Lobulair carcinoom in situ: Abnormale cellen in lobben borst

De lobben in de borst zijn klieren die verantwoordelijk zijn voor de melkproductie. Een lobulair carcinoom in situ (LCIS, ook wel bekend als lobulaire neoplasie) is een microscopische bevinding waarbij abnormale cellen in de lobben van de borst aanwezig zijn. Hoewel LCIS op zichzelf geen kanker is, wordt het beschouwd als een risicofactor voor de ontwikkeling van toekomstige borstkanker. Symptomen treden niet op bij de aanwezigheid van deze afwijkende cellen. Ze kunnen alleen worden opgespoord via een biopsie van borstweefsel. Hoewel behandeling van LCIS doorgaans niet nodig is, is een goede medische follow-up wel vereist om de gezondheid van de borst te monitoren.

• Terminologie van lobulair carcinoom in situ
• Oorzaken van abnormale cellen in de lobben van de borst
• Risicofactoren van LCIS
• Symptomen van lobulair carcinoom in situ
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling van afwijkende cellen in de melkklieren
• Afwachtend beleid
• Hormoontherapie
• Chirurgie
• Prognose van lobulair carcinoom in situ (LCIS)
• Complicaties
• Preventie van borstkanker bij LCIS

Terminologie van lobulair carcinoom in situ

Een lobulair carcinoom in situ (LCIS) is een aandoening waarbij abnormale cellen zich in de lobben van de borst bevinden. Deze afwijking verhoogt het risico op het ontwikkelen van invasieve borstkanker op latere leeftijd.

• Lobulair verwijst naar de locatie van de abnormale cellen, die zich bevinden in de lobben, de melkproducerende klieren aan het einde van de borstkanalen.
• Carcinoom is een term voor kanker die begint in de huid of andere weefsels die interne organen bedekken, zoals borstweefsel.
• In situ of ‘op zijn oorspronkelijke plaats’ betekent dat de abnormale cellen zich alleen in de lobben bevinden en niet naar omliggende weefsels zijn verspreid.

Oorzaken van abnormale cellen in de lobben van de borst

Lobben zijn de delen van de borst die melk produceren. Bij een lobulair carcinoom in situ verschijnen abnormale cellen in deze lobben. Hoewel deze cellen niet op een ongecontroleerde manier groeien of zich naar andere lichaamsdelen verspreiden zoals bij kanker, is LCIS een risicofactor voor de ontwikkeling van borstkanker. De precieze oorzaak van LCIS is anno augustus 2024 nog niet volledig begrepen, maar wordt vermoedelijk veroorzaakt door genetische veranderingen of mutaties.

Risicofactoren van LCIS

Een lobulair carcinoom in situ komt vaker voor bij vrouwen tussen de veertig en vijftig jaar oud die nog niet in de menopauze zijn. Het komt uiterst zelden voor bij mannen. Andere risicofactoren kunnen een familiegeschiedenis van borstkanker of genetische mutaties omvatten die het risico verhogen.

Symptomen van lobulair carcinoom in situ

Een lobulair carcinoom in situ vertoont geen symptomen. Er zijn geen voelbare knobbeltjes of zichtbare huidafwijkingen, en de afwijkende cellen kunnen beide borsten aantasten zonder merkbare tekenen. Het is vaak asymptomatisch en wordt meestal pas ontdekt tijdens een biopsie of routineonderzoek.

Diagnose en onderzoeken

Een lobulair carcinoom in situ is niet zichtbaar met behulp van beeldvormende onderzoeken zoals mammografieën. De abnormale cellen zijn ook niet voelbaar bij een lichamelijk borstonderzoek. De diagnose wordt doorgaans gesteld tijdens een biopsie van nabijgelegen borstweefsel. Bij meer dan de helft van de patiënten wordt LCIS als 'multifocaal' aangetroffen, wat betekent dat meerdere lobben betrokken zijn. Ongeveer een derde van de vrouwen met LCIS heeft ook afwijkingen in de andere borst.

Behandeling van afwijkende cellen in de melkklieren

Afwachtend beleid

Bij lobulair carcinoom in situ is meestal geen onmiddellijke behandeling nodig. Patiënten worden echter aangeraden om regelmatig terug te komen voor controle. De arts zal de borst monitoren op veranderingen tijdens lichamelijke onderzoeken en borstonderzoeken, meestal om de zes tot twaalf maanden. Een jaarlijkse mammografie (röntgenfoto van de borsten) wordt ook aanbevolen voor vrouwen met LCIS om eventuele veranderingen tijdig op te sporen.

Hormoontherapie

Hormoontherapie kan worden overwogen voor vrouwen met LCIS om het risico op het ontwikkelen van borstkanker te verlagen. Dit type therapie helpt de invloed van hormonen op de borstweefsels te verminderen, wat kan bijdragen aan het verkleinen van het risico op toekomstige kanker.

Chirurgie

In sommige gevallen kan een chirurgische ingreep nodig zijn, vooral bij specifieke typen LCIS, zoals pleomorfe LCIS. Afhankelijk van de situatie kan de arts besluiten tot een borstamputatie of een brede lokale chirurgische verwijdering (lumpectomie) om het LCIS en een gebied van normaal weefsel rondom te verwijderen.

Prognose van lobulair carcinoom in situ (LCIS)

De prognose van lobulair carcinoom in situ (LCIS) is over het algemeen goed, hoewel de aandoening een verhoogd risico op de ontwikkeling van invasieve borstkanker met zich meebrengt. Belangrijke punten over de prognose zijn:

Ontwikkeling van borstkanker
Vrouwen met LCIS hebben een verhoogd risico op het ontwikkelen van invasieve borstkanker in zowel de aangedane als de niet-aangedane borst. Het risico om borstkanker te ontwikkelen binnen 20 jaar na de diagnose van LCIS ligt tussen de 20% en 30%.

Langetermijnuitkomsten
De meeste vrouwen met LCIS ontwikkelen geen invasieve borstkanker, vooral als ze regelmatig worden gecontroleerd en de afwijkingen worden gemonitord. De prognose is meestal goed als er geen invasieve kanker wordt vastgesteld tijdens de opvolging.

Opvolging
Regelmatige controle door middel van lichamelijk onderzoek en beeldvormende technieken zoals mammografie is cruciaal om eventuele vroege tekenen van borstkanker tijdig op te sporen. Vrouwen met LCIS moeten doorgaans jaarlijks een mammografie laten maken en mogelijk ook aanvullende beeldvormende onderzoeken ondergaan.

Behandelingseffect
Voor de meeste vrouwen met LCIS is een actieve behandeling niet nodig, tenzij er aanvullende risicofactoren of veranderingen worden vastgesteld. De prognose kan verder verbeteren met een goed gestructureerd opvolgingsplan en, indien nodig, preventieve maatregelen zoals hormoontherapie.

Psychosociale aspecten
De diagnose van LCIS kan emotioneel belastend zijn, gezien de verhoogde angst voor het ontwikkelen van borstkanker. Psychologische ondersteuning en counseling kunnen helpen bij het omgaan met deze zorgen.

In het algemeen heeft de meerderheid van de vrouwen met LCIS een goede prognose, vooral als ze onder regelmatige controle blijven en eventuele risicofactoren adequaat worden beheerd.

Complicaties

Een vrouw met lobulair carcinoom in situ heeft een verhoogd risico op het ontwikkelen van invasieve borstkanker in de toekomst. Hoewel LCIS op zichzelf geen kanker is, verhoogt het de kans op het ontwikkelen van borstkanker aanzienlijk. De meeste vrouwen met LCIS zullen echter geen borstkanker ontwikkelen, vooral als ze regelmatig gecontroleerd worden en de aanbevelingen van hun arts opvolgen.

Preventie van borstkanker bij LCIS

Hoewel een lobulair carcinoom in situ zelf niet kan worden voorkomen, zijn er maatregelen die vrouwen met LCIS kunnen nemen om hun risico op borstkanker te verminderen:

• Regelmatige controles en follow-up bij de arts om veranderingen in de borst te monitoren.
• Overwegen van preventieve hormoontherapie indien aanbevolen door een arts.
• Levensstijlveranderingen zoals een gezond dieet, regelmatige lichaamsbeweging en het vermijden van risicofactoren zoals roken.
• Bespreken van preventieve chirurgische opties met een specialist als het risico op borstkanker aanzienlijk is verhoogd.

Lees verder

• Carcinoma in situ: Kankercellen nog op plaats van oorsprong
• Borstkanker (mammacarcinoom) bij vrouwen: Tumor in borst
• Ductaal carcinoma in situ: Voorstadium van borstkanker