Dunne huid: symptomen, oorzaken & behandeling van dunne huid

Dunne huid: symptomen, oorzaken & behandeling van dunne huid De belangrijkste reden voor de ontwikkeling van een kwetsbare, dunne huid, in extreme gevallen ook wel perkamenthuid genoemd, is een zeer hoge leeftijd. Met het voortschrijden der jaren wordt de lederhuid dunner door het verlies van collageen, de belangrijkste extracellulaire eiwitten in het lichaam. Voorts neemt de elasticiteit van de huid af door een gebrek aan elastine, een eiwit dat voorkomt in het bindweefsel in je lichaam en dat elastische eigenschappen heeft. Ook vermindert de hydratatie door afname van de hoeveelheid lichaamseigen hyaluronzuur, een stof die bekend staat om het vermogen om tot duizend keer zijn gewicht aan vocht aan te trekken. Dit verouderingsproces is heel normaal. Er vindt in het ouder wordende lichaam steeds minder collageen-, elastine- en hyaluronzuurvorming plaats, die allemaal ontzettend belangrijk zijn voor het behoud van de huid.
Menselijke huid van dichtbij / Bron: Paperxcrip: Helena Paffen, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Menselijke huid van dichtbij / Bron: Paperxcrip: Helena Paffen, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)

De huid is het grootste orgaan

De huid is bij de mens het grootste orgaan; het is bij een volwassen man of vrouw bijna twee vierkante meter groot met een gewicht van grofweg 20 kg. Eén vierkante centimeter bevat 15 talgklieren, 100 zweetklieren, 3000 zenuwcellen, 1 meter bloedvaten en enkele miljoenen cellen. De huid beschermt de inwendige organen, spieren en botten tegen externe schade; het beschermt lichaamsweefsels tegen verwondingen. De huid houdt het lichaam bij elkaar en markeert een duidelijke grens met de omgeving. Het fungeert als een beschermend schild tegen virussen, bacteriën en schimmels, hitte, zon, kou en aanvallen. Deze ‘beschermingsmuur’ of barrière is ook buitengewoon actief. De huid vormt vitamine D uit de zonnestralen en voert water en vet naar het organisme. De ‘huidfilter’ kan medicinaal worden gebruikt door plaatselijk crèmes, oliën, lotions toe te passen of door therapeutische baden te nemen. Hormoonpleisters of nicotinepleisters werken door de huid. De huid helpt bij het reguleren van de lichaamstemperatuur door de poriën groter of kleiner te maken. De zenuwen in de huid ontvangen prikkels die vervolgens door de hersenen worden geïnterpreteerd als aanraking, warmte en koude. Ook informeren zenuwcellen in de huid de hersenen over pijnprikkels.

De huid in vogelvlucht

Hier zijn enkele weetjes over de huid:
  • De huid is het grootste orgaan van ons lichaam en weegt ongeveer 2,7 kilogram bij een volwassene.
  • De huid heeft drie lagen: de opperhuid (de buitenste laag), de lederhuid (de middelste laag) en de onderhuid (de binnenste laag).
  • De opperhuid is de laag van de huid die je ziet en voelt. Het bevat ook de cellen die melanine produceren, wat de huidskleur bepaalt.
  • De lederhuid bevat collageen en elastine, die de huid stevigheid en elasticiteit geven.
  • De onderhuid bevat vetcellen die je lichaam isoleren en beschermen.
  • De huid vernieuwt zichzelf voortdurend en vervangt oude huidcellen door nieuwe. Dit proces duurt ongeveer 28 dagen.
  • De huid kan beschadigd raken door overmatige blootstelling aan zonlicht, wat kan leiden tot huidkanker en vroegtijdige veroudering.
  • De huid bevat talgklieren die talg produceren, wat de huid beschermt en hydrateert. Wanneer deze klieren verstopt raken, kan dit leiden tot acne.
  • De huid is gevoelig voor aanraking, temperatuur, pijn en druk door middel van zenuwuiteinden.
  • De huid kan verschillende aandoeningen ontwikkelen, zoals eczeem, psoriasis en rosacea. Het is belangrijk om regelmatig de huid te controleren op veranderingen en eventuele huidproblemen tijdig te behandelen.

Wanneer ziet de huid er mooi uit?

De huid wordt als mooi beschouwd als de poriën – dit zijn heel kleine openingen in de huid van de daaronder gelegen zweet- of talgklieren – klein zijn, als er geen huiduitslag, puistjes of steenpuisten op zitten, als ze het licht gelijkmatig reflecteert, een beetje talg bevat, glanzend en stralend (maar niet glimmend) is en weinig rimpels vertoont. Te veel talg op de huid wordt vaak als net zo onesthetisch ervaren als een droge huid. Je krijgt namelijk een vette huid wanneer je talgklieren te veel talg produceren. Veel mensen hebben (plaatselijk) geen mooie huid en lijden aan huidaandoeningen of andere huidklachten, zoals een dunne huid. Dit kan van invloed zijn op je kwaliteit van leven.

Doorsnede van de menselijke huid<BR>
1=hoornlaag<BR>
1+2=epidermis<BR>
3=dermis (lederhuid)<BR>
4=subcutis / Bron: Nordelch, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Doorsnede van de menselijke huid
1=hoornlaag
1+2=epidermis
3=dermis (lederhuid)
4=subcutis / Bron: Nordelch, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)

Symptomen van een dunne huid

Verschijnselen

Een dunner wordende huid wordt dit gekenmerkt door een afname van de huiddikte op bepaalde plekken van het lichaam. Wanneer je huid dunner wordt, ervaar je sneller jeuk en spanning in de getroffen gebieden; bovendien droogt de huid sneller uit dan normaal. Zelfs kleine krasjes kunnen al gaan bloeden en de dunner wordende huid raakt gemakkelijk ontstoken. Door de verminderde huiddikte zijn de getroffen huidgebieden bijzonder vatbaar voor verwondingen. Ook kunnen diverse ziekteverwekkers gemakkelijker de huid binnendringen in delen van de huid die dunner zijn geworden. De delen van de huid die wat dunner zijn, kunnen ook lichtrood gekleurd zijn.

Ouder wordende huid

Naarmate de huid ouder wordt, vertraagt het celmetabolisme in de epidermis (het opperhuidweefsel) en maakt het lichaam minder lipiden (vetachtige stoffen) aan. De huid wordt ruwer en droogt uit. Er ontstaan rimpels en de huid is gevoeliger voor UV-straling, wonden genezen langzamer en het lichaam is minder goed in staat om infecties te bestrijden. Het percentage collageen in de dermis (lederhuid) neemt met 1% per jaar af. Het onderhuidse weefsel wordt minder elastisch en heeft minder bloedtoevoer. De huid verliest zijn rozige tint en er verschijnen rimpels. Je krijgt allengs een dunnere huid, waardoor de huid zijn contour verliest. Het wordt doffer en bleker.

Oorzaken van een dunne huid

Een dunne huid is dikwijls het gevolg van veroudering, maar het kan ook een symptoom zijn van een onderliggende ziekte of toestand.

Ouderdom

Je huid veroudert met het voortschrijden der jaren en wordt daarmee ook dunner. Je kan dit proces niet stoppen, maar je kan het wel afremmen. Voor de huid betekent veroudering dat de huidpapillen of dermale papillen tussen de epidermis en de dermis veranderen. Bloedvaten in deze papillen voorzien de opperhuid van voedingsstoffen, zuurstof en vocht. Bij jonge mensen zijn deze papillen dicht bij elkaar en lang; de huid is vol en glad. Bij oudere mensen worden de papillen plat en verminderen ze in aantal. Hoe ouder je wordt, hoe minder collageen en elastine het lichaam aanmaakt, wat betekent dat de huid zijn elasticiteit verliest: je krijg rimpels. Voedingsstoffen en zuurstof komen nu nog maar met moeite in de bovenste huidlaag: je huid ziet er dof uit.

De dikte van de huid neemt merkbaar af met de leeftijd, waarbij vooral vrouwen worden beïnvloed door de veranderingen in de hormonale balans tijdens de overgang.

Sommige medicijnen veroorzaken (onbedoeld) een dunne huid / Bron: Stevepb, PixabaySommige medicijnen veroorzaken (onbedoeld) een dunne huid / Bron: Stevepb, Pixabay

Medicijnen

Ook het gebruik van bepaalde medicijnen kan als bijwerking een dunnere huid hebben (op de plekken waar de zalf wordt aangebracht). Het gebruik van dermatocorticosteroïden (hormoonzalf) kan bijwerkingen hebben zoals:
  • een toename van kleine bloedvaatjes
  • dunne huid
  • depigmentatie

Deze huidveranderingen doen zich echter alleen voor bij langdurig gebruik en met name bij sterke dermatocorticosteroïden.

Er zijn meerdere toedieningswijzen van corticosteroïden, naast dermaal (bij huidaandoeningen) zijn dat:
  • oraal
  • inhalatoir (het inademen via een aerosol of poeder wordt ingeademd)
  • intraveneus (via een infuus)
  • als oogdruppels
  • per injectie

Je kan ook een dunne huid krijgen door het medicijn sulfasalazine, die ontstekingen remt in darm, gewrichten en huid. Het wordt onder meer voorgeschrevent bij reumatoïde artritis en de darmziekte colitis ulcerosa.

Prednison ter behandeling van bijvoorbeeld de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa kan ook leiden tot een gladde, dunne huid. Er ontstaat huidatrofie: de huid wordt dunner en ook het vetweefsel onder de huid vermindert.

Het gebruik van insuline bij diabetes mellitus kan ook een negatief effect hebben op de huid.

Onderliggende ziekten

Metabole en bloedsomloopstoornissen kunnen soms ook in verband worden gebracht met een verdunde huid. Zo'n onderliggende ziekte is ook te herkennen aan de specifieke toestand van de huid: bij een leveraandoening wordt bijvoorbeeld de verdunde huid geel en worden ook de slijmvliezen en de tong aangetast.

Een dunnere huid kan ook wijzen op de ziekte van Lyme. Bij de ziekte van Lyme worden vooral armen en benen getroffen. Acrodermatitis chronica atrophicans (ACA) is een huidaandoening die zich manifesteert in de late fase van de ziekte van Lyme en die meestal voorkomt op de ledematen, in het bijzonder de benen. De huid wordt dan rood tot paars, is in het begin vaak iets verdikt, en voelt warm aan. Na enkele maanden tot zelfs jaren treedt atrofie van de huid op en wordt de huid zo dun als papier.

Reumatoïde artritis kan ook leiden tot een dunne huid. De Reumapatiënt heeft vaak een dunne huid die snel beschadigd raakt.

Bij het syndroom van Cushing kan ook een dunne huid optreden. Het Cushing syndroom wordt veroorzaakt door een verhoogd cortisolgehalte.

Roken zorgt voor versnelde huidveroudering / Bron: Lindsay Fox, Wikimedia Commons (CC BY-2.0)Roken zorgt voor versnelde huidveroudering / Bron: Lindsay Fox, Wikimedia Commons (CC BY-2.0)

Externe factoren

Er zijn ook externe factoren die bijdragen aan het dunner worden van de huid, zoals blootstelling aan zonlicht, luchtvervuiling, maar ook de consumptie van alcohol, roken en de consumptie van te veel suiker. Zonlicht verzwakt en droogt de huid uit, en roken zorgt ervoor dat de huid minder zuurstof krijgt en zorgt ervoor dar collageen en elastine worden afgebroken. Roken versterkt daarom het natuurlijke verouderingsproces.

Complicaties

Een dunne huid verwijst naar een lokale afname van de huiddikte. Een dunne huid is vaak al gevoelig voor lichte mechanische invloeden, zodat zelfs licht krabben kan leiden tot een (bloedend) wondje. Onvoorzichtigheid kan snel leiden tot een huidontsteking. Het dunner worden van de huid wordt vaak geassocieerd met jeuk en spanning, die de kwaliteit van leven flink kunnen beperken. Jeuk kan leiden tot slapeloze nachten, je algehele welzijn lijdt eronder en het heeft ipact op de kwaliteit van leven. Bovendien kan het dunner worden van de huid een symptoom zijn van een bestaande ziekte, die ook andere klachten kan geven. De ziekte van lyme kan bijvoorbeeld allerlei klachten geven, maar door zo snel mogelijk te behandelen verklein je de kans op langdurige klachten.

Huisarts raadplegen

Voor een dunne huid die wordt veroorzaakt door veroudering en niet voortkomt uit of samenhangt met een gezondheidsprobleem, is een bezoek aan de huisarts normaal gesproken niet nodig. Als je merkt dat je vaak blauwe plekken oploopt of je huid beschadigt, kan hij of zij medisch advies willen inwinnen.

Sommige medicijnen kunnen een dunne huid veroorzaken. De huisarts kan adviseren om te stoppen met het gebruik van het geneesmiddel en mogelijke alternatieven aanbieden. Stop nooit op eigen houtje met het gebruik van voorgeschreven medicijnen.

Als een dunner wordende huid geen duidelijke oorzaak heeft, kan het helpen om medisch advies in te winnen. Het kan zijn dat leefstijlfactoren, zoals blootstelling aan zonlicht of roken, de huid dun hebben gemaakt.

Huisarts raadplegen bij een dunne huid / Bron: Michaeljung/Shutterstock.comHuisarts raadplegen bij een dunne huid / Bron: Michaeljung/Shutterstock.com

Diagnose en verloop

De oorzaak van een dunner wordende huid wordt meestal vastgesteld op basis van je symptomen. Naast een vraaggesprek met de arts, waarbij je medische voorgeschiedenis in ogenschouw wordt genomen, zal de arts lichamelijk onderzoek uitvoeren. Dit kan leiden tot de eerste vermoedelijke diagnoses. Afhankelijk van de diagnose kunnen dan verdere onderzoeksmethoden worden gebruikt. Als bijvoorbeeld een bacteriële infectie de oorzaak is van het dunner worden van de huid, kan bijvoorbeeld bloedonderzoek verdere informatie opleveren.

Het verloop van het dunner worden van de huid hangt onder meer af van factoren zoals de respectievelijke oorzaken van de huidveranderingen en de behandelingsmaatregelen die worden uitgevoerd. Het verloop van de symptomen hangt ook af van hoe he reageert op de behandeling. Als er een onderliggende ziekte aanwezig is, heeft het beloop van de ziekte en de behandeling ervan vaak ook invloed op het beloop van de dunner wordende huid

Behandeling van een dunne huid

De behandeling van een dunne huid is voornamelijk gebaseerd op de onderliggende oorzaak. Naast het behandelen van de oorzaak kan ook symptomatische behandeling van het dunner worden van de huid worden uitgevoerd. Als huidveranderingen gepaard gaan met jeuk en/of (huid)spanning, kan de toepassing van voedende en hydraterende stoffen helpen om de symptomen te verlichten en de huid te beschermen tegen verdere uitdroging. Acrodermatitis chronica atrophicans wordt behandeld met (antibiotische) medicatie. Auto-immuunziekten van de huid, die de huid dunner kunnen maken, zijn over het algemeen niet te genezen; een juiste behandeling kan de progressie van de ziekte echter vertragen.

Zelfzorgmaatregelen van een dunne huid

Laat de huid niet uitdrogen

Wie last heeft van een dunne huid kan het beste lauwwarm water gebruiken, omdat te warm water de huid verder uitdroogt. Niet te lang douchen of baden heeft ook de voorkeur. Het gebruik van zachte handdoeken en je huid droog deppen in plaats van wrijven zijn aanbevolen maatregelen. Bij het douchen worden vochtinbrengende producten aanbevolen. Water-in-olie-emulsies zijn geschikt voor de dunne huid en ondersteunen de balans tussen olie en vocht. Dergelijke producten moeten vrij zijn van parfum en alcohol, omdat beide de huid verder uitdrogen. Ouderen vergeten vaak voldoende (water) te drinken. Tussendoor vaak een glas water nemen helpt om je huid gehydrateerd te houden.

Huidverzorging

Als de huid dun is, moet je voorzichtig zijn en vermijden dat je de huid beschadigt. In dit geval verergert mechanische belasting de symptomen. Je moet bijvoorbeeld voorkomen dat je krabt aan de aangetaste delen van de huid, zodat de huid niet scheurt of geïrriteerd raakt. In deze situatie moet jeuk worden tegengegaan door druk, afkoeling en de juiste huidverzorging. Er bestaan geen middelen die de huid kunnen verstevigen of verdikken. Het gebruik van verzachtende middelen, zoals vaseline-cetomacrogolcrème FNA of vaseline-lanettecrème FNA, al dan niet met 10% ureum, zijn nochtans aan te bevelen. Doordat ureum water aantrekt, wordt het vaak in allerlei huidverzorgingsproducten verwerkt die de huid gehydrateerd moeten houden. Ook is een goede vitamine-C-inname van belang, aangezien de collageenproductie vitamine-C afhankelijk is.

Dieet en voedingssupplementen

Het eten van een uitgebalanceerd en gezond dieet is belangrijk voor de huidgezondheid. Veel van de componenten die essentieel zijn voor een gezonde huid, zijn te vinden in fruit, groenten, vis, oliën en vlees. De volgende voedingssupplementen kunnen helpen om huidveroudering tegen te gaan:

Prognose

Een dunne huid is een zeer vervelend symptoom en zelfs relatief kleine invloeden van buitenaf kunnen al grote schade aan de huid veroorzaken. Krabben of zelfs kleine verwondingen leiden vaak al tot bloedingen en wonden. Dit kan leiden tot ontstekingen en infecties, waarbij ook littekens kunnen ontstaan.Het dunner worden van de huid vermindert de kwaliteit van leven. Je kan daardoor vaak lichamelijk zwaar werk niet meer verrichten. Bovendien treedt vaak permanente jeuk op de huid op. Dit kan leiden tot krabeffecten. De jeuk kan ook leiden tot slaapklachten. In veel gevallen treedt het dunner worden van de huid op op oudere leeftijd en is dit een veel voorkomende klacht. Directe behandeling is niet mogelijk; goede huidverzorging is wel mogelijk.

Wanneer acrodermatitis chronica atrophicans – een chronische huidziekte in het derde stadium van de ziekte van Lyme – niet vroegtijdig herkend wordt en niet adequaat met antibiotica behandeld wordt, zal de huid na jaren heel dun (atrofisch) worden, zo dun als papier. De huid is dan ook niet meer zo elastisch of rekbaar. Wanneer de huid eenmaal dun is geworden, zal dat ook na een behandeling zo blijven.

Preventie

De beste manier om het optreden of verdere progressie van dunner worden van de huid te voorkomen, is door vroegtijdige medische behandeling van onderliggende ziekten.

Lees verder

© 2020 - 2024 Tartuffel, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Spijsvertering van eiwit, vet en koolhydratenSpijsvertering van eiwit, vet en koolhydratenSpijsvertering van voedsel gebeurt met de hulp van enzymen. Uit eiwitten worden enzymen gemaakt door het lichaam zelf. E…
Dunne huid: Oorzaken van dunnere huidDunne huid: Oorzaken van dunnere huidNiet overal is de huid even dik. Zo is de huid op de oogleden slechts 0,5 millimeter (mm) dik, terwijl deze op de hielen…
Welk soort huidtype heb ik?Welk soort huidtype heb ik?Welk soort huidtypes zijn er allemaal en welke heb ik nu eigelijk. Hieronder vindt je een overzicht welk soort huidtypes…
De oorzaken, symptomen en behandeling van buikvlieskankerBuikvlieskanker is een vorm van kanker die meestal gepaard gaat met tumoren elders in het lichaam. Uitzaaiingen van deze…

Mondflora: gezonde mondflora en symptomen verstoorde floraMondflora: gezonde mondflora en symptomen verstoorde floraEr leven meer dan 800 verschillende bacteriën in je mond. Deze zogenaamde biofilm (een laag micro-organismen omgeven doo…
Oogflikkeringen: oorzaken en behandeling van flikkeringenOogflikkeringen: oorzaken en behandeling van flikkeringenDe ogen zijn de vensters op de wereld. Alles wat je zicht beperkt, ervaar je daarom snel als zorgwekkend. Visuele stoorn…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Syda Productions/Shutterstock.com
  • https://www.bipharma.com/nl/dermasyst/huidwijzer
  • https://www.restylane.com/nl/verouderingsproces-van-het-gezicht
  • https://www.orthokennis.nl/nutrienten/collageen
  • https://trendsandlifestyle.nl/problemen-huid/wat-is-elastine/
  • https://www.paulaschoice.nl/nl/hoe-hyaluronzuur-je-huid-helpt
  • https://www.nationalgeographic.com/science/health-and-human-body/human-body/skin/
  • https://na.j2gmn.com/9021-skin-cutis-function-and-structure.html
  • https://www.medicalnewstoday.com/articles/321757
  • https://holistik.nl/lichaamstemperatuur/
  • https://www.nursingtimes.net/roles/older-people-nurses-roles/anatomy-and-physiology-of-ageing-11-the-skin-27-11-2017/
  • https://hypertextbook.com/facts/2001/IgorFridman.shtml
  • https://www.biomaatschappij.nl/symptomen-lyme-later/
  • https://www.dr-jetskeultee-skincare.nl/product-advies/grote-porien-kleiner-maken/
  • https://www.philips.nl/c-m-pe/beauty/beauty-inspiratie/huidverzorging/verstopte-porien
  • https://nl.wikipedia.org/wiki/Huid
  • https://www.healthline.com/health/thin-skin
  • https://int.eucerin.com/about-skin/basic-skin-knowledge/skin-in-different-ages
  • https://medlineplus.gov/ency/article/004014.htm
  • https://www.dermalogica.nl/huidadvies/post/hoe-veroudert-onze-huid/
  • https://www.menselijklichaam.nl/huid/huidpapillen/
  • https://www.dartmouth.edu/~humananatomy/part_1/chapter_4.html
  • https://www.fondation-dermatite-atopique.org/nl/behandelen-verlichten-voorkomen/het-gebruik-van-dermatocorticosteroiden-hormoonzalf
  • https://www.bergmanclinics.nl/huid-vaten/huidaandoeningen/overige-huidaandoeningen/ziekte-van-lyme
  • http://www.villavoet.nl/?page_id=153
  • http://reumaforum.nl/viewtopic.php?f=2&t=3487
  • https://www.apotheek.nl/medicijnen/sulfasalazine?product=sulfasalazine
  • https://www.epiphanydermatology.com/blog/how-to-thicken-your-skin-causes-treatments-for-thin-skin/
  • https://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/healthy-aging/expert-answers/thin-skin/faq-20057753
  • https://www.radboudumc.nl/patientenzorg/behandelingen/prednison-bij-de-ziekte-van-crohn-en-colitis-ulcerosa
  • https://www.gezondheidsnet.nl/huid/wat-kan-ik-doen-tegen-een-dunne-huid
  • https://www.lumc.nl/patientenzorg/praktisch/patientenfolders/het-syndroom-en-de-ziekte-van-cushing
  • https://www.huidziekten.nl/zakboek/dermatosen/ctxt/CushingSyndroom.htm
  • https://nederland-davos.nl/kennis/behandeling/corticosteroide/
  • https://www.medischcontact.nl/kennis-carriere/wat-ziet-u/wat-ziet-u-gezien/huidafwijking-bij-diabetes-type-2.htm
  • https://www.huidziekten.nl/zakboek/dermatosen/atxt/AcrodermatitisChronicaAtrophicans.htm
  • https://www.ntvg.nl/artikelen/acrodermatitis-chronica-atrophicans-late-manifestatie-van-lymeborreliose/volledig
  • https://dermolin.nl/wat-is-ureum-en-waarom-wordt-het-in-huidverzorgingsproducten-gebruikt/
  • https://www.etz.nl/ETZWebsite/files/45/45bd90f4-60e6-43b3-80c1-25ec1a40b999.pdf
  • https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-90-313-8808-0_114
  • https://nvdv.nl/professionals/dermatologie/zoek-een-huidaandoening/lyme-ziekte-van
  • https://compassiondermatology.com/blog/all-you-need-to-know-about-thin-skin-and-how-to-manage-it-dermatologist-in-keller-tx/
  • https://skinkraft.com/blogs/articles/thin-skin
  • https://www.ntvg.nl/artikelen/acrodermatitis-chronica-atrophicans-een-bedrieglijke-vorm-van-lyme-borreliosis/volledig
  • Polikliniek de Blaak. Leuke weetjes over de huid. https://www.polikliniekdeblaak.nl/blog/leuke-weetjes-over-de-huid/ (ingezien op 26-2-2023)
  • Prof. dr. R.O.B. Gans, prof. dr. P.E.Y. Van Schil, prof. dr. J.P. Vandenbroucke, prof. dr. C. van Weel (hoofdred.). Codex Medicus. Reed Business, Amsterdam, 13e geheel herziene en opnieuw bewerkte druk, 2009, tweede en derde oplage 2010 en 2012.
  • Afbeelding bron 1: Paperxcrip: Helena Paffen, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
  • Afbeelding bron 2: Nordelch, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
  • Afbeelding bron 3: Stevepb, Pixabay
  • Afbeelding bron 4: Lindsay Fox, Wikimedia Commons (CC BY-2.0)
  • Afbeelding bron 5: Michaeljung/Shutterstock.com
Tartuffel (2.971 artikelen)
Laatste update: 28-07-2023
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 51
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.