Opgeblazen buik, pijn, oprispingen en winderigheid: oorzaken

Mogelijke oorzaken van een opgeblazen buik, (buik)pijn, oprispingen (het laten van boeren) en/of winderigheid. Een gezonde, evenwichtige darmflora, waarbij de bacteriën en micro-organismen elkaar in evenwicht houden, is zeer belangrijk voor een goede gezondheid. Door een aantal factoren, zoals onder meer lichamelijke en psychische stress, alcoholgebruik, roken, een infectie of ziekten, gebruik van sommige medicijnen (zoals antibiotica), langdurig gebruik van een ongezonde en/of vezelarme voeding, kan het evenwicht van de darmflora tijdelijk verstoord raken waarbij schadelijke bacteriën de kans krijgen zich te vermenigvuldigen. Wanneer schadelijke bacteriën gaan woekeren en de overhand krijgen, kunnen (darm)klachten ontstaan, zoals een opgeblazen gevoel, oprispingen en winderigheid. Een opgeblazen gevoel kan ontstaan door: overdadig eten, te vet eten, te veel lucht inslikken, slechte vertering en opname van voedingsstoffen, het eten van bepaalde voedingsmiddelen en zwangerschap.

• Gezond evenwicht
• Mogelijke oorzaken opgeblazen buik
• Vet voedsel
• Stress en angst
• Lucht slikken
• Prikkelbare darm syndroom
• Voedselintolerantie
• Zwangerschap
• Vertraagde maaglediging
• Gynaecologische aandoeningen
• Obstipatie
• Overige oorzaken
• Hoe opboeren, winderigheid en een opgeblazen buik te verminderen?
• Aërofagie (lucht inslikken)
• Minder gasproducerend voedsel
• Minder vet voedsel
• Lichaamsbeweging
• Eetgewoonten
• Onderzoek en diagnose
• Eerste stap: leefstijl en eetgewoonten
• Lichamelijk onderzoek
• Bloedonderzoek of voedselintolerantietest
• Echo of darmonderzoek
• Diagnose en verder

Gezond evenwicht

De normale flatusproductie bedraagt tot ongeveer twee liter per dag en onder normale omstandigheden is in het maag-darmkanaal niet meer dan 100 à 200 ml darmgas aanwezig. Het lozen van het darmgas geschiedt door opboeren en het laten van winden. Door iedereen wordt dagelijks ongeveer 10 tot 20 keer een 'windje' gelaten. Daarnaast verbruiken darmbacteriën gas. De hoeveelheid gas in de darmen is afhankelijk van een aantal factoren, zoals onder andere voeding en de darmflora. Wanneer tussen productie en lozing geen evenwicht bestaat, kan overmatige winderigheid, evenals opboeren en een opgeblazen gevoel ontstaan. Dit zijn hinderlijke verschijnselen.

Mogelijke oorzaken opgeblazen buik

In de meeste gevallen is het een onschuldig klacht. Mogelijke oorzaken van een opgeblazen buik zijn:

Vet voedsel

Het eten van vet voedsel, omdat vet de maagpassage vertraagt en daardoor eerder een vol gevoel kan geven.

Stress en angst

Overmatige stress of angst kan een negatief effect hebben op je buik en darmen. Hierdoor kun je verschillende klachten ervaren, zoals een opgezette buik, maagpijn en darmproblemen.

Lucht slikken

Roken, het drinken van koolzuurhoudende drank en het kauwen van kauwgom geven aërofagie (= lucht slikken).

Prikkelbare darm syndroom

Prikkelbare darm syndroom (PDS), een aandoening die wordt gekenmerkt door abdominale pijn of kramp en veranderingen in de darmfunctie.

Voedselintolerantie

Aandoeningen zoals coeliakie of lactose-intolerantie, waarbij de darmen niet in staat zijn om bepaalde voedselbestanddelen uit graan of melk goed te verteren en te absorberen.

Zwangerschap

Zwangere vrouwen hebben eerder last van een opgeblazen gevoel.

Vertraagde maaglediging

Vertraagde maaglediging of gastroparese is een aandoening die de regelmatige maaglediging beïnvloedt. Als gevolg hiervan werken de zenuwen die de maagbeweging regelen niet meer correct, waardoor voedsel veel langzamer door de maag en darmen gaat. Symptomen zijn onder meer:

• opgeblazen gevoel
• obstipatie
• snel vol voelen tijdens het eten
• verlies van eetlust
• maagzuur
• misselijkheid en overgeven
• pijn en ongemak

Ziekten zoals diabetes of trage schildklier (hypothyreoïdie) veroorzaken soms gastroparese.

Gynaecologische aandoeningen

Sommige gynaecologische problemen veroorzaken een opgeblazen gevoel, zoals menstruatie en de overgang. Ook kan endometriose een opgeblazen gevoel, krampen en maagpijn veroorzaken. Bij endometriose zit er weefsel dat lijkt op baarmoederslijmvlies buiten je baarmoeder.

Vrouwen met vroege eierstokkanker kunnen een opgeblazen gevoel hebben als het enige symptoom. Gewichtstoename, obstipatie en pijn kunnen echter ook voorkomen.

Obstipatie

Een opgeblazen gevoel begint wanneer de voedselinhoud zich ophoopt in de darm. Verstopping kan komen van:

• uitdroging of dehydratie
• niet genoeg vezels in de voeding
• voedselallergie
• zwangerschap
• bepaalde darmaandoeningen
• tekorten aan voedingsstoffen, waaronder magnesium
• bepaalde medicijnen
• onvoldoende lichaamsbeweging

Overige oorzaken

Een maagdarminfectie of ziekte / organische stoornissen (Ziekte van Crohn, malabsorptie, galsteenlijden, subileus, stenose, veneuze stasis).

Hoe opboeren, winderigheid en een opgeblazen buik te verminderen?

Aërofagie (lucht inslikken)

Aërofagie betekent 'lucht inslikken'. Van roken, het drinken van koolzuurhoudende drank en kauwgom kauwen wordt aangenomen dat ze aërofagie geven. Minder lucht inslikken kan bereikt worden op de volgende manieren:

• Door rustiger te eten en te drinken wordt minder lucht ingeslikt.
• Door de consumptie van koolzuurhoudende dranken en bier te verminderen.
• Door niet door een rietje te drinken, want daardoor wordt meer lucht ingeslikt;
• Door niet te roken. Met het inhaleren van rook komt ook lucht mee.
• Door te controleren of het kunstgebit niet los zit. Een los zittend kunstgebit kan er de oorzaak van zijn dat bij het eten of drinken te veel lucht wordt ingeslikt.

Minder gasproducerend voedsel

Om een ​​opgeblazen buik of opgeblazen gevoel te verminderen, kan het helpen de hoeveelheid gasproducerend voedsel dat men eet te verminderen. Er zijn veel voedingsmiddelen die leiden tot een vergrote hoeveelheid gas in het maag-darmkanaal:

• Bonen;
• Appels;
  Broccoli niet gasvormend / Bron: Istock.com/canyonos
• Pruimen;
• Erwten;
• Komkommer;
• Abrikozen;
• Rozijnen;
• Prei;
• Uien;
• Bananen;
• Radijsjes;
• Koolsoorten (witte kool, rode kool, Chinese kool, groene kool, savooiekool en spruitjes, behalve bloemkool en broccoli);
• Meloen;
• Nieuwe aardappelen.

Minder vet voedsel

Minder vet kan ook helpen. Voorts is het raadzaam 'light’ producten' links te laten liggen, aangezien de kunstmatige zoetstoffen sorbitol en fructose gasvorming kunnen veroorzaken. Over het nut van het adviseren van een vezelrijk dieet en zijn de meningen verdeeld. Er zijn twee soorten vezels: oplosbare en niet-oplosbare. Oplosbare vezels zorgen ervoor dat de ontlasting zachter wordt doordat ze veel vocht opnemen. Onoplosbare vezels geven de ontlasting meer volume. Een zachte, volumineuze ontlasting vermindert de kans op verstopping. Onoplosbare vezels komen voor in groenten en volkorenproducten en vooral graanproducten, peulvruchten en fruit zijn rijk aan oplosbare vezels.

Lichaamsbeweging

Regelmatige lichaamsbeweging is goed voor de spijsvertering. Voorts is het aan te raden om voldoende te drinken. Drinken bevordert de spijsvertering. Het smeert als het ware de afvalproducten van de voeding zodat ze gemakkelijker door het spijsverteringskanaal glijden en de ontlasting wordt er zachter van, waardoor men minder kans heeft op obstipatie. Ook lossen mineralen, vitaminen en andere voedingsmiddelen erin op, waardoor ze gemakkelijker door de lichaamsweefsels opgenomen kunnen worden. Het beste is om gewoon water te drinken. Cafeïnehoudende dranken en alcohol hebben juiste een vochtafdrijvende werking. De basis van ieder voedingsadvies is gezond en gevarieerd eten.

Eetgewoonten

• Een onevenwichtig voedingspatroon dat overmatig veel koolhydraten bevat, leidt tot meer gasvorming.
• Kauw goed en eet rustig. Door slecht te kauwen en/of gulzig te eten, wordt veel lucht ingeslikt.
• zorg voor een goede stoelgang;

Onderzoek en diagnose

Klachten: opgeblazen buik, pijn en winderigheid
We kennen het allemaal: een opgeblazen buik, steken hier en daar, oprispingen en misschien iets te veel winderigheid. Niet alleen ongemakkelijk, maar soms ook behoorlijk pijnlijk. Dus wat is er aan de hand? Tijd om het onder de loep te nemen!

Eerste stap: leefstijl en eetgewoonten

De huisarts begint met een gesprekje over jouw eet- en leefgewoonten. Wat staat er op je dagelijkse menu, en wanneer beginnen de klachten? Eet je snel, kauw je veel kauwgom of drink je met een rietje? Dit soort gewoontes kunnen ervoor zorgen dat je onbewust veel lucht inslikt, wat leidt tot die opgeblazen buik en oprispingen. Daarnaast kan voedselovergevoeligheid, zoals voor lactose of gluten, meespelen. De huisarts kijkt ook of er een patroon te ontdekken is in jouw klachten.

Lichamelijk onderzoek

Vervolgens doet de huisarts een lichamelijk onderzoek. Dit betekent meestal dat je op een onderzoekstafel ligt en de arts wat op je buik duwt om te voelen waar het pijn doet. Ook luistert hij of zij naar de geluiden in je buik. Zijn je darmen overactief en rommelen ze non-stop, of juist veel te stil? Dit kan al wat aanwijzingen geven.

Bloedonderzoek of voedselintolerantietest

Als de klachten blijven aanhouden, komt er soms aanvullend onderzoek. Dit begint vaak met een bloedtest om te controleren op ontstekingen of voedselintoleranties, zoals glutenallergie of lactose-intolerantie. Als hier iets uitkomt, kan de arts je dieet aanpassen en kijken of dat helpt.

Echo of darmonderzoek

Blijven de klachten onverklaarbaar? Dan kan de dokter een echo van je buik voorstellen om te zien of er misschien iets aan de hand is in je darmen, zoals een verstopping of andere problemen. Bij hardnekkige klachten kan een darmonderzoek (bijvoorbeeld een coloscopie) worden ingezet om dingen zoals een prikkelbare darm of andere aandoeningen uit te sluiten.

Diagnose en verder

Op basis van het onderzoek stelt de arts een diagnose en kan de behandeling beginnen. Of dat nu gaat om een aangepast dieet, medicijnen of gewoon een paar kleine aanpassingen in je eetgewoonten, het doel is dat jij snel van die opgeblazen buik, oprispingen en winderigheid afkomt!

Dus, voel je je opgeblazen en zit je met die pijn? Niet laten zitten, laat het onderzoeken!

Lees verder

• Gezwollen buik (harde buik): oorzaken harde, opgezette buik
• Opgeblazen gevoel: oorzaken van een dikke, opgezwollen buik
• PDS: buikpijn, opgeblazen gevoel, slijm bij ontlasting, pijn
• Opgeblazen gevoel: misselijk, winderig, boeren en diarree
• Winderigheid: oorzaken, voorkomen en verhelpen flatulentie