Pijn bij plassen: oorzaken branderig gevoel bij het plassen

- Een verstoord plaspatroon
- Dysurie
- Branderig gevoel bij het plassen
- Urineweginfectie
- Risicofactoren
- Symptomen
- Blaasontsteking
- Pijn bij plassen door prostaatontsteking
- Pijn bij plassen door nierbekkenontsteking
- Pijn bij plassen door nierstenen
- Seksueel overdraagbare aandoening (soa)
- Gonorroe
- Chlamydia
- Genitale herpes
- Normale vaginale afscheiding (afscheiding uit de vagina)
- Blaaskanker of blaastumoren
- Blaaspijnsyndroom of interstitiële cystitis
- Andere oorzaken pijn bij het plassen
- Onderzoek en diagnose
- Anamnese en lichamelijk onderzoek
- Urineonderzoek
- Casus: Pijn bij plassen (dysurie)
- Patiënt
- Klachten
- Onderzoek
- Diagnose
- Behandeling
- Advies
- Prognose
Een verstoord plaspatroon
Het normale plas- of mictiepatroon kan op allerlei manieren verstoord raken. Men kan pijn bij het plassen ervaren, moeilijk op gang komen, na het plassen toch aandrang houden of meerdere keren per nacht uit bed om te plassen. Dit werkt verstorend en het heeft onmiskenbaar invloed op de kwaliteit van leven.Dysurie
Dysurie duidt op pijn, ongemak of een brandend gevoel bij het urineren. Het komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Bij mannen komt het vaker voor bij oudere mannen dan bij jongere mannen. Enkele van de meest voorkomende oorzaken van pijn bij het plassen zijn de volgende.Branderig gevoel bij het plassen
Een onaangenaam of pijnlijk gevoel bij het plassen wordt vaak veroorzaakt door een ontsteking in de blaas of elders in de urinewegen. Een ontsteking in de inwendige geslachtsorganen, de vagina, kan bij de vrouw ook de oorzaak zijn. Een persoon kan klagen over een pijnlijk, zeurderig en branderig gevoel, of een schrijnende pijn in de urinebuis, tijdens of aan het einde van het plassen. Pijn bij het plassen kan op allerlei ziekten een aandoeningen wijzen.
Urineweginfectie
Een urineweginfectie is een van de belangrijkste oorzaken van pijn bij het plassen. Infecties kunnen zich voordoen in elk deel van de urinewegen, waaronder:- De nieren;
- De urineleiders of ureters;
- De blaas;
- De plasbuis of urethra.
Urineweginfecties worden meestal veroorzaakt door bacteriën die via de urethra in de urinewegen terechtkomen.
Risicofactoren
Factoren die de kans op het ontwikkelen van een urineweginfectie kunnen vergroten, zijn onder meer:- Geslacht: vrouwen hebben meer kan op een urineweginfectie dan mannen;
- Diabetes;
- Leeftijd: met het ouder worden neemt de kans op een urienweginfectie toe;
- Vergrote prostaat;
- Nierstenen;
- Zwangerschap;
- Het hebben van een urinekatheter.
Symptomen
Naast pijn bij het plassen, kan een urineweginfectie de volgende symptomen geven:- Koorts;
- Troebele of sterk ruikende urine;
- Bloed in de urine;
- Vaak plassen of drang om te urineren;
- Pijn in de zij.
Blaasontsteking
Pijn bij het plassen in de blaasstreek en pijn bij een volle blaas, treedt vaak op bij een blaasontsteking (cystitis). Veel meer vrouwen dan mannen hebben last van een blaasontsteking. Bij mannen met een blaasontsteking is er meestal sprake van een onderliggende aandoening. Een frequent voorkomend probleem is een (goedaardige) prostaatvergroting, die ervoor zorgt dat je de blaas niet volledig kunt ledigen. De achterblijvende urine in de urineblaas vormt dan de ideale voedingsbodem voor bacteriën. De symptomen en verschijnselen van blaasontsteking zijn:- brandende, zeurende of schrijnende pijn tijdens of vlak na het plassen (pijn of branderig gevoel bij of vlak na het plassen);
- frequente aandrang (vaak plassen);
- het gevoel dat de blaas, ook na het plassen, niet helemaal leeg is;
- soms een stekende pijn in de onderbuik en/of onderrug;
- in sommige gevallen jeuk of irritatie bij de uitgang van de plasbuis;
- een troebele, sterk ruikende urine;
- koorts en (koude) rillingen over het lichaam.
Pijn bij plassen door prostaatontsteking
Pijn bij het plassen in de blaasstreek en pijn bij een volle blaas, treedt ook vaak op bij een prostaatontsteking (prostatitis).De symptomen en klachten van prostaatontsteking zijn:
- hoge koorts met koude rillingen;
- pijn rond de basis van de penis en somtijds een zwaar gevoel in de genitale zone;
- pijn tussen de anus en de penis;
- pijn tijdens de stoelgang, vervelend en naar gevoel tijdens de ontlasting;
- in sommige gevallen ziet men afscheiding uit de plasbuis;
- pijn in de onderrug of algemene spierpijn;
- pijn in de lies of liezen;
- frequent plassen en pijn bij het plassen;
- steeds (aan)drang tot plassen.
Pijn bij plassen door nierbekkenontsteking
Pijnlijk en frequent urineren en pijn in de rug, vlak boven het middel, uitstralend naar de lies en een temperatuur van 38 graden celcius of hoger (koorts) met rillingen, kan wijzen op een pyelonefritis, ofwel nierbekkenontsteking. Andere symptomen zijn: stinkende, penetrante, troebele, door bloed verkleurde urine en misselijkheid en braken (overgeven).Een ontsteking in één of beide nieren wordt vaak veroorzaakt door bacteriën die binnendringen via de plasbuis. Vaak gaat het gepaard met blaasontsteking.
Pijn bij plassen door nierstenen
Nierstenen (calculus renalis) is een afzetting van kristallen die zich in de nieren vormt. Grotere stenen kunnen soms in de urineleider blijven steken hetgeen erge pijn (krampen) kan veroorzaken. De symptomen treden vaak plotseling op:- koliekpijn: bij een koliek is er plotseling optredende hevige pijn met bewegingsdrang (niet stil kunnen blijven zitten) en soms is de pijn zo hevig dat de persoon kruipt, loopt of zelfs rolt van de pijn;
- misselijkheid en braken (overgeven);
- frequent en pijnlijk plassen;
- bloed in de urine.
Seksueel overdraagbare aandoening (soa)
Pijn of irritatie bij het plassen kan ook wijzen op een soa. Dit kan gepaard gaan met een aantal andere symptomen.Gonorroe
Gonorroe is een bacteriële infectie die ontsteking van de genitaliën veroorzaakt. Het gaat om de bacterie Neisseria gonorrhoeae. De symptomen bij mannen zijn:- pus of afscheiding uit de penis; en
- pijn bij het urineren.
Ongeveer de helft van de besmette vrouwen krijgt klachten, deze zijn:
- pus of gele of groene afscheiding uit de vagina (vaginale afscheiding);
- pijn bij het plassen;
- pijn in onderbuik, soms koorts en ziek gevoel;
- vaginaal bloed verlies (onregelmatig).
Chlamydia
Chlamydia is een vaak voorkomende soa. Bij mannen kunnen na zich ongeveer één tot zes weken na besmetting de volgende klachten voordoen:- pijn bij het plassen, vooral 's ochtends na het slapen;
- afscheiding uit de penis;
- de opening van de urinebuis (op het topje van de eikel) is rood en pijnlijk;
- Pijn en zwelling rond de testikels.

- Abnormale vaginale afscheiding die een geur kan hebben;
- Tussentijdse bloedingen;
- Pijnlijke menstruaties;
- Buikpijn met koorts;
- Pijn bij het hebben van seksuele gemeenschap;
- Jeuk of brandend gevoel in of om de vagina;
- Pijn bij het urineren.
Genitale herpes
Herpes genitalis: een virusinfectie die wordt veroorzaakt door het herpes simplex-virus. De klachten van deze soa kunnen zijn:- pijn bij het plassen;
- pijnlijke en met vocht gevulde blaasjes op de genitaliën (en soms ook op de dijen en billen of in de mond of het rectum na orale of anale seks);
- het aangedane gebied tintelt, geeft een branderig gevoel, doet heel erg pijn, is rood;
- spierpijn, koorts, hoofdpijn;
- vaginale afscheiding bij vrouwen.
Normale vaginale afscheiding (afscheiding uit de vagina)
Een kleine hoeveelheid vaginale afscheiding is in veel gevallen normaal. De afscheiding is meestal dun en helder, melkwit of gelig en voelt plakkerig en slijmerig aan. De afscheiding verandert als een vrouw zwanger is. Dan kan de hoeveelheid en de dikte van de afscheiding vrij sterk variëren. Veel vrouwen hebben aanzienlijk meer afscheiding tijdens de zwangerschap dan normaal. De afscheiding hoort er wel doorzichtig of wit uit te blijven zien en verder hoort het vloeibaar, slijmerig en plakkerig te zijn. Vaginale afscheiding wordt als abnormaal beschouwd als deze:- heviger is dan normaal;
- dikker is dan normaal;
- er pusachtig uitziet;
- wit en klonterig is;
- grijsachtig, groenig, gelig of met bloed vermengd is;
- onaangenaam ruikt (een vislucht);
- gepaard gaat met jeuk, een branderig gevoel, huiduitslag of slijmvliesirritatie en pijnlijkheid.
Afscheiding kan wijzen op een ontsteking (vaginitis), of een infectie.
Blaaskanker of blaastumoren
Aanvankelijk geven blaastumoren geen klachten, maar in een later stadium kunnen de volgende symptomen optreden:- het plassen kan pijnlijk zijn;
- moeilijk kunnen plassen;
- bloed in de urine, plas;
- doffe pijn in de onderbuik.
Blaaspijnsyndroom of interstitiële cystitis
Het blaaspijnsyndroom of interstitiële cystitis is een pijnlijke vorm van chronische blaasontsteking. Het wordt vooral bij vrouwen gezien. Bij deze aandoening is de wand van de blaas geïrriteerd. Het gevolg is dat deze minder gemakkelijk oprekt en de capaciteit van de urineblaas afneemt. Door de pijn heb je steeds meer de neiging om de spieren meer aan te gaan spannen, waardoor je in een vicieuze cirkel belandt en de blaas nog geïrriteerder raakt, de pijn kan toenemen en plassen (evenals ontlasten) moeilijker kan worden. De klachten bij een pijnlijk blaassyndroom komen overeen met die van een gewone ontsteking van de blaas die door bacteriën wordt veroorzaakt:- vaak kleine beetjes plassen;
- je voelt vaak aandrang om te plassen;
- je krijgt pijn in de onderbuik en plassen maakt de pijn wat minder;
- soms uitstralende pijn uit naar de geslachtsorganen, de vagina of de penis en de teelballen;
- vermoeidheid;
- pijn in allerlei spieren;
- algehele malaise.
Andere oorzaken pijn bij het plassen
Mogelijke andere oorzaken van pijn of brandend gevoel bij het plassen zijn:- Irritatie van de urethra door seksuele activiteit;
- Vaginale veranderingen in verband met de overgang;
- Activiteiten zoals paardrijden of fietsen;
- Vaginale gevoeligheid of irritatie in verband met het gebruik van geurende zepen, geparfumeerd toiletpapier of andere producten zoals vaginale douches;
- Bijwerkingen van bepaalde geneesmiddelen, supplementen en behandelingen.
Onderzoek en diagnose
Anamnese en lichamelijk onderzoek
De huisarts zal je medische voorgeschiedenis eerst beoordelen, vervolgens vragen stellen over je algemene gezondheid, je huidige klachten en eerdere episodes van dysurie. Daarna volgt lichamelijk onderzoek. Het onderzoek zal meestal een buikonderzoek bevatten en vaak een onderzoek naar de externe genitaliën en een gynaecologisch onderzoek voor vrouwen.
Urineonderzoek
Een urinemonster wordt verkregen. Eenvoudig oriënterend urineonderzoek met behulp van teststrips of teststroken kan door de huisarts(assistent) gedaan worden.Deze teststrips kunnen de aanwezigheid van bacteriën en bloed aanduiden (beide aanwezig bij patiënten met een urineweginfectie). Het monster wordt vervolgens naar het laboratorium gestuurd waar het onder de microscoop wordt onderzocht (om de aanwezigheid van bloed of witte bloedcellen te bevestigen). Een cultuur van de urine wordt uitgevoerd om te zien of bacteriën groeien (beide bevestigen een bacteriële infectie en identificeren de exacte bacteriën die de infectie veroorzaken).Casus: Pijn bij plassen (dysurie)
Patiënt
Sanne, 28 jaar, administratief medewerker.Klachten
Sanne heeft sinds enkele dagen last van pijn bij het plassen. De pijn is scherp en brandend, vooral aan het einde van het plassen. Ze merkt dat ze vaker moet plassen, maar telkens maar kleine beetjes. Sanne ervaart geen koorts, maar voelt zich ongemakkelijk in haar onderbuik.Onderzoek
- Anamnese: Sanne heeft geen voorgeschiedenis van urineweginfecties, maar heeft de afgelopen dagen minder water gedronken en is vaker gestrest. Geen seksueel risicogedrag of gebruik van nieuwe hygiëneproducten.
- Fysiek onderzoek: De onderbuik van Sanne is licht gevoelig bij palpatie, zonder duidelijke tekenen van zwelling of abnormale massa's. Er zijn geen andere tekenen van infectie, en haar vitale functies zijn stabiel.
- Laboratoriumonderzoek: Urineonderzoek toont de aanwezigheid van leukocyten en nitrieten, wat wijst op een urineweginfectie (UWI).
Diagnose
Urineweginfectie (cystitis) bij Sanne, waarschijnlijk veroorzaakt door bacteriële infectie van de blaas.Behandeling
- Antibiotica: Sanne krijgt een korte kuur antibiotica voorgeschreven door haar arts, zoals nitrofurantoïne. Dit ter bestrijding van de infectie.
- Pijnstilling: Gebruik van paracetamol om de pijn en het ongemak te verlichten.

Advies
- Vochtinname: Sanne wordt aangeraden om veel water te drinken om de blaas door te spoelen en de infectie sneller te verhelpen. Ze moet plassen zodra ze aandrang voelt en niet proberen het op te houden.
- Medische follow-up: Sanne moet terugkomen als de klachten na de kuur niet verbeteren of als ze koorts, rugpijn of bloed in de urine ontwikkelt. Bij aanhoudende problemen kan verdere diagnostiek nodig zijn.