Wit bultje op ooglid: Oorzaken, symptomen en behandelingen
Een witte bult op het ooglid kan variëren in grootte en kan al dan niet pijnlijk zijn. Dit bultje kan gepaard gaan met symptomen zoals zwelling, roodheid of verminderd gezichtsvermogen. Hoewel een witte bult op het ooglid meestal onschadelijk is, zijn er verschillende mogelijke oorzaken, waaronder allergieën, infecties of andere ooggerelateerde problemen. Het is meestal eenvoudig om de juiste behandeling te vinden na een goede diagnose, maar in sommige gevallen kan medisch ingrijpen nodig zijn.
Epidemiologie van witte bulten op het ooglid
Witte bulten op het ooglid, zoals chalazia, hordeola (strontjes), en milia, zijn veelvoorkomende aandoeningen die een significante impact kunnen hebben op de ooggezondheid en het welzijn van individuen. De epidemiologie van deze aandoeningen verschilt afhankelijk van de specifieke oorzaak, maar enkele algemene trends zijn:
- Chalazia: Deze aandoening komt vaak voor bij zowel kinderen als volwassenen. De incidentie is hoger bij personen met een voorgeschiedenis van ooglidontsteking of andere huidaandoeningen. Chalazia is vaker te zien bij mensen die regelmatig last hebben van allergieën of droge ogen.
- Hordeolum (strontje): Hordeola komen vaak voor en zijn een van de meest voorkomende redenen voor een bezoek aan een oogarts. Ze kunnen op elke leeftijd optreden, maar zijn vaker te zien bij adolescenten en volwassenen. Personen met een verminderde immuniteit of diabetes hebben een verhoogd risico op het ontwikkelen van strontjes.
- Milia: Hoewel milia zowel bij volwassenen als bij kinderen voorkomt, zijn ze bijzonder gebruikelijk bij pasgeborenen. De incidentie van milia kan toenemen met leeftijd en huidschade door zonblootstelling.
- Xanthelasma: Dit komt vooral voor bij oudere volwassenen, vooral bij degenen met een geschiedenis van verhoogd cholesterol of hart- en vaatziekten. De prevalentie is hoger bij vrouwen dan bij mannen.
- Papillomen: De frequentie van papilloma's neemt toe met de leeftijd en ze worden vaker gezien bij oudere volwassenen, vaak gerelateerd aan blootstelling aan het humaan papillomavirus (HPV).
In het algemeen zijn witte bulten op het ooglid meestal goedaardig, maar hun frequentie en de variaties in epidemiologie benadrukken het belang van een goede oogverzorging en tijdige medische beoordeling wanneer symptomen zich voordoen.
Oorzaken: Infectie, allergie en slechte ooggezondheid
Een witte bult op het ooglid kan verschillende oorzaken hebben. Veelvoorkomende oorzaken zijn allergieën, infecties en een slechte ooggezondheid, maar er zijn ook minder vaak voorkomende oorzaken.
Allergieën
Allergieën kunnen leiden tot de ontwikkeling van een witte bult op het ooglid. Dit kan het gevolg zijn van blootstelling aan allergenen zoals
allergieën voor make-up of oogcosmetica. Symptomen van een allergische reactie kunnen onder andere jeuk, roodheid en zwelling van het ooglid omvatten. Als het ooglid opzwelt en gepaard gaat met andere symptomen zoals een vernauwing van de keel, kan dit wijzen op een ernstige allergische reactie zoals
anafylactische shock, waarvoor een spoedbehandeling noodzakelijk is.
Een wazig gezichtsvermogen kan optreden bij een chalazion /
Bron: Nufkin, Flickr (CC BY-2.0)Chalazion
Een
chalazion is een aandoening waarbij een pijnloze witte bult op het ooglid verschijnt door een verstopte Meibom-klier, een
talgklier die verantwoordelijk is voor de productie van traanvocht. De verstopping van deze klieren kan leiden tot een ontsteking en de vorming van een chalazion. Bij grote chalazia kan het gezichtsvermogen worden bedreigd en kunnen symptomen zoals
astigmatisme (wazig zien),
fotofobie (lichtschuwheid),
tranende ogen, en
gezwollen oogleden optreden. Vaak verdwijnen de symptomen spontaan binnen één week tot één maand, hoewel warme kompressen het genezingsproces kunnen versnellen.
Chirurgische ingreep
Na een
ooglidcorrectie kunnen soms witte vlekken of bultjes op het ooglid verschijnen, vaak langs de incisielijnen. Deze symptomen kunnen enkele maanden na de operatie aanhouden en zijn meestal onschadelijk, hoewel ze cosmetisch storend kunnen zijn.
Hordeolum (strontje)
Een
hordeolum, vaak aangeduid als een strontje, ontstaat wanneer
stafylokokkenbacteriën het gebied rond het oog binnendringen. Dit leidt tot een pijnlijke, met pus gevulde witte bult op het ooglid. Het gebied rond het strontje kan rood, gezwollen en gevoelig zijn. De grootte van het bultje varieert afhankelijk van de ernst van de infectie. Bij een hordeolum is het belangrijk om niet te knijpen, aangezien dit de infectie kan verergeren.
Langdurige blootstelling aan de zon kan leiden tot milia bij volwassenen /
Bron: Blueeve, PixabayMilia
Milia is een huidaandoening waarbij dode huidcellen zich ophopen op de neus, oogleden en wangen. Deze kleine, stevige witte bultjes verschijnen vaak bij pasgeborenen en jonge kinderen, maar kunnen ook bij volwassenen optreden door
langdurige blootstelling aan UV-stralen of trauma. Milia geneest meestal spontaan zonder behandeling, maar kan cosmetisch storend zijn. Het gebruik van exfoliërende producten kan helpen om milia te verminderen.
Ooglidcyste
Een ooglidcyste is een goedaardige aandoening die soms voorkomt na het gebruik van verouderde make-up. De
cyste verschijnt meestal op de ooglidrand. Ook onjuist gebruik van
contactlenzen kan leiden tot een witte bult op het ooglid. Een ooglidcyste kan pijnlijk zijn bij het knipperen en kan soms geïnfecteerd raken.
Papilloom
Een
papilloom is een door het humaan papillomavirus (HPV) veroorzaakte witte bult op het ooglid. Deze virale infectie kan het gezichtsvermogen aantasten. Papillomen zijn meestal goedaardig, maar het is belangrijk om ze door een arts te laten beoordelen, vooral als ze in omvang toenemen of veranderen.
Seborroïsche keratosis
Seborroïsche keratosis zijn goedaardige, schilferige bultjes die kunnen verschijnen op de oogleden en andere delen van het lichaam. Deze aandoening is vaak gerelateerd aan veroudering en kan variëren in kleur van bruin tot wit. Ze zijn meestal onschuldig en vereisen vaak geen behandeling, maar kunnen om cosmetische redenen worden verwijderd.
Xanthelasma (Vetafzettingen)
Xanthelasma verwijst naar witte tot gelige vetafzettingen rond de ogen, vaak het gevolg van
veroudering van de huid. Ongeveer de helft van de patiënten met xanthelasma heeft een verhoogd
cholesterolgehalte. Hoewel ze meestal geen medische problemen veroorzaken, kunnen ze cosmetisch storend zijn en kunnen ze worden verwijderd als dat gewenst is.
Veroudering
Met de leeftijd kan de huid verzwakken en kunnen verschillende huidafwijkingen ontstaan, waaronder witte bultjes op de oogleden. Veroudering kan leiden tot een verminderde elasticiteit van de huid, wat het risico op verschillende huidproblemen verhoogt.
Zonnebrand
Langdurige blootstelling aan de zon kan leiden tot veranderingen in de huid rondom de ogen, inclusief de ontwikkeling van witte bultjes. Dit gebeurt vaak door de schade die UV-stralen aan de huid veroorzaken, wat leidt tot het verouderen en verdikken van de huid. Het gebruik van zonnebrandcrème kan helpen om deze schade te voorkomen.
Risicofactoren voor witte bulten op het ooglid
Er zijn verschillende risicofactoren die de kans op het ontwikkelen van een witte bult op het ooglid kunnen verhogen. Deze risicofactoren kunnen variëren afhankelijk van de onderliggende oorzaken, maar de meest voorkomende zijn:
- Allergieën: Blootstelling aan allergenen zoals pollen, huisstofmijt, of cosmetica kan leiden tot irritatie en zwelling van het ooglid.
- Genetische aanleg: Sommige mensen hebben een erfelijke predispositie voor bepaalde aandoeningen, zoals milia of xanthelasma.
- Infecties: Herhaalde infecties zoals hordeolum kunnen leiden tot ontstekingen en de ontwikkeling van bulten op het ooglid.
- Ooglidchirurgie: Personen die eerder een ooglidcorrectie of andere ingrepen aan de ogen hebben ondergaan, kunnen risico lopen op het ontwikkelen van cysten of bultjes.
- Slechte ooghygiëne: Onvoldoende verzorging van de ogen en het ooglidgebied kan leiden tot infecties en de vorming van bulten.
- Slechte voeding: Een voeding die arm is aan vitaminen en mineralen kan de algehele ooggezondheid beïnvloeden.
- Zonblootstelling: Langdurige blootstelling aan UV-stralen kan bijdragen aan de ontwikkeling van xanthelasma of milia, vooral bij mensen met een lichte huid.
- Gebruik van ongeschikte cosmetica: Het gebruik van verouderde of ongepaste make-up kan leiden tot allergische reacties of verstoppingen van de klieren.
Deze risicofactoren benadrukken het belang van goede oogverzorging en een gezonde levensstijl om het risico op het ontwikkelen van witte bulten op het ooglid te minimaliseren.
Symptomen bij witte bult op het ooglid
Grootte
Een witte bult op het ooglid kan variëren van klein tot groot. Soms blijft de bult op een constante grootte, maar bij een infectie kan de bult groeien naarmate de infectie voortschrijdt. Vetophopingen, zoals chalazia, groeien meestal niet, maar medische beoordeling blijft noodzakelijk om de juiste diagnose te stellen.
Pijn en andere problemen
Pijn bij aanraking is mogelijk, maar niet alle patiënten met een witte bult op het ooglid ervaren pijn. Het kan soms moeilijk zijn om het ooglid volledig te sluiten, vooral bij grotere bulten of als er sprake is van een ontsteking.
Vorm
De vorm van de bult kan variëren. Soms lijkt het op een puistje, terwijl het op andere momenten meer lijkt op een vetophoping. Het gebied rond de witte bult kan rood en gezwollen zijn, wat kan wijzen op een infectie of ontsteking.
Geassocieerde tekenen
Naast de aanwezigheid van witte bultjes kunnen andere symptomen optreden, afhankelijk van de onderliggende oorzaak:
- Pijn: Hordeolum, chalazion en blefaritis kunnen leiden tot pijnlijke bultjes op het ooglid.
- Roodheid en zwelling: Infecties, allergieën en blefaritis kunnen roodheid en zwelling van het ooglid veroorzaken.
- Jeuk: Allergische reacties en blefaritis kunnen jeukende ogen en oogleden veroorzaken.
- Tranende ogen: Droge ogen en blefaritis kunnen overmatige tranenvloed veroorzaken.
- Gezichtsverlies: In zeldzame gevallen kunnen grote bultjes of infecties het gezichtsvermogen aantasten, vooral als ze druk uitoefenen op het hoornvlies of andere structuren van het oog.
Het is belangrijk om medische hulp te zoeken bij aanhoudende of verergerende symptomen, om de juiste diagnose en behandeling te waarborgen.
Alarmsymptomen bij een witte bult op het ooglid
Ernstige pijn
Ernstige pijn rond de bult kan wijzen op een infectie of ontsteking. Dit kan duiden op een hordeolum of chalazion dat geïnfecteerd is geraakt, en dit vereist vaak onmiddellijke medische aandacht om complicaties te voorkomen.
Veranderingen in het gezichtsvermogen
Als de witte bult druk uitoefent op het hoornvlies of andere delen van het oog, kan dit leiden tot veranderingen in het gezichtsvermogen. Dit kan variëren van wazig zicht tot verlies van visuele scherpte. Deze symptomen zijn urgent en vereisen een snelle evaluatie door een oogarts.
Verslechtering van symptomen
Als de bult groter wordt, gepaard gaat met toenemende roodheid, zwelling of pusvorming, is dit een teken dat de aandoening verergert. Dit kan wijzen op een bacteriële infectie die mogelijk behandeld moet worden met antibiotica.
Koorts
Het ontwikkelen van koorts kan een teken zijn van een ernstige infectie in het lichaam, inclusief de mogelijkheid van een systeeminfectie die zich verspreidt vanuit de oogstreek. Koorts in combinatie met een witte bult op het ooglid rechtvaardigt onmiddellijke medische evaluatie.
Ooglidzwelling en -afscheiding
Als het ooglid sterk gezwollen is of er afscheiding optreedt, kan dit een indicatie zijn van een infectie of allergische reactie. Afscheiding kan variëren van helder tot etterachtig en moet worden beoordeeld door een zorgverlener om de juiste behandeling te bepalen.
Deze alarmsymptomen wijzen op mogelijke complicaties en vereisen onmiddellijke aandacht van een medische professional.
Diagnose en onderzoeken van een witte bult op het ooglid
Visueel onderzoek
De diagnose van een witte bult op het ooglid begint meestal met een grondig visueel onderzoek door een oogarts of een andere medische professional. De arts beoordeelt de grootte, kleur en vorm van de bult, evenals andere bijbehorende symptomen zoals zwelling of roodheid. Dit eerste onderzoek kan vaak de oorzaak van de bult onthullen zonder dat aanvullende testen nodig zijn.
Anamnese
Naast het visuele onderzoek kan de arts een gedetailleerde anamnese afnemen. Dit omvat vragen over de duur van de bult, eventuele veranderingen in symptomen, en de medische geschiedenis van de patiënt, inclusief eerdere oogproblemen, allergieën of gebruik van medicijnen. Dit helpt de arts te begrijpen of er een verband is tussen de bult en andere gezondheidsproblemen, zoals
allergieën of infecties.
Aanvullende onderzoeken
In gevallen waar de symptomen aanhouden of verergeren na een initiële behandeling, kan een grondig oogonderzoek noodzakelijk zijn. Dit kan onder andere tests omvatten zoals een fundusfoto of een OCT-scan (Optical Coherence Tomography) om een beter beeld te krijgen van de structuren achter het ooglid. Een OCT-scan biedt gedetailleerde dwarsdoorsneden van de oogstructuren en kan helpen bij het identificeren van eventuele afwijkingen die niet zichtbaar zijn bij een standaard visueel onderzoek. Dit helpt bij het uitsluiten van ernstigere aandoeningen zoals
kanker of andere oogziekten.
Laboratoriumtests
Indien infecties of allergieën worden vermoed, kan de arts ook besluiten om laboratoriumtests uit te voeren. Dit kan inhouden dat er monsters worden genomen van afscheiding of weefsel voor verder onderzoek. Deze tests helpen om de aanwezigheid van bacteriën, virussen of allergische reacties vast te stellen en ondersteunen een gerichte behandeling. Bijvoorbeeld, als een hordeolum wordt vermoed, kan een cultuur worden uitgevoerd om te bepalen welke bacteriën betrokken zijn, wat helpt bij het kiezen van de juiste antibiotica.
Beeldvormend onderzoek
In sommige gevallen kan ook beeldvormend onderzoek zoals een
echografie van het ooglid worden aanbevolen. Dit kan helpen bij het visualiseren van onderliggende structuren en bij het identificeren van eventuele cysten of tumoren die mogelijk niet zichtbaar zijn bij een fysiek onderzoek. Echografie is een veilige en niet-invasieve methode die kan bijdragen aan een nauwkeurige diagnose.
Een juiste diagnose is cruciaal voor de effectieve behandeling van de witte bult en om eventuele ernstige aandoeningen uit te sluiten. Vroege herkenning en behandeling kunnen complicaties voorkomen en de algehele gezondheid van de ogen bevorderen.
Behandelingen via huishoudmiddeltjes
Er zijn verschillende zelfzorgmaatregelen en huishoudmiddeltjes die kunnen helpen bij de behandeling van een witte bult op het ooglid.
Het vermijden van contactlenzen tijdens het herstel is belangrijk /
Bron: Fifikins, Flickr (CC BY-2.0)Niet aanbevolen
Raak de bult niet aan met ongewassen
handen en vermijd het dragen van contactlenzen tijdens het herstel. Vermijd ook het gebruik van make-up en gooi oude make-up weg, omdat deze bacteriën kunnen bevatten die mogelijk de oorzaak van de bult zijn. Deel geen persoonlijke voorwerpen om
infecties te voorkomen. Knijp niet in de bult, omdat dit de infectie kan verergeren.
Tips
Een
koud kompres kan nuttig zijn als het gebied warm aanvoelt. Dit zorgt voor
vasoconstrictie (vernauwing van de bloedvaten) en vermindert ontsteking. Zorg ervoor dat het ijs niet direct op de huid wordt geplaatst om verergering van de aandoening te voorkomen. Een
warm kompres kan meerdere keren per dag worden aangebracht om pijn en ongemak te verlichten. Daarnaast is een goede
ooghygiëne essentieel. Reinig het gebied regelmatig met antibacteriële zeep, zachte zeep of babyshampoo. Wees voorzichtig om verdere irritatie te voorkomen en droog het gebied voorzichtig af. Een goede ooghygiëne helpt bij het voorkomen van
ooginfecties.
Professionele medische zorg
Professionele medische zorg is noodzakelijk wanneer:
- De knobbeltjes op het ooglid blijven groeien of niet verdwijnen
- Het bultje gepaard gaat met droge ogen
- Er sprake is van een cosmetisch probleem
- Er een onderliggende aandoening aanwezig is
- Het bultje na maanden nog steeds aanwezig is
- Het bultje opnieuw verschijnt na een thuisbehandeling
- Het gezichtsvermogen is aangetast
- Er jeukende ogen optreden in combinatie met de witte bult
Medicatie
Bij een bacteriële infectie kan de arts
breedspectrumantibiotica voorschrijven, die topisch (op de huid) of oraal (via de mond) worden toegediend. Het is belangrijk om de volledige antibioticakuur af te maken om
resistentie van bacteriën te voorkomen. Bij vetafzettingen kan een lagere cholesterolwaarde door middel van
statines worden bevorderd. Voor allergieën kan de arts
antihistaminica voorschrijven om ontstekingen en de grootte van de bult te verminderen. Soms kunnen
corticosteroïde injecties nodig zijn om de ontsteking te verminderen.
Medische behandeling
Bij een cyste, verstopte talgklier of bult door een HPV-infectie kan de arts het nodig achten om de bult te draineren (vocht afvoeren) of chirurgisch te verwijderen. Na de procedure kunnen antibiotica worden voorgeschreven om secundaire infecties te voorkomen.
Met deze combinatie van zelfzorgmaatregelen en medische interventies kan de behandeling van een witte bult op het ooglid effectief worden aangepakt, afhankelijk van de oorzaak en ernst van de aandoening.
Prognose
De prognose voor het herstel van een witte bult op het ooglid hangt af van verschillende factoren, waaronder de oorzaak van de bult en de noodzaak van chirurgische verwijdering.
Herstel zonder operatie
Als een operatie niet nodig is, geneest de bult meestal sneller en zonder complicaties. Huishoudelijke remedies en goede ooghygiëne kunnen helpen om het genezingsproces te versnellen.
Herstel na chirurgische verwijdering
In gevallen waar chirurgische verwijdering vereist is, kan de hersteltijd langer zijn, afhankelijk van de grootte en locatie van de bult. Meestal is de prognose goed, mits er geen complicaties optreden. Na de operatie kan er enige zwelling of ongemak zijn, maar dit verdwijnt meestal binnen enkele dagen.
Opvolgingszorg
Regelmatige opvolgingszorg is essentieel om de voortgang te monitoren en om ervoor te zorgen dat er geen terugkerende of nieuwe bultjes ontstaan. De kans op herhaling kan variëren afhankelijk van de onderliggende oorzaak, zoals een chronische aandoening of slechte ooghygiëne.
In het algemeen hebben de meeste patiënten een positieve prognose, vooral bij tijdige diagnose en behandeling.
Complicaties van een wit bultje op het ooglid
Een wit bultje op het ooglid kan in sommige gevallen leiden tot complicaties, afhankelijk van de onderliggende oorzaak en de behandeling.
Infectie
Een van de meest voorkomende complicaties is een secundaire infectie. Dit kan optreden als de bult wordt aangeraakt met ongewassen handen of als er irritatie optreedt. Infecties kunnen leiden tot meer ernstige symptomen, zoals pijn, roodheid en zwelling rond het ooglid.
Veranderingen in het gezichtsvermogen
Grote bultjes of cysten kunnen druk uitoefenen op het oog, wat kan resulteren in veranderingen in het gezichtsvermogen. In zeldzame gevallen kan dit leiden tot tijdelijke of zelfs permanente visusproblemen.
Esthetische gevolgen
Afhankelijk van de locatie en grootte van de bult kan er een cosmetisch probleem ontstaan. Dit kan leiden tot emotionele of psychologische impact, vooral als de bult zichtbaar is en niet geneest.
Chronische aandoeningen
Sommige aandoeningen, zoals blefaritis of een chronische allergie, kunnen leiden tot terugkerende bultjes of ontstekingen. Dit kan een aanhoudend probleem zijn dat regelmatige behandeling of monitoring vereist.
Littekenvorming
Na chirurgische verwijdering kan er littekenvorming optreden. Dit kan variëren van minimaal tot aanzienlijk, afhankelijk van de grootte van de bult en de techniek die is gebruikt bij de verwijdering.
Risico op herhaling
Bij sommige patiënten kan het wit bultje terugkeren, vooral als de onderliggende oorzaak niet wordt aangepakt. Regelmatige opvolging en goede ooghygiëne zijn cruciaal om herhaling te voorkomen.
Het is belangrijk om medisch advies in te winnen als er symptomen optreden die duiden op complicaties, zoals toenemende pijn, veranderingen in het gezichtsvermogen of aanhoudende zwelling.
Preventie
Het voorkomen van een wit bultje op het ooglid kan in veel gevallen worden bereikt door eenvoudige maatregelen die de ooggezondheid bevorderen.
Goede ooghygiëne
Regelmatige en goede ooghygiëne is essentieel om infecties en irritaties te voorkomen. Dit omvat:
- Het dagelijks reinigen van de oogleden met een milde, antibacteriële zeep of babyshampoo om vuil en olie te verwijderen.
- Het voorzichtig verwijderen van make-up voor het slapengaan om de poriën vrij te houden.
Vermijd het aanraken van de ogen
Probeer te voorkomen dat je je ogen aanraakt met ongewassen handen. Dit kan helpen om bacteriën en andere irriterende stoffen buiten te houden.
Veilig gebruik van contactlenzen
Volg altijd de instructies voor het gebruik en de verzorging van contactlenzen. Dit omvat:
Het regelmatig vervangen van contactlenzen en het gebruiken van een schone lensoplossing.
Vermijd het slapen met contactlenzen, tenzij ze daarvoor zijn ontworpen.
Allergieën beheersen
Als je gevoelig bent voor allergieën, zoals pollen of huisstofmijten, neem dan stappen om blootstelling te minimaliseren. Dit kan helpen om jeukende en ontstoken ogen te voorkomen die kunnen leiden tot bultjes.
Regelmatige oogcontroles
Plan regelmatige oogcontroles bij een optometrist of oogarts. Dit helpt bij het vroegtijdig opsporen van eventuele problemen en het krijgen van professioneel advies over oogverzorging.
Vermijd verouderde cosmetica
Gebruik geen oude make-up, vooral oogmake-up. Bacteriën kunnen zich ophopen in verouderde producten en irritatie of infectie veroorzaken.
Bescherming tegen de zon
Draag een zonnebril om je ogen te beschermen tegen schadelijke UV-stralen. Langdurige blootstelling aan de zon kan bijdragen aan huidproblemen rond de ogen.
Door deze preventieve maatregelen te volgen, kan het risico op het ontwikkelen van een wit bultje op het ooglid aanzienlijk worden verminderd.
Lees verder