Voedingsadvies bij "Raynaud" (koude vingers en tenen)

Het fenomeen van Raynaud is een sterke reactie van de uiteinden van de vingers en tenen op kou waarbij deze wit van kleur worden en “dood” of tintelend aanvoelen. Hoewel dit meestal geen ernstige aandoening is, kan het wel erg vervelend zijn. Er is geen dieet die helpt om deze aandoening te verminderen, maar voeding kan wel bijdragen dat iemand er minder hinder van heeft. Zo is het bijvoorbeeld verstandig om regelmatig te eten zodat het lichaam voldoende brandstof heeft waardoor de aandoening minder snel optreedt.

Wat is de aandoening van Raynaud?

Ongeveer 15 procent van de vrouwen en 1 procent van de mannen heeft hier last van. Bij deze aandoening is er een sterke reactie van de vingers en tenen op kou, waardoor er een dood gevoel ontstaat met een kleurverandering. Als de vingers en tenen weer op temperatuur komen ontstaan er tintelingen en soms pijn. De kleur is eerst wit, daarna wordt het blauwachtig waarna het rood kleurt. Meestal is het niet ernstig genoeg om er mee naar de dokter te gaan. Dit verschijnsel wordt het “fenomeen van Raynaud” genoemd en is genoemd naar de Franse arts Maurice Raynaud die deze aandoening in 1862 voor het eerst beschreef.

Bloedtoevoer vingers en tenen

Het fenomeen van Raynaud heeft te maken met de bloedtoevoer naar de vingers en tenen. Door meer of minder open te staan regelt het bloedvat de bloedtoevoer als warmteregelaar. Als je handen warm zijn wordt er veel warmte afgestaan aan de omgeving. Als je het koud hebt, zal het lichaam de warmte vasthouden door de bloedvaten af te sluiten. Bij Raynaud wordt de bloedtoevoer te snel gestopt waardoor de “dode” vingers ontstaan. Meestal is er geen reden aan te geven dat dit gebeurt. Het wordt ook wel “primaire Raynaud” genoemd. Het is niet ernstig maar wel hinderlijk. Bij “secundaire Raynaud” is er sprake van een beschadiging van de bloedvaatjes in de vingers of tenen. Dit kan naast hinderlijk ook schadelijk zijn.

Leefstijladvies

Om een aanval van “dode” vingers en tenen te vermijden kun je een aantal leefstijladviezen opvolgen zoals:

• Temperatuurwisselingen vermijden
• Handschoenen en warme sokken dragen
• Gehele lichaam goed warm houden
• In beweging blijven
• Niet roken
• Stress vermijden
• Goed leren omgaan met heftige emoties
• Vermijd trillende apparaten vasthouden in handen
• Niet te lang achter elkaar op het toetsenbord werken
• Behandel droge handen en voeten met crème

Voedingsadvies

Er is geen speciaal dieet voor de aandoening van Raynaud of voedingsmiddelen die niet gegeten mogen worden. Over het algemeen voelen Raynaudpatiënten zich het beste als er gezond wordt gegeten. Daarbij wordt wel het advies gegeven om alcohol met mate te drinken. Voor een man betekent dit maximaal twee glazen alcohol per dag en voor een vrouw één glas per dag. Om het lichaam optimaal warm te houden wordt het aanbevolen om regelmatig te eten zodat het lichaam voortdurend voldoende brandstof heeft, zodat het kou kan weerstaan. Het drinken van koude drankjes kunnen Raynaudverschijnselen uitlokken. Het is beter om deze te vermijden. Om te zorgen dat je het weer warm krijgt bij kou is het raadzaam om een warm drankje te nemen, bijvoorbeeld een grote mok kruidenthee.

Ondergewicht vermijden

Een gezond gewicht is belangrijk om de verschijnselen van Raynaud zoveel mogelijk te vermijden. Indien iemand te mager is, ontstaat er een tekort aan onderhuids vetweefsel waardoor de Raynaudverschijnselen juist optreden. Het wordt aanbevolen om de BMI (Body Mass Index) niet lager dan 18,5 te laten zijn. Een normaal BMI zit tussen de 20 en 25 in. Dit is een maat of het gewicht gezond is ten opzichte van de lichaamslengte. Dit kun je zelf uitrekenen door het gewicht in kilogram te delen door de lengte in het kwadraat (kg/m²)..

Richtlijnen gezonde voeding

Om de klachten zoveel mogelijk te beperken wordt een gezond voedingspatroon aanbevolen. Dit bestaat in grote lijnen uit:

Eet gevarieerd

Eet dagelijks uit de volgende categorieën:

1. groente en fruit
2. brood, (ontbijt)granen, aardappelen, rijst, pasta en peulvruchten
3. zuivel, vlees, vis, ei en vleesvervangers
4. vetten en olie

Eet niet teveel

Houd rekening met de hoeveelheden voeding. Hoe ouder iemand is, hoe minder calorieën de persoon nodig heeft. Ook speelt lichaamsbouw, beweging en geslacht een rol Gemiddeld mag een man 2500 calorieën per dag en een vrouw gemiddeld 2000 calorieën per dag.

Neem een tussendoortje

Om het lichaam een optimale verbranding te geven waardoor je lichaam warmer blijft is het aan te bevelen om tussen de hoofdmaaltijden door een tussendoortje te nemen zoals bijvoorbeeld een stuk fruit of een schaaltje yoghurt. Iemand die veel honger heeft, zal eerder last krijgen van witte vingers en tenen.

Lees verder

• Voedingsadvies voor gezonde haren en nagels
• Pijnlijke vingers door artrose
• Goede start van de dag met een opwekkend ontbijt
• Knipmesvinger: als buigen van de vinger moeizaam gaat
• Nagelproblemen: herken een onderliggende ziekte