Verrekte lies: oorzaken & behandeling van een liesverrekking

Een verrekte lies duidt op een overstrekking of scheurblessure (een scheur van een paar spiervezels) aan de spieren in de liesstreek. Een liesverrekking komt vaak voor bij sporters en kan worden toegeschreven aan overbelasting van bepaalde spiergroepen. In de lies lopen verschillende pezen en spierstrengen, wat bij overprikkeling onaangename pijn kan veroorzaken. Als gevolg van een verrekte lies heb je moeite met het uitvoeren van dagelijkse activiteiten waarbij je moet staan en lopen. Voor sporters betekent dit een onderbreking van de training. Een liesverrekking is goed te behandelen, mits je je aan de richtlijnen van de arts of fysiotherapeut houdt. Als een verrekte lies niet serieus wordt genomen, kunnen er ernstige complicaties in het genezingsproces optreden.

• Een verrekte lies
• Symptomen van een liesverrekking
• Eerste verschijnselen
• Latere klachten
• Acute blessure
• Geleidelijk ontstane klachten
• Graden van ernst
• Oorzaken en uitlokkende factoren
• Verkeerde beweging
• Beperkingen in spierflexibiliteit
• Verkeerde schoenen
• Competitieve sporters
• Toenemende leeftijd
• Reeds bestaande ziekte
• Onderzoek en diagnose
• Vraaggesprek en lichamelijk onderzoek
• Beeldvormend onderzoek
• Ziekteverloop
• Bij wie komt het voor?
• Complicaties en gevolgen
• Behandeling van een verrekte lies
• Preventie van een liesblessure
• Prognose

Een verrekte lies

Als liesspieren zijn verrekt of gescheurd, zijn spiervezels of andere cellen ontwricht en geblesseerd geraakt. In het algemeen zijn de adductoren, die als belangrijkste functie hebben om het been actief naar het lichaam toe te bewegen, geblesseerd geraakt door overmatig gebruik. Dit gebeurt door een val of door een plotselinge, onzorgvuldige zijwaartse beweging. Een dergelijke liesblessure komt relatief vaak voor bij voetballers, hordelopers, langeafstandslopers, zwemmers en skiërs. Een verrekte lies kan in verschillende mate van ernst optreden. Van een lichte overstrekking van een aantal spiervezels of meerdere spiervezels tot een ernstige scheuring van de spiervezels. De eerste symptomen zijn scherpe pijn in de lies en meer pijn bij verschillende beenbewegingen.

Symptomen van een liesverrekking

Eerste verschijnselen

De eerste symptomen van een verrekte lies zijn vooral merkbaar in de strek- en de spreidspieren. Dit betekent dat de pijnsensatie niet alleen van invloed is op de liesstreek, maar ook van invloed kan zijn op andere delen van het lichaam, afhankelijk van de ernst van het letsel. De eerste symptomen die verschijnen bij een verrekte lies zijn:

• milde tot matige pijn tijdens lichamelijke inspanning
• spierpijn in rust
• aanvankelijke pijn in de schaamstreek
• pijn/krampen in het gebied rond de blessure
• stekende/trekkende pijn in de liesstreek

Latere klachten

Klachten die wat later optreden zijn:

• zwelling in de liesstreek/lieszwelling
• Bloeduitstortingen in de liesstreek (blauwe plekken)
• Stijfheid in de liesstreek
• zwakte in het been bij open, traplopen of bewegen van het been
• manklopen
• moeite met het uitvoeren van dagelijkse activiteiten waarbij je staat of loop

Acute blessure

Afhankelijk van de beginsituatie kan een liesblessure anders aanvoelen. Is het bijvoorbeeld het gevolg van een plotseling ongeval veroorzaakt door uitglijden of vallen, dan is het letsel als volgt merkbaar:

• aan de binnenkant van de dij bemerk je een ongemakkelijke scherpe pijn
• er wordt extreme pijn gevoeld in de liesstreek
• de pijn verspreidt zich naar de buik
• blauwe plekken ontstaan ​​in het gebied van het letsel (dij/lies)

Geleidelijk ontstane klachten

Er kan echter ook sluipenderwijs een liesblessure ontstaan. Dit gebeurt met name wanneer het lichaam wordt blootgesteld aan een steeds terugkerende overbelasting. De symptomen beginnen meestal met milde pijn in de schaamstreek, die erger wordt bij aanhoudende inspanning. Als je bijvoorbeeld druk uitoefent op het getroffen spiergebied, dan zal de pijn verergeren. Sporters merken hetzelfde bij specifieke beenbewegingen. Het optillen en strekken van de benen gaat gepaard met milde pijn die snel erger kan worden zonder de juiste behandeling.

Graden van ernst

Een verrekte lies wordt qua ernst verdeeld in drie graden:

Ernst niveau 1

Bij een blessure graad 1 is minder dan 5% van de spiervezels en pezen aangetast. Het gaat hierbij om een lichte of gedeeltelijke verrekking of een scheur van een paar spiervezels. Je voelt slechts een lichte pijn en de belangrijkste pijn treedt op bij zijwaarts bewegen.

Ernst niveau 2

Bij een blessure graad 2 is meer dan 5% van de spiervezels en pezen aangetast. Hierbij kunnen spiervezels volledig zijn gescheurd. Je voelt zeer hevige pijn en eventuele beenrotatie kan slechts in beperkte mate of helemaal niet worden uitgevoerd.

Ernst niveau 3

Bij een blessure graad 3 is een groot aantal spiervezels gescheurd. Er zullen duidelijke blauwe plekken en zwellingen aanwezig in het getroffen gebied. De pijn is buitengewoon hevig en treedt ook op als het been geïmmobiliseerd is. Een gerichte beweging van het been is nauwelijks mogelijk en je krijgt absolute bedrust voorgeschreven.

Oorzaken en uitlokkende factoren

Een verrekte lies komt vooral bij sporters voor en wordt beschouwd als één van de meest voorkomende sportblessures. Een ongunstige opeenvolging van bewegingen kan snel leiden tot een liesverrekking. Ook in het dagelijks leven kan het worden opgelopen. Uitglijden op een natte vloer of struikelen over een trede, kan al voldoende zijn. Er zijn tal van factoren die kunnen leiden tot een verrekte lies. Het is niet altijd een verkeerde volgorde van bewegingen, maar vaak is het gewoon een opeenvolging van ongunstige toevalligheden. De meest voorkomende oorzaken zijn:

• een verkeerde beweging
• beperkte flexibiliteit in spiergroepen
• de verkeerde schoenen
• competitieve sport beoefening
• leeftijd
• reeds bestaande ziekte

Verkeerde beweging

Elke beweging van het lichaam is gebaseerd op een reeks opeenvolgende bewegingsreeksen. Er worden routinematig verschillende spiergroepen gebruikt, die altijd aan dezelfde volgorde onderhevig zijn. Als deze routine wordt onderbroken door een verkeerde beweging, wordt het bewegingsapparaat verstoord en kunnen de spieren en spervezels onbedoeld overbelast of geblesseerd raken

Beperkingen in spierflexibiliteit

Vooral bij het sporten is het uitermate belangrijk om je lichaam voldoende op te warmen. Spier- en peesstrengen die niet voldoende gestrekt en opgewarmd zijn, kunnen erg stijf en inflexibel zijn. Dit geldt ook voor de adductoren in de heup. Rekoefeningen zijn niet alleen bedoeld voor atleten; ze zijn voor iedereen van belang.

Verkeerde schoenen

Een juiste houding begint met het juiste schoeisel. Vallen, uitglijden en dergelijke kunnen worden voorkomen door goed schoeisel te dragen. Dit geldt voor hardlopen en alle andere sporten.

Competitieve sporters

Competitieve sporters belasten hun lichaam meer dan reguliere sporters. Bij het rennen met hindernissen, sprinten, verspringen of voetballen, kun je snel blessures oplopen. De beenbewegingen zijn hier niet vloeiend, maar eerder schokkerig. Bij contactsporten zoals voetbal, hockey en rugby moet je bijvoorbeeld veel draaien, wat ook kan leiden tot blessures. Competitieve atleten gaan graag tot het uiterste en zoeken hun grenzen op, waardoor het risico op blessures groot is. Een verrekte lies is een van de meest voorkomende blessures die aanvankelijk vaak over het hoofd wordt gezien, waardoor de klachten verergeren.

Toenemende leeftijd

Hoewel men het misschien niet graag toegeeft, speelt leeftijd een grote rol bij het algemene risico op letsel en blessures. Met het ouder worden verandert het lichaam en daarmee ook je blessuregevoeligheid. Bij het ouder worden verlies je spiermassa en de kans op blessures neemt gestaag toe. Vanaf de leeftijd van 40 jaar is de kans op een liesblessure groter.

Reeds bestaande ziekte

Vanwege specifieke reeds bestaande aandoeningen lopen sommige mensen meer risico op een verrekte lies dan anderen. Dit omvat met name een verkeerde uitlijning van de heup of het bekken, die het natuurlijke bewegingsapparaat negatief kan beïnvloeden. Hetzelfde geldt voor een wervelkolomaandoening of een beenlengteverschil. Deze aandoeningen of afwijkingen kunnen in aanzienlijke mate de spier- en peeskoorden aantasten, onder meer in het liesgebied.

Onderzoek en diagnose

Vraaggesprek en lichamelijk onderzoek

De huisarts zal vragen stellen over je klachten en lichamelijk onderzoek verrichten. Je huisarts zal vragen hoe de blessure is ontstaan en wat je klachten precies zijn. Ook zal hij informeren naar de activiteit die je deed toen de blessure optrad en of je in het verleden een soortgelijk letsel hebt gehad. Vervolgens zal je arts een lichamelijk onderzoek doen. Hierbij kan het gaan om het strekken van je adductoren om te bepalen of dit pijn doet en om het bewegingsbereik van je been te testen.

Beeldvormend onderzoek

Naast het verhelderen van je algemene toestand kan er röntgenonderzoek worden gedaan.

Ziekteverloop

Eerstegraads letsel

Het verloop van de ziekte met een lichte eerstegraads liesblessure is vrij kort en eenvoudig. Medische behandeling is in deze gevallen niet nodig. Bij twijfel is een bezoek aan de huisarts natuurlijk altijd verstandig. Bij een lichte mate van liesverrekking, kun je doorgaan met sporten maar wel rekening houdende met je grenzen. Je voelt slechts een lichte pijn, maar de spier houdt de normale kracht en gebruik van het been is niet belemmerd en lopen gaat normaal. Bij matige inspanning moet het letsel binnen 10 dagen volledig zijn genezen.

Tweedegraads letsel

Bij een tweedegraads letsel duurt het herstel langer. De pijn is meer uitgesproken en maakt zelfs eenvoudig lopen veel moeilijker. Een groter deel van de spiervezels is gescheurd, wat het herstelproces aanzienlijk verlengt. Met een gescheurde spier valt niet te spotten. Het been moet gedurende een lange periode volledig geïmmobiliseerd zijn en hoog gelegd worden. Overbelasting moet worden vermeden, omdat het letsel anders zou kunnen verergeren. Gebruik van het been is aanzienlijk beperkt en bij tweedegraads letsel loop je ook nog eens mank. Het is belangrijk dat je voldoende tijd neemt voor het herstel. Als de spieren en pezen te vroeg worden gebruikt, kunnen de klachten weer opspelen of verergeren en zelfs leiden tot een chronisch beloop van de ziekte.

Derdegraads letsel

Derdegraads liesletsel is de meest ernstige vorm en vereist een lang genezingsproces. Je moet je been enkele weken immobiliseren en niet belasten. Gewicht op het been plaatsen doet erg veel pijn. Hierbij is vaak niet allen sprake van scheuring van de spiervezels, maar soms zelfs een compleet afscheuren van de spier. De pijn is bijzonder hevig omdat er vaak meerdere scheurtjes in de spiervezels zitten. De bewegingsvrijheid is ernstig beperkt en je bent vaak aangewezen op hulp. Elke sportactiviteit is ten strengste verboden. In principe moet het beloop en herstel worden gecontroleerd door een arts.

Bij wie komt het voor?

Het merendeel van de getroffenen is man. Vrouwen worden minder vaak getroffen door een verrekte lies dan mannen. Een vrouw kan ook tijdens de bevalling een liesblessure oplopen. De spieren moeten tijdens de bevalling een extreem sterke druk kunnen weerstaan, wat tot klachten kan leiden. De gevoeligheid voor een liesblessure hangt ook samen met je fysieke conditie. Met het ouder worden neemt de kans op blessures toe. Vooral mensen boven de 45 jaar worden daardoor vaak getroffen.

Complicaties en gevolgen

Als een verrekte lies nog niet helemaal genezen is en de spierdelen te vroeg worden belast, kan dit vervelende gevolgen voor je hebben. De liesblessure kan daardoor chronische vormen aannemen met soms langdurige of blijvende weefselschade en beperkingen aan het bewegingsapparaat.

Behandeling van een verrekte lies

Als je eenmaal een liesblessure hebt, zijn de eerste 24 uur van enorm belang. In deze periode kan met de juiste behandeling erger worden voorkomen. Geef het geblesseerde been rust en leg het hoger. Het allerbelangrijkste is koeling van het geblesseerde lichaamsdeel. Met vochtige doeken of een zogenaamde coldpack kun je de omvang van zwellingen en kneuzingen minimaliseren, wat alleen maar gunstig is voor het verdere verloop van de behandeling. Koel de pijnlijke plaats direct met ijs of een coldpack gedurende tien tot vijftien minuten en herhaal dit enkele malen per dag. Plaats het ijs niet rechtstreeks op de blote huid, maar leg er een handdoek tussen. Vaak wordt ook compressieverband aanbevolen voor liesverrekkingen. Dit kan de toenemende zwelling van de dij tegengaan en voorkomen dat de symptomen verergeren.

Afhankelijk van de ernst van de blessure en je medische voorgeschiedenis en lichamelijke gesteldheid, zal de arts verdere therapeutische maatregelen adviseren. Sporten is de eerste 10 tot 20 dagen ten strengste verboden bij een liesblessure van niveau 2 en 3. Ook fysieke belasting van het aangedane beengebied wordt in dat geval sterk afgeraden. Krukken kunnen worden aanbevolen om belasting van de spieren bij het lopen te vermijden. Het aangedane liesgebied heeft de eerste dagen veel rust nodig, zodat deze weer kan genezen. Vervolgens kan fysiotherapeutische behandeling helpen bij het herstel. Dit omvat soms heel eenvoudige rekoefeningen om het spiergebied langzaam weer te trainen. Elektrotherapie (bijvoorbeeld ultrasound) of dry-needling therapie kunnen ook nuttig zijn.

Als de behandelende arts het toelaat en je je weer senang voelt, kan er al na een paar weken weer voorzichtig aan sport worden gedaan. Het is absoluut belangrijk om naar je eigen lichaamssignalen te luisteren. De sportbeoefening moet onmiddellijk worden gestopt bij de eerste tekenen van pijn. Anders bestaat het risico op een terugkerende blessure, wat zou leiden tot verdere klachten en een langer herstel.

Een operatie in bij een verrekte lies zelden nodig, maar bij een volledig afgescheurde liesspier kan een operatieve ingreep nodig zijn. Tijdens een operatie kunnen de bijbehorende spiervezels weer aan elkaar worden genaaid en bloed worden verwijderd. Dit versnelt het genezingsproces. Fysiotherapie kan de mobiliteit en kracht herstellen na de operatie

Preventie van een liesblessure

Liesblessures zoals ene verrekte lies komen voornamelijk voor tijdens sportactiviteiten of als gevolg van onbedoelde bewegingen (bijvoorbeeld een val). Sporters moeten daarom altijd voldoende opwarmen voordat ze gaan sporten. De warming-up-oefeningen dienen altijd betrekking te hebben op de spiergroepen die daarna intensief worden gebruikt.

Bij de eerste tekenen van ongebruikelijke pijn moet de training worden verminderd of zelfs helemaal worden stopgezet. Bijzonder gevoelige plekken kunnen zelfs van tevoren worden gefixeerd met een verband of tape. Dit geeft het betreffende lichaamsdeel meer steun. Een verband is natuurlijk geen garantie tegen blessures, maar het kan gevoelige spiergroepen stabiliseren en versterken.

Prognose

Een lichte spanning in de lies kan na 2 tot 4 weken volledig worden genezen met de juiste behandeling. Liesblessures van de tweede en derde graad zijn daarentegen veel erger en vereisen een langere herstelperiode. Na een lange sportonderbreking en het ondergaan van fysiotherapie, zal je mobiliteit en kracht allengs herstellen en zal je op een gegeven ogenblik weer terug kunnen keren naar je gewone activiteiten. Extreme of zelfs constante belasting van de spiergroep moet koste wat het kost worden vermeden. Tot 6 maanden na het letsel is de kans op een terugkerend letsel bijzonder groot. Als er een operatie aan de lies moet worden uitgevoerd, moet je rekenen op een herstelperiode van 3 maanden voordat lichamelijke oefeningen kunnen worden overwogen. Fysiotherapie is belangrijk voor het herstel.

Lees verder

• Liespijn of pijnlijke lies: oorzaken van pijn in liesstreek
• Pijn in lies of liespijn: oorzaken van een pijnlijke lies
• Bult in lies of liesgezwel: oorzaken en symptomen knobbels
• Pijn in bovenbeen: oorzaken pijn in dijen of bovenbenen
• Liesbreuk: symptomen man/vrouw, oorzaak en behandeling