Wit bultje op ooglid: Oorzaken, symptomen en behandelingen

Op het ooglid verschijnt soms een witte bult die meestal onschuldig is. Dit bultje varieert van klein tot groot en is al dan niet pijnlijk. Af en toe gaan hiermee nog andere symptomen gepaard, zoals zwelling, roodheid, een verminderd gezichtsvermogen, … Een witte bult op het ooglid kent heel wat mogelijke oorzaken, zoals bijvoorbeeld een allergie, een infectie of een slechte ooggezondheid. Meestal is het na de juiste diagnose niet moeilijk om een effectieve behandeling in te zetten. De behandeling van een wit bultje op het ooglid gebeurt vaak met behulp van huishoudmiddeltjes, maar af en toe is medisch ingrijpen wel noodzakelijk.

• Oorzaken: Infectie, allergie en slechte ooggezondheid
• Allergieën
• Chalazion
• Hordeolum
• Milia
• Ooglidcorrectie
• Ooglidcyste
• Papilloom
• Xanthelasma (vetafzettingen)
• Symptomen bij witte bult op het ooglid
• Grootte
• Pijn en andere problemen
• Vorm
• Diagnose en onderzoeken
• Behandelingen via huishoudmiddeltjes
• Niet aanbevolen
• Tips
• Professionele medische zorg
• Medicatie
• Medische behandeling
• Prognose van wit bultje op ooglid

Oorzaken: Infectie, allergie en slechte ooggezondheid

Meestal zijn allergieën, infecties en een slechte ooggezondheid de oorzaak van een witte bult op het ooglid, maar ook minder vaak voorkomende oorzaken zijn bekend.

Allergieën

Een blootstelling aan allergenen veroorzaakt mogelijk een witte bult op het ooglid. Dit zijn uitlokkende stoffen waarop het lichaam allergisch reageert, zoals make-up-producten en oogcosmetica. Zwelt het ooglid en is dit geassocieerd met andere tekenen, zoals een vernauwing in de keel, dan wijst dit op een anafylactische shock (ernstige allergische reactie). Een spoedbehandeling is in deze situatie noodzakelijk

Chalazion

Chalazion is een aandoening waarbij een pijnlijk wit bultje op het onderste of onderste ooglid verschijnt. De Meibom-klier, een talgklier, maakt de wimpers vochtig door de productie van een kleverige substantie. De afvoergangen in de Meibom-klieren geraken echter vaak geblokkeerd, waardoor een verstopping ontstaat. Als reactie op de ontsteking, ontstaat een witte bult. Zeker bij grote bultjes is het gezichtsvermogen bedreigd en treden diverse ooggerelateerde symptomen op zoals astigmatisme (wazig zien door een brekingsfout in het oog), fotofobie (lichtschuwheid), tranende ogen, een verminderde gezichtsscherpte / wazig gezichtsvermogen en gezwollen oogleden. Na één week tot één maand verdwijnen de symptomen van een chalazion spontaan, al bevordert het toepassen van warme kompressen op de oogleden wel het genezingsproces.

Hordeolum

Stafylokokken zijn staafvormige bacteriën die mogelijk het gebied rond de ogen binnendringen. Zo komt de aandoening 'hordeolum' tot stand, een oogziekte waarbij een strontje in of op het ooglid verschijnt. De patiënt heeft hierbij een wit, pijnlijk bultje gevuld met pus. Het gebied rond het bultje is rood en gezwollen, gevoelig of pijnlijk. De grootte van de bult is variabel en afhankelijk van de ernst van de infectie.

Milia

Milia is een huidaandoening die veelal bij pasgeborenen en jonge kinderen verschijnt. Bij deze huidaandoening hopen dode huidcellen zich op op de neus, oogleden en wangen. Het witte bultje is meestal zeer klein in omvang, maar heeft een stevige textuur. In tegenstelling tot acne (huidziekte met ontsteking van talgklieren) en puistjes gaat milia niet gepaard met een huiduitslag. Af en toe presenteert een volwassene zich met milia, wat dan meestal tot uiting komt door langdurige blootstelling aan de schadelijke UV-stralen van zonlicht of een trauma. Patiënten met milia genezen spontaan en behoeven geen behandeling.

Ooglidcorrectie

Na een ooglidcorrectie ontstaan af en toe witte vlekken of bultjes op het ooglid. De witte bultjes op de ooglidrand verschijnen vaak langs de incisielijnen. Dit symptoom verdwijnt soms pas vele maanden na een oogoperatie.

Ooglidcyste

Een ooglidcyste is een goedaardige aandoening die soms tot stand komt na het gebruiken van (oude) make-up. De cyste (abnormaal gevormde blaasvormige holte in lichaam) verschijnt op de ooglidrand. Ook het fout gebruik van contactlenzen (slechte contactlenshygiëne) leidt soms tot een kleine witte bult op het ooglid. Het knipperen is bij een ooglidcyste vaak pijnlijk.

Papilloom

Ook een virus veroorzaakt mogelijk een bultje op het ooglid, en dan met name het humaan papillomavirus (HPV). Het bultje is bij deze virale infectie gekend als een 'papilloom'. Soms tast deze virale infectie het gezichtsvermogen aan.

Xanthelasma (vetafzettingen)

Xanthelasma zijn witte tot gelige vetafzettingen rond de ogen die het gevolg zijn van de veroudering van de huid. De helft van de patiënten met xanthelasma kampt met een te hoog cholesterolgehalte.

Symptomen bij witte bult op het ooglid

Grootte

Een witte bult op het ooglid is klein tot groot. De witte bult houdt soms dezelfde grootte aan maar bij een infectie groeit de bult naarmate de infectie voortschrijdt. Een vetophoping daarentegen groeit niet, maar ook hierbij is medisch advies noodzakelijk.

Pijn en andere problemen

Pijn bij aanraking is mogelijk, al ervaren niet alle patiënten met een wit oogbultje pijn. Daarnaast is het soms moeilijk om het ooglid te sluiten.

Vorm

Ook de vorm varieert. Soms is dit een puistje en dan weer een vetophoping. Soms is het gebied rond de witte bult rood en gezwollen.

Diagnose en onderzoeken

De diagnose is meestal op het oog al te maken door een professional. Hiervoor zijn geen specifieke oogonderzoeken vereist. Blijft de patiënt echter na een medische behandeling nog kampen met klachten, dan is een grondig oogonderzoek nodig om kanker en andere ziekten uit te sluiten.

Behandelingen via huishoudmiddeltjes

Heel wat zelfzorgmaatregelen en huishoudmiddeltjes zijn voorhanden om een wit bultje op het ooglid te behandelen.

Niet aanbevolen

Het bultje aanraken met de hand is niet goed, tenzij dit gebeurt met grondig gewassen handen. Ook contactlenzen vermijdt de patiënt tijdens het herstel van het bultje. Wat het dragen van make-up betreft, is dit eveneens uit den boze. Oude make-up gooit de patiënt tevens weg omdat deze te veel bacteriën bevatten die mogelijk zelfs de oorzaak zijn van het bultje. Het is bovendien belangrijk om geen persoonlijke voorwerpen met andere mensen te delen; de verspreiding van veel infecties, veel bacteriën en virussen gebeurt namelijk op deze manier. Tot slot is het knijpen op het bultje niet verstandig, want als dit witte bultje een verzameling van pus bevat, dan verergert hierdoor de infectie.

Tips

Een koud kompres aanbrengen is nuttig wanneer het gebied warm aanvoelt. Hierdoor ontstaat een vernauwing van de bloedvaten (vasoconstrictie), waardoor de ontsteking vermindert. Wel mag het ijs niet meteen op de huid geplaatst worden, want anders verergert de aandoening. Ook een warm kompres behoort tot de mogelijke behandelingsmogelijkheden. Dit plaatst de patiënt meermaals per dag op het ooglid om de pijn en ongemak als gevolg van de bult op het ooglid te verminderen. Tot slot is een goede ooghygiëne aanbevolen. Dit houdt in dat het te behandelen gebied regelmatig grondig gereinigd moet worden met antibacteriële zeep, zachte zeep of babyshampoo. Wel gebeurt dit het beste voorzichtig omdat anders de symptomen van de aandoening verergeren. Het gebied wrijft de patiënt daarna voorzichtig droog. Een goede ooghygiëne is essentieel, want een infectie komt anders vaak tot stand. Het aanraken van het oog met een vuile hand of het gebruik van een handdoek van een andere persoon werkt namelijk een ooginfectie in de hand.

Professionele medische zorg

In sommige gevallen is professionele medische zorg nodig, namelijk wanneer:

• de knobbeltjes op het ooglid steeds vergroten of blijven groeien
• droge ogen gepaard gaan met het bultje
• een cosmetisch probleem aanwezig is
• een onderliggende aandoening aanwezig is
• het bultje of knobbeltje na diverse maanden nog niet weg is
• het bultje terug verschijnt na een thuisbehandeling
• het gezichtsvermogen is aangetast
• jeukende ogen verschijnen in combinatie met de witte bult

Medicatie

Bij een bacteriële infectie zet de arts breedspectrumantibiotica in, die de patiënt topisch moet toedienen (op de huid aanbrengen via een antibiotische zalf) of anders oraal (via de mond) inneemt indien de infectie ernstiger is. De patiënt moet de antibioticakuur volledig leegnemen omdat de bacteriën anders resistent worden (een weerstand ontwikkelen tegen de antibiotica). Vetafzettingen zijn te verminderen door te werken aan een lager cholesterolgehalte. Naast adviezen voor een gezonde levensstijl en een goed gewicht, zet de arts medicatie in (statines). In het geval van allergieën, schrijft de arts antihistaminica (geneesmiddelen tegen een allergische reactie) voor om de ontstekingen en de grootte van de bult te verminderen. Af en toe zijn corticosteroïde injecties (krachtige ontstekingsremmers) nodig om de ontsteking in het bultje te doen genezen.

Medische behandeling

Een cyste, verstopte talgklier of bult door een HPV-infectie moet de arts mogelijk draineren (vocht afvoeren) en/of chirurgisch verwijderen. Soms zet de arts daarna nog antibiotica in om een secundaire infectie te voorkomen.

Prognose van wit bultje op ooglid

Het herstel van het witte bultje op het ooglid is afhankelijk van de mogelijkheid van chirurgische verwijdering. Is een operatie overbodig, dan geneest het bultje meestal sneller.

Lees verder

• Chalazion: Onschuldig hard bultje in de ooglidrand
• Hordeolum: Strontje (pijnlijk bultje) in of op het ooglid
• Ooglidaandoeningen: Oorzaken van problemen aan oogleden
• (Boven)ooglidcorrectie: Voor, tijdens en na de operatie
• Xanthelasma: Gele cholesterolafzettingen rond de ogen