Pruimen: gezondheidsvoordelen en voedingswaarde van de pruim

Pruimen: gezondheidsvoordelen en voedingswaarde van de pruim Er zijn 21 rassen pruimenbomen. Door de verschillende soorten pruimen loopt het pruimenseizoen in Nederland van juli tot september/oktober. Ook worden pruimen uit onder meer Spanje, Chili, Zuid-Afrika en Israël geïmporteerd. Pruimen hebben veel vitamines te bieden: naast provitamine A, vitamine C en vitamine E bevatten ze verschillende vitamines uit de B-groep. Deze zijn vooral belangrijk voor het zenuwstelsel. Geen enkele vitamine springt eruit, maar ze bieden een gezond totaalpakket aan vitaminen. Pruimen kunnen helpen bij obstipatie en andere gezondheidsproblemen. Rijpe pruimen hebben echter een zeer hoog fructosegehalte, daarom is het beter om de blauwe vruchten niet te eten als je fructose niet verdraagt. Als je fructose uit voeding niet verdraagt, is er sprake van fructose-intolerantie. Het hoge gehalte aan fructose betekent ook dat pruimen meer calorieën bevatten dan veel andere soorten fruit.
Kwets, in Nederland de naam voor een bepaald pruimenras (Prunus domestica subsp. domestica)  / Bron: Stanislas PERRIN, Wikimedia Commons (Publiek domein)Kwets, in Nederland de naam voor een bepaald pruimenras (Prunus domestica subsp. domestica) / Bron: Stanislas PERRIN, Wikimedia Commons (Publiek domein)

Wat zijn pruimen?

Boomvrucht

De pruim is een boomvrucht; het is een steenvruchten van het geslacht Prunus uit de rozenfamilie (Rosaceae). Er zijn verschillende soorten pruimen die verschillen in maat, smaak, vorm en kleur. Pruimen zijn ovaal of rond en hebben een nauwelijks zichtbare naad. Het vruchtvlees is stevig, geelgroen tot geel, sappig en zoet. De pit is niet gemakkelijk te verwijderen, maar je hebt ook pruimen met een losse pit.

Pruimenboom

Pruimenbomen worden groot en kunnen een hoogte van tot wel tien meter bereiken; de mirabel blijft aanzienlijk kleiner. De bast is grijsbruin en glad. Wilde kerspruimen en sleedoorns hebben doornen, maar de cultivars niet. Pruimen behoren tot steenfruit, een verzamelnaam voor diverse vruchten met een harde pit in het hart. Deze pruimenpit is een zaadje kun je daarom zaaien. Pruimenhout is dicht, hard en moeilijk te drogen.

Herkomst: met de Romeinen naar Europa

Er wordt aangenomen dat de gecultiveerde pruim, die in Nederland veel voorkomt, is ontstaan ​​uit een kruising tussen sleedoorn en kerspruim. De oorsprong ligt waarschijnlijk tussen de Kaukasus, een gebied op de uiterste zuidoostelijke grens van Europa en het westen van Azië, en het het Altajgebergte, een gebergte in Centraal-Azië en gelegen op de plaats waar Rusland, China, Mongolië en Kazachstan bij elkaar komen. Net als veel andere fruitsoorten zijn we de pruim aan de Romeinen verschuldigd: zij verspreidden de steenvrucht rond 100 voor Christus ten noorden van de Alpen. Voordien kwam de pruim waarschijnlijk via Syrië naar Griekenland. Archeologische bevindingen tonen aan dat mensen ze daar zo'n 2.500 jaar geleden hebben verbouwd.

Gedroogde pruimen / Bron: Emke Dénes, Wikimedia Commons (CC BY-SA-4.0)Gedroogde pruimen / Bron: Emke Dénes, Wikimedia Commons (CC BY-SA-4.0)

Gedroogde pruimen

Pruimen zijn vooral populair als tussendoortje als ze gedroogd zijn. Gedroogd fruit wordt gezwaveld om de mooie kleur te behouden en ze langer houdbaar te maken. Dit gezwavelde gedroogde fruit is ideaal voor lange wandelingen. De vezels bevorderen het gastro-intestinale systeem en binden water in het lichaam. Hierdoor werkt de darm sneller en verdwijnt het risico op obstipatie. Pruimen vullen je snel met vezels. Ondanks hun hoge caloriegehalte zijn ze daarom een ​​goede aanvulling op je dieet; ze geven een verzadigd gevoel. Bovendien bevatten pruimen minder calorieën dan mueslirepen, chocolade of andere tussendoortjes.

Gedroogde pruimen bevatten ook meer waardevolle stoffen dan vers fruit, omdat het verwijderen van water de concentratie vitamines en mineralen verhoogt. De zwavelverbinding in de gezwavelde pruimen vernietigt echter vitamine B1. Om dit binnen te krijgen, moet je de pruimen vers eten.

Voedingswaarde van de pruim

Zoals veel fruit bestaan ​​pruimen voornamelijk uit water. Ze zijn ook rijk aan mineralen en mineralen zoals kalium, calcium, ijzer, magnesium en zink. Pruimen bevatten ook provitamine A (kan in het lichaam omgezet worden in vitamine A), vitamine C, E en vitamines van het B-complex. Pruimen hebben geen hoog vitaminegehalte, maar ze vormen een goed totaalpakket dankzij de brede waaier aan vitaminen die het bevat. De in water oplosbare plantaardige stoffen pectine en cellulose zorgen voor een goede spijsvertering. Pruimen bevatten ook veel fructose, waardoor ze snelle energiebronnen zijn.

Blauwe pruimen / Bron: Ralf Roletschek, Wikimedia Commons (GFDL-1.2)Blauwe pruimen / Bron: Ralf Roletschek, Wikimedia Commons (GFDL-1.2)

Zoete energiebron

Pruimen bevatten een bijzonder grote hoeveelheid fructose, leveren snel energie en zijn zeer geschikt voor sporters en voor lichamelijke activiteit in het algemeen. Gedroogde pruimen zijn een uitstekende snack voor lange wandelingen. Vanwege hun hoge suikergehalte zijn pruimen ook rijker aan calorieën dan ander fruit: 20 gram gedroogde pruimen bevat volgens het Voedingscentrum 44 kcal. In 100 gram verse pruimen zitten 46 kilocalorieën. Degenen die aan fructose-intolerantie lijden, mogen echter geen pruimen eten; buikpijn en diarree kunnen het gevolg zijn.

Gezondheidsvoordelen van pruimen

Algemeen

Pruimen helpen tegen obstipatie en zijn een natuurlijk laxeermiddel. Ze zijn ook diuretisch (vochtafdrijvend). Ze bevatten cellulose en pectine en de vezels zwellen op in de darm. Bovendien reinigen de onverteerbare vezels de ingewanden van afvalstoffen. Indirect helpen ze zelfs kanker te voorkomen. Voedingsvezels helpen ook het cholesterol te verlagen.

Rode pruimen / Bron: Fir0002 flagstaffotos, Wikimedia Commons (GFDL-1.2)Rode pruimen / Bron: Fir0002 flagstaffotos, Wikimedia Commons (GFDL-1.2)
In de volksgeneeskunde waren pruimen een middel tegen leverklachten en jicht. Het diuretische effect is geschikt om urinezuur, dat jicht bevordert, uit het lichaam te spoelen. De verhoogde urinestroom als gevolg van de pruimen ontlast ook de nieren. De vitamine E in de pruimen ondersteunt en verstevigt de collageenvorming in de huid en voorkomt tevens rimpels.

Obstipatie

Gezonde volwassen met een lage vezelinname kunnen hun stoelgang verbeteren door dagelijks een portie pruimen te eten. De voedingsvezels absorberen vocht in de darmen. Dit zorgt ervoor dat de ontlasting meer volume krijgt en soepeler wordt. Daarnaast stimuleren vezels de darmbeweging waardoor je ontlastingspatroon regelmatiger wordt. Gedroogde pruimen zijn eerste keus bij obstipatie. Eet veel van het (gedroogde) fruit en drink tevens veel water.

Trouwens: je kunt de gedroogde vruchten gemakkelijker eten als je ze een nacht in water zet. Het is het beste om het gedroogde fruit voor het ontbijt te eten met één tot twee glazen water. Drie pruimen per maaltijd zijn voldoende om de spijsvertering te stimuleren. Het water verzacht de ontlasting, waardoor het gemakkelijker is om de ontlasting te passeren.

Pruimenboom / Bron: Natubico, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Pruimenboom / Bron: Natubico, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)

Winderigheid

Winderigheid is geen ziekte, maar het is wel ongemakkelijk. Het ontstaat wanneer gassen zich ophopen in de darm. Pruimen bevatten fenolen die deze winderigheid reguleren. De gedroogde vruchten reinigen ook het spijsverteringssysteem. Je moet daarbij wel maat houden en niet overdrijven. Als je meer dan 150 gram gedroogde pruimen per dag eet, zwellen de vruchten zo sterk op in de maag en darmen dat de winderigheid toeneemt en buikpijn kan ontstaan.

Afvallen

De vezels in de pruimen verzadigen snel en duurzaam. Vanwege hun zoetheid zijn pruimen een goed alternatief voor zoete voedingsmiddelen en tussendoortjes. Een pruim als tussendoortje past uitstekend in een dieet om af te vallen.

Seizoen

Van juli tot september/oktober zijn er pruimen uit Nederland te koop In de wintermaanden komen de pruimen uit Zuid-Amerika en Zuid-Afrika en Israël.

Taart met Armagnac-pruimen / Bron: Kolforn, Wikimedia Commons (CC BY-SA-4.0)Taart met Armagnac-pruimen / Bron: Kolforn, Wikimedia Commons (CC BY-SA-4.0)

Pruimen kopen en bewaren

Kopen

Koop alleen stevig, vers fruit. Rijpe pruimen zijn stevig, terwijl overrijpe pruimen zacht zijn. Vers fruit is te herkennen aan hun witachtige filmlaag, die ze beschermt tegen uitdroging. Daarom mogen pruimen pas kort voor consumptie worden gewassen om de beschermende laag niet te beschadigen.

Bewaren

Bewaar de pruimen op een koele, schaduwrijke plek en eet ze snel op. Was de vrucht pas vlak voor het eten, anders spoel je de beschermlaag af die het vocht vasthoudt. Het is het beste om het koel en donker te houden en de pruimen drie tot vier dagen te bewaren. Bij kamertemperatuur op de vensterbank rijpen groene pruimen binnen twee tot drie dagen. Verpakt in een vochtige theedoek, houden ze hun vocht vast.

Vijf bekendste pruimenrassen in Nederland

De vijf bekendste pruimenrassen in Nederland zijn:
  1. Opal: De Opal-pruim is een populair ras in Nederland. Het heeft een paarsblauwe schil en sappig, zoet vruchtvlees. Opal-pruimen worden meestal geoogst in augustus.
  2. Reine Victoria: Dit is een traditioneel pruimenras dat al lange tijd in Nederland wordt geteeld. De pruimen hebben een groen-gele schil met een roodachtige blos. Ze zijn zoet en sappig en worden meestal in augustus en september geoogst.
  3. Anna Spath: Deze pruim heeft een donkerrode schil en is bekend om zijn zoete smaak. De vruchten rijpen meestal in juli en augustus. Anna Spath-pruimen worden vaak gebruikt voor het maken van jam of gebak.
  4. Czar: Czar-pruimen hebben een donkerblauwe tot paarse schil en zijn lekker sappig. Ze zijn vaak wat zuurder van smaak en worden voornamelijk in augustus geoogst.
  5. Victoria: Victoria-pruimen zijn een ander bekend ras in Nederland. Ze hebben een groengele schil die bij rijpheid vaak een rode blos krijgt. Deze pruimen zijn zoet en sappig en worden meestal in augustus en september geoogst.

Lees verder

© 2020 - 2024 Tartuffel, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
De gezonde eigenschappen van de pruimEr zijn nieuwe ontdekkingen gedaan over de gezonde eigenschappen van de pruim. De pruim blijkt meer in zich te hebben da…
De geneeskracht van pruimenDe geneeskracht van pruimenDe pruim is de vrucht met de meeste antioxidanten. Pruimen zijn een van de meest makkelijke vruchten om zelf te kweken.…
De pruim als fytotherapeutisch medicijnDe pruim als fytotherapeutisch medicijnPruimenboom is een bladverliezende, vaak struikachtige boom die rond de 10 meter hoog kan worden. Van oorsprong groeide…
De pruimenboom geeft lekkere pruimen en mooie bloesemDe pruimenboom geeft lekkere pruimen en mooie bloesemIn een wat ruime tuin is het erg mooi om een pruimenboom te planten. Je kunt dan in het voorjaar genieten van de prachti…

Aubergine: gezondheidsvoordelen en voedingswaarde auberginesAubergine: gezondheidsvoordelen en voedingswaarde auberginesDe aubergine (Solanum melongena) is de vrucht van de gelijknamige eenjarige plant uit de nachtschadefamilie (Solanaceae)…
Waterkers: gezondheidsvoordelen en voedingswaarde waterkersWaterkers: gezondheidsvoordelen en voedingswaarde waterkersWaterkers komt wild voor in de buurt van vijvers en meertjes in Europa en wordt al eeuwenlang verbouwd. Het plantje heef…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Keith Weller, U.S. Department Of Agriculture, Wikimedia Commons (Publiek domein/bewerkt)
  • Alles over groenten en fruit. Fruit, pruimen. https://allesovergroentenenfruit.nl/product-info/fruit/fruit-met-een-p-t/fruit-pruimen/ (ingezien op 7-6-2023)
  • https://www.stylecraze.com/articles/benefits-of-plums-for-skin-hair-and-health/
  • Verseoogst.nl/producten/pruim
  • http://www.fruitbomen.net/pruimenboom/
  • https://nl.wikipedia.org/wiki/Fructose
  • https://www.webmd.com/food-recipes/benefits-plums
  • https://nl.wikipedia.org/wiki/Pruim
  • https://www.bbcgoodfood.com/howto/guide/health-benefits-plums
  • https://cashkaro.com/blog/10-wonderful-health-benefits-of-plum-fruit-nutrition-calories-included/81539
  • http://mssncs15.inhetweb.nl/product-info/fruit/fruit-met-een-p-t/fruit-pruimen/
  • https://nl.wikipedia.org/wiki/Mirabel_(pruim)
  • https://schoolfruit.nl/steenfruit/
  • https://corporateoffers.com/hr-professionals/articles/plum-benefits
  • https://www.startpagina.nl/v/wonen/tuin/vraag/516422/pruimenpit-kiemen/
  • https://nl.wikipedia.org/wiki/Kerspruim
  • https://nl.wikipedia.org/wiki/Sleedoorn
  • https://nl.wikipedia.org/wiki/Altaj_(gebergte)
  • https://nl.wikipedia.org/wiki/Kaukasus_(gebied)
  • https://www.foodyourlife.nl/gedroogdfruiterzijnzoveelsoorten/
  • https://www.voedingscentrum.nl/nl/service/vraag-en-antwoord/gezonde-voeding-en-voedingsstoffen/hoeveel-calorieen-zitten-erin-/caloriechecker/pruimen-gedroogd.aspx
  • https://www.eenvoudig-afvallen.nl/voedingswaarde/hoeveel-calorieen/pruimen/62897
  • https://dietistbalanza.nl/feit-fabel-werken-pruimen-laxerend/
  • https://www.nrc.nl/nieuws/2016/02/22/waarom-maken-pruimen-poep-dun-1591433-a1361038
  • https://en.wikipedia.org/wiki/Plum
  • https://www.healthline.com/nutrition/benefits-of-plums-prunes
  • Afbeelding bron 1: Stanislas PERRIN, Wikimedia Commons (Publiek domein)
  • Afbeelding bron 2: Emke Dénes, Wikimedia Commons (CC BY-SA-4.0)
  • Afbeelding bron 3: Ralf Roletschek, Wikimedia Commons (GFDL-1.2)
  • Afbeelding bron 4: Fir0002 flagstaffotos, Wikimedia Commons (GFDL-1.2)
  • Afbeelding bron 5: Natubico, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
  • Afbeelding bron 6: Kolforn, Wikimedia Commons (CC BY-SA-4.0)
Tartuffel (2.972 artikelen)
Laatste update: 07-06-2023
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Gezonde voeding
Bronnen en referenties: 32
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.