Uitslag op de oksel (huidirritatie): Oorzaken en symptomen

Uitslag op de oksel kan lelijk, pijnlijk, jeukend en/of brandend zijn. Deze huidirritatie kan een vervelend gevoel veroorzaken. Hoewel huiduitslag in de oksels bij veel mensen voorkomt, hebben vooral mensen die aan sport doen, werken in vochtige of warme omstandigheden, of een gevoelig huidtype hebben, meer kans om getroffen te worden. De uitslag kan variëren van milde tot ernstige oorzaken en gaat vaak gepaard met andere symptomen. De behandeling van huidirritatie op de oksel kan vaak met huismiddeltjes en tips worden aangepakt, maar in sommige gevallen is medische hulp noodzakelijk. Door enkele preventieve maatregelen te nemen, kunnen sommige vormen van huidirritatie worden voorkomen.

• Deodorant en anti-transpireermiddelen
• Eczeem (contactdermatitis) en andere allergische reacties
• Hidradenitis suppurativa
• HIV
• Lymfoomkanker
• Ringworm of tinea axillaris
• Scheren
• Schimmel, candida of gist
• Warmte-uitslag en zweetuitslag
• Andere oorzaken van huiduitslag in de oksel
• Wanneer een arts raadplegen?
• Preventie van huiduitslag in de oksel

Deodorant en anti-transpireermiddelen

Het gebruik van deodorant of anti-transpireermiddelen is voor de meeste mensen heel normaal, maar kan soms leiden tot een huiduitslag. Dit gebeurt vaak omdat een patiënt allergisch reageert op één van de ingrediënten in deze producten. Okseluitslag door deodorantgebruik is vaak jeukend, hobbelig en rood. Alternatieve opties voor de huid kunnen zijn:

• een andere deodorant
• een ander anti-transpireermiddel
• een hypoallergeen en niet-geparfumeerd product

Eczeem (contactdermatitis) en andere allergische reacties

Allergische reacties op diverse chemische producten zoals zeep, scheercrème, bodylotions, cosmetica, bepaald synthetisch kledingmateriaal, parfums of wasmiddelen kunnen soms huidirritatie onder de oksel veroorzaken. Contactdermatitis manifesteert zich vaak als een rode, jeukende huiduitslag.

Hidradenitis suppurativa

Hidradenitis suppurativa (ook bekend als acne inversa) is een chronische en pijnlijke huidziekte waarbij de patiënt last heeft van abcessen en littekens. Deze aandoening komt vaak voor in de oksels, maar kan zich ook op andere gebieden zoals de anus, billen, lies, borst, en soms verder naar de nek, rug, benen of gezicht verspreiden. De oorzaak van hidradenitis suppurativa is onbekend, maar bij deze huidinfectie zijn haarzakjes en apocriene zweetklieren verstopt. De aandoening kan worden behandeld met medicijnen, lasertherapie of chirurgie.

HIV

In de vroege stadia kan het HIV-virus zich manifesteren met een huiduitslag die meerdere lichaamsdelen kan aantasten, waaronder de oksels, borst, schouders, enzovoort. Deze uitslag kan eruitzien als eczeem (chronische huidziekte met droge huid en jeukende huid) bij mensen met een lichte huidskleur. Bij mensen met een donkere huidskleur kunnen donkerpaarse tot zwarte vlekken ontstaan. De huiduitslag jeukt meestal niet en verdwijnt vaak binnen drie weken. Het is raadzaam om warme douches, direct zonlicht en warme baden te vermijden.

Lymfoomkanker

Een lymfoom is een kwaadaardige woekering van cellen in het lymfatisch weefsel van lymfklieren en de milt. Voorbeelden hiervan zijn een non-Hodgkin lymfoom en een Hodgkin-lymfoom. De huidirritatie kan zich uiten in jeuk in de huidplooien, waaronder de oksels. Vaak gaat een lymfoom gepaard met lymfadenopathie (gezwollen lymfeklieren), vooral in de oksel.

Ringworm of tinea axillaris

Ringworm (ook wel tinea axillaris genoemd) veroorzaakt een schilferige uitslag met korstvorming en kan samengaan met rode, soms ronde huidvlekken. Patiënten kunnen ook last hebben van fragmentarische haaruitval, jeuk en blaarvorming.

Scheren

Het scheren van okselhaar met een oud of bot scheermes kan de okselhuid irriteren of beschadigen. Dit kan leiden tot een huiduitslag, rode bultjes, ingegroeide haren of zelfs infecties. Sommige patiënten ervaren ook huidirritatie na het epileren of plukken van haren. Alternatieve ontharingsmethoden zoals waxen, laserontharing en het gebruik van scheercrème kunnen helpen. Het is ook belangrijk om langzame en korte scheerbewegingen te maken om beschadiging van de huid te minimaliseren.

Schimmel, candida of gist

Candidiasis is een schimmelinfectie veroorzaakt door de schimmel "Candida albicans". De symptomen van deze infectie kunnen zich manifesteren in de oksel in de vorm van een jeukende en pijnlijke huiduitslag met rode tot paarse cirkelvormige ringen. De schimmel gedijt goed in een warme, vochtige omgeving zoals de oksels. Factoren zoals warm weer, slechte hygiëne en strakke kleding kunnen de infectie verergeren. De behandeling bestaat uit het gebruik van antischimmelmiddelen.

Warmte-uitslag en zweetuitslag

Warmte-uitslag, veroorzaakt door verstopte zweetklieren, is een veelvoorkomende oorzaak van huiduitslag op de oksels, vooral tijdens de zomer. Symptomen variëren van oppervlakkige blaren tot diepe, rode bulten. Warmte, vocht, wrijving en schuren kunnen ongemak en huidirritatie veroorzaken. Miliaria rubra (zweetuitslag) vereist meestal geen speciale behandeling, maar koele kleding en sommige lotions of crèmes kunnen de huid kalmeren.

Andere oorzaken van huiduitslag in de oksel

Naast de eerder genoemde oorzaken kunnen ook de volgende aandoeningen huiduitslag in de oksels veroorzaken:

• Acanthosis nigricans (verdikte en verkleurde huid)
• Acne (ontsteking van de talgklieren)
• Beten en steken, zoals insectenbeten
• Cellulitis (huidinfectie met rode en gezwollen huid)
• Contactdermatitis
• De ziekte van Kawasaki (ontsteking van bloedvaten in de slagaders)
• De ziekte van Lyme (bacteriële infectie door tekenbeet)
• Dermatitis (huidontsteking)
• Diabetes mellitus (suikerziekte die patiënten gevoelig maakt voor schimmelinfecties)
• Eczeem (jeukende, rode en droge huid die vaak voorkomt bij kinderen)
• Slechte persoonlijke hygiëne
• Hormonale veranderingen zoals tijdens de zwangerschap
• Kanker zoals lymfoom, melanoom of andere tumoren
• Vervuiling en allergieën

Wanneer een arts raadplegen?

Bij ernstige of aanhoudende huiduitslag in de oksel is het verstandig om een arts te raadplegen. Dit geldt ook als er andere symptomen zoals koorts, pijn, zwelling, blaarvorming of abcessen zijn. Een arts kan de oorzaak van de huiduitslag vaststellen en een geschikte behandeling aanbevelen. Huiduitslag kan soms een teken zijn van een ernstiger medische aandoening die behandeling vereist.

Preventie van huiduitslag in de oksel

Preventieve maatregelen kunnen helpen om huiduitslag in de oksel te voorkomen, zoals:

• Het kiezen van huidvriendelijke en hypoallergene producten
• Het dragen van ademende kleding
• Regelmatig scheren met een scherp scheermes
• Het handhaven van goede persoonlijke hygiëne
• Het vermijden van overmatige hitte en vochtigheid
• Het vermijden van contact met bekende allergenen en irriterende stoffen

Bij het volgen van deze adviezen en het treffen van preventieve maatregelen kunnen veel vormen van huiduitslag in de oksel worden voorkomen of verminderd. Echter, als de symptomen aanhouden of verergeren, is het belangrijk om medische hulp in te roepen.

Lees verder

• Tinea axillaris: Ringworm (schimmelinfectie) in oksels
• Okselpijn: Oorzaken en symptomen van pijn aan oksel(gebied)
• Okselgezwellen: Oorzaken, symptomen en behandeling
• Puistjes onder oksels: Oorzaken van bultjes onder onderarmen
• Jeuk onder de oksels: Oorzaken, symptomen en behandeling