Borstechografie: Onderzoek van borst met geluidsgolven

Een borstechografie is een zeer veilig beeldvormend onderzoek waarbij hoogfrequente geluidsgolven worden gebruikt om de interne structuren van de borsten te onderzoeken. Dit onderzoek is nuttig wanneer andere tests geen duidelijke resultaten opleveren en de arts de oorzaak van symptomen zoals tepelafscheiding of een knobbeltje in de borst wil achterhalen. Het is een pijnloze test waarbij slechts minimale voorbereidingen nodig zijn. Na het onderzoek kan de patiënt meteen naar huis en worden de resultaten later besproken met de verwijzende arts. In sommige gevallen zijn aanvullende onderzoeken nodig om een nauwkeurige diagnose te stellen. Op basis van alle onderzoeksresultaten stelt de arts een behandelplan op.

• Borstechografie: technische aspecten en werking
• Principe van borstechografie
• Geluidsgolven en weefseldifferentiatie
• Soorten borstproblemen die door borstechografie kunnen worden geïdentificeerd
• Detectie van tumoren en veranderingen in borstweefsel
• Aandoeningen zoals infecties of ontstekingen
• Voordelen van borstechografie
• Pijnloos en niet-invasief
• Veilig voor vrouwen met dicht borstweefsel
• Indicatie van beeldvormend onderzoek van de borst
• Voorbereiding op het onderzoek
• Tijdens de borstechografie
• Resultaten
• Risico's van echografie van borstweefsel

Borstechografie: technische aspecten en werking

Principe van borstechografie

Borstechografie maakt gebruik van geluidsgolven met hoge frequentie, die via een transducer (een apparaat dat geluidsgolven uitzendt en ontvangt) in de borst worden geleid. De geluidsgolven worden door de verschillende weefsels van de borst geabsorbeerd of teruggekaatst, afhankelijk van de dichtheid en samenstelling van het weefsel. De teruggekaatste geluidsgolven worden vervolgens omgezet in een beeld op een computerscherm, dat door een arts kan worden geïnterpreteerd. Dit proces staat ook wel bekend als echografie. Het voordeel van borstechografie is dat het geen ioniserende straling vereist, zoals bij röntgenonderzoek.

Geluidsgolven en weefseldifferentiatie

De geluidsgolven kunnen verschillende weefsels onderscheiden op basis van hun dichtheid. Bijvoorbeeld, tumoren of andere abnormale weefsels kunnen zich anders gedragen dan gezond borstweefsel, waardoor ze zichtbaar worden in het beeld. Dit maakt borstechografie bijzonder nuttig voor het identificeren van tumoren die moeilijk te detecteren zijn via andere methoden zoals mammografie.

Soorten borstproblemen die door borstechografie kunnen worden geïdentificeerd

Detectie van tumoren en veranderingen in borstweefsel

Borstechografie kan helpen bij het identificeren van zowel goedaardige als kwaadaardige tumoren. Het onderzoek kan afwijkingen zoals cysten, fibroadenomen of tumoren visualiseren, die anders misschien niet zichtbaar zouden zijn bij een mammografie, vooral bij vrouwen met een dicht borstweefsel. Cysten verschijnen vaak als anechoïsche (zwart) gebieden, terwijl tumoren meestal een onregelmatige vorm hebben en een andere echogeniciteit vertonen.

Aandoeningen zoals infecties of ontstekingen

Infecties of ontstekingen van het borstweefsel kunnen ook worden geïdentificeerd met borstechografie. In dergelijke gevallen kan het onderzoek aanwijzingen geven voor het al dan niet aanwezig zijn van abcessen of andere infecties, die eventueel drainage of medicamenteuze behandeling vereisen.

Voordelen van borstechografie

Pijnloos en niet-invasief

Een van de grootste voordelen van borstechografie is dat het volledig pijnloos en niet-invasief is. Er worden geen naalden of chirurgische ingrepen gebruikt. Het gebruik van geluidsgolven maakt het een veilige keuze, zelfs voor vrouwen die zwanger zijn, aangezien er geen straling vrijkomt.

Veilig voor vrouwen met dicht borstweefsel

Borstechografie is bijzonder nuttig voor vrouwen met dicht borstweefsel. Bij deze vrouwen kunnen tumoren moeilijker zichtbaar zijn op een mammografie, omdat dicht borstweefsel een hogere dichtheid heeft dan vetweefsel. In dergelijke gevallen biedt borstechografie vaak een beter beeld en helpt het artsen bij het stellen van een diagnose.

Indicatie van beeldvormend onderzoek van de borst

Een borstechografie wordt vaak uitgevoerd nadat eerdere onderzoeken, zoals een MRI-scan van de borst of een mammografie, geen duidelijke oorzaak hebben opgeleverd voor de symptomen van de patiënt. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn bij een borstknobbel of bij heldere of bloederige tepelafscheiding. Een echografie van de borst kan helpen onderscheid te maken tussen een vaste massa of een cyste. Ook kan het helpen bij het opsporen van een tumor wanneer de patiënt helder of bloederig vocht uit de tepel verliest. Daarnaast wordt een borstechografie vaak gebruikt tijdens een borstbiopsie om de arts te begeleiden bij het nauwkeurig inbrengen van de naald.

Voorbereiding op het onderzoek

Op de dag van het onderzoek mag de patiënt geen lotion, poeder of andere cosmetische producten op de borsten aanbrengen, en ook geen deodorant onder de armen gebruiken. Het is belangrijk om sieraden in de nek en op de borst te verwijderen. De patiënt wordt geadviseerd om losse, comfortabele kleding te dragen. Vlak voor het onderzoek moet de patiënt zich boven de taille uitkleden en een ziekenhuisjurk aantrekken.

Tijdens de borstechografie

De totale duur van het onderzoek is ongeveer dertig minuten. De patiënt ligt op de rug op een onderzoekstafel terwijl de arts een koude gel aanbrengt op de huid van de borst. Vervolgens beweegt de arts een transducer (sonde) over het borstgebied. Deze sonde zendt hoogfrequente geluidsgolven uit die door de gel in het borstweefsel worden gestuurd. De terugkaatsende geluidsgolven worden door de sonde opgevangen en door een computer omgezet in beelden. Deze beelden worden in realtime weergegeven, zodat de arts de structuur en beweging van de borstweefsels direct kan observeren. Ook kan de bloedstroom in de bloedvaten worden bekeken. Soms wordt de patiënt gevraagd de armen boven het hoofd te houden en zich naar links of rechts te draaien om de beste beelden te verkrijgen. Hoewel de test meestal geen ongemak of pijn veroorzaakt, kan de gel koel aanvoelen. Indien nodig, gebruikt de arts Doppler-technieken om de bloedstroom in een borstgezwel te evalueren. Dit kan aanvullende informatie opleveren over de aard van het gezwel.

Resultaten

Normaal borstweefsel wijst niet op afwijkingen. In sommige gevallen worden echter goedaardige borstknobbeltjes gevonden, zoals:

• Borstcysten (met vocht gevulde zakjes)
• Een bijwerking van bepaalde medicijnen
• Een intraductaal papilloom (gezwel in de melkafvoergangen van de borst)
• Fibroadenomen (goedaardige vaste gezwellen)
• Lipomen (goedaardige vetknobbels die overal in het lichaam, inclusief de borsten, kunnen voorkomen)
• Fibrocystische borsten
• Hormonale aandoeningen, hormonale veranderingen of hormonale therapieën
• Hyperactieve borstklieren
• Mastitis (borstinfectie, vaak geassocieerd met borstvoeding)
• Vetknobbeltjes met gekneusde, dode of gewonde borstvetcellen

Ook kunnen met een borstechografie kwaadaardige gezwellen (borstkanker) worden opgespoord. Wanneer afwijkingen worden ontdekt, kan de arts verdere tests aanbevelen om de juiste behandeling vast te stellen. Deze vervolgonderzoeken kunnen onder andere zijn:

• Een borstknobbelverwijdering (excisionele borstbiopsie)
• Een echografisch geleide borstbiopsie (naaldbiopsie uitgevoerd met behulp van echografie)
• Een open (chirurgische) borstbiopsie
• Een stereotactische borstbiopsie (naaldbiopsie uitgevoerd met behulp van mammografie)

Risico's van echografie van borstweefsel

Een borstechografie heeft geen risico's op blootstelling aan straling en vormt dus geen gevaar voor zwangere vrouwen. Echter, het kan soms kleine knobbeltjes of vaste tumoren missen die mogelijk zichtbaar zijn op een mammografie. Zwaarlijvigheid of zeer grote borsten kunnen de nauwkeurigheid van de echografie beïnvloeden.

Lees verder

• Mammografie: Röntgenfoto borsten voor opsporen borstkanker
• Echografie: Beeldvormend onderzoek via ultrageluid door arts
• Doppler-echografie: Beeldvormend onderzoek van bloedvaten
• Borstcyste: Goedaardige opeenhoping van vloeistof in borst
• Knobbeltje (gezwel) in borst door infectie, letsel of tumor