De helende werking van salie

Salie is een heerlijk, aromatisch kruid dat vaak gebruikt wordt in de Italiaanse keuken. Het is lekker bij pasta, pizza en gebraad. Het werd oorspronkelijk gekweekt in Zuid-Europa maar is tegenwoordig ook in België en Nederland te vinden. Salie wordt al eeuwenlang gebruikt voor zijn medicinale werking en antibacteriële eigenschappen. Salie kan gebruikt worden bij diarree, keelontsteking, diabetes, osteoporose, Alzheimer en om de symptomen van de menopauze te verminderen.

Wat is salie

Salie is afkomstig uit het Middellandse Zeegebied en wordt al sinds duizenden jaren gebruikt als geneeskrachtige plant. De oude Egyptenaren gebruikten het om de vruchtbaarheid te bevorderen en de oude Grieken gebruikten salie om bloedingen te stoppen en wonden te ontsmetten. Thee van salie werd gebruikt om keelpijn en hoesten te verminderen. Er is bewijs gevonden dat zowel de Romeinen als de Grieken salie gebruikten om hun vlees langer te bewaren. Salie of Salvia officinalis is lid van de muntfamilie, het bevat flavonoïden zoals apeginen, diosmetin en luteolin en fenolzuren zoals rozemarijnzuur. Rozemarijnzuur is een antioxidant en helpt schade aan de cellen te voorkomen die veroorzaakt wordt door vrije radicalen. Tevens heeft rozemarijnzuur antibacteriële eigenschappen. Salie bevat vitamine K, vitamine E, vitamine C, calcium, ijzer en magnesium.

Spijsvertering en diarree

Salie bevordert de spijsvertering en helpt bij de productie van gal dat instaat voor de vertering van vetten. Dankzij de antibacteriële werking kan het schadelijke bacteriën zoals Salmonella en gisten zoals Candida albicans doden en zo voedselvergiftiging en diarree tegengaan.

Ontstekingen

Rozemarijnzuur vermindert ontstekingen door de concentratie van ontstekingseiwitten te verlagen. Het kan helpen bij ontstoken tandvlees, tandabcessen en keelontsteking. Omdat de fenolzuren slijmoplossend werken kan salie ook de symptomen van een verkoudheid verminderen. Salie is antibacterieel en kan bacteriën doden zoals Escherichia coli en Staphylococcus aureus, die urineweginfecties veroorzaken.

Menopauze

Problemen tijdens de overgang, zoals opvliegers, nachtelijk zweten, duizeligheid, hoofdpijn en hartkloppingen worden veroorzaakt door een daling van het oestrogeengehalte. De stof sclareol die in salie voorkomt, lijkt structureel erg op oestrogeen en kan de functie overnemen, vooral in het reguleren van de lichaamstemperatuur.

Diabetes

Salie verlaagt het glucosegehalte in het bloed en gaat de opslag als glycogeen in de lever tegen, tevens verhoogt het de insulinegevoeligheid van de levercellen. Een onderzoek uit 2006 aan de universiteit van Minho in Portugal toonde aan dat bij inname van salie het hemoglobine A1c (HbA1c) gehalte daalde. Hemoglobine is een eiwit in de rode bloedcellen dat zorgt voor zuurstoftransport. Wanneer hemoglobine bindt met een glucosemolecule ontstaat HbA1c. Eenmaal gehecht aan het hemoglobine laat de glucose niet meer los. Het HbA1c-gehalte in het bloed geeft dus een goed idee van de gemiddelde glucoseconcentratie in het bloed gedurende de voorbije 2 tot 3 maanden (dit is de levensduur van rode bloedcellen). Bij diabetespatiënten wordt het HbA1c-gehalte gemeten om de ziekte op te volgen.

Het geheugen en Alzheimer

In de wortel van de salieplant zitten stoffen die acetylcholine-esterase remmen, dit is een enzym dat de neurotransmitter acetylcholine afbreekt. Acetylcholine draagt signalen van zenuwcellen over naar spiercellen. Door de acetylcholine-esterase af te remmen wordt de afbraak van acetylcholine tegengegaan en dit zou het dementeren kunnen afremmen.

Osteoporose

Salie kan de beenderen versterken dankzij de vitamine K, deze is erg belangrijk bij de aanmaak van botweefsel en het behouden van de botdichtheid. Osteoporose is het gevolg van een verminderde botmassa en verhoogt het risico op botbreuken. Het eten van salie kan de ziekte afremmen.

Hoe innemen

Salie kan zowel vers als gedroogd aan gerechten worden toegevoegd, verse salie is wel sterker van smaak. Gedroogde salie kan 6 maanden bewaard worden. Het is lekker in tomatensaus met verse kruiden en op pizza of bruschetta, het past ook goed bij kip, gebraad en pompoengerechten. Er kan ook thee gemaakt worden met enkele blaadjes verse salie en er is etherische olie van salie te verkrijgen.

Bijwerkingen

Salie wordt over het algemeen goed verdragen, bij overmatige inname kunnen een droge mond, huidirritatie, overgeven, duizeligheid en hartkloppingen voorkomen. Een normale dosis is vier gram verse salie per dag of maximaal vijf druppels etherische olie in een bad. Tijdens de zwangerschap en borstvoeding moet de inname van salie beperkt worden omdat het samentrekkingen van de baarmoeder kan veroorzaken en de productie van moedermelk afremt. Een normale hoeveelheid salie van maximum vier gram per dag kan geen kwaad.

Lees verder

• De helende werking van tijm
• De helende werking van basilicum
• De helende werking van dille
• De helende werking van koriander
• De helende werking van knoflook