie) kan het achteruitgaan.

Chronische infectie

Chronische infecties in de neus of sinussen of bijholten (bijholteontsteking) kunnen het slijmvlies van de neus dunner maken en uitdrogen.

Symptomen: stinkende neus en korstjes

Een stinkneus komt doordat het slijmvlies van de neus dunner en droger wordt en het onderliggende kraakbeen en bot is soms ook aangetast. Bacteriën hebben er zich genesteld en vermenigvuldigen zich, waardoor een vettige, stinkende laag wordt gevormd, waardoor er een zeer vieze en doordringende geur ontstaat. De getroffenen zelf kunnen dit niet ruiken, maar het zijn de mensen uit hun omgeving die deze geur waarnemen.

De slijmvormende klieren worden ook aangetast door de afname van het slijmvlies en kunnen niet langer voldoen aan hun taak om vloeistof te produceren die enerzijds de vochtige omgeving van de neus onderhoudt en anderzijds vreemde lichamen, vuil en ziektekiemen uit de neus verwijdert. Een typisch symptoom van een stinkneus is dus nasale afscheiding, die altijd stroperig is en een geelgroene tot grijsachtig-zwarte kleur aanneemt. Er vormen zich ook korstjes in de neus, die ofwel uit de neus vallen of zodanig blijven steken dat ze de neusademhaling belemmeren.

Vanwege deze permanente neusverstopping kan je soms last hebben van pijn in de neus of zelfs hoofdpijn. Een ander symptoom is neusbloedingen. Dit gebeurt wanneer een korstje niet vanzelf loskomt, maar er ruwweg met een vinger wordt afgekrabd.

Waarom kan je je stinkende neus zelf niet ruiken?

Het reukepitheel in de neus wordt door de reukvezels verbonden met de reukzenuw. De reukvezels in de neus worden aangetast door de achteruitgang van het slijmvlies. Hierdoor wordt je reuk aangetast, wat ook van invloed is op de smaaksensatie.

Onderzoek en diagnose

Neusonderzoek

De onaangename geur die uit je neus komt in geval van een stinkneus, is meestal een indicatie voor de huisarts om je te verwijzen naar een KNO-arts. De arts zal inwendig onderzoek van de neus uitvoeren. Dit wordt 'rhinoscopie' genoemd. Hierbij wordt in de neus gekeken naar de oorzaak van de neusproblemen. De arts steekt voorzichtig een slangachtig instrument in je neus. Aan het einde is de rhinoscoop uitgerust met een lichtbron en een camera, zodat de arts de binnenkant van de neus nauwkeurig kan inspecteren. Als er een ozaena is, herkent de arts de verkleurde korstjes en het aangetaste neusslijmvlies in de neusholte. Om erachter te komen welke bacteriën zich in de neus hebben gevestigd, kan een uitstrijkje worden gemaakt of een weefselmonster worden genomen voor microscopisch onderzoek in het laboratorium.

Differentiële diagnose

Wat kan er nog meer achter een stinkende neus zitten? Een nare geur, gecombineerd met een purulente afscheiding (snot met etter) uit de neus, kan ook andere oorzaken hebben, zoals:

• een purulente sinusitis
• neusschimmel
• een ontstoken tandwortel
• een neustumor

Zelfzorg bij een stinkende neus

Volledige en blijvende genezing van een stinkneus is vaak niet mogelijk. Vooral de genetische aanleg als oorzaak van de ziekte kan niet worden behandeld. Er zijn echter veel manieren om de klachten aanzienlijk te verminderen dan wel in toom te houden.

Neusreiniger

Om de gewenste resultaten te bereiken, doen mensen met een stinkneus er goed aan om hun neus schoon te houden met een neusreiniger en regelmatig een bezoek te brengen aan een KNO-arts om de neus te laten nakijken en goed schoon te maken.

Andere zelfzorgmaatregelen

Ook is het verstandig om veel water te drinken. De belangrijkste taak in de strijd tegen de stinkneus is om je neusslijmvlies zo veel mogelijk vochtig te houden, zodat ze de aangekoekte korsten kunnen herstellen en verzachten. Om dit te bereiken, zijn er een aantal maatregelen:

• Oliehoudende neusdruppels hebben een bijzonder verzorgende werking, net als natuurlijk effectieve neussprays met hyaluronzuur en dexpanthenol.
• De arts kan je aanraden om regelmatig je neus te spoelen met een zoutoplossing om korstjes los te weken.
• Speciale neuscrèmes voeden het neusslijmvlies.
• Twee tot drie liter water moet de getroffen mensen dagelijks drinken. De slijmvliezen worden van binnenuit bevochtigd.
• Droge lucht in de ruimte waar je je begeeft moet worden vermeden. Een luchtbevochtiger kan helpen tegen droge verwarmingslucht.

Voeding en supplementen

Bovendien kan de inname van vitamine A en E, evenals zink, een positief effect hebben op de slijmvliezen in het algemeen. Gezond en gevarieerd eten wordt ook aanbevolen.

Stoppen met decongestiva

Iedereen die last heeft van een stinkende neus als gevolg van misbruik van decongestiva in de vorm van neusdruppels of een neusspray, mag deze onder geen enkele omstandigheid blijven gebruiken, omdat deze anders nog steeds het neusslijmvlies beschadigt en de vorming van korstjes bevordert.

Medische behandeling

Met een intensieve neusverzorging kun je de stinkneus zelf behandelen. Aarzel niet om een ​​arts te raadplegen. Zelfs indien je je schaamt voor de symptomen: een arts is ermee bekend en zal zich er niet aan storen.

Neus reinigen

Aanhoudende afzettingen, die je ademhaling verstoren of zelfs pijn veroorzaken, kunnen operatief worden verwijderd door de KNO-arts. En de arts kan ook bij regelmatig viskeuze afscheidingen of pusophopingen afzuigen. De omvang van de ziekte, de geur en het ongemak kunnen door een arts worden aangepakt.

Operatieve ingreep

Soms zijn er teven andere medische interventies nodig:

• Als de neusholte sterk is toegenomen als gevolg van de weefsel- en botkrimp, kunnen kleine stukjes kraakbeen worden aangebracht om de extra ruimte te vullen. Dit is om te voorkomen dat geur-veroorzakende bacteriën zich ophopen in de vrije ruimte.
• Bovendien kan een kunstmatige gang worden aangelegd tussen de orale en nasale holtes, waardoor speeksel de neus binnendringt. Dit zorgt voor regelmatige bevochtiging van het neusslijmvlies.

Lees verder

• Korstjes in neus: oorzaken & behandeling van korsten in neus
• Gezwollen neus: oorzaken en behandeling zwelling van de neus
• Neuspoliepen: symptomen, oorzaak, verwijderen en operatie
• Pukkeltje of puistje in de neus: oorzaken en behandeling
• Neuskanker: symptomen, oorzaak en behandeling kanker in neus