Onzuivere huid: oorzaken, huismiddeltjes en behandeling
Een onzuivere huid in het gezicht, op de wangen, voorhoofd of kin, is een veel voorkomende klacht. Een onrustige en onzuivere huid herken je aan puistjes, mee-eters en verwijde poriën. Hierbij zijn de poriën aan de oppervlakte van de huid verstopt. Vaak zijn hormonen de schuldige. Iedereen die denkt dat een onzuivere huid alleen in tienerjaren voorkomt, heeft het mis. Een onzuivere huid kan op je dertigste of later nog steeds een probleem zijn. Wanneer het lichaam veel mannelijke hormonen afgeeft, zoals onder stress, ontwikkelen zich puistjes en zelfs ouderdomsacne (rosacea). De talgklieren produceren dan te veel talg, overtollige huidschilfers plakken aan elkaar en de poriën raken verstopt. Stress, vermoeidheid, consumptie van suiker, roken en alcohol zijn vaak onderliggende oorzaken van een onzuivere huid. In hoeverre (eenzijdige of ongezonde) voeding de huid aantast, is nog onduidelijk. Zeker is dat het niet de oorzaak is van onzuiverheden, maar wel de loop ervan kan beïnvloeden.
Wat helpt bij een onzuivere huid?
Er zijn maar heel weinig mensen die een onberispelijke, zuivere huid hebben, ook al doen de zwaar bewerkte en gefotoshopte foto's in bladen wat anders vermoeden. Bijna iedereen heeft wel eens puistjes, mee-eters of zelfs acne. Meestal hoef je vanwege een paar puistjes niet naar de huisarts. Vaak is het voldoende als je je eet- en leefgewoonten verandert of zelf je onzuivere huid behandelt met geschikte producten van de drogisterij of apotheek. Welke behandeling de juiste is, hangt onder meer af van je huidtype.
Oorzaken en triggers van een onzuivere huid
Niet alleen pubers hebben last van een onzuivere huid. Integendeel, zelfs vrouwen en mannen op gevorderde leeftijd kunnen last hebben van puistjes, mee-eters of acne. Hoe erg de onzuiverheden zich manifesteren, hangt af van de persoon, zijn eet- en leefgewoonten en zijn huidtype. De vier meest voorkomende oorzaken van een onzuivere huid zijn de volgende.
Hormonen
Een onzuivere huid houdt voornamelijk verband met je hormoonbalans. Wanneer er veranderingen optreden, zoals het stoppen van de pil of de overgang, kan er een
hormonale disbalans ontstaan. Het lichaam maakt dan vaak te veel mannelijke hormonen aan,
testosteron, die de talgklieren stimuleren, met als resultaat dat puistjes zich bijzonder goed ontwikkelen. Vooral vrouwen die van nature vatbaar zijn voor een onzuivere huid en die er tijdens de puberteit al mee te kampen hadden, worden meestal op oudere leeftijd niet gespaard van puistjes, mee-eters en dergelijke.
Stress
Stress is een van de meest voorkomende oorzaken van puistjes, in het bijzondere
chronische stress. In hectische en stressvolle situaties produceren de talgklieren veel talg, die aan de huid plakt en de poriën verstopt – een absolute voedingsbodem voor onzuiverheden. Stress zorgt voor de afscheiding van bepaalde hormonen waaronder het stresshormoon cortisol.
Cortisol is een stresshormoon, net als
adrenaline. Cortisol stimuleert de talgproductie, waardoor poriën sneller verstopt raken en puistjes ontstaan. Stress verstoort de barrièrefunctie van de huid, waardoor het vatbaarder is voor bacteriën met een grotere kans op bacteriële infecties en verergering van acne. Voorts veroorzaakt stress een verhoogde productie van adrenaline. Dit heeft actievere pigmentcellen tot gevolg waardoor
pigmentvlekken ontstaan.
Beperk suikers en verzadigde vetten /
Bron: Syda Productions/Shutterstock.comVoeding
Hoe sterk voeding of
ongezonde voeding de huid aantast, is anno 2024 nog niet helemaal duidelijk. Zeker is echter dat zeer
suikerrijke en vette voedingsmiddelen de vorming van puistjes bevorderen. Kant-en-klare maaltijden, snoep en zeer koolhydraatrijk voedsel verhogen de
bloedsuikerspiegel. Hierdoor komen er te veel mannelijke hormonen vrij en wordt de talgproductie sterk gestimuleerd. Het paradijs voor onzuiverheden is hiermee geboren. Maar zoals altijd: de hoeveelheid of dosis maakt het gif. Een bewust dieet is altijd aan te raden, maar af en toe een paar dropjes of een stukje chocolade, dat kan prima.
Verkeerde huidverzorging
Dit betekent niet alleen de producten zelf, maar ook de overmatige verzorging van de huid. Minder is meer: dit moet ook van toepassing zijn op je dagelijkse verzorgingsroutine om huidirritatie zoals puistjes, ontstekingen of
rode vlekken te voorkomen. Als het om verzorgingsproducten gaat, moet je te allen tijde oppassen dat je geen te rijke crèmes gebruikt (behalve bij een zeer
droge huid) en dat je niet te vaak van verzorgingsproduct verandert.
Neus met mee-eters (hier blackheads), te zien als kleine zwarte puntjes /
Bron: Elecbullet, Wikimedia Commons (Publiek domein)Het verschil tussen puistjes, acne en mee-eters
Mee-eters
Een
mee-eter treedt op wanneer een overmatige hoeveelheid talg (sebum) wordt gevormd en is een ophoping van hoorn gemengd met talg in de uitmonding van het haarzakje. Mee-eters, ook wel comedonen of blackheads genoemd, komen voor op je neus, hals, voorhoofd en kin.
Puistjes
Een puist is herkenbaar aan zijn rode kleur en zijn witte puntje met pus en ze komen voor in het gezicht, op de rug, op de borst, of op de schouders.
Acne
Acne is een hormoon-gerelateerde aandoening, die vooral afhankelijk is van de mannelijke geslachtshormonen. Hormonale onevenwichtigheid is een belangrijke oorzaak van acne. Bij acne komen mee-eters (comedonen), puistjes (pustels), rode bultjes (papels) en/of onderhuidse ontstekingen (noduli) voor. Het ontstaat door verstopte of ontstoken talgkliertjes.
Welke huidtypen zijn gevoelig voor een onzuivere huid?
Er zijn vier huidtypen: normaal, droog, vet en gemengd. De gemengde huid kenmerkt zich door droge en vettere zones. Dikwerf zijn de wangen, maar ook het gebied rondom de ogen droog, trekkerig en soms zelfs rood en schilferig. Tegelijkertijd is de huid van de neus, kin en het voorhoofd vetter dan normaal. Vooral deze T-zone, dus het gebied tussen de kin, neus, voorhoofd en wenkbrauwen, is gevoelig voor onzuiverheden en grote poriën. De slapen, wangen en nek, is vaak glad en heeft fijne poriën. Mensen met een vette huid worstelen vaak met puistjes en mee-eters. Vaak lijken de huidgebieden vettig glanzend met grote poriën.
Wat te doen bij een onzuivere huid?
Een onzuivere huid moet absoluut de juiste reiniging en verzorging krijgen om erger te voorkomen. Deze eenvoudige methoden helpen een onzuivere huid te kalmeren en te verzorgen:
Verminder stress
Het klinkt makkelijker dan het is, maar stress mag niet worden onderschat. Ook niet als het gaat om een onzuivere huid. Stress moet daarom worden vermeden. Ontspanningsoefeningen kunnen soms ook uitkomst bieden.
Gebruik altijd een schone handdoek /
Bron: Mama_mia/Shutterstock.comHanddoeken en kussensloop
Gebruik een schone handdoek om je gezichtshuid droog te deppen. Je kussensloop moet ook regelmatig worden vervangen, aangezien zich daar restanten van haarproducten kunnen ophopen.
Niet met je vingers aan je gezicht zitten
Als je gezichtshuid
jeukt, kom je gemakkelijk in de verleiding om eraan te krabben. Als je jeuk hebt, moet je niet krabben, want daardoor maak je de jeuk erger. Bovendien kun je de onzuiverheden erger maken. Krabben, peuteren en uitknijpen kunnen ontstekingen en littekens veroorzaken. Ook kunnen bacteriën die zich in de loop van de tijd op de handen en vingers van deurknoppen of smartphones ophopen, de gezichtshuid bereiken via je vingers en zo bijdragen aan de ontwikkeling van puistjes. Vergeet daarom niet om veelgebruikte voorwerpen of oppervlakken te desinfecteren en je handen te wassen.
Zink
Het nemen van
zink in de vorm van supplementen kan
huidontsteking verminderen. Bij acnepatiënten die zinkgluconaat gedurende ten minste een maand gebruikten, kan een significante verbetering van de huidconditie optreden.
Gezonde voeding voor een gezonde huid /
Bron: Oleksandra Naumenko/ShutterstockGezonde voeding
Een gezond, gevarieerd dieet dat je voorziet in een brede waaier aan vitamines en voedingsstoffen kan bijdragen aan een mooie huid. Zo is het belangrijk om voldoende antioxidanten (bijvoorbeeld van bessen,
noten en groene groenten) en eiwitten (bijvoorbeeld van vis, eieren, gevogelte, vlees, soja) en gezonde vetten (zoals olijfolie, lijnzaad en kokosolie) binnen te krijgen.
Zuivelproducten en voedingsmiddelen met veel suiker (snoep, witbrood, witte pasta, cornflakes, enz.) doen je huid geen goed. Een ongunstige verhouding van voedingsvetten kan ook ontstekingen bevorderen. Vermijd verzadigde vetten, sterk verhitte en verwerkte zonnebloem-, koolzaad- of maïsolie en transvetten (die ontstaan bij het industrieel gedeeltelijk harden van vetten). Een voedingsdagboek is de moeite waard om uit te zoeken of bepaalde voedingsmiddelen je puistjes verergeren. Noteer wat je eet en hoe je huid er elke dag uitziet. Bij een vermoeden dat bepaalde je huidconditie verslechtert, dan kun je dat twee weken uit je dieet schrappen en kijken of dat effect sorteert.
Water drinken is gezond en goed voor de huid /
Bron: Mimagephotography/Shutterstock.comVeel water drinken
Zonder water beweegt er niets in ons lichaam. Water is de bouwsteen van je lichaam en het transportmiddel van je bloedbaan. De spijsvertering wordt lamgelegd, je cellen worden niet optimaal van voedingsstoffen voorzien en je huid lijkt slap en
bleek, als je onvoldoende
water drinkt. Water helpt ook om gifstoffen uit het lichaam te spoelen. Als je niet van puur water houdt, breng het dan op smaak met
komkommer, citroen of ander fruit. Je kunt ook een deel van je waterbehoefte via je voeding binnenkrijgen, in de vorm van voedingsmiddelen op waterbasis zoals soepen, sla, groenten en fruit. Het Voedingscentrum adviseert volwassenen per dag 1,5 tot 2 liter vocht te drinken.
Voldoende slaap en regelmaat
Trakteer jezelf op voldoende slaap, want terwijl je rust, herstelt je hele lichaam en dus ook de huid. Gifstoffen worden verwijderd en huidbeschadiging hersteld. Rustgevende slaap vermindert ook stress, wat een andere factor is in de gezondheid van de huid. Zorg ook voor regelmatig.
Citroensap desinfecteert /
Bron: Jaro N, PixabayHuismiddeltjes
Citroensap
Dankzij de desinfecterende eigenschappen kan het sap van een
citroen ook worden gebruikt om de huid te verzorgen: meng vier druppels met een eetlepel suiker zodat er een fijne peeling ontstaat. Je wrijft dit vervolgens zachtjes op het aangetaste deel van de huid. De mee-eters worden door de suiker verwijderd, terwijl het citroensap beschermt tegen ontstekingen. Als alternatief kun je het citroensap mengen met yoghurt, honing en zout en het geheel een half uur als masker dragen; dit geeft je huid ook heilzaam vocht en belangrijke voedingsstoffen.
Zout water
Zout water is een andere effectieve manier om vervelende puistjes te verwijderen. Dit huismiddeltje werkt op twee manieren: het verwijdert enerzijds dode huidcellen en voorkomt zo verstopte talgklieren, en het heeft een desinfecterende werking. De bereiding van deze natuurlijke gezichtstonic is heel eenvoudig: meng twee eetlepels zout (bij voorkeur zeezout of dode zeezout) met 0,2 liter warm water tot het oplost. Doop een wattenschijfje in de oplossing en dep de mee-eters ermee. Na een paar dagen regelmatig gebruik zou je een verbetering van de huid moeten opmerken.
De juiste huidverzorrging
Scrubs en maskers
Peeling is nuttig om de poriën van dode huidcellen te bevrijden. Deze moet echter mild zijn voor de huid en niet te veel irriteren. Dan kan de huid het twee keer per week verdragen. Peelings zorgen ervoor dat de huid er frisser en egaler uitziet, omdat de bloedsomloop en celvernieuwing worden gestimuleerd. Een keer per week kun je een masker aanbrengen dat reinigt, voedt en hydrateert.
Voorzichtig reinigen
Om een mooie, stralende teint te krijgen, is het niet essentieel om de duurste schoonheidsproducten te kopen en agressieve ingrediënten aan de huid toe te voegen. Regelmaat is belangrijker: was je gezicht 's ochtends en' s avonds. Sommige mensen gebruiken 's ochtends handwarm water, anderen gebruiken tweemaal daags wasgel, crème, reinigingsmelk of micelwater. Als je van nature een vette huid hebt, moet je deze grondig reinigen om verstopping van de poriën te voorkomen. Ontdek wat goed voor je is. Het is belangrijk dat de producten mild zijn en dat niet te veel van de natuurlijke vetten uit de huid worden verwijderd, omdat ze belangrijk zijn voor een gezond evenwicht. Een huid die aangetast is door te agressieve middelen, produceert alleen maar meer vet. Vermijd dus agressieve zeepproducten. Deze stimuleren de talgklieren juist extra waardoor de huid nog vetter en glanzender wordt. Kortom, reinig een vette huid zowel in de ochtend als avond met een mild, in water oplosbaar, reinigingsproduct.
De juiste make-up
Het is belangrijk om te kiezen voor producten die de poriën niet verstoppen en in plaats daarvan de huid laten ademen. Let op de opmerking: 'niet comedogene'. 'Niet-comedogene' huidverzorgingsproducten worden meestal aanbevolen voor mensen met een vette of acnegevoelige huid.
Vermijd overmatige huidverzorging
Te veel verschillende producten kunnen de huid zo erg irriteren en de beschermende laag vernietigen dat deze reageert met
eczeem. Dit komt meestal voor in de onderste helft van het gezicht en wordt
clownseczeem genoemd en heet officieel periorale dermatitis. Dit is een algemeen voorkomende
huidaandoening rondom de mond. Het verschijnt in de vorm van rode, droge pukkeltjes, soms ook puistjes of
blaasjes. De plekjes kunnen jeuken of prikken. Het enige dat de huid weer in balans brengt, is totale onthouding van alle cosmetica, huidverzorgingsproducten en corticosteroïdcrèmes.
Medische behandeling
Als een goede reiniging en verzorging niet voldoende zijn en een onzuivere huid niet verdwijnt, kan de arts medicijnen voorschrijven. Meestal gebruikt hij een combinatie van verschillende stoffen, afhankelijk van de vorm en ernst van de acne:
Tretinoïne crème (vitamine A-zuur) /
Bron: Martin SulmanVitamine A-zuurderivaten (retinoïnen)
Vitamine A-zuurderivaten (zoals adapaleen, isotretinoïne, tretinoïne) zijn effectief tegen een onzuivere huid met puistjes en mee-eters en tegen ontstekingen. Ze zijn effectief voor de behandeling van milde acne.
Azelaïnezuur
Middelen die het buitenste laagje van de huid (hoornlaag) verweken en de groei van bacteriën remmen, helpen ook bij milde acne. Azelaïnezuur verweekt buitenste laagje van de huid (hoornlaag). Het wordt gebruikt bij acne.
Benzoylperoxide
Benzoylperoxide maakt de hoornlaag van de huid los en doodt bacteriën. Azelaïnezuur werkt tegen mee-eters, ontstekingen en bacteriën.
Salicylzuur
Salicylzuur verwijdert de bovenste huidlaag en helpt de poriën te openen. Hierdoor kan het overtollige talg uit de poriën ontsnappen.
Lokale antibiotica
Lokale antibiotica worden meestal gebruikt om milde tot matige acne te behandelen, maar alleen in combinatie met andere middelen (retinoïden, benzoylperoxide of azelaïnezuur). Voorbeelden van gebruikte antibiotica zijn erytromcycine en clindamycine. Ze zijn in de eerste plaats bedoeld om acne-bacteriën van het type 'Propionibacterium acnes' aan te pakken en om ontstekingen van de puistjes tegen te gaan.
Hormonale anticonceptiemiddelen
Hormonale
anticonceptiemiddelen met anti-androgenen kan vrouwen helpen met acne. Ze zijn geschikt voor milde tot matige acne.
Lees verder