Borstechografie: Onderzoek van borst met geluidsgolven

Een borstechografie is een zeer veilig beeldvormend onderzoek waarbij hoogfrequente geluidsgolven worden gebruikt om de interne structuren van de borsten te onderzoeken. Dit onderzoek is nuttig wanneer andere tests geen duidelijke resultaten opleveren en de arts de oorzaak van symptomen zoals tepelafscheiding of een knobbeltje in de borst wil achterhalen. Het is een pijnloze test waarbij slechts minimale voorbereidingen nodig zijn. Na het onderzoek kan de patiënt meteen naar huis en worden de resultaten later besproken met de verwijzende arts. In sommige gevallen zijn aanvullende onderzoeken nodig om een nauwkeurige diagnose te stellen. Op basis van alle onderzoeksresultaten stelt de arts een behandelplan op.

• Borstechografie: technische aspecten en werking
• Principe van borstechografie
• Geluidsgolven en weefseldifferentiatie
• Soorten borstproblemen die door borstechografie kunnen worden geïdentificeerd
• Detectie van tumoren en veranderingen in borstweefsel
• Aandoeningen zoals infecties of ontstekingen
• Voordelen van borstechografie
• Pijnloos en niet-invasief
• Veilig voor vrouwen met dicht borstweefsel
• Indicatie van beeldvormend onderzoek van de borst
• Voorbereiding op het onderzoek
• Tijdens de borstechografie
• Resultaten
• Risico's van echografie van borstweefsel
• Praktische tips voor het ondergaan van een borstechografie
• Bereid je voor op de procedure
• Wat je kunt verwachten tijdens de borstechografie
• Vraag naar de resultaten en vervolgonderzoeken
• Zorg goed voor jezelf na de procedure
• Volg je controleafspraken
• Misvattingen rond borstechografie
• Borstechografie wordt altijd gebruikt in plaats van mammografie
• Borstechografie is alleen nuttig voor vrouwen met borstkanker
• Borstechografie veroorzaakt veel straling
• Borstechografie is minder effectief dan mammografie
• Borstechografie kan alle vormen van borstkanker detecteren
• Borstechografie is alleen nodig bij vrouwen met symptomen
• Borstechografie is altijd kostbaar en niet beschikbaar

Borstechografie: technische aspecten en werking

Principe van borstechografie

Borstechografie maakt gebruik van geluidsgolven met hoge frequentie, die via een transducer (een apparaat dat geluidsgolven uitzendt en ontvangt) in de borst worden geleid. De geluidsgolven worden door de verschillende weefsels van de borst geabsorbeerd of teruggekaatst, afhankelijk van de dichtheid en samenstelling van het weefsel. De teruggekaatste geluidsgolven worden vervolgens omgezet in een beeld op een computerscherm, dat door een arts kan worden geïnterpreteerd. Dit proces staat ook wel bekend als echografie. Het voordeel van borstechografie is dat het geen ioniserende straling vereist, zoals bij röntgenonderzoek.

Geluidsgolven en weefseldifferentiatie

De geluidsgolven kunnen verschillende weefsels onderscheiden op basis van hun dichtheid. Bijvoorbeeld, tumoren of andere abnormale weefsels kunnen zich anders gedragen dan gezond borstweefsel, waardoor ze zichtbaar worden in het beeld. Dit maakt borstechografie bijzonder nuttig voor het identificeren van tumoren die moeilijk te detecteren zijn via andere methoden zoals mammografie.

Soorten borstproblemen die door borstechografie kunnen worden geïdentificeerd

Detectie van tumoren en veranderingen in borstweefsel

Borstechografie kan helpen bij het identificeren van zowel goedaardige als kwaadaardige tumoren. Het onderzoek kan afwijkingen zoals cysten, fibroadenomen of tumoren visualiseren, die anders misschien niet zichtbaar zouden zijn bij een mammografie, vooral bij vrouwen met een dicht borstweefsel. Cysten verschijnen vaak als anechoïsche (zwart) gebieden, terwijl tumoren meestal een onregelmatige vorm hebben en een andere echogeniciteit vertonen.

Aandoeningen zoals infecties of ontstekingen

Infecties of ontstekingen van het borstweefsel kunnen ook worden geïdentificeerd met borstechografie. In dergelijke gevallen kan het onderzoek aanwijzingen geven voor het al dan niet aanwezig zijn van abcessen of andere infecties, die eventueel drainage of medicamenteuze behandeling vereisen.

Voordelen van borstechografie

Pijnloos en niet-invasief

Een van de grootste voordelen van borstechografie is dat het volledig pijnloos en niet-invasief is. Er worden geen naalden of chirurgische ingrepen gebruikt. Het gebruik van geluidsgolven maakt het een veilige keuze, zelfs voor vrouwen die zwanger zijn, aangezien er geen straling vrijkomt.

Veilig voor vrouwen met dicht borstweefsel

Borstechografie is bijzonder nuttig voor vrouwen met dicht borstweefsel. Bij deze vrouwen kunnen tumoren moeilijker zichtbaar zijn op een mammografie, omdat dicht borstweefsel een hogere dichtheid heeft dan vetweefsel. In dergelijke gevallen biedt borstechografie vaak een beter beeld en helpt het artsen bij het stellen van een diagnose.

Indicatie van beeldvormend onderzoek van de borst

Een borstechografie wordt vaak uitgevoerd nadat eerdere onderzoeken, zoals een MRI-scan van de borst of een mammografie, geen duidelijke oorzaak hebben opgeleverd voor de symptomen van de patiënt. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn bij een borstknobbel of bij heldere of bloederige tepelafscheiding. Een echografie van de borst kan helpen onderscheid te maken tussen een vaste massa of een cyste. Ook kan het helpen bij het opsporen van een tumor wanneer de patiënt helder of bloederig vocht uit de tepel verliest. Daarnaast wordt een borstechografie vaak gebruikt tijdens een borstbiopsie om de arts te begeleiden bij het nauwkeurig inbrengen van de naald.

Voorbereiding op het onderzoek

Op de dag van het onderzoek mag de patiënt geen lotion, poeder of andere cosmetische producten op de borsten aanbrengen, en ook geen deodorant onder de armen gebruiken. Het is belangrijk om sieraden in de nek en op de borst te verwijderen. De patiënt wordt geadviseerd om losse, comfortabele kleding te dragen. Vlak voor het onderzoek moet de patiënt zich boven de taille uitkleden en een ziekenhuisjurk aantrekken.

Tijdens de borstechografie

De totale duur van het onderzoek is ongeveer dertig minuten. De patiënt ligt op de rug op een onderzoekstafel terwijl de arts een koude gel aanbrengt op de huid van de borst. Vervolgens beweegt de arts een transducer (sonde) over het borstgebied. Deze sonde zendt hoogfrequente geluidsgolven uit die door de gel in het borstweefsel worden gestuurd. De terugkaatsende geluidsgolven worden door de sonde opgevangen en door een computer omgezet in beelden. Deze beelden worden in realtime weergegeven, zodat de arts de structuur en beweging van de borstweefsels direct kan observeren. Ook kan de bloedstroom in de bloedvaten worden bekeken. Soms wordt de patiënt gevraagd de armen boven het hoofd te houden en zich naar links of rechts te draaien om de beste beelden te verkrijgen. Hoewel de test meestal geen ongemak of pijn veroorzaakt, kan de gel koel aanvoelen. Indien nodig, gebruikt de arts Doppler-technieken om de bloedstroom in een borstgezwel te evalueren. Dit kan aanvullende informatie opleveren over de aard van het gezwel.

Resultaten

Normaal borstweefsel wijst niet op afwijkingen. In sommige gevallen worden echter goedaardige borstknobbeltjes gevonden, zoals:

• Borstcysten (met vocht gevulde zakjes)
• Een bijwerking van bepaalde medicijnen
• Een intraductaal papilloom (gezwel in de melkafvoergangen van de borst)
• Fibroadenomen (goedaardige vaste gezwellen)
• Lipomen (goedaardige vetknobbels die overal in het lichaam, inclusief de borsten, kunnen voorkomen)
• Fibrocystische borsten
• Hormonale aandoeningen, hormonale veranderingen of hormonale therapieën
• Hyperactieve borstklieren
• Mastitis (borstinfectie, vaak geassocieerd met borstvoeding)
• Vetknobbeltjes met gekneusde, dode of gewonde borstvetcellen

Ook kunnen met een borstechografie kwaadaardige gezwellen (borstkanker) worden opgespoord. Wanneer afwijkingen worden ontdekt, kan de arts verdere tests aanbevelen om de juiste behandeling vast te stellen. Deze vervolgonderzoeken kunnen onder andere zijn:

• Een borstknobbelverwijdering (excisionele borstbiopsie)
• Een echografisch geleide borstbiopsie (naaldbiopsie uitgevoerd met behulp van echografie)
• Een open (chirurgische) borstbiopsie
• Een stereotactische borstbiopsie (naaldbiopsie uitgevoerd met behulp van mammografie)

Risico's van echografie van borstweefsel

Een borstechografie heeft geen risico's op blootstelling aan straling en vormt dus geen gevaar voor zwangere vrouwen. Echter, het kan soms kleine knobbeltjes of vaste tumoren missen die mogelijk zichtbaar zijn op een mammografie. Zwaarlijvigheid of zeer grote borsten kunnen de nauwkeurigheid van de echografie beïnvloeden.

Praktische tips voor het ondergaan van een borstechografie

Borstechografie, ook wel borstultrageluid genoemd, is een beeldvormingstechniek die wordt gebruikt om borstweefsel te onderzoeken. Het maakt gebruik van geluidsgolven om gedetailleerde beelden van de borsten te creëren en wordt vaak uitgevoerd naast mammografie om tumoren of andere afwijkingen beter zichtbaar te maken. Hier volgen enkele praktische tips voor het ondergaan van een borstechografie.

Bereid je voor op de procedure

Borstechografie vereist geen speciale voorbereiding. Je kunt gewoon naar de afspraak gaan zoals je normaal zou doen. Het is belangrijk om je arts te informeren als je zwanger bent of denkt dat je zwanger kunt zijn, omdat de procedure in dat geval mogelijk niet geschikt is. Zorg ervoor dat je geen deodorant of andere producten op je huid aanbrengt, aangezien dit de beelden kan beïnvloeden.

Wat je kunt verwachten tijdens de borstechografie

Tijdens de procedure lig je op een onderzoekstafel, en een gel wordt op je borst aangebracht om een goede geleiding van de geluidsgolven mogelijk te maken. Een sonde wordt vervolgens over je borst beweegt om gedetailleerde beelden te verkrijgen. Het kan even duren, maar het proces is meestal pijnloos, hoewel je mogelijk wat druk kunt voelen als de sonde over de borst beweegt.

Vraag naar de resultaten en vervolgonderzoeken

Na de borstechografie kunnen de beelden direct worden beoordeeld door een arts. De arts bespreekt met jou de resultaten en kan aanvullende onderzoeken aanbevelen, zoals een biopsie als er verdachte gebieden worden gevonden. Het is belangrijk om de instructies van je arts op te volgen en eventueel vervolgonderzoek zoals een mammografie te ondergaan om een volledig beeld te krijgen.

Zorg goed voor jezelf na de procedure

Na de borstechografie kun je gewoon je dagelijkse activiteiten hervatten. Als je pijn of ongemak ervaart, neem dan contact op met je arts om te bespreken of dit normaal is of dat er aanvullende zorg nodig is. Zorg ervoor dat je regelmatig je borsten zelf onderzoekt en eventuele veranderingen, zoals knobbels of pijn, meldt bij je arts voor verder onderzoek.

Volg je controleafspraken

Als de borstechografie een onderdeel is van een regulier screeningsprogramma, zorg dan dat je de controleafspraken opvolgt. Dit is belangrijk om de gezondheid van je borsten te monitoren en om afwijkingen tijdig op te merken.

Misvattingen rond borstechografie

Borstechografie is een beeldvormende techniek die in sommige gevallen wordt gebruikt om borstweefsel te onderzoeken. Hoewel het een waardevol hulpmiddel kan zijn bij het detecteren van tumoren of andere afwijkingen, bestaan er veel misvattingen over de effectiviteit, het gebruik en de rol van borstechografie in de diagnostiek van borstkanker en andere borstproblemen.

Borstechografie wordt altijd gebruikt in plaats van mammografie

Een veelvoorkomende misvatting is dat borstechografie altijd de mammografie vervangt als primaire screeningsmethode voor borstkanker. Hoewel borstechografie nuttig kan zijn in bepaalde gevallen, zoals bij vrouwen met een hoog risico of bij dichter borstweefsel, wordt het vaak gebruikt als aanvullend onderzoek naast mammografie. Borstechografie is geen vervanging voor mammografie, maar kan aanvullende informatie bieden wanneer mammografie minder duidelijk is.

Borstechografie is alleen nuttig voor vrouwen met borstkanker

Veel mensen denken dat borstechografie alleen relevant is voor vrouwen die al gediagnosticeerd zijn met borstkanker, maar dit is niet het geval. De techniek kan ook worden gebruikt om andere afwijkingen in het borstweefsel te onderzoeken, zoals cysten, tumoren of borstkanker in een vroeg stadium. Borstechografie kan helpen om tumoren te visualiseren die moeilijk te detecteren zijn met andere beeldvormingstechnieken.

Borstechografie veroorzaakt veel straling

Er is een misverstand dat borstechografie een grote hoeveelheid straling gebruikt, maar in werkelijkheid maakt deze techniek geen gebruik van röntgenstraling, zoals bij mammografie. In plaats daarvan gebruikt borstechografie echografie om beelden te creëren van het borstweefsel, wat betekent dat er geen blootstelling aan schadelijke straling is. Dit maakt borstechografie een veiliger alternatief, vooral voor jonge vrouwen of voor vrouwen die vaker moeten worden gescreend.

Borstechografie is minder effectief dan mammografie

Sommige mensen denken dat borstechografie minder effectief is dan mammografie, maar dat hangt af van het type borstweefsel en de specifieke situatie. Borstechografie kan juist zeer effectief zijn in bepaalde gevallen, bijvoorbeeld bij vrouwen met dicht borstweefsel, waar mammografie mogelijk minder duidelijk is. Het is belangrijk om te begrijpen dat borstechografie en mammografie complementair zijn en vaak samen worden gebruikt voor een vollediger beeld.

Borstechografie kan alle vormen van borstkanker detecteren

Hoewel borstechografie nuttig is bij het opsporen van borstkanker, kan het niet alle vormen van de ziekte detecteren. De techniek is vooral effectief bij het visualiseren van tumoren in de borst die gevuld zijn met vloeistof of vet, maar het kan moeite hebben met het detecteren van tumoren die dicht bij het borstweefsel liggen of die geen duidelijke grenzen hebben. Daarom wordt borstechografie meestal gebruikt in combinatie met andere diagnostische tests, zoals mammografie of beeldvormende onderzoeken.

Borstechografie is alleen nodig bij vrouwen met symptomen

Er wordt vaak gedacht dat borstechografie alleen nodig is als er duidelijke symptomen zijn, zoals een knobbeltje in de borst of pijn. Dit is niet altijd het geval. Borstechografie kan worden aanbevolen voor vrouwen met een verhoogd risico op borstkanker, zelfs als ze geen symptomen ervaren. Het kan ook nuttig zijn voor vrouwen met dicht borstweefsel, omdat het mammografie soms moeilijk maakt om tumoren te visualiseren.

Borstechografie is altijd kostbaar en niet beschikbaar

Veel mensen denken dat borstechografie altijd duur en moeilijk toegankelijk is, maar dit is niet altijd het geval. In sommige gevallen kan borstechografie een kosteneffectieve optie zijn, vooral wanneer andere beeldvormingstechnieken minder geschikt zijn. De beschikbaarheid van borstechografie kan variëren afhankelijk van het ziekenhuis of de kliniek, maar het is steeds vaker beschikbaar als een diagnostische optie, vooral voor vrouwen die aanvullende screening nodig hebben.

Lees verder

• Mammografie: Röntgenfoto borsten voor opsporen borstkanker
• Echografie: Beeldvormend onderzoek via ultrageluid door arts
• Doppler-echografie: Beeldvormend onderzoek van bloedvaten
• Borstcyste: Goedaardige opeenhoping van vloeistof in borst
• Knobbeltje (gezwel) in borst door infectie, letsel of tumor