Okselgezwellen: Oorzaken, symptomen en behandeling

Een okselgezwel is een zwelling of bult die zich onder de arm bevindt. Deze zwelling kan diverse oorzaken hebben, variërend van onschadelijke tot ernstigere aandoeningen. De grootte van een okselgezwel kan variëren van een erwt tot de grootte van een golfbal. De gezwellen kunnen pijnlijk of pijnloos zijn, beweegbaar of vast, en mals of hard. Ze kunnen vergezeld gaan van andere symptomen. Hoewel veel gevallen goed kunnen worden beheerd met zelfzorgmaatregelen, is het soms nodig om medisch advies in te winnen. De arts zal verschillende diagnostische onderzoeken uitvoeren om de oorzaak vast te stellen en een passende behandeling voor te stellen.

• Epidemiologie van gezwelletjes aan de oksel
• Oorzaken van okselgezwellen
• Adipose weefsel (vetweefsel)
• Allergische reacties
• Auto-immuunaandoeningen
• Bacteriële infecties
• Borstchirurgie
• Cysten of abcessen
• Fibrocystische borsten
• Hidradenitis suppurativa
• Hormonale schommelingen
• Infecties
• Ingegroeide haartjes
• Kanker
• Kattenkrabziekte
• Lipomen
• Lymfangiomen
• Medische behandelingen
• Niet-infectieuze aandoeningen
• Opbouw van keratine
• Overactieve schildklier
• Overproductie van talg
• Trauma
• Tumoren
• Wondjes
• Zwangerschap
• Risicofactoren van gezwellen onder de oksel
• Risicogroepen
• Geassocieerde symptomen
• Alarmsymptomen van okselgezwelletjes
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling
• Prognose van okselgezwellen
• Complicaties van gezwellen onder het okselgebied
• Preventie van gezwelletjes onder de oksels

Epidemiologie van gezwelletjes aan de oksel

De epidemiologie van gezwelletjes aan de oksel is afhankelijk van verschillende factoren, zoals de onderliggende oorzaken en de demografische kenmerken van de bevolking. De volgende punten bieden een gedetailleerd overzicht van de epidemiologie met betrekking tot okselgezwellen:

Algemene prevalentie
Gezwelletjes in de oksel komen relatief vaak voor en kunnen op elke leeftijd verschijnen. De prevalentie varieert echter op basis van de oorzaak van de zwelling.

Leeftijd en geslacht
Bij vrouwen komt de incidentie van gezwelletjes in de oksel vaker voor in verband met borstgerelateerde aandoeningen, vooral tijdens de menstruatiecyclus of zwangerschap.
Bij mannen zijn de meeste gezwelletjes gerelateerd aan infecties of trauma.

Etniciteit en geografische factoren
Onderzoek toont aan dat de incidentie van bepaalde gezwelletjes, zoals lymfomen en huidkanker, kan variëren op basis van etniciteit en geografische locatie. Zo komen sommige aandoeningen vaker voor in specifieke bevolkingsgroepen.

Oorzaken van okselgezwellen

Adipose weefsel (vetweefsel)

Adipose weefsel kan zich ophopen in de okselstreek, wat kan resulteren in het verschijnen van knobbels of bulten. Deze ophopingen zijn meestal goedaardig en kunnen ontstaan door overgewicht of een sedentaire levensstijl. Soms zijn ze ook het gevolg van hormonale veranderingen die de vetverdeling in het lichaam beïnvloeden.

Allergische reacties

Allergische reacties op stoffen zoals jodium, latex, of bepaalde ingrediënten in huidverzorgingsproducten kunnen leiden tot zwelling of bultjes onder de oksels. Deze reacties kunnen gepaard gaan met jeuk, roodheid en ongemak. De behandeling omvat meestal het vermijden van de uitlokkende stof en het gebruik van antihistaminica.

Auto-immuunaandoeningen

Auto-immuunaandoeningen kunnen leiden tot knobbels onder de oksels. Voorbeelden zijn:

• Systemische lupus erythematosus (aandoening die schade aan gewrichten en organen kan veroorzaken)
• Reumatoïde artritis (chronische auto-immuunaandoening die ontsteking van gewrichten en andere organen met zich meebrengt)
• Juveniele reumatoïde artritis

Bacteriële infecties

Bacteriële infecties, zoals folliculitis, kunnen optreden wanneer bacteriën de haarzakjes infecteren, wat resulteert in pijnlijke bulten onder de oksels. Infecties kunnen ook ontstaan door scheren of het dragen van strakke kleding. Behandeling omvat meestal antibiotica en goede hygiëne.

Borstchirurgie

Chirurgische ingrepen rond het borstgebied kunnen ook leiden tot knobbels onder de oksel. Voorbeelden zijn:

• Mastectomie (chirurgische verwijdering van de borst)
• Borstvergroting
• Knobbels onder de oksel na een borstoperatie kunnen soms wijzen op terugkerende borstkanker.

Cysten of abcessen

Cysten en abcessen onder de huid kunnen grote, pijnlijke knobbels onder de oksel veroorzaken, vaak door slecht scheren of het gebruik van antitranspiratiemiddelen. Deze bulten verdwijnen vaak met een ander merk producten. Bij aanhoudende problemen kan de arts besluiten tot chirurgie, liposuctie, of een injectie met corticosteroïden.

Fibrocystische borsten

Vrouwen die vlak voor de menstruatie knobbels in de borsten ervaren of last hebben van borstpijn door fibrocystische borstveranderingen, kunnen ook een gezwelachtig gevoel in de oksels ervaren als de aandoening zich uitbreidt naar het okselweefsel.

Hidradenitis suppurativa

Hidradenitis suppurativa is een chronische huidontsteking van de haarzakjes die pijnlijke knobbels onder de oksels of in de lies kan veroorzaken, vaak in verband met hormonale veranderingen.

Hormonale schommelingen

Hormonale schommelingen, vooral tijdens de menstruatiecyclus, zwangerschap of menopauze, kunnen leiden tot veranderingen in de huid en het onderliggende weefsel, wat resulteert in zwelling of knobbels onder de oksels. Deze veranderingen zijn vaak tijdelijk en verdwijnen naarmate de hormonale niveaus zich stabiliseren.

Infecties

Lymfeklieren functioneren als filters voor ziektekiemen en kunnen opzwellen als reactie op infecties. Vergrote lymfeklieren in de oksel kunnen wijzen op:

• Een ontsteking van de arm of borst, zoals bij mastitis
• Ontstoken haarzakjes, zoals bij folliculitis
• Virale infecties zoals gordelroos, waterpokken, klierkoorts, en hiv/aids

Bij een virale infectie verdwijnen de gezwellen meestal met de infectie, hoewel vrij verkrijgbare geneesmiddelen kunnen helpen. Bij bacteriële infecties kan antibiotica nodig zijn.

Ingegroeide haartjes

Scheren kan leiden tot ingegroeide haartjes, wat soms knobbeltjes onder de oksels kan veroorzaken, vooral bij jongeren die net beginnen met scheren.

Kanker

Okselknobbels kunnen ook wijzen op kanker, zoals borstkanker of lymfoom. Kwaadaardige tumoren kunnen zich uitbreiden naar de lymfeklieren in de oksel, waardoor deze opzwellen. Een medisch onderzoek is noodzakelijk om de oorzaak van de zwelling vast te stellen en een passende behandeling te bepalen, die kan variëren van chirurgie tot chemotherapie of radiotherapie.

Kattenkrabziekte

Kattenkrabziekte is een bacteriële infectie die ontstaat na een krab of beet van een kat. Het resulteert vaak in een klein wondje dat lijkt op een insectenbeet, maar kan na enkele weken leiden tot zwellingen in de lymfeklieren, vaak in de nek of onder de oksels. Andere symptomen kunnen vermoeidheid, verlies van eetlust, hoofdpijn, huiduitslag, keelpijn, koorts en algemeen onwel zijn. Meestal herstelt de patiënt spontaan, maar soms zijn antibiotica nodig.

Lipomen

Lipomen zijn goedaardige gezwellen die bestaan uit vetweefsel en kunnen zich onder de huid ontwikkelen, inclusief de oksel. Ze zijn meestal zacht, beweegbaar en pijnloos. Lipomen vereisen vaak geen behandeling, tenzij ze ongemak veroorzaken of cosmetisch storend zijn. In dat geval kan een chirurgische verwijdering worden overwogen.

Lymfangiomen

Bij sommige mensen, vooral bij of kort na de geboorte, kunnen lymfangiomen ontstaan. Dit zijn goedaardige gezwellen die zich vaak in het hoofd, de nek of de mond bevinden, maar ook in de oksels kunnen voorkomen.

Medische behandelingen

Sommige medische behandelingen kunnen okselgezwellen veroorzaken, zoals:

Bijwerkingen van vaccinaties, waaronder:

• Pokken
• Tyfus
• Mazelen
• Bof
• Rubella

Allergische reacties op penicilline of jodium
Het gebruik van bepaalde medicijnen

Bij een allergische reactie kan de arts antihistaminica voorschrijven of de uitlokkende factor vermijden.

Niet-infectieuze aandoeningen

Okselknobbels kunnen ook ontstaan door niet-infectieuze aandoeningen zoals:

• Chronisch vermoeidheidssyndroom
• Allergische reacties
• Verspreiding van borstweefsel naar de oksel
• Trauma aan de schouder of onderarm
• Lymfatische obstructie

Opbouw van keratine

Opbouw van keratine kan leiden tot epidermoïdgezwellen. Deze goedaardige knobbeltjes komen vaak voor op het gezicht, de nek en de romp, maar kunnen ook op de oksels voorkomen. Ze zijn meestal pijnloos en vereisen geen behandeling, tenzij ze cosmetische problemen veroorzaken of geïnfecteerd raken.

Overactieve schildklier

Bij een overactieve schildklier, ook bekend als hyperthyreoïdie, kunnen okselknobbels ontstaan door zwelling van de klieren in de oksel.

Overproductie van talg

Stress of hormonale veranderingen tijdens menstruatie of zwangerschap kunnen leiden tot een overproductie van talg, wat kan resulteren in puistjes en knobbeltjes onder de oksels.

Trauma

Trauma aan de schouder, arm of oksel kan leiden tot zwelling of knobbels. Dit kan het gevolg zijn van een val, een ongeval of overbelasting van de spieren. De behandeling omvat meestal rust, ijsapplicatie, en indien nodig, fysiotherapie om de functie van het getroffen gebied te herstellen.

Tumoren

Goedaardig
Goedaardige tumoren zoals een lipoom (vetgezwel) of een fibroadenoom (gezwel van bindweefsel en epitheel) kunnen ook als knobbels onder de oksel verschijnen. Deze gezwellen vereisen meestal geen behandeling, tenzij ze pijn veroorzaken; in dat geval kan een warm kompres of pijnstillers helpen.

Kwaadaardig
Een okselgezwel kan ook wijzen op kwaadaardige aandoeningen zoals leukemie (bloedkanker), een lymfoom, een melanoom (huidkanker), borstkanker, of uitgezaaide kanker die de lymfeklieren heeft aangetast. Een niet-beweegbare en vaak pijnloze knobbel kan soms op kanker wijzen. Behandeling kan chirurgie in combinatie met chemotherapie en/of radiotherapie omvatten.

Wondjes

Wondjes door snijwonden of andere vormen van letsel kunnen een zwelling onder de oksel veroorzaken.

Zwangerschap

Zwangere vrouwen kunnen bulten onder de oksels ervaren door hormonale veranderingen en gezwollen lymfeklieren. Meestal verdwijnen deze gezwellen na de bevalling vanzelf.

Risicofactoren van gezwellen onder de oksel

Allergische reacties
Allergische reacties kunnen optreden als gevolg van contact met bepaalde stoffen, zoals schoonmaakmiddelen, parfum, of cosmetica. Deze reacties kunnen zwellingen en irritatie in de oksel veroorzaken, wat kan leiden tot het ontstaan van knobbels. Mensen met een voorgeschiedenis van allergieën hebben een verhoogd risico op deze aandoeningen.

Bacteriële infecties
Bacteriële infecties, zoals folliculitis of cellulitis, zijn veelvoorkomende oorzaken van gezwellen onder de oksel. Het risico op deze infecties kan toenemen door factoren zoals een slechte hygiëne, scheren van de oksels, of het hebben van een verzwakt immuunsysteem. Dergelijke infecties leiden vaak tot pijnlijke, gezwollen lymfeklieren in de oksel.

Hormonale schommelingen
Hormonale veranderingen, zoals die optreden tijdens de menstruatiecyclus, zwangerschap of de menopauze, kunnen leiden tot zwelling in de borsten en oksels. Vrouwen ervaren vaak gevoelige knobbels als gevolg van deze hormonale fluctuaties, vooral in de dagen voor de menstruatie.

Medische aandoeningen
Bepaalde medische aandoeningen, zoals auto-immuunziekten en kanker, kunnen ook het risico op gezwellen in de oksel verhogen. Bijvoorbeeld, patiënten met aandoeningen zoals lupus of reumatoïde artritis kunnen meer kans hebben op lymfeklierzwelling en andere gerelateerde symptomen.

Trauma
Letsel aan de schouder of oksel kan leiden tot zwelling en de vorming van gezwellen. Dit kan veroorzaakt worden door valpartijen, sportblessures, of andere vormen van trauma. Na een verwonding kan het lichaam reageren met zwelling en ontsteking in het aangedane gebied, wat kan resulteren in knobbels onder de oksel.

Vetweefsel (adipose weefsel)
Overmatige ophoping van vetweefsel kan leiden tot de ontwikkeling van lipomen, goedaardige tumoren die zich onder de huid vormen. Deze vetgezwellen zijn meestal pijnloos, maar kunnen zichtbaar en voelbaar zijn in de okselregio. Mensen met overgewicht of obesitas hebben een verhoogd risico op het ontwikkelen van dergelijke gezwellen.

Ziektegeschiedenis
Een persoonlijke of familiale voorgeschiedenis van huid- of lymfeklieraandoeningen kan het risico op gezwellen in de oksel verhogen. Mensen met een familiegeschiedenis van borstkanker of andere kankers dienen extra alert te zijn op eventuele veranderingen in hun oksels en moeten regelmatig medisch onderzoek ondergaan.

Door deze risicofactoren in overweging te nemen, kunnen individuen beter voorbereid zijn en passende preventieve maatregelen nemen om de kans op het ontwikkelen van gezwellen onder de oksel te minimaliseren.

Risicogroepen

Okselgezwellen kunnen voorkomen bij verschillende risicogroepen, waarbij de oorzaak vaak afhankelijk is van onderliggende aandoeningen of risicofactoren. De risicogroepen omvatten patiënten met specifieke gezondheidsproblemen die de kans op okselzwelling verhogen. Dit kan variëren van infecties tot meer ernstige aandoeningen zoals kanker. De risicogroepen zijn divers en kunnen afhankelijk zijn van genetische, omgevings- of levensstijlfactoren.

Patiënten met infecties
Infecties, zoals bacteriële of virale infecties, kunnen leiden tot zwelling van de lymfeklieren in de oksels. Dit is vaak het gevolg van een lokale infectie, zoals een huidinfectie of een infectie in de armen of handen. Bij patiënten met verzwakte immuunsystemen, zoals bij HIV of AIDS, is het risico op infecties groter, wat de kans op okselzwellingen verhoogt. Ook mensen met chronische infecties zoals tuberculose of mononucleosis (de ziekte van Pfeiffer) kunnen vatbaarder zijn voor het ontwikkelen van okselgezwellen.

Patiënten met kanker of kankerverwekkende aandoeningen
Kanker, met name lymfeklierkanker (zoals lymfoom), borstkanker of andere tumoren die zich uitbreiden naar de oksels, kan ook leiden tot zwellingen in dit gebied. Wanneer kankercellen zich verspreiden naar de lymfeklieren, kunnen deze gezwollen raken als gevolg van de groei van de tumor. Patiënten die een geschiedenis hebben van kanker in het lichaam, vooral borstkanker, hebben een verhoogd risico op okselzwellingen als gevolg van metastase.

Patiënten met auto-immuunziekten
Patiënten die lijden aan auto-immuunziekten zoals lupus of reumatoïde artritis kunnen ook verhoogde kans hebben op het ontwikkelen van okselgezwellen. Dit komt doordat het immuunsysteem in dergelijke gevallen het eigen lichaam aanvalt, wat kan leiden tot ontsteking en zwelling van de lymfeklieren. Bij patiënten met een actieve ziekte kunnen okselgezwellen optreden als onderdeel van de algehele ontstekingsreactie van het lichaam.

Patiënten met een verzwakt immuunsysteem
Mensen met een verzwakt immuunsysteem, bijvoorbeeld als gevolg van immunosuppressieve therapieën, chemotherapie of HIV-infectie, lopen een hoger risico op infecties die de lymfeklieren aantasten en zwelling in de oksels veroorzaken. Het immuunsysteem is minder in staat om infecties af te weren, waardoor de kans op okselgezwellen vergroot wordt. Dit geldt ook voor patiënten die orgaantransplantaties hebben ondergaan, aangezien zij vaak medicijnen gebruiken om afstoting te voorkomen, die hun immuunsysteem onderdrukken.

Patiënten met hormonale aandoeningen
Hormonale veranderingen, zoals die optreden tijdens de zwangerschap, borstvoeding of in de menopauze, kunnen ook leiden tot gezwollen oksels. Hormonale schommelingen kunnen de lymfeklieren beïnvloeden en zorgen voor tijdelijke zwellingen. Patiënten die hormonale behandelingen ondergaan, zoals bij borstkanker of andere hormonale aandoeningen, kunnen eveneens risico lopen op okselzwellingen.

Patiënten met slechte hygiëne of verwondingen
Okselzwellingen kunnen ook optreden bij patiënten met een slechte hygiëne of bij mensen die vaak verwondingen oplopen in de okselregio. Kleine snijwondjes, ingegroeide haren of scheerirritaties kunnen leiden tot infecties van de huid of de lymfeklieren, wat op zijn beurt kan resulteren in gezwollen oksels. Personen die vaak scheren of andere vormen van huidverzorging uitvoeren, lopen een verhoogd risico op infecties die zich kunnen verspreiden naar de lymfeklieren.

Geassocieerde symptomen

Geassocieerde symptomen van gezwellen onder de oksel kunnen variëren afhankelijk van de onderliggende oorzaak van de zwelling. Hieronder worden enkele veelvoorkomende symptomen beschreven die kunnen optreden samen met gezwellen in de oksel.

Pijn en ongemak
Een van de meest voorkomende symptomen is pijn of ongemak in de oksel. Dit kan variëren van een milde gevoeligheid tot intense pijn, afhankelijk van de oorzaak van de zwelling. Pijn kan verergeren bij beweging of druk op het gebied.

Roodheid en zwelling
De huid rond de gezwellen kan rood en gezwollen zijn, wat kan wijzen op een ontsteking of infectie. Dit is vaak te zien bij bacteriële infecties of allergische reacties.

Koorts
Bij infecties kan koorts optreden als een reactie van het lichaam op de infectieuze agentia. Een verhoogde lichaamstemperatuur kan wijzen op een ernstiger probleem dat medische aandacht vereist.

Vermoeidheid
Algemene vermoeidheid of een gevoel van malaise kan ook gepaard gaan met gezwellen in de oksel, vooral als het te maken heeft met infecties of systemische aandoeningen zoals kanker of auto-immuunziekten.

Verlies van eetlust
Bij sommige aandoeningen, zoals infecties of kanker, kan er sprake zijn van verlies van eetlust. Dit kan bijdragen aan gewichtsverlies en een algemene afname van de gezondheid.

Bewegingsbeperkingen
Gezwellen in de oksel kunnen ook leiden tot beperkte beweging in de schouder of arm. Dit kan het gevolg zijn van pijn, zwelling, of een mechanische obstructie door de gezwellen.

Nachtelijk zweten
Sommige infecties of ziekten kunnen nachtelijk zweten veroorzaken. Dit is vaak een teken van een onderliggende infectie of ontsteking.

Huiduitslag of huidveranderingen
Bij allergische reacties of bepaalde infecties kan er ook een huiduitslag of veranderingen in de huidtextuur rond het gezwel optreden, wat kan wijzen op een allergische of infectieuze oorsprong.

Gevoelloosheid of tinteling
In sommige gevallen kan een gezwel druk uitoefenen op zenuwen in de omgeving, wat kan leiden tot symptomen zoals gevoelloosheid, tinteling of een branderig gevoel in de arm of schouder.

Lymfeklierzwelling
In de nabijheid van de oksel kunnen ook andere lymfeklieren gezwollen zijn, wat kan duiden op een infectie of systeemziekte.

Het is belangrijk om geassocieerde symptomen zorgvuldig te observeren, aangezien ze kunnen helpen bij het identificeren van de oorzaak van de gezwellen en het bepalen van de juiste behandeling. Raadpleeg altijd een zorgverlener als er onverklaarbare gezwellen of symptomen optreden.

Alarmsymptomen van okselgezwelletjes

Bij het ervaren van gezwellen onder de oksel is het cruciaal om alert te zijn op bepaalde alarmsymptomen die kunnen wijzen op een ernstiger onderliggend probleem. Hieronder worden enkele van deze symptomen beschreven.

Snelle toename van de zwelling
Een opvallende en snelle toename van de grootte van het gezwel kan een reden tot bezorgdheid zijn. Dit kan wijzen op een ernstige infectie, een tumor, of een andere acute aandoening die medische aandacht vereist.

Pijn die aanhoudt of verergert
Als de pijn in de oksel aanhoudt, verergert of intens wordt, kan dit wijzen op een ontsteking, een abces, of zelfs een tumor. Dit symptoom vraagt om onmiddellijke evaluatie door een zorgverlener.

Aanwezigheid van koorts
Koorts in combinatie met gezwellen in de oksel kan duiden op een infectie of een andere ernstige aandoening. Als de koorts aanhoudend of hoog is, is het belangrijk om snel medische hulp in te schakelen.

Ongewone veranderingen in de huid
Roodheid, zwelling, warmte of veranderingen in de huid rond het gezwel, zoals een huiduitslag of zweren, kunnen wijzen op een infectie of ontsteking. Deze veranderingen vereisen aandacht van een arts.

Vermoeidheid of algemeen onwelzijn
Aanhoudende vermoeidheid, zwakte, of een algemeen gevoel van onwelzijn in combinatie met een gezwel kan een teken zijn van een onderliggende systemische aandoening, zoals kanker of een auto-immuunziekte.

Gevoel van knobbels of bulten in andere delen van het lichaam
De aanwezigheid van andere gezwellen of knobbels, vooral in de nek, buik of liezen, kan wijzen op een lymfoom of andere vorm van kanker en moet dringend worden onderzocht.

Gewichtsverlies zonder duidelijke oorzaak
Onverklaard gewichtsverlies kan een ernstige indicator zijn van een onderliggende aandoening, zoals kanker, en moet niet worden genegeerd in combinatie met gezwellen.

Aanhoudende nachtelijke zweten
Als nachtelijk zweten optreedt samen met een gezwel in de oksel, kan dit wijzen op een infectie, een auto-immuunziekte, of een andere ernstige aandoening die een zorgverlener moet onderzoeken.

Gevoelloosheid of tinteling in de arm
Symptomen van gevoelloosheid of tinteling in de arm of hand kunnen duiden op druk op zenuwen of bloedvaten, wat kan wijzen op een ernstiger probleem dat medische evaluatie vereist.

Bloedingen of afscheiding
De aanwezigheid van bloedingen of afscheiding uit het gezwel of de omliggende huid kan wijzen op een infectie of een kwaadaardige aandoening en moet onmiddellijk door een arts worden beoordeeld.

Het is belangrijk om deze alarmsymptomen serieus te nemen en tijdig medische hulp te zoeken. Vroegtijdige detectie en behandeling kunnen essentieel zijn voor het beheren van mogelijke gezondheidsproblemen.

Diagnose en onderzoeken

Medische geschiedenis en symptomen
Om een okselgezwel te diagnosticeren, begint de arts met het verzamelen van informatie over de medische geschiedenis en de symptomen van de patiënt. Dit omvat vragen over recente verwondingen, eerdere infecties, en eventuele veranderingen in de algehele gezondheid. Het is belangrijk dat de patiënt alle relevante informatie deelt, aangezien dit kan helpen bij het vormen van een compleet beeld van de situatie.

Lichamelijk onderzoek
Vervolgens voert de arts een lichamelijk onderzoek uit. Hierbij wordt de grootte, consistentie, en gevoeligheid van de knobbel beoordeeld. De arts zal ook letten op andere symptomen, zoals koorts of huiduitslag, die kunnen wijzen op een onderliggende aandoening. Dit lichamelijk onderzoek is cruciaal voor het identificeren van mogelijke oorzaken van het okselgezwel.

Beeldvorming
Afhankelijk van de bevindingen van het lichamelijk onderzoek kunnen beeldvormende onderzoeken worden aangevraagd. Dit kunnen echografie, CT-scans, of MRI zijn. Deze onderzoeken helpen om de aard van de zwelling beter te begrijpen en om andere onderliggende aandoeningen uit te sluiten. Beeldvorming kan essentieel zijn voor het vaststellen van de oorzaak van het gezwel en het bepalen van de beste behandelingsaanpak.

Laboratoriumtesten
Tot slot kunnen laboratoriumtesten worden uitgevoerd. Bloedonderzoek kan helpen bij het opsporen van infecties, ontstekingen, of andere afwijkingen die verband houden met het okselgezwel. In sommige gevallen kan een biopsie nodig zijn, waarbij een klein stukje weefsel wordt verwijderd om te worden onderzocht. Dit is vooral belangrijk als de arts vermoedt dat het gezwel kwaadaardig is.

Deze gestructureerde aanpak van diagnose en onderzoek is cruciaal voor het stellen van een accurate diagnose en het ontwikkelen van een effectief behandelplan.

Behandeling

De behandeling van een okselgezwel hangt af van de onderliggende oorzaak. Het is cruciaal om de specifieke oorzaak te identificeren, zodat de juiste behandeling kan worden ingezet.

Infecties
Als het gezwel het gevolg is van een infectie, kan de behandeling antibiotica of antivirale medicijnen omvatten. In ernstige gevallen kan een drain nodig zijn om pus of vocht af te voeren en de infectie effectief te behandelen. Het is belangrijk dat de infectie goed wordt aangepakt om complicaties te voorkomen.

Cysten of abcessen
Cysten of abcessen kunnen behandeld worden met warme kompressen en pijnstillers om de symptomen te verlichten. In sommige gevallen kan een chirurgische ingreep nodig zijn om de cyste of het abces te verwijderen, vooral als het pijn of ongemak veroorzaakt of niet vanzelf verdwijnt.

Auto-immuunaandoeningen
Bij auto-immuunaandoeningen kan de behandeling bestaan uit corticosteroïden of andere immunosuppressieve medicijnen om de ontsteking te verminderen en de symptomen te verlichten. Deze behandeling is gericht op het onder controle houden van de aandoening en het voorkomen van verdere schade aan weefsels.

Tumoren
De behandeling van tumoren, of ze nu goedaardig of kwaadaardig zijn, kan variëren. Mogelijke behandelingen omvatten chirurgie, chemotherapie, en/of radiotherapie, afhankelijk van de aard en het stadium van de tumor. Een multidisciplinaire benadering met oncologen en andere specialisten kan nodig zijn om de beste behandelopties te bepalen.

Hidradenitis suppurativa
Voor patiënten met hidradenitis suppurativa kan de behandeling bestaan uit antibiotica om infecties te bestrijden, ontstekingsremmers om de symptomen te verlichten, en soms chirurgische ingrepen om getroffen gebieden te verwijderen of te draineren. Levensstijlaanpassingen kunnen ook nuttig zijn in het beheer van deze chronische aandoening.

Fibrocystische borsten
In het geval van fibrocystische borsten is vaak geen specifieke behandeling nodig. Echter, veranderingen in de levensstijl, zoals het verminderen van cafeïne-inname of het gebruik van hormonale medicijnen, kunnen helpen om de symptomen te verlichten.

Algemene zelfzorg
Voor veel goedaardige gezwellen kunnen zelfzorgmaatregelen zoals het toepassen van warme kompressen, het nemen van pijnstillers, en het vermijden van irriterende stoffen vaak voldoende zijn om ongemak te verlichten. Regelmatige controle en observatie zijn ook belangrijk om veranderingen in het gezwel in de gaten te houden.

Het is altijd raadzaam om een zorgverlener te raadplegen voor een gepersonaliseerd behandelplan dat aansluit bij de specifieke situatie van de patiënt.

Prognose van okselgezwellen

De prognose voor okselgezwellen is afhankelijk van de onderliggende oorzaak van het gezwel. Hier zijn enkele belangrijke factoren die de prognose kunnen beïnvloeden:

Goedaardige gezwellen
De meeste okselgezwellen zijn goedaardig, zoals cysten, lipomen of infecties. Deze gezwellen hebben over het algemeen een goede prognose. Ze kunnen vaak eenvoudig behandeld worden, en patiënten kunnen volledig herstellen zonder blijvende gevolgen. In sommige gevallen kan een gezwel vanzelf verdwijnen zonder behandeling.

Maligne tumoren
Voor kwaadaardige gezwellen, zoals borstkanker of lymfomen, hangt de prognose sterk af van het type kanker, het stadium waarin het wordt gediagnosticeerd, en de algehele gezondheid van de patiënt. Vroegtijdige detectie en behandeling zijn cruciaal voor een betere prognose. Veel kankers zijn beter te behandelen en hebben een hogere overlevingskans wanneer ze in een vroeg stadium worden vastgesteld.

Chronische aandoeningen
Bij aandoeningen zoals hidradenitis suppurativa kan de prognose variëren. Deze aandoening is chronisch en kan periodes van opvlamming en remissie hebben. Hoewel het vaak niet levensbedreigend is, kan het een aanzienlijke impact hebben op de levenskwaliteit van de patiënt.

Opvolging en monitoring
Regelmatige opvolging en monitoring zijn belangrijk voor patiënten met okselgezwellen, vooral als ze eerder zijn gediagnosticeerd met een goedaardig of kwaadaardig gezwel. Dit helpt om eventuele veranderingen in de grootte of kenmerken van het gezwel tijdig te identificeren, wat belangrijk kan zijn voor de prognose.

In het algemeen is het belangrijk dat patiënten met okselgezwellen zich laten begeleiden door een zorgverlener om de beste zorg en prognose te waarborgen.

Complicaties van gezwellen onder het okselgebied

Okselgezwellen kunnen, afhankelijk van hun oorzaak, verschillende complicaties met zich meebrengen. Het is belangrijk om deze complicaties te begrijpen, zodat tijdig medische hulp kan worden ingeschakeld. Hieronder worden enkele mogelijke complicaties besproken:

Infecties
Wanneer een gezwel veroorzaakt wordt door een infectie, zoals bij lymfeklierzwelling, kan het gezwel ontstoken raken en leiden tot ernstigere infecties. Dit kan resulteren in symptomen zoals koorts, pijn en een algemeen gevoel van onwelzijn.

Vernauwing of blokkering van bloedvaten
Sommige gezwellen kunnen druk uitoefenen op bloedvaten in het okselgebied, wat kan leiden tot vernauwing of blokkering. Dit kan de bloedtoevoer naar de arm en hand beïnvloeden, wat leidt tot symptomen zoals pijn, gevoelloosheid of zwakte in de arm.

Littekenvorming
Chirurgische ingrepen om gezwellen te verwijderen kunnen leiden tot littekenvorming. In sommige gevallen kan deze littekenvorming pijn of een beperking van de beweging in het okselgebied veroorzaken.

Psychologische impact
De aanwezigheid van een gezwel kan ook psychologische gevolgen hebben. Patiënten kunnen angst of stress ervaren over de mogelijkheid van kanker of andere ernstige aandoeningen. Dit kan de kwaliteit van leven beïnvloeden.

Terugkeer van gezwellen
In sommige gevallen, zoals bij bepaalde tumoren of cysten, kan er een risico zijn op terugkeer van het gezwel, zelfs na behandeling. Regelmatige controle is essentieel om veranderingen in de grootte of het uiterlijk van het gezwel te monitoren.

Impact op nabijgelegen structuren
Grote of zich uitbreidende gezwellen kunnen invloed hebben op nabijgelegen structuren, zoals zenuwen of spieren. Dit kan leiden tot pijn, zwakte of beperkte functionaliteit in de arm of schouder.

Het is belangrijk voor patiënten met okselgezwellen om regelmatig medische controles te ondergaan en hun zorgverleners te informeren over eventuele veranderingen of nieuwe symptomen. Dit helpt om complicaties tijdig te identificeren en te behandelen.

Preventie van gezwelletjes onder de oksels

Het nemen van preventieve maatregelen kan helpen bij het verminderen van het risico op gezwelletjes onder de oksels. Hieronder worden enkele belangrijke strategieën besproken:

Goede hygiëne
Een goede persoonlijke hygiëne is cruciaal om infecties te voorkomen. Dit omvat regelmatig douchen, vooral na het sporten of zweten, en het goed reinigen van het okselgebied. Het gebruik van schone handdoeken en het vermijden van het delen van persoonlijke verzorgingsproducten kan ook helpen.

Vermijd irriterende stoffen
Het gebruik van agressieve deodorants of antitranspiratiemiddelen kan irritatie van de huid veroorzaken. Het is raadzaam om producten te kiezen die speciaal zijn ontwikkeld voor gevoelige huid of hypoallergene varianten te gebruiken.

Veilig scheren
Bij het scheren van de oksels is het belangrijk om voorzichtig te werk te gaan om ingegroeide haartjes en huidirritatie te voorkomen. Het gebruik van een scherp, schoon scheermes en scheergel kan helpen om huidbeschadiging te minimaliseren.

Regelmatige zelfcontroles
Het regelmatig controleren van de oksels op veranderingen, zoals nieuwe knobbels of veranderingen in bestaande gezwellen, kan vroegtijdige detectie van problemen mogelijk maken. Als er iets ongewoons opvalt, is het belangrijk om een arts te raadplegen.

Gezonde levensstijl
Een gezonde levensstijl kan bijdragen aan een sterk immuunsysteem. Dit omvat een evenwichtig voedingspatroon, regelmatige lichaamsbeweging en voldoende slaap. Het verminderen van stress door middel van ontspanningstechnieken kan ook een positieve impact hebben.

Vaccinaties
Het ontvangen van vaccinaties, zoals die voor mazelen, bof, en rubella, kan helpen bij het voorkomen van virale infecties die tot gezwellen kunnen leiden. Het is belangrijk om op de hoogte te blijven van aanbevolen vaccinaties.

Vermijden van risicovolle gedragingen
Het vermijden van risicovolle gedragingen, zoals het delen van naalden of het contact met besmette dieren, kan het risico op infecties en ziekten verminderen die kunnen leiden tot gezwelletjes.

Door deze preventieve maatregelen te volgen, kunnen individuen hun kans op het ontwikkelen van gezwelletjes onder de oksels aanzienlijk verminderen. Regelmatige medische controles blijven essentieel voor het vroegtijdig opsporen van eventuele gezondheidsproblemen.

Lees verder

• Okselpijn: Oorzaken en symptomen van pijn aan oksel(gebied)
• Tinea axillaris: Ringworm (schimmelinfectie) in oksels
• Uitslag op de oksel (huidirritatie): Oorzaken en symptomen
• Puistjes onder oksels: Oorzaken van bultjes onder onderarmen
• Jeuk onder de oksels: Oorzaken, symptomen en behandeling