Opgezette buik, waardoor kan het worden veroorzaakt?

Door toedoen van overmatige of eenzijdige voeding, aandoeningen of infecties kan de buik overmatig opzetten. De buik bevat voornamelijk de darmen en dus is het logisch dat daar dan iets mee aan de hand moet zijn. Toch zijn er meerdere directe of indirect aan de darmen gerelateerde aandoeningen, welke het opzetten veroorzaken en overlast geven. Waarom is uw buik opgezet en wat kan eraan worden gedaan?

Opgezette buik

• Aankondiging van de menstruatie
• Vet en vocht vasthouden
• Bedorven of pittig eten
• Bacteriële darminfectie en opgezette buik
• Invloed van wormen
• Syndroom van Cushing
• Opgezette milt

Aankondiging van de menstruatie

Bij de vrouw zal het standaard voorkomen dat de onderbuik iets opzwelt. De menstruatie wordt vaak aangekondigd met het opzetten, voordat de werkelijke bloeding op gang komt. Ook tijdens de periode zal de buik iets dikker zijn. Dit heeft te maken met het aanspannen van de baarmoederwandspier, zodat het baarmoederslijmvlies gaat loslaten. Heeft de vrouw eveneens bloedarmoede, dan kan het gepaard gaan met heftige krampen en pijnlijke steken. De overlast kan dermate groot zijn, dat men een dagdeel compleet is uitgeschakeld. Daarnaast kan ook de pil van invloed zijn op de omvang van buik, billen en heupen. Blijft de menstruatie uit en groeit de buik geleidelijk aan dan kan het een niet herkende zwangerschap zijn. Doe in dat geval een zwangerschapstest om zekerheid te hebben. De levensstijl moet voor een gezonde groei van de ongeboren vrucht worden aangepast.

Vet en vocht vasthouden

Eetgedrag en levensstijl zijn een belangrijke veroorzaker van een dikke buik. Zeker bij mannen zullen overmatig veel ingenomen vet, suiker en snelverbrandende koolhydraten in de buik worden opgeslagen. Het hebben van de zogeheten bierbuik hoeft niet perse gerelateerd te zijn aan de inname van bier. De totale voeding mogelijk in combinatie met weinig beweging leidt tot het opzwellen van de buik. Dit kan ook bij vrouwen van toepassing zijn, echter vaak is het een combinatie van een dikke buik, met forse dijen en heupen. Ook aandoeningen kunnen ervoor zorgen dat er meer vocht wordt vastgehouden. Denk aan schildklierproblemen, waardoor de stofwisseling is ontregeld of trombose.

Bedorven of pittig eten

Mensen houden van hartigheid en soms pittig eten. Het kan voorkomen dat het ingenomen voedsel te pittig is geweest. Teveel sambal of een groot stuk peper innemen, daar zullen de darmen op reageren. Het eten zal niet op de normale manier worden verteerd. De eerste reactie van het lichaam is om de pittigheid per ommegaande snel af te voeren. De persoon zal veel dorst hebben en dat wordt gebruikt om de maag met darmen als het ware leeg en schoon te spoelen. Tijdelijk leidt dit tot veel vocht in de darmen, waarbij de dikke darm geen vocht gaat recyclen. Oftewel het komt er als zeer waterige diarree uit. Let wel dat het gepaard kan gaan met stevig overgeven, omdat het een tweede gemakkelijke afvoerweg is. Verder kunnen de darmen veel pijn geven of ongemakkelijk aanvoelen. Ook in het geval van bedorven eten zal het lichaam bij voorkeur de kortste afvoerweg kiezen.

Bacteriële darminfectie en opgezette buik

In de darmen zijn bacteriën verantwoordelijk voor een goede vertering. Het kan echter voorkomen dat ongewenste bacteriën van buitenaf het lichaam binnendringen, waardoor een darminfectie wordt veroorzaakt. Denk aan de dientamoeba fragilis infectie, waarbij een eencellige in de darmen gaat woekeren. Enerzijds onttrekt de parasiet energie aan de voeding, waardoor de persoon moe is en mogelijk afvalt. Anderzijds is er sprake van veel waterige diarree, waarbij veel vocht een opgezette buik veroorzaakt.

Invloed van wormen

Een andere parasiet is de worm. Vooral bij kinderen kan het voorkomen, omdat zij per ongeluk zand of stof in de mond steken. Indien daarin eitjes zitten, dan kan het in de darmen uitgroeien tot veel wormen. Het is dus als ouder van belang om oplettend te zijn wat het kind tijdens de orale fase in de mond steekt. Het kan leiden tot verschillende wormvarianten. Denk aan aarsmaden, welke een centimeter lang zijn. Daarnaast kan het gaan om spoelwormen of lintwormen. Deze komen relatief minder vaak voor. Het hebben van wormen zorgt ervoor dat de persoon/ kind veel minder energie heeft, waarnaast de buik dikker kan worden. Ook in de ontlasting zullen witte mogelijk bewegende stukken zitten.

Syndroom van Cushing

Door toedoen van hypercortisolemie zal het lichaam meer insuline aanmaken, waarbij voornamelijk in de buik meer energie wordt opgeslagen. Meest typerende is dat het lichaam er verder slank en normaal uitziet, terwijl de buik overmatig dik is. Het kan daarbij aanleiding zijn voor diabetes, waarnaast de persoon ook vaak moet plassen. Het kan worden veroorzaakt door een ontregelde bijnierschors, DES (vermoedelijk) of Softenon medicatie of bijniervergroeiingen.

Opgezette milt

Aan een dikke buik gerelateerd is een opgezette milt. De milt is een bloedzuiveraar, waarmee ongewenste stoffen, oude bloedlichaampjes en verkeerde bloedcellen worden gezuiverd. Indien de milt overactief is kan het gaan opzetten en een pijnlijke buik geven. Het concentreert zich in dat geval aan de linkerzijde net achter de maag onder de ribben. Het is een teken dat er iets ernstigs aan de hand is. Een vergrote milt dient altijd met spoed te worden verwijderd, omdat het een levensbedreigende aandoening is. Indien de milt scheurt, kan er inwendig een ernstige bloeding ontstaan. Daarnaast dient de bloedsamenstelling te worden gecontroleerd om ernstige ziekten uit te sluiten. Denk aan beenmergkanker, leukemie, Non-Hodgkin of andere kankersoorten.

Heeft u aanhoudend last van een opgezette buik dan kunnen er verschillende aandoeningen van toepassing zijn. Meerdere van voorgenoemde aanleidingen dienen te worden behandeld om erger te vermijden. Neem contact op met uw huisarts zodat u de juiste doorverwijzing krijgt.

Lees verder

• Syndroom van Cushing: slank zijn maar wel dikke buik, dijen!
• Blindedarmontsteking: heftige navel- en buikpijn
• Winderigheid, buikpijn, diarree: lactose-intolerantie darmen
• Striae: rode huidstriemen, buik, dijen, benen en borsten
• Buikwandbreuk, navelpijn, uitstulping, zwelling, darmhernia