Keelpijn bij kinderen: symptomen, oorzaak en behandeling

Keelpijn bij kinderen wordt meestal veroorzaakt door een verkoudheidsvirus. Soms komt eerst de keelpijn en daarna verkoudheidsklachten, maar soms ook andersom. Een keelontsteking die wordt veroorzaakt door bacteriën komt veel minder vaak voor. Hele kleine kinderen klagen vaak niet over keelpijn, maar willen vaak niet eten of drinken omdat dat pijn doet. Keelpijn kan gepaard gaan met snotterigheid, hoesten of koorts. Sommige kinderen klagen ook over oorpijn of buikpijn. Meestal is keelpijn vrij onschuldig en zijn de klachten binnen een week over.

• Keelpijn bij kinderen
• Oorzaken keelpijn bij kinderen
• Verkoudheid
• Bacteriën
• Ziekte van Pfeiffer
• Amandelontsteking
• Waterpokken
• Risicogroepen voor keelpijn bij kinderen
• Risicofactoren voor keelpijn bij kinderen
• Wanneer naar de huisarts?
• Behandeling keelpijn bij kinderen
• Antibiotica
• Pijnstilling
• Hydratatie
• Huismiddeltjes
• Voeding en rust
• Preventie van keelpijn

Keelpijn bij kinderen

Lisa, een levendig meisje van zes, kwam op een ochtend sip naar beneden. "Mama, mijn keel doet pijn," klaagde ze met een schorre stem. Haar moeder dacht eerst aan een verkoudheid, maar toen Lisa weigerde te eten omdat slikken te pijnlijk was, maakte ze zich zorgen. Bij de huisarts bleek het een keelontsteking te zijn, waarschijnlijk door een virus. Met veel thee met honing, rust en wat extra knuffels knapte Lisa na een paar dagen gelukkig op. "Volgende keer zeg ik het meteen," zei ze met haar brede glimlach, opgelucht dat ze zich weer beter voelde.

Keelpijn is een courante klacht bij zowel kinderen als volwassenen. Keelpijn bij kinderen wordt veelal veroorzaakt door een bovenste luchtweginfectie, vaak als gevolg van virussen:

• infectie van de neus- of keelholte (verkoudheid);
• infectie van de neusbijholte (acute sinusitis of bijholteontsteking);
• keelontsteking (acute faryngitis); en
• infectie van de keelamandelen (acute tonsillitis).

Oorzaken keelpijn bij kinderen

Verkoudheid

Keelpijn komt vooral voor bij verkoudheid. Keelontsteking komt op alle leeftijden voor, maar wordt het meest gezien bij kinderen van 5-10 jaar. Bij kinderen onder de twee jaar komt een keelontsteking veel minder vaak voor. Vaak begint het eerst met keelpijn, maar verkoudheid kan zich ook manifesteren als het kind al een paar dagen keelpijn heeft. Wanneer een virus de infectie heeft veroorzaakt, kan de temperatuur een beetje verhoogd (ergens tussen 38 en 39°).

Bacteriën

Bacteriën die keelontsteking veroorzaken, streptokokken, kunnen ook roodvonk veroorzaken, wat meestal begint met koorts, hoofdpijn en keelpijn en gepaard kan gaan met koude rillingen, braken, buikpijn en algehele malaise. Ook komen er de kenmerkende kleine, felrode vlekjes op het lichaam.

Ziekte van Pfeiffer

Keelpijn kan ook optreden bij de ziekte van Pfeiffer., wat wordt veroorzaakt door een infectieziekte die veroorzaakt wordt door het Epstein-Barrvirus. Pfeiffer is een veelvoorkomende virale infectie en besmetting met dit virus ontstaat als je in contact komt met besmet speeksel. Grofweg De helft van de kinderen maakt de ziekte door voor het zesde levensjaar en ze hebben hier meestal weinig last van. Vooral bij jonge kinderen kan Pfeiffer zo licht verlopen dat het niet wordt opgemerkt..

Amandelontsteking

Een amandelontsteking is een ontsteking aan de neusamandelen en/of keelamandelen. Kenmerkende klachten zijn keelpijn, vooral bij het slikken. Het gaat gepaard met hoge koorts en er is Er zit beslag aanwezig op de keelamandelen, die tevens sterk vergroot kunnen zijn. Als een bacterie de boosdoener is, is de keel erg pijnlijk. Slikken wordt erg moeilijk, waardoor het kind kan gaan kwijlen. De lymfeklieren in de hals zijn opgezet (gezwollen lymfeklieren), en op de keelamandelen zitten soms witte stippen of plekken.

Waterpokken

Waterpokken kunnen ook keelpijn veroorzaken. Kinderen met roodvonk hebben vaak één tot twee dagen last van lichte koorts, keelpijn en griepachtig beeld. Waterpokken geeft een karakteristieke huiduitslag, die zich al snel ontwikkelt naar blaasjes die gevuld zijn met helder vocht. Kroep, een virusontsteking van het strottenhoofd en het luchtpijpslijmvlies, kan ook keelpijn veroorzaken, meestal bij kinderen van 0,5 tot 3 à 4 jaar. Kroep gaat gepaard met verkoudheidsverschijnselen, heesheid, zwelling van de slijmvliezen, hardnekkige blafhoest (met name 's nachts) en een bemoeilijkte ademhaling.

Risicogroepen voor keelpijn bij kinderen

Keelpijn is een veelvoorkomende klacht bij kinderen en kan variëren van mild tot ernstig. Bepaalde groepen kinderen hebben een verhoogd risico op keelpijn door leeftijd, blootstelling aan infecties of onderliggende gezondheidsproblemen. Hier zijn de belangrijkste risicogroepen:

Risicofactoren voor keelpijn bij kinderen

Naast specifieke risicogroepen zijn er factoren die de kans op keelpijn bij kinderen vergroten. Deze risicofactoren kunnen variëren van omgevingsinvloeden tot medische en gedragsmatige oorzaken. Hier zijn de belangrijkste risicofactoren:


Met deze risicogroepen en -factoren in gedachten kunnen ouders en verzorgers alert zijn op signalen en stappen ondernemen om keelpijn bij kinderen te voorkomen of te behandelen.

Wanneer naar de huisarts?

Neem contact op met je huisarts als het kind:

• erg ziek is of als het de mond niet goed kan openen;
• erg versuft of verward is;
• minder dan de helft drinkt van wat het normaal drinkt;
• het kind een afweerstoornis heeft;
• keelpijn langer aanhoudt dan 7 dagen;
• een erg zieke indruk maakt;
• het benauwd heeft;
• zijn of haar speeksel niet kan wegslikken (en gaat kwijlen).

Neem sowieso contact op met je huisarts wanneer er andere verschijnselen zijn waarover je je zorgen maakt.

Behandeling keelpijn bij kinderen

Antibiotica

Een antibioticumkuur heeft alleen zin bij een keelontsteking die wordt veroorzaakt door bacteriën, zoals een streptokokkeninfectie. De huisarts kan vaak op grond van de ziektegeschiedenis en lichamelijk onderzoek concluderen wat de oorzaak is. Als de keelpijn wordt veroorzaakt door een virus, zoals bij een gewone verkoudheid, bieden antibiotica geen verlichting. In dat geval richt de behandeling zich vooral op symptoombestrijding.

Pijnstilling

Door de keelpijn kan slikken pijnlijk worden, waardoor het kind moeite kan hebben met eten en drinken. Voldoende pijnstilling is essentieel om het herstel te ondersteunen en het kind zich beter te laten voelen. Kinderparacetamol is een veilige en effectieve optie. Het kan ook helpen om koude voedingsmiddelen aan te bieden, zoals yoghurt, vla of waterijsjes, die de keel verzachten. Een warm drankje met honing (voor kinderen ouder dan één jaar) kan ook verlichting bieden.

Hydratatie

Voldoende drinken is belangrijk, vooral bij koorts of uitdroging door minder eten en drinken. Aanmoedigen om kleine slokjes water, verdunde vruchtensap of kruidenthee te drinken, helpt het lichaam gehydrateerd te blijven. Als slikken erg moeilijk is, kan een rietje handig zijn om het drinken makkelijker te maken.

Huismiddeltjes

Naast medische behandelingen kunnen eenvoudige huismiddeltjes verlichting bieden. Gorgelen met zout water (voor oudere kinderen die dit veilig kunnen) kan helpen om irritatie en zwelling te verminderen. Een luchtbevochtiger in de kamer kan droge lucht tegengaan, wat de keel minder prikkelbaar maakt. Het gebruik van warme kompressen op de hals kan ook de pijn verlichten.

Voeding en rust

Het ondersteunen van het lichaam tijdens het herstelproces is cruciaal. Zorg voor zachte, voedzame maaltijden zoals soep, gepureerde groenten en smoothies. Vermijd zuur of pittig eten dat de keel kan irriteren. Daarnaast is voldoende rust belangrijk; het lichaam heeft energie nodig om te herstellen. Geef het kind de tijd om uit te rusten en eventueel een dutje te doen als het zich moe voelt.

Preventie van keelpijn

Verkoudheidsvirussen verspreiden zich doordat vochtdeeltjes met het virus in de lucht worden gebracht door praten, hoesten en niezen. Neem de volgende maatregelen in acht om besmetting met een virus of bacterie te voorkomen:

• regelmatig de handen wassen:
• deel geen bekers of bestek met anderen;
• vermijd contact met mensen die een zere keel hebben;
• gebruik van papieren zakdoeken, die na gebruik meteen worden weggegooid.

Deze maatregelen zijn vooral belangrijk als kinderen dicht op elkaar leven, zoals in een groot gezin of op een kinderdagverblijf.

Lees verder

• Beginnende keelpijn: wat te doen bij opkomende pijn in keel?
• Wat te doen tegen keelpijn en pijnlijk, moeilijk slikken?
• Zere keel en moeite met slikken, wat te doen?
• Keelpijn: pijn bij slikken of zere keel, wat te doen? Tips!
• Natuurlijke middelen tegen keelpijn: kruiden en huismiddelen