Liespijn of pijnlijke lies: oorzaken van pijn in liesstreek

Liespijn duidt op pijn die je voelt in je lies of in je liesstreek, links en/of rechts. De liezen zijn de twee huidplooien die de grens vormen tussen je bovenbenen en je onderlijf. Pijn of gevoeligheid in het liesgebied komt vooral veel voor bij mannen, maar vrouwen kunnen er ook last van hebben. De pijn kan uitstralen naar de onderrug, onderbuik of je been en gepaard gaan met andere klachten zoals misselijkheid, gevoel van malaise, etc. Er zijn meerdere mogelijke oorzaken van liespijn, waarvan sommige relatief onschuldig zijn en sommige meer ernstig van aard zijn. De meest voorkomende oorzaak van liespijn is is een blessure van een spier, ligament of pees. Dit gebeurt vooral door sport. De pijn kan acuut optreden of in de loop van de tijd ontstaan. Het voortzetten van de sport of activiteit kan de blessure verergeren. Rust, ontstekingsremmende medicijnen (aspirine, ibuprofen of naproxen), revalidatie en bepaalde oefeningen kunnen het probleem vaak met succes behandelen.

• Oorzaken van liespijn
• Zweetklierontsteking
• Hidradenitis suppurativa
• Liespijn en pijn in onderbuik door bijbalontsteking
• Wat is een bijbalontsteking?
• Symptomen
• Teelbalontsteking
• Wat is een teelbalontsteking?
• Symptomen van een ontstoken teelbal
• Teelbaltorsie
• Liesschimmel
• Liespijn door spieren en pezen
• Liespijn en pijn in onderrug door teelbalkanker
• Wat is teelbalkanker?
• Symptomen van teelbalkanker
• Nierstenen
• Liesbreuk
• Wat is een liesbreuk?
• Symptomen van een liesbreuk
• Liespijn na operatie
• Liespijn na heupoperatie
• Andere operatie
• Heupartrose
• Andere oorzaken van pijnlijke lies
• Huisarts raadplegen
• Onderzoek en diagnose bij liespijn
• Anamnese
• Lichamelijk onderzoek
• Aanvullende onderzoeken
• Behandeling van liespijn
• Rust en aanpassing van activiteiten
• Ontstekingsremmende medicijnen
• Fysiotherapie en revalidatie
• IJs en warmte
• Chirurgische ingreep
• Onderliggende aandoeningen behandelen
• Prognose bij liespijn
• Complicaties bij liespijn
• Preventie van liespijn

Oorzaken van liespijn

De meest voorkomende oorzaak van liespijn is een geblesseerde of geïrriteerde spier, pees of ligament, vooral bij sporters die sporten zoals hockey en voetbal uitoefenen. Liespijn kan onmiddellijk na een blessure optreden, maar de pijn kan ook geleidelijk opkomen gedurende een periode van weken of zelfs maanden. De pijn in de lies kan verslechteren door voortdurend gebruik van het aangedane gebied. Minder vaak is er sprake van een onderliggende aandoening, zoals een liesbreuk, een teelbalontsteking of nierstenen. Hoewel pijn in de teelballen verschilt van liespijn, kan een teelbalaandoening soms pijn veroorzaken die zich naar de liesstreek verspreidt.

Zweetklierontsteking

Zweetklieren in de liezen kunnen ontstoken raken. In medische termen spreekt men van een hidradenitis. Het gaat hierbij om een ontsteking van de apocriene zweetklieren. Dit is een onschuldige, doch vervelende afwijking. Er ontstaat een zwelling, roodheid en pijn in de lies. Soms ontwikkelt zich daarna een abces. Deze kan daarna doorbreken, waarbij de pus vrijkomt. Het probleem kan zich uitbreiden over meer zweetklieren in de liesstreek.

Hidradenitis suppurativa

Hidradenitis suppurativa is een chronische aandoening met ontstekingen die uitgaan van de haarzakjes.

Liespijn en pijn in onderbuik door bijbalontsteking

Wat is een bijbalontsteking?

Een bijbalontsteking begint meestal als een ontsteking in de zaadleider (die de bijbal met de plasbuis verbindt), dat zich naar de bijbal verspreidt. De teelbal kan opgezwollen of ontstoken raken. De meest voorkomende oorzaak van deze aandoening voor mannen onder de 35 jaar is de seksueel overdraagbare aandoening (soa) gonorroe. Andere oorzaken zijn niet-seksueel overdraagbare infecties zoals E. coli en tuberculose (tbc).

Symptomen

Wanneer er sprake is van een bacteriële infectie, wordt de bijbal geleidelijk gezwollen en pijnlijk. Dit gebeurt meestal in één teelbal en niet in beide teelballen. Dit kan onbehandeld wel 6 weken aanhouden. Dit kan gepaard gaan met een of meer van de volgende symptomen:

• roodheid, zwelling of gevoeligheid in het scrotum of balzak
• frequente aandrang om te plassen
• een knobbel op je testikel
• pijn bij plassen
• pijnlijke ejaculatie
• koorts
• bloed in urine
• pijn in de onderbuik
• vergrote lymfeklieren in de lies

Teelbalontsteking

Wat is een teelbalontsteking?

De meest voorkomende oorzaak van een teelbalontsteking is een virale infectie (bijvoorbeeld bof), die meestal binnen een tot vier weken spontaan verdwijnt. Een minder algemene oorzaak is een bacteriële infectie, waardoor je erg ziek en koortsig kunt worden. Pijn kan in de liesstreek en misselijkheid en braken kunnen optreden. De huid van het scrotum kan warm, rood, gezwollen en erg pijnlijk worden.

Symptomen van een ontstoken teelbal

De ontwikkelen van een teelbalontsteking ontwikkelen zich meestal plotseling en kunnen bestaan uit:

• zwelling in een of beide testikels
• pijn variërend van mild tot ernstig
• gevoeligheid in een of beide teelballen, die weken kan aanhouden
• koorts
• misselijkheid en braken

Teelbaltorsie

Een teelbaltorsie treedt op wanneer een teelbal draait, wat gepaard gaat met plotselinge pijn. De pijn kan zich afwisselend bevinden in het onderste deel van de buik of in de liesstreek, en kan beginnen na inspanning of tijdens diepe slaap. Het gaat vaak gepaard met braken en misselijkheid. De teelbal is waarschijnlijk opgezwollen, hard en erg gevoelig en kan ook rood zijn.

Liesschimmel

Een oppervlakkige huidinfectie of liesschimmel kan gepaard gaan met zwelling, irritatie en roodheid van een deel van de huid in de liesstreek. Het kan slechts van invloed zijn op een klein gebied, waardoor het op een puistje lijkt. Het gebied zal gevoelig en warm zijn om aan te raken.

Liespijn door spieren en pezen

De meest voorkomende oorzaak van liespijn is een blessure of overbelasting van een spieren, ligamenten of pezen, wat vaak voorkomt bij sporters. Symptomen zijn onder meer pijn en gevoeligheid in het lies- en dijgebied en pijn als je je benen bij elkaar brengt of je knie optilt. Liesblessures zijn gewoonlijk redelijk gemakkelijk te behandelen, maar de behandeling moet individueel worden aangepast en is altijd op maat.

Liespijn en pijn in onderrug door teelbalkanker

Wat is teelbalkanker?

Teelbalkanker kan leiden tot liespijn. De testikels of teelballen produceren mannelijke geslachtshormonen en sperma ten behoeve van de voortplanting. Teelbalkanker komt op zich niet vaak voor, maar het is de meest voorkomende vorm van kanker bij Nederlandse mannen in de leeftijd tussen 15 en 35 jaar. Teelbalkanker is zeer goed behandelbaar, zelfs wanneer kanker zich buiten de teelbal heeft verspreid. De behandeling is onder meer afhankelijk van het type en stadium van teelbalkanker..

Symptomen van teelbalkanker

Symptomen van teelbalkanker kunnen bestaan uit:

• een knobbeltje of een zwelling in de aangedane teelbal
• een zwaar gevoel in het scrotum
• een doffe pijn in de buik of in de lies
• een plotselinge opeenhoping van vloeistof in het scrotum
• pijn of ongemak in een teelbal of het scrotum
• rugpijn of pijn in de onderrug

Nierstenen

Nierstenen zijn kleine, harde afzettingen die ontstaan in je nieren en de meeste nierstenen bestaan uit calciumoxalaat of calciumfosfaat. Andere stenen kunnen magnesiumammoniumfosfaat, urinezuur of cysteïne-stenen zijn. Nierstenen kunnen zich aandienen met acute koliekachtige buikpijn die begint bij de flank (flankpijn) en uitstraalt naar de lies, scrotum of vagina. Het vaak gepaard met misselijkheid en braken.

Liesbreuk

Wat is een liesbreuk?

Een liesbreuk is een zwakke plek in de buikwand, waardoor buikvlies en buikvet of darm naar buiten kan puilen wat klachten veroorzaakt. Een hernia wordt hersteld met een operatie.

Symptomen van een liesbreuk

Symptomen van een liesbreuk kunnen bestaan uit:

• een uitstulping in de lies, vooral zichtbaar als je rechtop staat en bij hoesten, niezen of persen
• een brandende of pijnlijke sensatie
• pijn of ongemak in je lies, vooral bij bukken, hoesten of tillen
• een zwaar of slepend gevoel in je kruis
• zwakte of gevoel van druk in de lies
• af en toe pijn en zwelling rond de teelballen

Liespijn na operatie

Liespijn na heupoperatie

Als je een versleten heup hebt, is een nieuwe heup soms de enige oplossing. Voor een heupoperatie moet je vaak 2 dagen in het ziekenhuis blijven. Na verloop van tijd kan een heupprothese problemen geven. Bijvoorbeeld door loslating of slijtage van de delen van de prothese. Je krijgt dan last van stijfheid, klikkende sensaties of pijn in de lies, bil of in het bovenbeen (bovenbeenpijn). Er kan tevens sprake zijn van een langdurige ontsteking.

Andere operatie

Soms houdt je chronische liespijn over aan een keizersnede of een liesbreukoperatie. Dikwijls is er sprake van een beknelling of beschadiging van één van de drie lieszenuwen:

• de nervus genitofemoralis
• de nervus ilioinguinalis
• de nervus iliohypogastrica

Heupartrose

Artrose is een vorm van reuma waarbij het kraakbeen in een gewricht verandert en in kwaliteit achteruitgaat. Bij heupartrose wordt dit kraakbeen dunner, zachter en brokkelig. Als gevolg van heupartrose kun je minder goed lopen en kun je dagelijkse activiteiten niet goed meer doen. Mogelijke pijnklachten bij heupartrose zijn in de liesstreek met uitstraling via het bovenbeen naar je knie.

Andere oorzaken van pijnlijke lies

Andere oorzaken van liespijn zijn:

• cyste van Nuck: (een met vocht gevulde zwelling in de lies)
• avasculaire necrose (afsterven van botweefsel door beperkte doorbloeding)
• avulsiefractuur (een fractuur ontstaan door grote trekkracht van een pees aan het bot)
• bursitis (een ontsteking van een slijmbeurs of slijmbeursontsteking)
• spierpijn
• beknelde zenuw
  Ischiasneuralgie / Bron: Henry Vandyke Carter, Wikimedia Commons (Publiek domein)
• piriformis syndroom (kenmerkt zich met name door pijn in de bilregio)
• retractiele teelbal (testikel die beweegt tussen het scrotum en de buik)
• ischias
• spermatocèle of zaadcyste
• verstuikingen en verrekkingen (liesverrekking)
• stressfracturen
• gezwollen lymfeklieren
• tendinitis of peesontsteking
• urineweginfectie of blaasontsteking

Huisarts raadplegen

Raadpleeg in de volgende gevallen je huisarts:

• de liespijn is hevig, verergert of het wordt niet beter na een paar dagen
• er is zwelling of een bult rond of in je testikel
• pijn in de zij verplaatst zich naar de lies en testikel
• bloed in de urine
• bloed in de sperma

Onderzoek en diagnose bij liespijn

Anamnese

Bij liespijn begint de arts met vragen over je symptomen. Ze willen weten hoe lang de pijn al aanwezig is, of het acuut is begonnen of geleidelijk, en of er specifieke activiteiten zijn die de pijn veroorzaken of verergeren (zoals sporten). Ook wordt gevraagd naar bijkomende symptomen, zoals uitstralende pijn naar de onderrug of benen, zwelling, misselijkheid of koorts.

Lichamelijk onderzoek

Tijdens het lichamelijk onderzoek onderzoekt de arts het gebied rond de lies, de onderbuik en de bovenbenen. De arts voelt naar mogelijke zwellingen of abnormale massa's, wat kan wijzen op een liesbreuk of een vergrote lymfeklier. Het bewegingsbereik van de heup en benen wordt getest om te zien of bepaalde bewegingen de pijn verergeren, wat kan wijzen op een spier- of peesblessure.

Aanvullende onderzoeken

Afhankelijk van de bevindingen tijdens het lichamelijk onderzoek kan de arts aanvullende tests aanbevelen om een diagnose te stellen:

• Beeldvorming: Röntgenfoto's, echografie of MRI worden gebruikt om blessures aan spieren, pezen, of botten te detecteren. Beeldvorming kan ook helpen om een liesbreuk of ontsteking te identificeren.
• Bloedonderzoek: Bij vermoedens van een infectie of ontsteking kan bloedonderzoek worden uitgevoerd om tekenen van een infectie of onderliggende ziekte op te sporen.
• Urineonderzoek: Dit wordt soms gedaan om nierstenen of andere aandoeningen van de nieren of urinewegen uit te sluiten als mogelijke oorzaak van de liespijn.

Door deze aanpak kan de arts de oorzaak van de liespijn vaststellen en de juiste behandeling bepalen.

Behandeling van liespijn

Rust en aanpassing van activiteiten

De eerste stap bij de behandeling van liespijn is vaak rust. Het vermijden van belastende activiteiten, zoals sporten of zwaar tillen, kan helpen om de spieren, pezen en ligamenten te laten genezen. Door de activiteiten aan te passen, kan verdere verergering van de blessure worden voorkomen.

Ontstekingsremmende medicijnen

Medicijnen zoals ibuprofen, naproxen of aspirine kunnen helpen om pijn en ontsteking te verminderen. Deze middelen werken goed bij spier- en peesblessures en kunnen verlichting bieden bij acute pijn.

Fysiotherapie en revalidatie

Als de pijn aanhoudt, kan fysiotherapie worden aanbevolen. Specifieke oefeningen helpen om de kracht en flexibiliteit in de liesstreek te verbeteren en het genezingsproces te versnellen. Revalidatieprogramma's zijn gericht op het herstellen van de normale bewegingsfunctie en het voorkomen van toekomstige blessures.

IJs en warmte

Toepassing van ijs gedurende de eerste paar dagen kan helpen om zwelling en ontsteking te verminderen. Later kan warmte worden toegepast om de spieren te ontspannen en de bloedcirculatie te bevorderen, wat het herstel ondersteunt.

Chirurgische ingreep

In gevallen van ernstige liespijn, zoals bij een liesbreuk of ernstige peesscheur, kan een operatie nodig zijn. Dit gebeurt meestal wanneer niet-chirurgische behandelingen geen verbetering bieden of wanneer de pijn door een structureel probleem wordt veroorzaakt.

Onderliggende aandoeningen behandelen

Als de liespijn wordt veroorzaakt door een onderliggende aandoening, zoals een infectie, liesbreuk of nierprobleem, richt de behandeling zich op het aanpakken van die specifieke oorzaak. Dit kan variëren van antibiotica bij een infectie tot een operatie bij een hernia.

Prognose bij liespijn

De prognose bij liespijn hangt af van de oorzaak en hoe snel je de juiste behandeling krijgt. Bij spier- of peesblessures is de vooruitblik vaak positief. Met rust, pijnstillers en fysiotherapie herstellen de meeste mensen binnen enkele weken tot maanden. Het is belangrijk om de blessure de tijd te geven om volledig te genezen, zodat je niet opnieuw geblesseerd raakt.

Als de liespijn wordt veroorzaakt door een liesbreuk of een ander structureel probleem, kan de prognose ook goed zijn, vooral als een operatie nodig is. Na de ingreep kunnen de meeste mensen hun normale activiteiten weer hervatten zonder problemen.

Voor onderliggende aandoeningen, zoals infecties of nierproblemen, is de prognose afhankelijk van hoe snel de oorzaak wordt behandeld. Over het algemeen geldt: hoe eerder je medische hulp zoekt, hoe beter de vooruitzichten.

Kortom, de meeste gevallen van liespijn kunnen goed worden behandeld, en met de juiste zorg ben je meestal snel weer op de been.

Complicaties bij liespijn

Liespijn kan goed te behandelen zijn, maar er kunnen complicaties optreden als de pijn wordt genegeerd wordt en onbehandeld blijft:

• Chronische pijn: Zonder juiste behandeling kan liespijn chronisch worden, wat leidt tot langdurig ongemak en beperkingen in dagelijkse activiteiten.
• Mobiliteitsverlies: Aanhoudende liespijn kan je bewegingsvrijheid beperken, wat sporten of zelfs normale activiteiten zoals lopen moeilijk maakt.
• Verergering van de blessure: Het negeren van een blessure kan leiden tot ernstigere scheuren of permanente schade aan spieren en pezen.
• Liesbreuk complicaties: Een onbehandelde liesbreuk kan groter worden of inklemmen, waardoor een spoedoperatie noodzakelijk kan zijn en verdere complicaties ontstaan.
• Andere gewrichtsklachten: Door aanhoudende liespijn kunnen omliggende gewrichten, zoals de heup of knie, extra worden belast, wat kan leiden tot pijn en problemen in die gebieden.
• Infecties: Liespijn veroorzaakt door een infectie, zoals in de lymfeklieren of urinewegen, kan zich verspreiden en ernstiger complicaties veroorzaken, zoals bloedvergiftiging.

Preventie van liespijn

Neem de volgende maatregelen in acht om liespijn te voorkomen:

• Opwarmen voor fysieke activiteit: Zorg altijd voor een goede warming-up voor het sporten om blessures aan de spieren en pezen te voorkomen.
• Stretching en flexibiliteit: Regelmatig stretchen helpt om de spieren in de liesstreek soepel en sterk te houden, wat het risico op blessures vermindert.
• Gebruik goede techniek tijdens het sporten: Let op je lichaamshouding en techniek tijdens sporten of zware fysieke inspanning om overbelasting van de spieren te voorkomen.
• Draag passende schoenen: Zorg voor goed ondersteunende schoenen die de belasting op je gewrichten verminderen.
• Luister naar je lichaam: Stop bij de eerste tekenen van pijn of ongemak om verdere schade aan de lies te voorkomen.
• Vermijd overbelasting: Bouw fysieke activiteiten geleidelijk op en neem voldoende rust tussen trainingen door om overbelasting te voorkomen.
• Gewicht onder controle houden: Een gezond gewicht vermindert de druk op de spieren, pezen en gewrichten in de liesstreek.

Lees verder

• Pijn in lies of liespijn: oorzaken van een pijnlijke lies
• Bult in lies of liesgezwel: oorzaken en symptomen knobbels
• Verrekte lies: oorzaken & behandeling van een liesverrekking