Zwanger en rookworst

Een rookworst is een oer-Hollands product dat in de winter vaak bij een stamppot gegeten wordt. Maar ook op een broodje of door de erwtensoep wordt de rookworst gegeten. Als je in de winter zwanger bent, zul je zeker wel eens een rookworst eten. Maar is een rookworst wel gezond als je zwanger bent? En zijn rookworsten wel altijd veilig voor zwangere vrouwen?

Rookworst

De traditionele Nederlandse rookworst is in verschillende soorten te verkrijgen. Er bestaan verschillende soorten, zoals runderrookworst, magere rookworst, grove rookworst en pittige rookworst. Maar er bestaan ook verschillende bereidingen, zoals de gekookte rookworst en de ambachtelijke rookworst. De traditionele ambachtelijke rookworst wordt afgevuld in darmen en gerookt op hout. De worsten zijn nog rauw en moeten eerst gekookt worden voordat ze gegeten kunnen worden. De meeste, niet-ambachtelijke, rookworsten zijn tegenwoordig echter al gekookt, worden niet afgevuld in een kunstdarm en worden ook niet gerookt. In plaats daarvan krijgen ze een laagje rundercollageen en worden ze op smaak gebracht met rookaroma. De rookworsten worden vervolgens vacuüm verpakt en gepasteuriseerd. Deze rookworsten hoeven voor bereiding alleen nog maar verwarmd te worden.

Gezondheid

Hoewel in rookworst verschillende vitaminen en mineralen zitten, zijn er toch meer negatieve dan positieve effecten van rookworst op de gezondheid. Dat rookworst ongezond is, is ook aan de populariteit van de consumptie van rookworst te zien. Zo aten we in Nederland in 2001 nog gemiddeld zeven rookworsten per jaar en is dit aantal in 2006 al gedaald naar zes rookworsten per jaar. Na de aankondiging van de WHO dat bewerkt vlees het risico op kanker vergroot, is er ook een trend zichtbaar dat mensen minder vlees gaan eten.

Verzadigd vet

In rookworst zit veel verzadigd vet. Verzadigd vet verhoogt het cholesterolgehalte in het bloed en kan daardoor hart- en vaatziekten veroorzaken. Ook kunnen verzadigde vetten de kans op diabetes type 2 vergroten. Zwangere vrouwen met een verhoogde kans op zwangerschapsdiabetes kunnen daarom beter niet te veel rookworst eten, maar kiezen voor een magerder stuk vlees zoals kipfilet of biefstuk.

Zout

Rookworst bevat erg veel zout. Een portie rookworst van honderd gram bevat al bijna de helft van de maximale dagelijks aanbevolen hoeveelheid zout. Te veel zout kan de bloeddruk verhogen. Tijdens de zwangerschap krijgen sommigen sneller te maken met een verhoogde bloeddruk. Voor hen is het goed om niet te veel rookworst te eten om de zoutconsumptie te beperken. Daarbij kan te veel zout tijdens de zwangerschap zorgen voor dikkere enkels en voeten.

Rood vlees en bewerkt vlees

Rookworst bestaat uit rood vlees. Rood vlees is mogelijk kankerverwekkend. Als men dagelijks honderd gram rood vlees eet, kan het risico op darmkanker met zo'n zeventien procent toenemen. Ook is er mogelijk een verhoogd risico op longkanker. Daarnaast is rookworst door het roken en toevoegingen van zout en nitriet, een bewerkte vleessoort. Bewerkte vleessoorten worden afgeraden omdat ze het risico op kanker, diabetes en een beroerte vergroten. De reden hiervan is dat door de bewerkingen nitrosaminen in het vlees ontstaan die schadelijk zijn voor de gezondheid.

Roken

Ambachtelijke rookworsten worden gerookt. Bij het roken van vlees ontstaan er polycyclische aromatische koolwaterstoffen, ook wel afgekort met PAK's, die kankerverwekkend zijn. Maar niet alleen gerookte rookworsten bevatten deze kankerverwekkende stoffen, ook het rookaroma waar tegenwoordig veel rookworsten mee op smaak gebracht worden bevatten deze PAK's.

Nitriet

Aan rookworst wordt nitriet toegevoegd om bacteriegroei tegen te gaan. Tevens zorgt de toevoeging van nitriet voor een mooie kleur van de rookworst. Nitriet bindt aan het ijzer in het bloed waar normaal zuurstof aan gebonden wordt. Hierdoor kan er door het eten van te veel nitriet minder zuurstof door het bloed getransporteerd worden. Tijdens een zwangerschap kan er dan een zuurstoftekort ontstaan bij de baby. In zeldzame gevallen kan een baby hieraan overlijden.

Listeria en Toxoplasma

Een ambachtelijke rookworst is vaak alleen gerookt, waardoor het vlees nog rauw is. Rauw vlees is tijdens een zwangerschap gevaarlijk vanwege de kans op besmetting met Listeria of Toxoplasma. Als een zwangere vrouw door een van beide besmet wordt, kan dit leiden tot complicaties zoals aangeboren afwijkingen of een miskraam. Vanwege de bewerkingen die rookworst ondergaan heeft, is een kans op besmetting zeer gering. Toch blijft het verstandig om deze worsten van tevoren eerst goed te garen. Rookworsten die vacuüm verpakt zijn, zijn voorgegaard en kunnen daarom ook koud veilig gegeten worden.

Rookworst tijdens de zwangerschap

Af en toe een rookworst eten tijdens de zwangerschap kan geen kwaad. Omdat een rookworst niet erg gezond is door het hoge zout- en vetgehalte en door de bewerkingen die een rookworst heeft ondergaan, is het verstandig om het niet te vaak te eten. Vooral zwangere vrouwen die kampen met een hoge bloeddruk of zwangerschapsdiabetes moeten hiervoor oppassen. Voor de veiligheid is het ook aan te bevelen om ambachtelijke rookworsten altijd van tevoren goed te garen en reeds geopende rookworsten niet langer dan drie dagen in de koeling te bewaren.

Lees verder

• Zwanger en ossenworst
• Zwanger en chorizo
• Zwanger en leverworst
• Zwanger en ontbijtspek
• Zwanger en salami