Blaasontsteking symptomen en behandelen met cranberrysap

Blaasontsteking symptomen en behandelen met cranberrysap Wat is een blaasontsteking en welke klachten en symptomen wijzen op een blaasontsteking? Blaasontsteking symptomen zijn onder meer een stekende pijn in de onderbuik en/of onderrug, vaak moeten plassen, loze aandrang, branderig gevoel tijdens het plassen, stinkende urine, rode afscheiding in de urine en soms ook koorts en rillingen. Een blaasontsteking is een ontsteking van de blaas en ontstaat in de meeste gevallen door bacteriën. Meer vrouwen dan mannen krijgen last van een blaasontsteking. Sterker, bij volwassen mannen is een blaasontsteking zeldzaam. Vrouwen lopen maar liefst vijftig keer zoveel risico als mannen. Hoe kun je een blaasontsteking behandelen of voorkomen? Onder meer het drinken van cranberrysap zou helpen een blaasontsteking te voorkomen. Maar ook veel drinken en je plas niet ophouden, zijn goede suggesties.

Wat is de functie van de blaas?

Ligging van de blaas / Bron: Lennert B, Wikimedia Commons (CC BY-2.5)Ligging van de blaas / Bron: Lennert B, Wikimedia Commons (CC BY-2.5)
De blaas of urineblaas is de tijdelijke opslagplaats voor urine die de nieren produceren en bevindt zich onderaan de buik en achter het schaambeen. Leeg is de blaas niet veel groter dan een tennisbal en vol bevat de blaas bij een volwassene gemiddeld zo'n 300-350cl urine ml. urine. Het orgaan wordt van beide kanten rijkelijk van bloed voorzien via diverse bloedvaten. Via de urineleiders komt de urine de blaas binnen en via de urinebuis verlaat de urine de blaas.

Wat is een blaasontsteking?

Ontsteking van de blaaswand

Een blaasontsteking, ook wel cystitis genoemd, wordt veroorzaakt door een infectie die tot een ontsteking van de blaaswand, de urineleiders of de urinebuis leidt. Bij niet tijdig ingrijpen kan er een nierbekkenontsteking ontstaan, dat is een ontsteking van de nieren. Vaak heeft de persoon dan ook last van pijn in de zij.

Urineweginfectie

De blaas vormt samen met het nierbekken, de urineleiders en de plasbuis, de urinewegen. Daarom spreekt men bij een blaasontsteking ook wel van een urineweginfectie.

Wat is de oorzaak van een blaasontsteking?

Ziekteverwekkers

Er worden bacteriële en virale verwekkers onderscheiden. De meeste urineweginfecties ontstaan door bacteriën die de blaas binnendringen via de plasbuis. Deze kunnen vanuit de het gebied rond de anus via de huid in de plasbuis terecht komen. Soms worden er bacteriën overgedragen via seksueel contact. Ongeveer 80% van de urineweginfecties worden veroorzaakt door de Escherichia coli bacteriën. Hoewel deze bacteriën behoren tot de normale darmflora, kunnen virulente types de blaas binnendringen via de urinebuis wat kan leiden tot een urineweginfectie.

E. coli is een bacterie die van nature voorkomt in de darmen van mensen / Bron: NIAID, Wikimedia Commons (CC BY-2.0)E. coli is een bacterie die van nature voorkomt in de darmen van mensen / Bron: NIAID, Wikimedia Commons (CC BY-2.0)

Meer vrouwen van mannen krijgen een blaasontsteking

Vrouwen krijgen sneller dan mannen een blaasontsteking, omdat vrouwen een kortere urinebuis hebben en de bacteriën dus gemakkelijke de blaas kunnen bereiken. Bovendien liggen de vrouwelijke urinebuis vlakbij het poepgat, waar de bacterie Escherichia coli zich vanuit de darmen kan ophouden. Een blaasontsteking komt vaak in de eerste maanden van de zwangerschap voor. Bij mannen gaat een blaasontsteking vaak gepaard met een ontsteking van de prostaat.

Wat zijn de klachten en symptomen blaasontsteking?

De symptomen en signalen van blaasontsteking zijn:

Risicogroepen: wie hebben vooral last van een blaasontsteking?

Jonge kinderen en vrouwen

Kleine kinderen tot twee jaar oud zijn vatbaarder voor blaasontstekingen dan volwassenen. Dit komt omdat de afstand tussen hun plasbuis en de poepgat klein is. Op die leeftijd hebben jongetjes even vaak als meisjes blaasontsteking. Volwassen vrouwen hebben vijftig keer meer kans op het ontwikkelen van een blaasontsteking dan mannen. Personen die hun blaas niet goed kunnen leegplassen, als gevolg van een verzakte blaas of een vergrote prostaat, lopen meer risico. Er blijft bij hen steeds een beetje urine in de blaas achter. Hierin kunnen bacteriën zich vermenigvuldigen.

Andere risicogroepen

Andere risicogroepen zijn zwangere vrouwen, vrouwen na de menopauze en mensen die incontinent zijn. Vrouwen na de overgang zijn waarschijnlijk meer vatbaar voor blaasontsteking vanwege afname van het hormoon oestrogeen, waardoor het slijmvlies van de plasbuis kwetsbaarder wordt. Mensen met diabetes mellitus (suikerziekte) kunnen ook meer last krijgen, vanwege verminderde afweer tegen bacteriën.

Erfelijkheid

Erfelijkheid speelt geen rol van betekenis bij het krijgen van blaasontsteking.

Hoe kun je een blaasontsteking voorkomen?

De volgende tips kunnen een blaasontsteking helpen voorkomen:
  • Veel drinken, bij voorkeur ruim twee liter per dag.
  • Houd je plas niet op, ga vaak naar het toilet.
  • Het genitale gebied wassen voordat er geslachtsgemeenschap plaatsvindt en dit geldt ook voor de partner.
  • Plas te allen tijde de blaas goed leeg zodat bacteriën naar buiten worden gespoeld en niet achterblijven in de blaas.
  • Mannen met plasklachten urineren zittend beter dan staand.
  • Plas altijd na het vrijen, zodat bacteriën worden weggespoeld.
  • Het drinken van cranberrysap zou kunnen helpen een blaasontsteking te voorkomen.
  • Veeg na toiletbezoek van voren naar achteren af, zodat bacteriën uit de ontlasting niet bij de urinebuis terecht komen.

Door bovenstaande adviezen in acht te nemen, kan een lichte blaasontsteking verholpen worden.

Antibiotica wordt voorgeschreven door de arts en moet afgehaald worden bij de apotheek / Bron: Istock.com/WavebreakmediaAntibiotica wordt voorgeschreven door de arts en moet afgehaald worden bij de apotheek / Bron: Istock.com/Wavebreakmedia

Behandeling van blaasontsteking

Medische behandeling

Urineweginfecties zonder complicaties worden behandeld met antibiotica. Vaak zal een niet behandelde urineweginfectie na ongeveer drie weken vanzelf genezen. De huisarts zal spontane genezing normaliter niet afwachten, maar geneigd zijn een antibioticumkuur voor te schrijven. Indien de persoon vaker last heeft van een blaasontsteking, zal verwijzing plaatsvinden naar een specialist (uroloog of gynaecoloog). Deze zal onderzoeken of er een afwijking van de urineweg is die de ontsteking in stand houdt of uitlokt.

Wanneer de huisarts inschakelen?

Mannen en zwangere vrouwen met klachten bij een urineweginfectie moeten altijd contact opnemen met de huisarts. Voor het bezoek aan de huisarts moet de persoon in kwestie het middelste deel van zijn plas opvangen in een schoon (steriel) potje. Plas daarom eerst een beetje in het toilet en vang daarna de rest op. Mannen moeten voor het opvangen van de urine de voorhuid terugtrekken en vrouwen moeten de labia gespreid houden, zodat geen bacteriën die zich op deze huiddelen bevinden in de urine terechtkomen. De urine mag niet ouder zijn dan twee uur en in de koelkast bewaard niet ouder dan een dag. Urinepotjes zijn desgewenst te koop in de apotheek.

Cranberry's ter voorkoming van blaasontsteking / Bron: Mariluna, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Cranberry's ter voorkoming van blaasontsteking / Bron: Mariluna, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)

Een natuurlijk alternatief: cranberry-sap

Voor vrouwen met terugkerende blaasontsteking, die dus vaak blaasontsteking hebben, zijn er natuurlijke middelen zoals sap van de veenbes of cranberry. Uit onderzoek van de Amerikaanse microbioloog M. Mulvey is gebleken dat bacteriën in staat zijn zich te nestelen in de diepere slijmvlieslagen van de blaas, waardoor zij zich onttrekken aan de lichaamsafweer en soms zelfs antibioticakuren kunnen overleven. Wetenschappelijk onderzoek heeft uitgewezen dat bepaalde werkzame stoffen in cranberrysap, proanthocyanidines genaamd, voorkomen dat de E. coli-bacteriën zich kunnen hechten aan de slijmvliescellen van de blaaswand. Vrouwen met terugkerende blaasontsteking lijken er daarom verstandig aan te doen om dagelijks een glas cranberrysap te drinken.

Cranberrysap: aanvullingen

Cranberry sap niét effectief tegen blaasontsteking

Cranberrysap is een populair drankje bij vrouwen met een milde blaasontsteking, of vrouwen met terugkerende blaasontstekingen. Schotse wetenschappers stelden in oktober 2012 echter dat cranberrysap géén zinvolle bescherming biedt tegen blaasontsteking, in tegenstelling tot wat alom gedacht wordt.

De onderzoekers bekeken 24 eerdere studies -waarbij in totaal 4.473 mensen zijn onderzocht- naar de werking van cranberrysap of supplementen. Een controlegroep kreeg placebo-producten, antibiotica of andere medicatie toegediend. Sommige studies gaven kleine voordelen aan van het drinken van bessensap voor vrouwen die last hebben van herhaaldelijke infecties. Teneinde een enigszins positief effect van het sap te hebben, moesten vrouwen gedurende een lange periode ten minste twee glazen per dag drinken. Bovendien bleek dat bijna niet vol te houden. Dus, stellen de onderzoekers, biedt het sap onvoldoende bescherming.

Volgens de onderzoekers is het niet nodig om nog meer onderzoek uit te voeren naar het effect van cranberrysap. "Veel studies vonden geen effect. En als er al een effect gevonden werd was het klein", aldus hoofdonderzoeker Ruth Jepson van de University of Stirling. Wel merkt de onderzoekster op dat onderzoek naar andere cranberryproducten misschien nog wel nuttig is, maar alleen bij vrouwen met terugkerende blaasontstekingen. Daarbij moet het product wel voldoende van de werkzame stof bevatten, aldus Jepson.¹

Cranberrycapsules verminderen het aantal urineweginfectie bij kwetsbare ouderen

Cranberrycapsules verminderen het aantal urineweginfecties bij kwetsbare ouderen in het verpleeghuis met een kwart. Dat blijkt uit Leids onderzoek onder ruim 900 ouderen. De resultaten zijn gepubliceerd in het Journal of the American Geriatrics Society. In het onderzoek kreeg één groep ouderen een jaar lang dagelijks twee capsules met een cranberryconcentraat uit de hele cranberrybes. Een tweede groep kreeg een placebo. De capsules verminderden het aantal urineweginfecties met een kwart bij de meest kwetsbare ouderen in een verpleeghuis. Deze groep had minimaal één urineweginfectie in het jaar ervoor, was diabetespatiënt of had een urinekatheter.

De onderzoekers kozen voor capsules, omdat cranberrysap een bittere smaak heeft en maagklachten kan geven. Bovendien lukt het oudere patiënten vaak niet om voor langere tijd tweemaal daags een glas –de benodigde hoeveelheid– te drinken. Cranberrycapsules zijn daarom geschikter.²

Het urethrale syndroom

De klachten van blaasontsteking zoals herhaaldelijk last hebben van pijnlijk en vaak urineren, kunnen wijzen op een blaasirritatie die niet wordt veroorzaakt door een infectie van de urinewegen. Dit staat bekend als het urethrale syndroom. Het kan bijvoorbeeld worden veroorzaakt door chemotherapie of bestraling van het bekken, of kleine wondjes na geslachtsgemeenschap.

Noten
  1. Ruth G Jepson, Gabrielle Williams, Jonathan C Craig. Cranberries for preventing urinary tract infections. 17 oktober 2012. DOI: 10.1002/14651858.CD001321.pub5
  2. Effectiveness of Cranberry Capsules to Prevent Urinary Tract Infections in Vulnerable Older Persons: A Double-Blind Randomized Placebo-Controlled Trial in Long-Term Care Facilities. Monique A. A. Caljouw MSc, Wilbert B. van den Hout PhD, Hein Putter PhD, Wilco P. Achterberg PhD, Jacobijn Gussekloo PhD, Herman J. M. Cools Phd. Journal of the American Geriatrics Society. Volume 62, Issue 1, pages 103–110, January 2014 (http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/jgs.12593/abstract)

Lees verder

© 2009 - 2024 Tartuffel, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
De blaasontstekingEen blaasontsteking of wel cystitis, is een infectie van de urineweg. Dit geeft vooral bij vrouwen een vervelende pijn b…
Wat een blaasontsteking isWat een blaasontsteking isVeel vrouwen en enkele mannen hebben wel eens een blaasontsteking gehad. Maar wat is nu eigenlijk een blaasontsteking? E…
Een blaasontsteking hebbenKen je dat zeurderige gevoel in je onderbuik en dat je regelmatig naar de wc moet wat ook nog eens wat branderig aanvoel…
Blaasontsteking: oorzaken, symptomen, behandeling, voorkomenBlaasontsteking: oorzaken, symptomen, behandeling, voorkomenEen blaasontsteking of cystitis is een ontsteking van de urineblaas. De urinebuis is daarbij ook ontstoken. Men spreekt…

Kiespijn, wat kunt u er tegen doen?Kiespijn, wat kunt u er tegen doen?Kiespijn veroorzaakt vaak een zeurende pijn, die meestal plotseling komt opzetten. De meest voorkomende oorzaak van kies…
Teelbalkanker: symptomen zaadbalkanker, tumoren teelballenTeelbalkanker: symptomen zaadbalkanker, tumoren teelballenTeelbalkanker symptomen bestaan vaak uit een verharding van de teelbal, wat je kunt voelen met de vingers, of een pijnlo…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: istock.com/Sam-Stock
  • Dr. Jannes J.E. van Everdingen (hoofdredactie): Het medisch handboek; Kosmos-Z&K Uitgevers, Utrecht/Antwerpen, vijfde volledig herziene druk 2006.
  • Effectiveness of Cranberry Capsules to Prevent Urinary Tract Infections in Vulnerable Older Persons: A Double-Blind Randomized Placebo-Controlled Trial in Long-Term Care Facilities. Monique A. A. Caljouw MSc, Wilbert B. van den Hout PhD, Hein Putter PhD, Wilco P. Achterberg PhD, Jacobijn Gussekloo PhD, Herman J. M. Cools Phd. Journal of the American Geriatrics Society. Volume 62, Issue 1, pages 103–110, January 2014 (http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/jgs.12593/abstract)
  • Fieke Hoeijmakers. Zittend plassen beter bij mannen met mictieklachten. Ned Tijdschr Geneeskd. 2014;158:C2270
  • Hans Koch & Peter van Druenen: Diagnosewijze - 200 aandoeningen - symptomen, diagnose en behandeling. Uitgeverij Terra Lannoo, 2009.
  • http://nl.wikipedia.org/wiki/Blaasontsteking
  • http://www.gezondheidsplein.nl/aandoeningen/142/blaasontsteking.html
  • http://www.refdag.nl/oud/gezo/010123gezo01.html
  • Ruth G Jepson, Gabrielle Williams, Jonathan C Craig. Cranberries for preventing urinary tract infections. 17 oktober 2012. DOI: 10.1002/14651858.CD001321.pub5
  • Afbeelding bron 1: Lennert B, Wikimedia Commons (CC BY-2.5)
  • Afbeelding bron 2: NIAID, Wikimedia Commons (CC BY-2.0)
  • Afbeelding bron 3: Istock.com/Wavebreakmedia
  • Afbeelding bron 4: Mariluna, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
Reacties

Nellie, 02-04-2011
Mijn moeder heb in september een zwaar herseninfarct gehad nu heb zij geregeld last van blaasontsteking.
mede wordt er gezegt ja doorat uw moeder blaasontsteking heb raakt zij zo in verwardheid, kan zij niet praten laat staan lopen, sorry ik geloof dit absoluut niet.graag de waarheid. Reactie infoteur, 04-04-2011
Ik kan hier alleen wat algemeens over zeggen. Delier (acute verwardheid) bij ouderen, komt vaak voor. Bij delier is sprake van plotselinge verwardheid, vaak met een lichamelijke oorzaak, bijvoorbeeld een infectie. ook de omgeving en psychische factoren kunnen een rol spelen bij het ontstaan ervan. Er worden twee vormen van delier onderscheiden: een hyperactief delier waarbij de patiënt onrustig is en een hypoactief delier waarbij de patiënt heel rustig en apathisch is. Bijvoorbeeld een flinke griep, ontregelde suikerziekte, een longziekte, maar ook een blaasontsteking kunnen een delier veroorzaken. Bel direct de huisarts als u een delier vermoedt.

Op deze website staan een aantal tips om blaasontsteking te voorkomen: http://www.gezondheidsplein.nl/dossier/127/1927/Hoe-kun-je-een-blaasontsteking-voorkomen.html

Y. Demir, 08-11-2010
Moeder heeft heel vaak blaasonsteking. Zij kreeg iedere keer een antibiotikakuur daarna ongeveer paar maanden (1 tot 3 maanden) goed daarna alle klachten keert terug en weer blaasonsteking. Uw advies graag hiervoor… Reactie infoteur, 09-11-2010
Voor vrouwen met terugkerende blaasontsteking is er een natuurlijk alternatief: sap van de veenbes of cranberry. Lees ook dit artikel: http://www.refdag.nl/oud/gezo/010123gezo01.html

Tartuffel (2.972 artikelen)
Laatste update: 24-04-2023
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 13
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.