Knobbeltje in teelbal: oorzaken van knobbel in de teelbal

Een knobbeltje in de teelbal of meerdere knobbeltjes in de teelbal kunnen op veel dingen wijzen. Sommige zijn volkomen normaal. Je kunt bijvoorbeeld de bijbal voelen, de strak opgerolde buis waar de zaadcellen worden bewaard. De bijbal voelt aan als een bobbelige rand op de achterkant van de bal. Andere hobbels of knobbels kunnen echter op een probleem wijzen. Je kunt een zwelling van de aderen in het scrotum hebben. Dit wordt een varicocèle genoemd. Een ander ding dat een knobbel in de buurt van de testikels kan veroorzaken is een liesbreuk. Een grote liesbreuk kan maar liefst tot in de balzak komen. In zeldzame gevallen kunnen knobbels een teken zijn van teelbalkanker, dat meestal te genezen is als het vroeg wordt gediagnosticeerd. Dikwijls blijken knobbeltjes niets ernstigs te zijn. Het is altijd verstandig je huisarts te raadplegen als je een knobbeltje voelt in je teelbal.

• Symptomen van een knobbeltje in de teelbal
• Je teelballen zelf onderzoeken op afwijkingen
• Oorzaken van knobbeltje(s) in de teelbal
• Epididymale cyste
• Spermatocèle
• Teelbalverdraaiing
• Teelbalontsteking
• Hydrocèle
• Liesbreuk
• Varicocèle
• Teelbalkanker
• Huisarts raadplegen
• Onderzoek en diagnose
• Behandeling van een teelbalknobbel

Symptomen van een knobbeltje in de teelbal

De symptomen zijn afhankelijk van de oorzaak van het probleem. Mogelijke symptomen van een knobbeltje in de teelbal zijn:

• een knobbel opmerken dat er nog niet eerder is geweest
• een plotselinge pijn in de teelbal
• een doffe pijn
• roodheid of warmte van de huid van het scrotum.
• de teelbal of omliggende structuren kunnen erg gevoelig zijn
• zwelling van je scrotum
• misselijkheid en braken
• koorts, vaker plassen of pus of bloed in je urine (als de oorzaak een infectie is)

Je teelballen zelf onderzoeken op afwijkingen

Het is belangrijk om af en toe zelf je teelballen te onderzoeken. Dit vereist zorgvuldigheid en aandacht. Zelf je teelballen onderzoeken is het makkelijkst na een warm bad of een warme douche. Hier volgt een beknopte stapsgewijze beschrijving:

• Was je handen grondig met warm water en zeep om eventuele bacteriën te verwijderen. Droog je handen daarna goed af.
• Zoek een comfortabele en privéruimte waar je ongestoord kunt werken. Een badkamer kan een geschikte locatie zijn.
• Trek je broek en ondergoed uit zodat je volledige toegang hebt tot je teelballen.
• Begin met het visueel onderzoeken van je teelballen. Let op eventuele veranderingen in grootte, vorm of kleur. Zoek naar knobbeltjes, zwellingen, roodheid of andere abnormale kenmerken. Draai en beweeg je teelballen voorzichtig om ze volledig te inspecteren.
• Voel voorzichtig aan je teelballen met je vingers. Gebruik je duim en wijsvinger om elk van je teelballen afzonderlijk vast te houden. Voel voor eventuele harde knobbeltjes, bultjes of onregelmatigheden. Let ook op pijn of gevoeligheid tijdens het onderzoek.
• Controleer het gebied rond je teelballen, inclusief de zaadstreng en de epididymis (een buisvormige structuur achter de teelbal). Voel voor eventuele zwellingen, pijn of knobbeltjes in deze gebieden.
• Als je iets ongewoons opmerkt tijdens het onderzoek, maak dan aantekeningen van de locatie, grootte, vorm en eventuele andere relevante details. Dit kan nuttig zijn om te delen met je huisarts tijdens een eventueel vervolgconsult.

Het is belangrijk om te onthouden dat zelfonderzoek van de teelballen geen vervanging is voor professioneel medisch advies. Als je veranderingen opmerkt of je zorgen maakt over de gezondheid van je teelballen, raadpleeg dan altijd je huisarts voor een grondig onderzoek.

Oorzaken van knobbeltje(s) in de teelbal

Er zijn veel mogelijke oorzaken van knobbels of pijn in het scrotum. De meeste knobbels zijn niet kwaadaardig, en veel zijn niet ernstig. Je moet echter altijd een arts raadplegen als je een knobbeltje in de teelbal opmerkt. Je moet ook altijd een afspraak maken met je huisarts als je pijn of zwelling in je scrotum opmerkt. Als het pijnlijk is, moet je dringend advies inwinnen. Zwellingen in het

• scrotum kunnen te wijten zijn aan:
• extra vloeistof binnenin
• abnormale weefselgroei
• normaal weefsel dat gezwollen, ontstoken of hard is geworden

Epididymale cyste

Een epididymale cyste ontstaat wanneer de lange, opgerolde buis achter je testikels, de bijbal genaamd, wordt gevuld met vloeistof en niet kan wegvloeien. Als het sperma bevat, staat het bekend als een spermatocèle. Deze vorm van een knobbel in de teelbal is heel gebruikelijk en gaat meestal vanzelf over.

Spermatocèle

Een spermatocèle is een cyste die aanvoelt als een epididymale cyste maar is gevuld met sperma. De exacte oorzaak van een spermatocèle is anno 2023 niet duidelijk, maar het kan komen door een verstopping in een van de buizen die sperma transporteren. Spermatocèles komen vaak voor. Ze verminderen over het algemeen de vruchtbaarheid niet en hebben geen behandeling nodig. Als een spermatocèle dermate groot wordt dat het ongemak veroorzaakt, kan de arts een operatie voorstellen. Een spermatocèle veroorzaakt meestal geen tekenen of symptomen en kan stabiel in grootte blijven. Als het echter groot genoeg wordt, voel je mogelijk:

• pijn of ongemak in de getroffen teelbal
• zwaar gevoel in de aangedane teelbal
• een gevoel van volheid achter en boven de teelbal

Teelbalverdraaiing

Wanneer een teelbal in het scrotum ronddraait, wordt de aandoening teelbalverdraaiing of teelbaltorsie genoemd. Meestal is een spoedoperatie nodig om deze aandoening te behandelen. Het typische symptoom van een teelbaltorsie is ernstige pijn die zich snel ontwikkelt, dat wil zeggen binnen een paar uren, vaak veel sneller. De pijn zit in de getroffen teelbal, maar je kunt het ook midden in je buik voelen vanwege een gedeelde zenuwvoorziening. In ongeveer de helft van de gevallen beginnen de symptomen in de nacht en word je wakker door de pijn. De getroffen teelbal wordt snel gevoelig, gezwollen en ontstoken.

Teelbalontsteking

Een teelbalontsteking is een ontsteking van één of beide teelballen. Bacteriële of virale infecties kunnen het veroorzaken, of de oorzaak kan onbekend zijn. Een teelbalontsteking is meestal het gevolg van een bacteriële infectie, zoals een seksueel overdraagbare aandoening (soa). In sommige gevallen kan het bofvirus een teelbalontsteking veroorzaken. De symptomen ontwikkelen zich meestal plotseling en kunnen bestaan uit:

• zwelling in een of beide teelballen
• pijn, variërend van mild tot ernstig
• koorts
• misselijkheid en overgeven
• algehele malaise

Hydrocèle

Een hydrocèle of waterbreuk is een verzameling vloeistof in een zakje in je scrotum naast een teelbal. Het komt meestal aan één kant voor, maar soms vormt zich een hydrocèle boven beide teelballen. Een hydrocèle voelt aan als een kleine met vloeistof gevulde ballon in je scrotum. Het voelt glad aan en bevindt zich voornamelijk voor een van je teelballen. Hydrocèles variëren enorm in grootte. Zeer grote hydrocèles worden soms gezien bij oudere mannen die hun zwelling nooit aan een arts hebben getoond. Een hydrocèle is normaal gesproken pijnloos. Een grote hydrocèle kan vanwege de grootte ongemak veroorzaken. Wandelen of seksuele activiteit kan ongemakkelijk worden als je een zeer grote hydrocèle hebt.

Liesbreuk

Een liesbreuk is een uitstulping van het buikvlies in de liesstreek. Als een liesbreuk groot genoeg wordt, kan deze reiken tot in de balzak en vervolgens de teelbal van zijn plaats duwen.

Varicocèle

Een varicocèle duidt op een spatader in de zaadstreng. Een varicocèle veroorzaakt vaak geen tekenen of symptomen. In zeldzame gevallen kan het pijn veroorzaken. De pijn kan:

• variëren van scherp tot een dof gevoel
• verhevigen met staan of fysieke inspanning, vooral gedurende lange perioden
• in de loop van een dag verslechteren
• minder worden als je op je rug ligt

Teelbalkanker

Het veel voorkomende vroege symptoom van teelbalkanker is een pijnloos knobbeltje dat zich ontwikkelt in een teelbal. De behandeling bestaat uit een operatie om de aangetaste teelbal te verwijderen. Chemotherapie en/of radiotherapie kan ook worden geadviseerd, afhankelijk van het exacte type teelbalkanker en de stadium van de kanker bij de diagnose. De behandeling pakt vaak goed uit, zelfs voor teelbalkanker die zich heeft verspreid. Meer dan 9 op de 10 mannen met teelbalkanker zal genezen.

Huisarts raadplegen

De meeste knobbeltjes in de teelballen zijn niet kwaadaardig. Het is evenwel belangrijk dat je onverwijld je huisarts inschakelt als je een knobbeltje in de teelbal opmerkt. Mocht er wel sprake zijn van een kwaadaardig knobbeltje, dan is het van belang deze in een zo vroeg mogelijk stadium te behandelen. De huisarts kan vaak meteen na een vraaggesprek en lichamelijk onderzoek meteen vaststellen of het knobbeltje (of knobbeltjes) het gevolg is van een andere oorzaak, zoals een cyste, spataders rond de teelbal of een infectie.

Onderzoek en diagnose

Je huisarts zal vaak na lichamelijk onderzoek meteen kunnen vertellen wat voor soort zwelling het is. De huisarts kan bijvoorbeeld een licht door je scrotum laten schijnen, wat eventueel vloeistof zal doen oplichten. Of de arts zal je vragen om te hoesten waardoor een liesbreuk gedetecteerd kan worden.

De huisarts zal meestal een echografie laten maken om zeker van de oorzaak te zijn en om uit te zoeken of je een behandeling nodig hebt. Een echografie is een pijnloze test waarbij geluidsgolven afbeeldingen van organen en structuren in je lichaam maken. Soms kan een bloedonderzoek ook zinvol zijn.

Behandeling van een teelbalknobbel

De behandeling van een knobbeltje in de teelbal is volledig afhankelijk van de oorzaak. Vaak is er helemaal geen behandeling nodig. Soms is dringend behandeling nodig, bijvoorbeeld bij een teelbaltorsie of teelbalkanker. Raadpleeg altijd een arts voor advies over de vraag of behandeling al dan niet nodig is.

Lees verder

• Teelbal: functie teelballen en oorzaken teelbalaandoeningen
• Teelbalkanker: symptomen zaadbalkanker, tumoren teelballen
• Teelbalontsteking: symptomen, oorzaak en behandeling
• Teelbaltorsie: symptomen en oorzaken van gedraaide teelbal
• Pijn aan teelbal: oorzaken pijn aan zaadbal (lies/onderrug)