Gezwollen anus: symptomen en behandeling van anuszwelling

Een gezwollen anus is een vervelende klacht die duidt op zwelling van de anus(regio). De anus is is het laatste stukje van de endeldarm of rectum. Het is de laatste opening waardoor de ontlasting uit het lichaam komt. Het anale kanaal is het einddeel van de dikke darm. De anus zelf is een sluitspier en deze kringspier controleert de doorgang van de stoelgang. De endeldarm of het rectum zit tussen je dikke darm en anus en fungeert als een opslagplaats voor ontlasting. Wanneer de druk in je rectum te groot wordt, ontspant de interne kringspier, de anale sluitspier, zodat de ontlasting door je anale kanaal, de anus en uit je lichaam kan stromen. De anus bestaat uit klieren, kanalen, bloedvaten, slijm, weefsels en zenuwuiteinden die zeer gevoelig kunnen zijn voor pijn, irritatie en andere sensaties. Afhankelijk van de oorzaak kan een opgezwollen anus warm aanvoelen, scherpe of brandende pijn veroorzaken (vooral na het poepen) en zelfs bloeden en pus produceren.

• Symptomen waarbij je een arts moet raadplegen
• Oorzaken van een gezwollen anus
• Anusitis (ontsteking van het anale kanaal)
• Externe aambeien
• Anale kloof
• Anusabces
• Anale fistels
• Peri-anale klachten bij de ziekte van Crohn
• Anale seks en voorwerpen
• Gezwollen anus tijdens zwangerschap en na de bevalling
• Ontstoken anus en gezwollen rectum
• Onderzoek en diagnose
• Behandeling van anuszwelling
• Prognose van anale zwelling

Symptomen waarbij je een arts moet raadplegen

Anale zwelling kan een aantal oorzaken hebben. De meeste oorzaken zijn niet verontrustend, maar sommige kunnen serieus zijn. Raadpleeg onmiddellijk een arts als je één of meerdere van de volgende symptomen opmerkt:

• anale of rectale bloeding die niet stopt
• ernstig pijnlijke anus
• koorts
• koude rillingen
• afscheiding van vocht uit de anus, lekkage of soiling

Oorzaken van een gezwollen anus

De oorzaak kan ongevaarlijk zijn of het kan duiden op levensbedreigende situaties, zoals kanker. Typische oorzaken van een gezwollen anus zijn:

Anusitis (ontsteking van het anale kanaal)

Anusitis duidt op een ontsteking van het anale kanaal. Dit is een veel voorkomende aandoening. Het gaat meestal gepaard met een ontsteking van de epitheliale bekleding en wordt vaak verkeerd gediagnosticeerd als aambeien. Symptomen zijn pijn en een natte, soms bloedige afscheiding. Anusitis wordt meestal veroorzaakt door:

• een zuur dieet inclusief koffie en citrusvruchten
• spanning en stress
• overmatige of chronische diarree

Externe aambeien

Een externe of uitwendige aambei is een kleine bobbel die zich aan de buitenkant van de anus ontwikkelt. Het kan het gevolg zijn van:

• hard persen tijdens een stoelgang
• vezelarm dieet
• chronische diarree of obstipatie

Externe aambeien kunnen verschijnen als een knobbel en kunnen pijnlijk en bloederig zijn, hoewel sommige aambeien geen ongemak veroorzaken.

Anale kloof

Een anale fissuur of kloof is een scheur in de huid en/of het slijmvlies van het anale kanaal. Het wordt veroorzaakt door:

• harde stoelgang
• chronische diarree
• prikkelbaredarmsyndroom (PDS)
• strakke anale sluitspier of sfincter
• anuskanker of infecties (zelden)

Anale kloven komen vaak voor en worden vaak verward met aambeien. Ze kunnen de volgende klachten veroorzaken:

• pijn tijdens een stoelgang die tot enkele uren aanhoudt
• bloeden
• bult in de buurt van de kloof

Anusabces

Wanneer een klier in de anus verstopt raakt en vervolgens wordt geïnfecteerd, kan er een abces ontstaan, een zogeheten perianaal abces of simpelweg anusabces. Dit kan gepaard gaan met de volgende symptomen:

• pijn
• zwelling (gezwollen anus)
• bult rond de anus
• koorts

Meer dan de helft van de anale abcessen komt voor bij mensen in de leeftijd van 20 tot 40 jaar. Mannen worden vaker getroffen dan vrouwen.

Anale fistels

Een anale fistel is een nieuw gangetje of verbinding tussen het anale kanaal en de huid rondom de anus. De helft van degenen die een anaal abces hebben, ontwikkelen een anale fistel. Symptomen zijn onder meer:

• anale zwelling
• irritatie
• pijn
• jeuk
• ontlasting van het abces via de fistel

Peri-anale klachten bij de ziekte van Crohn

De ziekte van Crohn is een chronische darmontsteking in het hele spijsverteringskanaal. Meestal treft het de dunne darm, maar het kan het gehele spijsverteringskanaal treffen, inclusief de anus.

Anale seks en voorwerpen

Een gezwollen anus kan optreden na ruwe anale seksuele handelingen of het inbrengen van een voorwerp of seksspeeltje in de anus.

Gezwollen anus tijdens zwangerschap en na de bevalling

Tijdens de zwangerschap kun je last krijgen van klachten van de anus zoals jeuk, pijn en aambeien, wat tot zwelling kan leiden. Door persen tijdens de bevalling kan er stuwing ontstaan in het gebied tussen de anus en de vagina (het perineum), wat weer tot een zwelling kan leiden na je bevalling.

Ontstoken anus en gezwollen rectum

Het rectum of de endeldarm is verbonden met de anus via het smalle anale kanaal. Gezien hun nabijheid, is het logisch dat wat zwelling in de anus veroorzaakt ook zwelling in het rectum kan veroorzaken. Aandoeningen die rectale en anale zwelling kunnen veroorzaken zijn:

• interne aambeien
• ziekte van Crohn
• seksueel overdraagbare aandoeningen (soa's), zoals gonorroe, genitale herpes en het humaan papillomavirus (HPV)

Onderzoek en diagnose

Aandoeningen zoals aambeien zijn vaak zichtbaar of voelbaar wanneer een arts via een digitaal rectaal onderzoek een gehandschoende vinger je anus steekt. Fissuren of fistels die niet zichtbaar zijn bij visuele inspectie, kunnen worden geïdentificeerd via:

• Anoscopie. Dit is een buis met een lampje aan het uiteinde waarmee de arts in de anus en het rectum kan kijken.
• Een sigmoïdoscopie is een kijkonderzoek in het laatste deel van de dikke darm en endeldarm, bijvoorbeeld om te zien of een aandoening als de ziekte van Crohn bijdraagt ​​aan de symptomen.
• Colonoscopie of darmonderzoek. Dit is een procedure waarbij een lange, flexibele buis wordt gebruikt met een camera in de anus om het rectum en de dikke darm te kunnen bekijken. Dit wordt meestal gebruikt om kanker uit te sluiten.

Behandeling van anuszwelling

De behandeling varieert en is afhankelijk van de oorzaak.

Anusitis
Behandeling van anusitis kan door:

• veranderingen in de voeding, inclusief het verwijderen van voedsel dat het spijsverteringskanaal irriteert, zoals:
• koffie
• bier
• rode wijn
• knoflook
• pizza
• Italiaanse sauzen
• kerrie
Tomaten / Bron: Vlad Teodor/Shutterstock.com
• koolzuurhoudende dranken, inclusief frisdrank en bruisend natuurlijk mineraalwater
• citrusvruchten en sappen (sinaasappel, grapefruit en citroen)
• cranberrysap
• ijsthee
• appelsap
• chocolade
• noten
• popcorn
• rood vlees (behalve kalfsvlees)
• vet vlees (vooral varkensvlees)
• aardbeien en fruit met zaden
• rode pepers
• chili
• overmatige hoeveelheden azijn, zwarte peper en tomaten
Vergeet niet om voldoende water te drinken! / Bron: Mimagephotography/Shutterstock.com
• stressvermindering
• koel het gebied door ijs in een handdoek te verpakken en ertegenaan te houden
• verdovende crèmes / lidocaine-crème
• hydrocortison crème om zwelling te bestrijden
• warme zitbaden door twee tot drie keer per dag 20 minuten te weken
• vezelrijk dieet: het toevoegen van 25 tot 35 gram vezels aan je dieet per dag, inclusief vers fruit en groenten, volle granen en bonen
• macrogol maakt de ontlasting zacht en stimuleert de stoelgang
• voldoende (water) drinken

Externe aambeien
Bij aambeien zijn de volgende leefregel belangrijk:

• Zorg voor zachte ontlasting (en voorkom obstipatie).
• Drink ongeveer tussen 1,5 – 2 liter per dag.
• Zorg voor genoeg lichaamsbeweging, een halfuur per dag of meer.
• Eet vezelrijk, dat wil zeggen volkorenbrood, volkoren pasta, zilvervliesrijst, bonen, erwten, linzen, groenten en fruit.

Een aambeienzalf kan uitkomst bieden en als de aambeien hevige of aanhoudende klachten geven, dan kan een rubberbandligatie de klachten verminderen.

Anale kloof
Anale fissuren kunnen met succes behandeld worden met botox-injecties, waardoor de sluitspier of sfincter zich ontspant.

Anaal abces
Chirurgische drainage wordt beschouwd als de meest effectieve behandeling van een abces. Antibiotica kunnen worden aanbevolen voor mensen met onderliggende ziekten, zoals diabetes, en mensen met een slecht functionerend immuunsysteem.

Anale fistels
Een fistel kan met een operatie worden geopend, afgesloten of vastgezet.

Peri-anale ziekte van Crohn
Behandeling bestaat uit:

• antibiotica
• chirurgie
• toepassen van koude
• warm zitbaden
• vrij verkrijgbare pijnstillers en ontstekingsremmers

Anale seks
De anus is niet ontworpen voor penetratie.

Prognose van anale zwelling

In de meeste gevallen is anale zwelling eerder ongemakkelijker dan gevaarlijk. Probeer zelfzorgmaatregelen in acht te nemen, zoals verdovende crèmes, een vezelrijk dieet, pijnstillers en warme (zit)baden. Als je geen opluchting ondervindt, maak dan een afspraak met je huisarts. De huisarts kan een medische behandeling inzetten die kan helpen om de anale zwelling te verminderen en je op weg te helpen naar herstel en genezing.

Lees verder

• Anus: anusaandoeningen of anale klachten met jeuk en pijn
• Anale jeuk (jeukende anus): oorzaken van jeuk aan de anus
• Pijn aan de anus of anale pijn: oorzaken van pijnlijke anus
• Anuskramp: oorzaak en symptomen van krampende pijn anus
• Anuskanker: knobbel of gezwel bij anus door anale kanker