Juveniele osteoporose: Zwakke botten bij kinderen
Osteoporose is een progressieve aandoening waarbij de botdichtheid verloren gaat of er onvoldoende botvorming is, waardoor de botten verzwakken. Hierdoor krijgen patiënten met osteoporose sneller te maken met fracturen (botbreuken). Dit komt het meest voor op latere leeftijd, vooral bij vrouwen na de menopauze. Ook kinderen en tieners lijden mogelijk aan osteoporose, wat dan bekend staat als ‘juveniele osteoporose’. Meestal is dit het gevolg van een andere aandoening, medicatiegebruik of bepaalde gedragingen van het kind (secundaire vorm). Soms is de oorzaak ook onbekend (idiopathische vorm). Regelmatige botbreuken en pijn aan verschillende lichaamsdelen zijn enkele symptomen van deze botziekte. Diverse leefstijlwijzigingen en professionele ondersteuning zijn nodig om een kind met juveniele osteoporose te behandelen. De vooruitzichten zijn afhankelijk van het type; de idiopathische vorm heeft de beste prognose. Tot slot leidt juveniele osteoporose onbehandeld tot enkele complicaties.
Epidemiologie van verzwakte botten bij kinderen
Juveniele osteoporose verschijnt meestal bij kinderen tussen de 8 en 14 jaar. De aandoening ontwikkelt zich soms bij jongere kinderen tijdens de groeispurt.
Vormen van juveniele osteoporose
Idiopathische osteoporose
Idiopathische osteoporose wijst naar een onbekende oorzaak van de ziekte. Dit type juveniele osteoporose komt veel minder vaak voor. Jongens zijn vaker dan meisjes aangetast. Deze zeldzame vorm van osteoporose treedt meestal op net vóór het begin van de puberteit bij eerder gezonde kinderen. De gemiddelde leeftijd bij aanvang is 7 jaar, met een bereik van 1 tot 13 jaar. De botdichtheid van het kind herstelt zich meestal tijdens de puberteit, maar is nog niet helemaal normaal wanneer de botmassa als volwassene piekt.
Secundaire osteoporose
Aandoeningen
Secundaire osteoporose ontstaat als gevolg van een andere medische aandoening. Dit is veruit de meest voorkomende vorm van juveniele osteoporose. Enkele ziekten en oorzaken die mogelijk leiden tot osteoporose bij kinderen zijn onder meer:
Gedragingen
Enkele gedragingen zijn geassocieerd met botverlies of een vermindering van botvorming:
Medicatie leidt mogelijk tot juveniele osteoporose /
Bron: Stevepb, Pixabay Medicijnen
Bepaalde
medicijnen leiden mogelijk ook tot juveniele osteoporose, zoals:
Symptomen: Breuken
Juveniele osteoporose is een ernstig probleem, omdat de botsterkte zich nog volop ontwikkelt bij een kind. Op 18 à 20-jarige leeftijd is 90% van de botmassa ontwikkeld. Als een kind of tiener botmassa verliest tijdens de eerste jaren van de botopbouw, ontstaan ook sneller fracturen.
De symptomen van juveniele osteoporose zijn onder meer:
De arts voert vaak een bloedonderzoek uit /
Bron: Frolicsomepl, PixabayDiagnose en onderzoeken
Juveniele osteoporose is moeilijk te diagnosticeren. De arts begint meestal eerst met het bevragen van het kind en zijn ouders over de aanwezige symptomen alsook wil hij de
medische en familiale geschiedenis te weten komen. Een röntgenfoto van het
skelet is een beeldvormend onderzoek waarbij onzichtbare elektromagnetische energiestralen gebruikt worden om beelden van interne weefsels, botten en organen op film te produceren. Op deze manier bemerkt de arts de dunnere botten op. Een
botdichtheidsmeting is de meest nauwkeurige manier om vroegtijdig een verminderde botmassa te detecteren, maar een arts moet de resultaten zorgvuldig interpreteren om een duidelijke diagnose bij kinderen te stellen. Meestal diagnosticeren artsen juveniele osteoporose wanneer er tekenen zijn dat een kind een fragiel skelet heeft. Dit symptoom is duidelijk wanneer het bot van een kind breekt zonder een duidelijke oorzaak zoals een val of een ander trauma, en het kind een lage minerale dichtheidsscore heeft. Tot slot voert de arts mogelijk een
bloedonderzoek uit om de serumcalcium- en kaliumspiegels te meten.
Behandeling van botaandoening
In sommige gevallen is geen behandeling nodig omdat de aandoening vaak spontaan verdwijnt. In het geval wel een behandeling vereist is, stelt de arts een behandelplan op op basis van de oorzaak van juveniele osteoporose. Als een andere ziekte de oorzaak is van de botaandoening, behandelt de arts deze aandoening. Als een medicijn verantwoordelijk is voor juveniele osteoporose, zet de arts mogelijk een ander medicijn of een lagere dosis in. Kinderen kunnen geen medicijnen nemen die volwassenen met osteoporose nemen. Het is voorts heel belangrijk om de botten van het kind tegen breuken te beschermen. Het kind moet mogelijk krukken of andere hulpmiddelen gebruiken. Fysiotherapie is ook voor veel kinderen nuttig. Mogelijk moet hij ook contactsporten of andere activiteiten vermijden waarbij het risico op een fractuur hoog is. Alle kinderen (ook met juveniele osteoporose) moeten zorgen voor een goede
botgezondheid: een
evenwichtige en gezonde voeding rijk aan
calcium, vitamine D en eiwitten, een gezond gewicht behouden en zoveel mogelijk veilige lichamelijke activiteiten uitvoeren. Daarnaast vermijden kinderen met juveniele osteoporose
cafeïne.
Prognose
De meeste kinderen met idiopathische juveniele osteoporose ervaren een volledig herstel van botweefsel. Hoewel de groei een beetje aangetast is tijdens de acute fase van de aandoening, hervat de normale groei, en vindt een inhaalgroei vaak daarna plaats. Soms leidt de idiopathische vorm echter tot blijvende invaliditeit, zoals een kromming van de bovenste wervelkolom (
kyfoscoliose) of een instorting van de ribbenkast. Bij kinderen met een onderliggende aandoening van juveniele osteoporose zijn de vooruitzichten afhankelijk van het onderliggend probleem.
Complicaties van zwakke botten bij kind
Onbehandeld leidt juveniele osteoporose mogelijk tot frequente breuken, een kromming van de bovenste wervelkolom, groeiproblemen en een problemen met de ribbenkast.
Lees verder