Tinea axillaris: Ringworm (schimmelinfectie) in oksels

Ringworm in de oksel is een schimmelinfectie die het okselgebied aantast en veroorzaakt wordt door een schimmel. Okselschimmel ontstaat gemakkelijker bij mensen die veel zweten. Patiënten met deze huidinfectie ervaren vaak een droge, rode, schilferige en jeukende huid onder de oksels. Er zijn verschillende antischimmelmedicijnen beschikbaar voor de behandeling van ringworm in de oksel, die in diverse vormen verkrijgbaar zijn. Meestal verdwijnt de huidinfectie na behandeling. Door enkele voorzorgsmaatregelen te nemen, kan de kans op het ontstaan van ringworm in het okselgebied aanzienlijk verminderd worden.

• Oorzaken van okselschimmel
• Risicofactoren voor schimmelinfecties in de oksels
• Symptomen: Jeukende, schilferige en droge huiduitslag in het okselgebied
• Diagnose en onderzoeken van ringworm in de oksel
• Microscopisch onderzoek
• Kweken van schimmels
• Wood's lamp onderzoek
• Huidbiopsie
• Behandeling voor ringworm van de oksels
• Crèmes
• Lokale antischimmelmiddelen
• Lotions
• Oplossingen
• Poeders
• Zalven
• Prognose
• Complicaties
• Verspreiding van de infectie
• Secundaire bacteriële infecties
• Chronische of terugkerende infecties
• Huidverkleuring en littekens
• Preventie van tinea axillaris

Oorzaken van okselschimmel

Ringworm in de oksels wordt veroorzaakt door schimmels zoals Trichophyton, Microsporum en Epidermophyton. Deze schimmels gedijen op keratine, een eiwit in haar en de hoornlaag van de huid. Oksels zijn van nature vochtige gebieden die constant zweten, wat een ideale omgeving voor deze schimmels creëert.

Risicofactoren voor schimmelinfecties in de oksels

Patiënten die last hebben van overmatig zweten (hyperhidrose) lopen een verhoogd risico op okselschimmel. Ook kan overmatig gebruik van deodorant bijdragen aan huiduitslag in deze regio. Ringworm op andere lichaamsdelen, zoals tinea capitis (schimmelinfectie op de hoofdhuid) of tinea cruris (liesschimmel), kan zich naar de oksels verspreiden. Patiënten met vitaminetekorten en/of coeliakie (een aandoening waarbij de darmen ontsteken door gluten) hebben ook een verhoogd risico op okselschimmel, omdat hun immuunsysteem verzwakt kan zijn (verzwakt immuunsysteem). Het contact met andere mensen die ringworm hebben kan ook leiden tot besmetting, omdat deze schimmelziekte besmettelijk is.

Symptomen: Jeukende, schilferige en droge huiduitslag in het okselgebied

De schimmelinfectie manifesteert zich door een huiduitslag in de oksels. De huid is vaak droog en schilferig, met cirkelvormige uitslag en korstvorming. Het centrum van de uitslag is doorgaans schilfervrij en vertoont gebroken haarschachten met een heldere huid omringd door een verhoogde, schilferige, ontstoken en jeukende okselhuid. De aangetaste huid kan donkerder worden door hyperpigmentatie. Schilferige huid kan loskomen en op kleding terechtkomen. Kenmerkend zijn ook roodheid, een brandend gevoel onder de oksels en jeuk. Daarnaast kan er een vieze geur uit de oksels komen. Zoals bij andere ringworminfecties kan tinea axillaris zich naar andere delen van de huid verspreiden als er geen tijdige behandeling plaatsvindt.

Diagnose en onderzoeken van ringworm in de oksel

De diagnose van ringworm in de oksel wordt meestal gesteld door een arts op basis van klinische symptomen en een lichamelijk onderzoek. De arts onderzoekt de huid onder de oksels op typische tekenen van ringworm, zoals een schilferige, jeukende uitslag en cirkelvormige letsels.

Om de diagnose te bevestigen en andere mogelijke huidproblemen uit te sluiten, kunnen de volgende onderzoeken worden uitgevoerd:

Microscopisch onderzoek

Een veelgebruikte methode is het microscopisch onderzoek van huidafschraapsels. Hierbij neemt de arts een klein monster van de huid of schilfers en bekijkt dit onder een microscoop. Dit onderzoek kan de aanwezigheid van schimmels of hun sporen bevestigen.

Kweken van schimmels

Een schimmelkweek kan worden uitgevoerd om te identificeren welke specifieke schimmel de infectie veroorzaakt. Hierbij wordt een huidmonster in een speciaal laboratoriummedium geplaatst om de groei van schimmels te bevorderen. Dit kan enkele dagen tot weken duren.

Wood's lamp onderzoek

Bij een Wood's lamp onderzoek wordt de huid blootgesteld aan ultraviolet licht. Sommige schimmels kunnen onder deze lichtbron fluoresceren, wat helpt bij het identificeren van de oorzaak van de infectie. Dit is niet altijd betrouwbaar voor alle soorten ringworm, maar kan nuttig zijn bij sommige gevallen.

Huidbiopsie

In zeldzame gevallen kan een huidbiopsie worden uitgevoerd als andere tests geen definitieve diagnose opleveren. Hierbij wordt een klein stukje huidweefsel verwijderd en onderzocht onder een microscoop om de aanwezigheid van schimmels te bevestigen en andere aandoeningen uit te sluiten.

Deze diagnostische methoden helpen bij het bepalen van de juiste behandeling en bij het uitsluiten van andere mogelijke huidproblemen.

Behandeling voor ringworm van de oksels

Er zijn verschillende behandelingsopties voor okselschimmel:

Crèmes

Crèmes zijn vaak minder effectief dan zalven, maar kunnen nuttig zijn in de vroege stadia van de infectie. Crèmes met ingrediënten zoals Clotrimazol, Econazol, Ketoconazol of imidazoolderivaten zijn effectief tegen veel schimmels. Bij extreem jeukende huiduitslag en okselpijn kan een crème met 1% hydrocortison nodig zijn.

Lokale antischimmelmiddelen

Antimycotica (schimmeldodende medicijnen die topisch op de huid worden aangebracht) zijn vaak de eerste keuze voor het behandelen van huidinfecties zoals die aan de oksels.

Lotions

Lotions zijn een verdunde vorm van crèmes en kunnen ook worden toegepast op de okselhuid.

Oplossingen

Oplossingen (tincturen) zijn bijzonder effectief voor het behandelen van ringworminfecties op behaarde huidgebieden. Oplossingen die Ketoconazol bevatten zijn bruikbaar op de hoofdhuid, het genitaal gebied en het okselgebied, en kunnen al dan niet op alcoholbasis zijn.

Poeders

Poeders kunnen ook worden gebruikt voor het behandelen van ringworm in de oksels, maar ze zijn niet altijd even effectief, omdat de huid de poeders niet altijd goed absorbeert. Ze zijn echter redelijk effectief voor het voorkomen van tinea pedis (voetschimmel) en tinea cruris (liesschimmel).

Zalven

Zalven die azol-antischimmelmiddelen bevatten, bieden een barrière aan de huid en zijn een goede manier om medicijnen aan te brengen. Deze zalven zijn effectief tegen schimmelinfecties.

Als de huiduitslag ondanks het gebruik van topische geneesmiddelen aanhoudt, is het raadzaam om een dermatoloog (huidarts) te raadplegen. Deze kan orale (via de mond ingenomen) antischimmelmiddelen voorschrijven, eventueel in combinatie met sterkere lokale geneesmiddelen.

Prognose

Ringworm in de oksel heeft doorgaans een goede prognose bij tijdige en juiste behandeling. Met het juiste gebruik van antischimmelmedicijnen, zoals crèmes, lotions, of orale medicijnen indien nodig, kunnen de symptomen effectief worden verholpen. De meeste patiënten ervaren een aanzienlijke verbetering binnen enkele weken na de start van de behandeling. Het is belangrijk om de volledige voorgeschreven behandelingskuur te voltooien om herhaling of terugkeer van de infectie te voorkomen.

Complicaties

Hoewel ringworm in de oksel meestal goed te behandelen is, kunnen er enkele complicaties optreden, vooral als de infectie niet op tijd wordt behandeld:

Verspreiding van de infectie

Als ringworm niet adequaat wordt behandeld, kan de schimmelinfectie zich uitbreiden naar andere delen van het lichaam, zoals de rug, buik, of genitale gebieden. Dit kan leiden tot een ernstigere en meer wijdverspreide huidinfectie.

Secundaire bacteriële infecties

De jeukende en schilferige aard van ringworm kan leiden tot krabben, wat de huid beschadigt en een ingang kan bieden voor bacteriën. Dit kan secundaire bacteriële infecties veroorzaken, zoals cellulitis, wat extra medische aandacht vereist.

Chronische of terugkerende infecties

Bij sommige mensen kan ringworm chronisch worden of terugkeren, vooral als de onderliggende oorzaken zoals overmatig zweten of een verzwakt immuunsysteem niet worden aangepakt. Dit kan leiden tot herhaalde episodes van symptomen en een aanhoudende behoefte aan behandeling.

Huidverkleuring en littekens

In sommige gevallen kan de huid na een infectie donkere vlekken of hyperpigmentatie vertonen. Bij ernstige gevallen of langdurige infecties kunnen littekens ontstaan, vooral als de huid ernstig beschadigd is door krabben of andere irritaties.

Het is cruciaal om bij aanhoudende of verergerende symptomen een arts te raadplegen voor verdere evaluatie en behandeling om complicaties te voorkomen en de gezondheid van de huid te waarborgen.

Preventie van tinea axillaris

Met enkele preventieve maatregelen kan het risico op het ontstaan van ringworm in de oksels aanzienlijk worden verminderd:

• Was alle kleding in warm water om schimmelsporen te doden.
• Houd een goede persoonlijke hygiëne aan, zoals dagelijks douchen, vooral na het sporten of contact met anderen.
• Overweeg het nemen van een multivitamine- of mineraalsupplement om je immuunsysteem te versterken; dit kan helpen bij het voorkomen van ringworm in de oksel.
• Deel geen persoonlijke voorwerpen zoals scheermessen, ondergoed of andere kleding, omdat schimmelsporen op deze manier verspreid kunnen worden.
• Vermijd het gebruik van agressieve deodoranten die chemicaliën bevatten; deze kunnen huidirritatie verergeren.
• Scheer het okselhaar niet totdat de uitslag volledig genezen is; scheren kan leiden tot ingegroeide haren en andere huidinfecties zoals folliculitis.
• Behandel jeuk met Hydrocortisone-crème of pure kokosolie, die antischimmel- en antimicrobiële eigenschappen heeft.
• Voorkom krabben om te voorkomen dat de schimmelsporen zich naar andere delen van de huid verspreiden.
• Draag geen strakke kleding van kunstmatige vezels; kies voor mouwloze, katoenen T-shirts om het okselgebied zo droog en ademend mogelijk te houden.
• Zorg voor voldoende hydratatie door voldoende te drinken.

Door deze preventieve maatregelen en een juiste behandeling kan het risico op het ontwikkelen van ringworm in de oksels worden verminderd en kan de huid sneller herstellen van een infectie.

Lees verder

• Jeuk onder de oksels: Oorzaken, symptomen en behandeling
• Uitslag op de oksel (huidirritatie): Oorzaken en symptomen
• Tinea (ringworm): Huidinfecties door schimmels
• Schimmel huidinfecties: Huidinfectie door schimmels
• Okselpijn: Oorzaken en symptomen van pijn aan oksel(gebied)