Zwanger en paté

Paté is een smeerbaar en smeuïge vleessoort die in Nederland vaak op brood gegeten wordt. In België wordt het gerecht vaker gegeten als maaltijd. Paté is voor zwangere vrouwen niet altijd een verstandige keuze. Vanwege het hoge levergehalte en de kans op een te hoge Listeriabesmetting kan paté namelijk gevaarlijk zijn voor het ongeboren kind. Het advies geldt daarom om maar maximaal een portie paté per dag te eten en deze bij voorkeur zelf te maken.

Paté

Het vleesproduct paté is ontstaan als een wijze waarop de lever van dieren verwerkt en houdbaar gemaakt kon worden. Paté bestaat dan ook voornamelijk uit lever, die van verschillende soorten dieren afkomstig kan zijn.

Bereiding

Bij de bereiding van paté wordt de lever gemengd met vet of spek en andere ingrediënten, die afhankelijk zijn van de receptuur. Dit mengsel wordt bij een lage temperatuur in de oven gebakken waarbij het vet op de paté gaat drijven. Aan voorverpakte patésoorten worden vaak het conserveermiddel nitriet toegevoegd om de groei van gevaarlijke bacteriën als Clostridium Botulinum te remmen en het product langer houdbaar te maken. Paté wordt vaak vacuüm of gasverpakt.

Variaties

Naast paté op basis van vlees wordt er ook wel paté op basis van vis of groenten gemaakt. Vaak wordt er als bindmiddel ei of bloem toegevoegd, terwijl in paté op basis van vlees de binding komt van de lever die erin verwerkt is. Verder wordt het spek in de vis- of groentevarianten vaak vervangen door room of roomkaas. Paté op basis van vis of groenten bevat dan ook in de meeste gevallen geen lever.

Zwanger en paté

Tijdens de zwangerschap moet je uitkijken met voorverpakte paté. Paté kan om twee redenen gevaarlijk zijn voor het ongeboren kind, namelijk vanwege de kans op een te hoge Listeriabesmetting en het hoge vitamine A-gehalte in leverpaté. De risico's zijn voornamelijk afhankelijk van de bereiding, de ingrediënten en de manier waarop de paté bewaard is. Over het algemeen geldt dat vers gemaakte paté met geen of een laag levergehalte de meest verstandige keuze is.

Listeria

Voorverpakte paté is vanwege de bereiding en de in verhouding met andere vleessoorten langere houdbaarheid een gevoelig product voor de groei van Listeria. Dit blijkt ook uit microbiologisch onderzoek naar paté. In sommige gevallen bevat paté te veel Listeriabacteriën, waardoor het gevaarlijk kan zijn voor zwangere vrouwen. Zwangere vrouwen zijn gevoeliger voor infecties waardoor zij sneller listeriose kunnen krijgen. Listeriose tijdens de zwangerschap kan leiden tot een miskraam of doodgeboorte. Dit geldt voor paté gemaakt van vlees, maar ook voor paté gemaakt van vis of groenten. Het gevaar geldt niet voor paté die voor gebruik verwarmd is tot minimaal 75 graden. De Listeriabacterie kan namelijk niet tegen verhitten.

Vitamine A

Een tweede reden waarom het eten van paté gevaarlijk kan zijn voor zwangere vrouwen is het hoge vitamine A-gehalte. Lever bevat van nature een erg hoog gehalte aan vitamine A. Een te hoge inname van vitamine A kan tijdens de zwangerschap voor problemen zorgen. Het hoofdbestanddeel van paté is lever. Paté bevat afhankelijk van het recept zo'n 70 procent lever. Hierdoor is het vitamine A-gehalte in honderd gram paté gemiddeld zo'n 7400 microgram. Dit is meer dan in andere vleesproducten die lever bevatten, zoals leverworst of leverkaas. Naast leverpaté kunnen ook sommige vissoorten een hoog vitamine A-gehalte bevatten, maar dit zijn geen schadelijke hoeveelheden. Groenten bevatten echter geen vitamine A maar betacaroteen, dat in het lichaam omgezet wordt in vitamine A. Betacaroteen heeft niet hetzelfde schadelijke effect als vitamine A uit vleesproducten, waardoor groentepaté niet voor een overdosis vitamine A tijdens de zwangerschap kan zorgen.

Symptomen

Te veel vitamine A tijdens de zwangerschap verhoogt de kans op aangeboren afwijkingen. Enkele voorbeelden zijn een gespleten gehemelte of hartafwijkingen. Ook de zwangere vrouw zelf kan door een overdosis vitamine A klachten krijgen zoals vermoeidheid, misselijkheid, huidaandoeningen of haaruitval.

Aanbevolen hoeveelheid

De maximale aanbevolen hoeveelheid vitamine A voor zwangere vrouwen is 3000 microgram per dag. Dit betekent dat een portie paté van ongeveer 20 gram geen kwaad kan. Maar voor zwangere vrouwen is het niet verstandig om grotere hoeveelheden te eten of om meerdere porties van lever bevattende producten op één dag te eten. Daarbij is het wel van belang om de inname van vitamine A niet te veel te beperken. Vitamine A is namelijk van groot belang voor een goede groei van de foetus. De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vitamine A is daarom tijdens de zwangerschap ook verhoogd van 800 naar 1000 microgram per dag.

Lees verder

• Zwanger en leverworst
• Zwanger en vitamine D
• Zwanger en vis eten
• Zwanger en boter
• Zwanger en kaas