Gekneusde en gebroken ribben: Ribkneuzing en ribfractuur

Ribben vormen een cruciaal onderdeel van de borstkasstructuur, door het verbinden van het borstbeen met de wervelkolom. Letsels aan de ribben, zoals kneuzingen en breuken, ontstaan vaak door trauma aan de borstkas, zoals bij een auto-ongeluk of een val. Ademhalingsproblemen en pijn bij beweging zijn veelvoorkomende symptomen bij dergelijke ribblessures. Het is van groot belang om altijd een arts te raadplegen om het verschil tussen een kneuzing en een breuk te bepalen. Bij ribkneuzingen of ribfracturen is vaak rust noodzakelijk, maar lichte activiteit kan ook helpen om complicaties te voorkomen. Deze pijnlijke aandoeningen genezen meestal spontaan binnen enkele weken.

• Oorzaken van ribletsels: Trauma aan de borstkas
• Symptomen: Pijn en aAdemhalingsproblemen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling van ribkneuzingen en ribfracturen
• Algemene adviezen bij gGebroken of gekneusde ribben
• Complicaties van gekneusde of gebroken ribben
• Prognose van Gebroken en Gekneusde Ribben

Oorzaken van ribletsels: Trauma aan de borstkas

Gekneusde en gebroken ribben ontstaan vaak door trauma aan de borstkas. Dit kan voortkomen uit verschillende oorzaken, zoals:

• Lichamelijk letsel: Bijvoorbeeld bij een sportblessure, een val op de borstkas of herhaaldelijk hoesten door aandoeningen zoals longontsteking, kinkhoest of bronchitis.
• Auto-ongevallen: Bij een auto-ongeluk kan de impact van het stuur op de ribben ook leiden tot letsel.

Symptomen: Pijn en aAdemhalingsproblemen

Gekneusde ribben

Bij een gekneusde rib ervaart de patiënt vaak de volgende klachten:

• Pijn bij ademhaling
• Pijn op de borst (gevoelige borsten)
• Een ontsteking die pijn op de borst veroorzaakt
• Verhoogde pijn bij bewegingen
• Extreme pijn bij ademhaling
• Gevoeligheid of pijn bij aanraking
• Kortademigheid
• Ribpijn
• Scherpe, constante pijn
• Slaapproblemen (door pijn bij het liggen op de aangetaste zijde)
• Zichtbare kneuzingen

Gebroken ribben

Bij gebroken ribben kunnen één of meerdere ribben zijn aangetast. Meestal betreft dit de ribben in het midden van de borstkas. Symptomen zijn onder andere:

• Een scherpe pijn die verergert bij niezen, hoesten of bewegen
• Pijn bij ademhalen, wat kan leiden tot oppervlakkige ademhaling
• Bij betrokkenheid van de longen kunnen de volgende symptomen optreden: Bloed ophoesten (hemoptoe), een shock, en spraakproblemen
• In sommige gevallen ontstaat een zogenaamde fladderthorax waarbij meerdere ribben aan beide zijden van de borstkas breken. Dit leidt tot een abnormale beweging van de ribben tijdens ademhaling, wat kan resulteren in ademhalingsfalen (ernstige aandoening met langzame ademhaling)

Diagnose en onderzoeken

Contact met de arts
Het is essentieel om bij vermoeden van een ribletsel een arts te raadplegen. De arts kan het verschil bepalen tussen een gekneusde rib en een gebroken rib, wat van invloed is op de behandeling en het voorkomen van complicaties.

Alarmtekens waarvoor onmiddellijke medische hulp nodig is:

• Bloed ophoesten
• Toenemende kortademigheid
• Groen of geel slijm (sputum) ophoesten
• Koorts
• Toegenomen pijn op de borst
• Pijn in de buik (buikpijn)
• Pijn in de schouder

Lichamelijk onderzoek

De arts zal de volledige medische geschiedenis en de situatie die geleid heeft tot het letsel in kaart brengen. Vervolgens wordt een grondig lichamelijk onderzoek uitgevoerd om de schade te evalueren en bijkomende verwondingen op te sporen. Een gevoelige ribbenstreek kan duiden op een kneuzing, terwijl bij een breuk vaak krakende botgeluiden (botcrepitatie) te horen zijn bij het beluisteren van de ademhalingsgeluiden of bij palpatie van de ribben.

Diagnostisch onderzoek
De arts kan verschillende beeldvormende onderzoeken en laboratoriumtesten uitvoeren om de schade aan de ribben vast te stellen:

• Angiografie (radiografisch onderzoek van de bloedvaten om schade op te sporen)
• Bloedonderzoek (beoordeelt de longfunctie en geeft informatie over bloedverlies en de status van bloedonderdelen)
• CT-scan van de borstkas
• Röntgenfoto van de borstkas (thoraxfoto)
• Urineonderzoek (bloed in de urine = hematurie kan wijzen op nierschade)

Behandeling van ribkneuzingen en ribfracturen

Gekneusde ribben

Zelfzorgmaatregelen kunnen helpen bij de behandeling van gekneusde ribben en de genezing versnellen:

• Ademhaling: Het is cruciaal om te blijven ademen, zelfs als dit pijnlijk is.
• IJs: Toepassen van ijs gewikkeld in een doek gedurende maximaal 72 uur, drie keer per dag gedurende tien à twintig minuten per keer kan zwelling en pijn verlichten. Als de pijn aanhoudt, kan men overstappen op warme kompressen.
• Lichte Inspanning: Regelmatig rondlopen helpt slijm op te lossen en bevordert een betere ademhaling. Vermijd activiteiten die pijn veroorzaken zoals tillen of zware druk op de ribben.
• Rust: Hoewel rust noodzakelijk is om te genezen, is absolute rust niet wenselijk.

Gebroken ribben

EHBO
Bij gebroken ribben moet de patiënt hoesten of spreken vermijden om complicaties te voorkomen. De patiënt dient in een halfzittende houding te zitten voor gemakkelijke ademhaling. Bewusteloze patiënten moeten in een zijligging worden geplaatst. Strakke kleding, zoals een riem, moet worden verwijderd om ademhalingsproblemen te voorkomen. Bij een open wond is het belangrijk deze luchtdicht af te dekken om een spanningspneumothorax te voorkomen.

Arts
De arts kan orale pijnstillers voorschrijven om de pijn te verlichten, wat belangrijk is om een longontsteking te voorkomen. Indien orale medicatie onvoldoende helpt, kan de arts overgaan tot injecties rond de zenuwen die de ribben van bloed voorzien. Deze injecties bieden langdurige pijnverlichting (narcotica), waardoor ademhaling gemakkelijker wordt. Ademhalingsoefeningen zijn daarna nodig om longontsteking te voorkomen.

Algemene adviezen bij gGebroken of gekneusde ribben

Minimaal 24 uur na het letsel mogen gewone vrij verkrijgbare pijnstillers (NSAID's) worden ingenomen. Dit omdat het gebruik van deze geneesmiddelen in de acute fase kan leiden tot bloedingen. Het is van groot belang om bij pijnklachten en ademhalingsproblemen een arts te raadplegen. Ter preventie van constipatie is het aan te raden om veel vloeistoffen te drinken. Zowel bij een kneuzing als een breuk is het noodzakelijk om voldoende te rusten, lichte inspanning te leveren en diep te ademen.

Complicaties van gekneusde of gebroken ribben

Hoewel de meeste ribletsels zonder complicaties genezen, kunnen in sommige gevallen ernstige complicaties optreden, zoals:

• Ademhalingsproblemen en verstikking door kneuzing van de longen (vaker bij meerdere ribfracturen)
• Atelectase (instorting van de long door inkrimping van longblaasjes) en pneumonie (longontsteking) door onvoldoende hoesten
• Longperforatie (doorboring van de long)
• Pneumothorax (klaplong) tot spanningspneumothorax wanneer lucht zich ophoopt en niet meer kan ontsnappen bij uitademing
• Shock: Bij spanningspneumothorax kunnen bloedvaten worden dichtgedrukt, waardoor bloedcirculatieproblemen ontstaan doordat veneus bloed niet terugstroomt naar het hart
• Ruptuur van het diafragma bij fracturen van de onderste ribben
• Schade aan de lever (leverproblemen) en milt (miltaandoeningen)

Prognose van Gebroken en Gekneusde Ribben

De meeste patiënten herstellen binnen zes weken na het letsel van een gekneusde of gebroken rib. Het herstel kan variëren afhankelijk van de ernst van het letsel en de algehele gezondheid van de patiënt.

Lees verder

• EHBO bij oppervlakkige kneuzingen
• Ribpijn: Oorzaken van pijn aan ribben
• Costochondritis: Ontsteking ribkraakbeen met pijn op borst
• Intercostale pijn: Behandeling van pijn aan tussenribspier
• Zwevende rib-syndroom: Pijn in flank door wegschuiven rib