Chorioamnionitis: Ontsteking van vliezen rond foetus

Het chorion (vaatvlies) is het buitenste van de vliezen die het embryo omhullen, terwijl het amnion (lamsvlies) het binnenste van de eivliezen vormt. Deze twee vliezen omhullen gezamenlijk het ongeboren kind. Wanneer zowel het chorion als het amnion ontstoken raken door een bacteriële infectie, spreekt men van chorioamnionitis. Deze aandoening vereist vaak een spoedige bevalling en antibiotische behandeling voor zowel de moeder als de baby. Chorioamnionitis is een ernstige complicatie van de zwangerschap die vaak leidt tot vroeggeboorte en kan aanzienlijke risico's met zich meebrengen voor zowel moeder als kind.

• Oorzaken: Bacteriële infectie uit vagina
• Risicofactoren voor chorioamnionitis
• Symptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling voor moeder en baby
• Spoedige bevalling
• Antibioticabehandeling
• Overige behandelingen
• Complicaties van chorioamnionitis bij moeder en kind
• Complicaties bij de moeder
• Complicaties bij de baby
• Preventie en monitoring

Oorzaken: Bacteriële infectie uit vagina

Chorioamnionitis is een ontsteking van de vliezen rond de foetus en het vruchtwater, meestal veroorzaakt door een bacteriële infectie. Deze infectie ontstaat vaak door bacteriën die vanuit de vagina naar de baarmoeder opstijgen. Een langdurige arbeid is vaak een onderliggende oorzaak van chorioamnionitis, wat de kans op infectie vergroot.

Risicofactoren voor chorioamnionitis

Enkele risicofactoren kunnen de kans op het ontwikkelen van chorioamnionitis verhogen:

• Leeftijd van de moeder: Jonge vrouwen hebben een verhoogd risico.
• Langdurige bevalling.
• Eerdere infecties, zoals groep B streptokokken of bacteriële vaginose (met stinkende vaginale afscheiding).
• Vaginaal onderzoek door de arts in de laatste zwangerschapsmaand, vooral na breken van de vliezen.
• Voortijdige breking van de vliezen (te vroeg gebroken water).
• Te snelle voortgang van de bevalling.
• Eerste zwangerschap van de vrouw.

Symptomen

Chorioamnionitis wordt gekenmerkt door koorts bij de moeder, vaak gelijk aan of hoger dan 38 °C, en ten minste twee van de volgende symptomen:

• Gevoelige baarmoeder of gevoelige buik.
• Een onaangename geur van vruchtwater (stinkende vaginale afscheiding).
• Foetale tachycardie (hartslag van de baby boven de 160 slagen per minuut) (versnelde hartslag).
• Maternale leukocytose (verhoogd aantal witte bloedcellen, > 15.000 cellen / mm³).
• Maternale tachycardie (versnelde hartslag van de moeder, > 100 bpm).

In sommige gevallen kunnen zwangere vrouwen milde chorioamnionitis hebben zonder merkbare symptomen van ontsteking.

Ernstige chorioamnionitis kan gepaard gaan met vasculitis (ontsteking van de bloedvaten) in de navelstreng. In zeer ernstige gevallen kan er ook sprake zijn van funisitis (ontsteking van het bindweefsel van de navelstreng).

Diagnose en onderzoeken

Tijdens de bevalling kan het moeilijk zijn om chorioamnionitis te diagnosticeren. De diagnose wordt doorgaans bevestigd door middel van een bloedonderzoek, een vruchtwaterpunctie (om monsters van vruchtwater te verkrijgen) en een biopsie van de foetale membranen. Milde chorioamnionitis wordt gekarakteriseerd door de aanwezigheid van neutrofielen in de chorionplaat, terwijl ernstigere gevallen gekenmerkt worden door infiltratie van neutrofielen in het subamniotische weefsel (weefsel onder het amnion). In sommige gevallen kunnen necrose of abcesvorming in de foetale membranen ook worden aangetroffen.

Behandeling voor moeder en baby

Spoedige bevalling

Bij chorioamnionitis is een snelle bevalling essentieel om zowel de moeder als de baby te beschermen tegen de gevolgen van de infectie. De keuze tussen een vaginale bevalling of een keizersnede wordt bepaald door verschillende factoren, zoals:

• De ernst van de infectie: Bij een ernstige infectie is een keizersnede vaak de veiligste optie.
• De zwangerschapsduur: Als de bevalling al ver gevorderd is, kan een vaginale bevalling nog mogelijk zijn.
• De presentatie van de baby: Als de baby in een stuitligging ligt of als er andere complicaties zijn, kan een keizersnede noodzakelijk zijn.

Antibioticabehandeling

Zowel de moeder als de baby krijgt een breedspectrumantibioticum toegediend om de infectie te bestrijden. De keuze voor een specifiek antibioticum is afhankelijk van de verwekker van de infectie en de gevoeligheid hiervoor. De behandeling duurt meestal enkele dagen tot een week.

Overige behandelingen

Naast antibiotica kunnen ook andere behandelingen nodig zijn, afhankelijk van de specifieke situatie:

• Koortswerende medicijnen: Om de koorts te verlagen en het algemene welzijn van de moeder te verbeteren.
• Vloeistoftoediening: Om uitdroging te voorkomen, vooral als er sprake is van koorts en braken.
• Monitoring: De moeder en de baby worden nauwlettend in de gaten gehouden op tekenen van verslechtering.
• Neonatale intensieve zorg: Als de baby ernstig ziek is, kan opname op de neonatale intensive care afdeling nodig zijn.

Complicaties van chorioamnionitis bij moeder en kind

Complicaties bij de moeder

Chorioamnionitis kan leiden tot ernstige complicaties bij de moeder, zoals:

• Postpartum infecties (infecties na de bevalling).
• Sepsis (bloedvergiftiging).

Complicaties bij de baby

Bij de baby kan chorioamnionitis leiden tot diverse ernstige complicaties, waaronder:

• Doodgeboorte.
• Vroeggeboorte.
• Neonatale sepsis (bloedvergiftiging bij pasgeborenen).
• Chronische longziekte.
• Cerebrale parese (hersenverlamming).
• Andere neurologische beperkingen.

Preventie en monitoring

Hoewel chorioamnionitis niet altijd te voorkomen is, kunnen sommige risicofactoren gemitigeerd worden door goede prenatale zorg en monitoring. Regelmatige controles en het vermijden van onnodige vaginale onderzoeken kunnen helpen om het risico op infecties te verminderen. Vroegtijdige interventie bij tekenen van ontsteking kan ook bijdragen aan betere uitkomsten voor zowel moeder als baby.

Lees verder

• Infecties tijdens zwangerschap in baarmoeder en vagina
• Choriocarcinoom: Kanker in baarmoeder tijdens zwangerschap
• Vruchtwaterpunctie (amniocentese) bij zwangere vrouw
• Voortijdige bevalling: Gevolgen van te vroeg geboren baby
• Doodgeboorte: Oorzaken en behandeling van verlies van kindje