Leveradenoom: Goedaardige tumor in lever, vooral bij vrouwen
Een leveradenoom (hepatocellulair adenoom) is een zeldzame, vaste, goedaardige tumor van de lever die vooral vrouwen treft. Ook andere risicofactoren zijn gekend voor leveradenomen. In de meeste gevallen ervaart een patiënt geen symptomen, maar een grotere tumor veroorzaakt mogelijk wel tekenen zoals buikpijn en een opgeblazen gevoel. Een bloedonderzoek, beeldvormende onderzoeken en een biopsie zijn testen voor het diagnosticeren van een leveradenoom. Wanneer een tumor of meerdere tumoren in lever klachten veroorzaken, is een operatie mogelijk waarbij de arts deze verwijdert, al zijn ook andere behandelingsopties mogelijk. Hoewel de gezwellen in de lever goedaardig zijn, verhogen ze het risico op een bloeding en een transformatie naar leverkanker.
Epidemiologie van adenoom in lever
Een leveradenoom heeft een geschatte incidentie van 3-4 per 100.000. 90% van de patiënten zijn vruchtbare jonge vrouwen tussen 20 en 44 jaar oud.

Overgewicht vormt een risicofactor voor leveradenomen /
Bron: Tobyotter, Flickr (CC BY-2.0)Risicofactoren van leveradenomen
Oestrogenen, vrouwelijke hormonen, zijn geassocieerd met het ontstaan van leveradenomen. Een zwangerschap en het langdurig gebruik van via de mond ingenomen anticonceptiva zijn bijgevolg risicofactoren voor leveradenomen. Andere risicofactoren omvatten:
Symptomen
Aantal
In de meeste gevallen ontstaat één
adenoom in de lever, maar soms komen ook meerdere leveradenomen tot uiting. Obesitas,
niet-alcoholische leververvetting en metabole syndromen zijn geassocieerd met hepatische adenomatose (meerdere adenomen in de lever).
Tekenen
Symptomen komen bij de meeste patiënten niet tot uiting tenzij de tumor groot is of op naburige structuren drukt.
De patiënt heeft dan:
- een opgeblazen gevoel
- een massa die voelbaar is bij aanraking
- milde, vaak slecht gedefinieerde buikpijn rechtsboven in de buik (vaker bij grote letsels)
Diagnose en onderzoeken
Lichamelijk onderzoek
De arts start eerst met een vraaggesprek en voert vervolgens een lichamelijk onderzoek uit. De
lever is gezwollen (
hepatomegalie) wanneer de arts deze betast. De patiënt ervaart mogelijk ook
leverpijn wanneer de arts drukt op de plaats waar zich het leveradenoom bevindt.
Diagnostisch onderzoek
Een
bloedonderzoek onthult afwijkingen in de leverfuncties, maar het gezwel in de lever gaat niet altijd gepaard met afwijkende leverwaarden. De arts bestelt vaak een
echografie van de lever waarbij de patiënt eerst contrastvloeistof toegediend krijgt. Andere beeldvormende onderzoeken zijn ook mogelijk en geven een gedetailleerder beeld, zoals een
CT-scan of een
MRI-scan. Af en toe besluit de arts een
leverbiopsie uit te voeren, waarbij hij een stukje van het aangetaste leverweefsel wegneemt en microscopisch laat onderzoeken. Leveradenomen zijn qua uiterlijk lichtbruin tot geel, zacht en scherp omlijnd, maar ze hebben geen echt kapsel die hen omsluit. De tumor heeft voorts geen galkanalen, waardoor deze zich onderscheidt van het normale leverweefsel in de omgeving.
Differentiële diagnose
Een leveradenoom doet soms denken aan volgende aandoeningen:
Behandeling van leveradenoom

Zwangere vrouwen met een leveradenoom worden nauwlettend gecontroleerd /
Bron: Ajale, PixabayConservatief beleid
De arts behandelt een leveradenoom doorgaans conservatief, waarbij patiënten geadviseerd worden om orale (via de mond ingenomen) anticonceptie te vermijden. Vrouwen met een leveradenoom die zwanger zijn of zwanger willen worden moeten tijdens hun zwangerschap nauwlettend worden gecontroleerd op de grootte van de tumor (met behulp van een echografie of MRI-scan). Het letsel kan namelijk tijdens de zwangerschap groeien en dan vooral tijdens het derde trimester wanneer hoge niveaus van oestrogenen aanwezig zijn.
Chirurgie
De behandeling van een leveradenoom tijdens de zwangerschap is aangewezen wanneer het letsel tekenen van een groei of bloeding vertoont. Chirurgie van laesies aan de rand van de lever is veilig uit te voeren binnen het eerste of bij voorkeur het tweede zwangerschapstrimester. Chirurgie is ook nodig bij letsels groter dan vijf centimeter in diameter, maar ook mannen met leveradenomen laten deze best operatief verwijderen. Zeer sporadisch is een
levertransplantatie noodzakelijk (vooral bij mannen bij wie een tumor niet operatief verwijderd kan worden).
Radiofrequente ablatie
Radiofrequente ablatie is alleen geschikt voor een zeer specifiek patiëntengroep. Het is niet geschikt voor hormoongevoelige tumoren, onderliggende leveraandoeningen, chirurgische kandidaten of vrouwen die zwanger willen worden. Deze medische procedure is enkel inzetbaar voor de behandeling van patiënten met leveradenomen die minder dan vier cm groot zijn.
Trans-arteriële embolisatie (TAE)
Trans-arteriële embolisatie is aanbevolen voor hepatische adenomen die zijn gaan bloeden. Na deze procedure volgt een chirurgische verwijdering van het adenoom. TAE is geïndiceerd binnen twee tot drie dagen na tumorbloeding.
Complicaties van adenomen in lever
Interne bloeding
Een erg grote tumor (groter dan vijf centimeter) gaat sneller scheuren wat leidt tot een
interne bloeding. Dit gaat gepaard gaat met onder andere
duizeligheid, een plotselinge
lage bloeddruk, een
shock en
flauwvallen,
hartkloppingen, hevige buikpijn en een gezwollen lever.
Leverkanker
Verder transformeert een goedaardig leveradenoom mogelijk naar
een hepatocellulair carcinoom, een vaak voorkomende vorm van
leverkanker. Dit vereist een meer agressieve therapeutische aanpak. Wel wordt een kwaadaardige transformatie zelden gemeld. Het totale risico op leverkanker varieert van 4-10%. Het risico op de transformatie blijft bestaan, zelfs nadat de via de mond ingenomen anticonceptiva zijn stopgezet.
Zwangerschap
Een hormoon-geïnduceerde groei en mogelijke ruptuur (breuk) tijdens de zwangerschap veroorzaken voorts af en toe dodelijke complicaties voor de moeder en het ongeboren kind.
Lees verder