Weerstand verhogen met vitamine E bommen

Als we het over gezonde voeding hebben dan denken we meteen aan vitamines. Dit is ook logisch want steeds meer studies tonen aan hoe belangrijk vitamines zijn voor een goede gezondheid. We hebben over het algemeen dagelijks kleine hoeveelheden vitamines nodig maar deze hebben grote invloed op ons gestel. Ons lichaam kan zelf vitamine K en D aanmaken en door middel van het aminozuur tryptofaan of bèta-caroteen vitamine A en B. De overige vitamines moeten we via onze voeding binnenkrijgen. Vitamine E is er daar een van. Vitamine E is naast dat het onze immuunsysteem versterkt ook belangrijk voor de vorming van rode bloedcellen, ondersteunt het lichaam om vitamine K op te nemen, het in stand houden van spier- en andere weefsels en houdt onze aderen soepel en open. Ondanks deze beweringen zijn er weinig wetenschappelijke onderzoeken die de gezondheidseffecten van vitamine E bevestigen.

Vitamine E

Vitamine E is een in vet oplosbare vitamine en bestaat uit een mengsel van acht verschillende stoffen. Dit zijn vier tocoferolen namelijk: alpha, beta, gamma, delta en vier tocotriënolen, ook alpha, beta, gamma, delta. De meest actieve stof van dit mengsel is alpha-tocoferol (ook het meest onderzocht). Vitamine E is een antioxidant (samen met het mineraal seleen) die het lichaam beschermt tegen vrije radicalen. Van vitamine E komt de stof gamma-tocoferol het meest voor in het westerse dieet. De alpha-tocoferol vorm van vitamine E staat qua inname op een tweede plaats. Ondanks dat vitamine E een in vet oplosbare vitamine is komt het voornamelijk voor in plantaardige producten zoals oliën, granen, noten, zaden, (blad)groenten en fruit. Dierlijke producten bevatten daarentegen relatief weinig vitamine E.

Werking van vitamine E in het lichaam

Een van de belangrijkste functies van vitamine E in het lichaam is de antioxidanten werking, in het immuunsysteem. Het beschermt cellen tegen vrije radicalen. Vrije radicalen zijn moleculen die een elektron te weinig hebben. Ze kunnen op vrij agressieve wijze op zoek gaan naar een elektron en deze van een ander molecuul wegrukken zodat deze beschadigt en dit molecuul zal op zijn beurt in een vrije radicaal veranderen en ook weer op zoek gaat naar een elektron, enz. enz. Vrije radicalen kunnen op deze manier cellen en zelfs DNA beschadigen. Antioxidanten daarentegen staan gemakkelijk een elektron af en ze houden elkaar op deze manier in evenwicht. In het lichaam wordt vitamine E voornamelijk opgeslagen in klier-, spier- en vetweefsel, de testes, bloedplaatjes en de lever. Cellen in het lichaam gebruiken vitamine E ook voor interactie(communicatie) onderling tijdens het uitvoeren van diverse functies. Diverse onderzoeken naar de gezondheidseffecten van extra dosis vitamine E bij mensen heeft geen overtuigend bewijs opgeleverd. Waarschijnlijk komt dit doordat onderzoeken gebruik maken van kunstmatige vitamine E (dl-alpha tocoferol acetaat). Bij onderzoek met dieren is wel vastgesteld dat vitamine E ratten met hoge bloeddruk beschermt tegen een beroerte. Ook bleek door het toedienen van alpha-tocotrienol bij proefdieren dat het niveau aan LDL-cholesterol werd verlaagd en dat aderverkalking in de slagaders kon herstellen. Tijdens dit onderzoek werd gebruik gemaakt van het natuurlijke vitamine E bestanddeel, alpha-tocotrienol. Onderzoeken naar de effecten van vitamine E bij mensen richten zich voornamelijk op de antioxidanten werking terwijl dit maar een onderdeel is van de uit acht stoffen bestaande vitamine. Er zijn ondertussen wel onderzoeken gestart naar andere gezondheidseffecten van vitamine E maar hiervan zijn nog weinig resultaten bekend. Al langere tijd wordt aangenomen dat vitamine E het lichaam zou beschermen tegen: hart- en vaatziekte, sommige vormen van kanker, Alzheimer, Parkinson en chronische ontstekingen. Diverse studies hebben deze beweringen onderzocht maar konden geen sluitend bewijs vinden, waardoor meer en uitgebreider onderzoek nodig is.

Aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH)

De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vitamine E is door de Gezondheidsraad vastgesteld. Bij een normaal voedingspatroon krijgt men over het algemeen vitamine E in voldoende mate binnen.

Leeftijd	Jongens/Mannen	Meisjes/Vrouwen
1 - 4	5,7 mg/dag	5,5 mg/dag
4 - 7	7,8 mg/dag	7,1 mg/dag
7 - 10	9,1 mg/dag	8,3 mg/dag
10 - 13	10,1 mg/dag	9,5 mg/dag
13 - 16	11,8 mg/dag	10,6 mg/dag
16 - 19	13,3 mg/dag	11 mg/dag
19 - 22	13 mg/dag	9,9 mg/dag
22 - 50	11,8 mg/dag	9,3 mg/dag
50 - 65	10,7 mg/dag	8,7 mg/dag
> 65	9,4 mg/dag	8,3 mg/dag
Zwangeren	[/TD][TD]+0,6 mg/dag
Borstvoedend	[/TD][TD]+2,7 mg/dag

* Aanbeveling in tocoferol equivalenten (TE/dag): 1 TE = 1 mg alfa-tocoferol = 2,5 mg beta-tocoferol = 10 mg gamma-tocoferol = 100 mg delta-tocoferol

Vitamine E bommen

Bij een gevarieerd dieet krijgt men voldoende vitamine E binnen via de voeding. In tal van producten is het aanwezig in oliën, zaden, noten, bladgroente en fruit. Aan sommige voorbewerkte producten wordt extra alpha-tocoferol toegevoegd. Deze toevoeging vindt men dan op de verpakking.

Bron: Picdream, Pixabay

Vitamine E in levensmiddelen

Levensmiddel (100 gram)	Vitamine E (alpha-tocoferol)/ mg
Tarwekiemolie	150 mg
Hazelnootolie	47 mg
Zonnebloemolie	41 mg
Amandelolie	39 mg
Chilipoeder	38 mg
Zonnebloempitten	36 mg
Saffloerolie	34 mg
Paprikapoeder	29 mg
Amandelen	26 mg
Kerriepoeder	25 mg
Margarine	21 mg
Oregano (gedroogd)	18 mg
Hazelnoten	15 mg
Palmolie	15 mg
Zeewier (gedroogd)	5 mg
Tomaten in blik	4 mg
Diepvries spinazie	3,5 mg
Broccoli	2,5 mg

Bron: Agricultural Research Service United States Department of Agriculture

Gevolgen van vitamine E tekort

Een tekort aan vitamine E (alfa-tocoferol-tekort) kan ontstaan door een probleem met voedselopname in het maag-/darmsysteem en/of (aangeboren) stofwisselingsziekten. Een eventueel tekort aan vitamine E kan lijden tot bloedarmoede (stekel- of doornappelcellen in het bloed = acanthocytose) en een verstoring van hersenen (verwerking), verlies van peesreflexen, spraakproblemen als gevolg van spierdisfunctie en netvliesontstekingen. Een vitamine E tekort komt over het algemeen weinig voor en deze is zelden het gevolg van een tekort aan vitamine E in voedsel.

Gevolgen van vitamine E overdosis

Ook een teveel aan vitamine E komt weinig voor. De Gezondheidsraad heeft een maximale veilige dosis vastgesteld op 300 milligram per dag, dit is ongeveer 25 x de ADH. Deze hoeveelheid komt overeen met het eten van 4,5 kilogram noten per dag. Een langdurig teveel aan vitamine E inname kan lijden tot ongewenste bloedingen.