Zilvernitraat in de wondzorg

In wondzorg worden verschillende therapieën gebruikt. Er komen vooral therapieën met medicatie aan bod. Ook zijn de natuurlijke middelen zeer in trek sinds 2012. Toch zijn er nog andere mogelijkheden zoals chemische samenstellingen die ook worden gebruikt in wonden. Net zoals de natuurlijke middelen zijn deze relatief onbekend voor de bevolking. Toch kunnen ze even effectief of zelfs beter zijn.

Wat is zilvernitraat?

Zilvernitraat is een chemische samenstelling op basis van het edelmetaal zilver. Zoals de naam al verraadt is er ook nitraat verwerkt. Dit is een soort zuur.

Zilvernitraat in een wond

Zilvernitraat is verkrijgbaar in de vorm van een stift. Er zijn verschillende soorten stiften te koop. De meest gekende zijn de houten stokjes waarop zilvernitraat op de punt zit. Deze worden na gebruik onmiddellijk weg gegooid. Ook bestaat er een plastic stift met een bescherming en een dop. Deze stift kan meerdere malen gebruikt worden en dient elke keer veilig bewaard te worden. Deze stiften worden vooral gebruikt bij hypergranulerende wonden.

Verder bestaat er een zilveralginaat. Dit is een verband waar zilvernitraat in verwerkt zit. Deze verbanden hebben meer een antibacteriële werking. Ze worden vooral gebruikt bij vochtige wonden. Doordat de wond vochtig is, hoeft het zilvernitraat niet geactiveerd te worden met water. De verbanden kunnen pijnloos worden verwijderd. De wond verkleurt niet met het gebruik van de alginaat.

Wat is hypergranulatie?

In een normaal genezende wond wordt er granulatieweefsel gevormd. Dit granulatieweefsel groeit tot aan het oppervlak. Daar stopt het met groeien zodat de huid er over het granulatieweefsel kan komen. Pas daarna kan de wond sluiten van de rand naar het midden. Wanneer de granulatie niet stopt aan het oppervlak, maar tot boven de huid komt, spreken we van hypergranulatie. Door hypergranulatie vertraagt de genezing van de wond. De huid heeft moeite om over het granulatieweefsel heen te groeien. Hypergranulatie heeft het uitzicht van wild vlees ofwel van vuurrode bolletjes aan de rand van de wond.
Er zijn een aantal factoren die hypergranulatie in de hand werken. Deze zijn:

• Infectie in de wond
• Te lange behandeling met granulatie bevorderende wondverbanden

Enkel een arts kan bepalen of jouw wond in de juiste fase zit om deze wondzorgtechniek toe te passen. Deze arts zal je dan uitvoerig uitleggen hoe je het zilvernitraat moet gebruiken en waar je op moet letten. Wees je er van bewust dat je met een chemisch product aan de slag bent en je hier voorzichtig mee moet omgaan.

De behandeling

Werkwijze

Om het hypergranulatieweefsel te behandelen, moet de wond eerst vochtig gemaakt worden. De randen van de wond worden gedroogd. Daarna wordt met de stift het hypergranulatieweefsel aangestipt. Door het vocht zal het zilvernitraat onmiddellijk oplossen. Het lijkt alsof het granulatieweefsel smelt en je weefsel krijgt onmiddellijk een zwarte kleur. Eigenlijk vindt er een chemische reactie plaats. Door de combinatie van het zilvernitraat met het water zal het zilvernitraat actief worden. Eenmaal in aanraking met het granulerende weefsel zal een verbranding ontstaan. Met andere woorden zal het zilvernitraat zich een weg branden door het weefsel dat we weg willen hebben. De behandeling met zilvernitraat is niet pijnlijk, maar kan wel gevoelig zijn. Het is heel belangrijk dat je het zilvernitraat daarna niet meer aanraakt. Bij de gezonde huid zal dit namelijk ook brandwonden tot gevolg kunnen hebben. Een stift mag maximaal één keer per dag gebruikt worden. Het mag ook niet langer dan drie weken achter elkaar gebruikt worden. Bij twijfel is het het beste om een arts te contacteren. Langer doorgaan met de behandeling is niet schadelijk, maar zal ook niet voor een beter resultaat zorgen. Wanneer na drie weken de wond geen sporen van genezing vertoond, is het beter om terug op consult te gaan bij de arts. Deze kan dan de onderliggende factoren van de wond onderzoeken en deze behandelen. Het is veilig om zelf zilvernitraat aan te brengen. Lees wel goed de gebruiksaanwijzing die bij de verpakking zit. Je kan het beste ook handschoenen aandoen om het product aan te brengen op je wonden. Als je denkt dat je zal morsen kan je de gezonde wondranden bedekken voor de zekerheid.

Bij een zilveralginaat dient een andere werkwijze te worden toegepast. Hier doe je voor het behandelen van de wond het beste handschoenen aan om jezelf te beschermen. Je verwijdert het oude wondverband en gooit dit in de vuilnisbak. Als het verband moeilijk te verwijderen is, kan je het bevochtigen met wat water. Reinig de wond zorgvuldig. Dit kan je doen door er met de douchekop over te sproeien. Als dit niet mogelijk is, kan je met een spuit de wond uitspoelen. Zorg er wel voor dat het fysiologisch water dat je gebruikt op kamertemperatuur is. Als het water niet voldoende is, kan je met een vochtig steriel kompres voorzichtig het vuil opscheppen. Droog na het uitspoelen de wond met een droog steriel kompres. Droog ook de omliggende huid. Breng een wondrandbeschermer aan. Dit is zeer belangrijk omdat het zilvernitraat niet op de gezonde huid mag komen. Knip het zilvernitraatverband op de maat van de wond. Zorg dat het verband goed contact heeft met de wond. Breng hier een secundair verband aan om te fixeren. Als je toch merkt dat je verband gelost is, mag je nooit met je blote hand het verband terug op zijn plaats duwen. Je hebt altijd risico dat je het zilvernitraat per ongeluk aanraakt. Kies er in dit geval voor om de wondzorg opnieuw uit te voeren.

Nevenwerkingen en gevaren

Zilvernitraat kan ook gevaarlijk zijn. Het mag nooit in aanraking komen met een gezonde huid. Dit kan roodheid of brandwonden veroorzaken. Ook mag zilvernitraat nooit in aanraking komen met de ogen. Ruik nooit aan het zilvernitraat. Een nevenwerking is dat je overgevoelig bent voor het zilvernitraat. Daardoor kan de behandeling pijnlijk zijn. Bovendien loop je altijd risico op een allergische reactie. Deze reactie zal meestal gepaard gaan met jeuk, pijn en roodheid.

Bij contact met de gezonde huid of ogen dient men dit product onmiddellijk af te spoelen met water. Bij de ogen dient men lenzen onmiddellijk uit te doen en verder te spoelen met water. Ook verontreinigde kleren dienen onmiddellijk uitgewassen te worden om aanraking met de gezonde huid te vermijden. Wanneer je vragen of twijfels hebt, kan je het beste het antigifcentrum bellen. Heb je erge brandwonden zoals een blaas die groter is dan een stuk van 2 euro, dien je onmiddellijk naar het ziekenhuis te gaan.

Lees verder

• De vier fasen van een genezende wonde
• Honing, een wondermiddel in de wondzorg
• Wondclassificatie: eerste hulp bij wondzorg
• Wondzorg: de larventherapie