Jeukende oogleden: symptomen en oorzaken jeukende ooghoeken
Jeukende oogleden of ooghoeken is een vervelende klacht. Iedereen heeft wel eens last gehad van jeukende oogleden. Jeuk aan de oogleden kan zich voordoen bij een groot aantal aandoeningen, maar het wijst lang niet altijd op een medisch probleem. De huid van de oogleden is dun en kwetsbaar, waardoor dit gebied gevoelig is voor irritatie. Ooglidirritatie veroorzaakt vaak jeuk, die snel kan verergeren en mogelijk je gezichtsvermogen tijdelijk kan verstoren, vaak doordat de traanfilm wordt aangetast. Veel aandoeningen kunnen jeukende oogleden veroorzaken, waaronder aangeboren en verworven huidaandoeningen, allergieën en ontstekingen. Enkele oorzaken van jeukende oogleden zijn relatief goed te behandelen aandoeningen. Andere oorzaken van jeukende oogleden zijn chronisch van aard en vereisen een langdurige behandeling om de onderliggende aandoening onder controle te krijgen en de symptomen te beperken.- Oogleden
- Oorzaak van jeukende oogleden en ooghoeken
- Allergieën
- Droge ogen
- Meiboom klier dysfunctie (MKD)
- Ooglidrandontsteking of blefaritis
- Contactlenzen
- Cosmetica
- Stress en vermoeidheid
- Irriterende stoffen
- Oogletsel
- Jeuk aan oogleden door contacteczeem
- Wat is het?
- Symptomen
- Behandeling
- Atopisch eczeem van de oogleden
- Wat is atopisch eczeem?
- Behandeling
- Jeukende oogleden door blefaritis
- Wat is blefaritis?
- Behandeling
- Jeuk door oculaire rosacea
- Wat is oculaire rosacea?
- Wat te doen?
Oogleden
Elk oog heeft een bovenste ooglid en een onderste ooglid. Oogleden zijn huidplooien die zich aan de voorkant van het oog bevinden en de ogen beschermen tegen vuil en vocht. Oogleden beschermen ook tegen fel licht. Dit doe je door je ogen samen te knijpen. Door te knipperen verspreiden de oogleden een dun laagje traanvocht. Dit wordt 'traanfilm' genoemd, en deze bedekt het oogoppervlak en bestaat uit drie lagen. Dit houdt het oog vochtig en schoon. Dit is belangrijk om een goed en scherp zicht te houden.
Jeuk aan de oogleden door hooikoorts / Bron: Istock.com/mkrberlinOorzaak van jeukende oogleden en ooghoeken
Er zijn verschillende mogelijke oorzaken van jeuk aan de oogleden, waaronder huidaandoeningen zoals contacteczeem en blefaritis. Meestal worden jeukende oogleden veroorzaakt door een soort allergie. Een allergeen zoals pollen, stof en dierlijke huidschilfers veroorzaakt de vrijgave van histamine, een chemische stof die verantwoordelijk is voor de allergische reactie, in de weefsels om de ogen, waardoor jeuk, roodheid en zwelling ontstaan. Wrijven in de ogen is een natuurlijke reactie, maar maakt de situatie vaak erger. Oogallergieën komen in veel vormen en maten voor en kunnen seizoensgebonden zijn of zich het hele jaar voordoen.Allergieën
Seizoensgebonden allergieën veroorzaken wat bekend staat als allergische conjunctivitis. Het komt het meest voor in het voorjaar en de herfst en wordt veroorzaakt door bijvoorbeeld pollen. Allergieën die gedurende het hele jaar aanwezig zijn, worden veroorzaakt door zaken zoals schimmel en stof.Droge ogen
Maar allergieën zijn niet de enige oorzaak van jeukende ogen. Als je naast jeuk een branderig gevoel hebt, dan kan droge ogen, ofwel voluit het droge ogen syndroom of keratoconjunctivitis sicca, de oorzaak zijn. Droge ogen wordt veroorzaakt door een chronisch tekort aan een voldoende bevochtiging en smering van het oogoppervlak.
Traanfilm bestaat uit drie lagen / Bron: BlackNL, Wikimedia Commons (Publiek domein)Meiboom klier dysfunctie (MKD)
MKD is een andere mogelijke oorzaak van jeukende oogleden. Het gaat hierbij om een verstopping van de openingen van de klieren van Meiboom, die zich aan de rand van de oogleden bevinden. Deze klieren produceren een olieachtige substantie, welke onderdeel uitmaakt van de traanfilm.Ooglidrandontsteking of blefaritis
Als je oogleden rood en ontstoken zijn, kan dit wijzen op een aandoening die blefaritis wordt genoemd. Hierbij gaat het om een ontsteking van de oogleden, vooral de ooglidrand waar de wimpers zijn ingeplant, en het wordt veroorzaakt door bacteriën en in sommige gevallen door microscopische mijten die op de oogleden leven.Contactlenzen
Als je contactlenzen draagt, kunnen jeukende ogen of oogleden het dragen van contactlenzen bemoeilijken. Soms, als je je contactlenzen te lang draagt of niet vaak genoeg vervangt, kan dit ook jeukende ogen veroorzaken.Cosmetica
Sommige cosmetica of make-upproducten kunnen irriterende stoffen bevatten die jeuk en irritatie van de oogleden kunnen veroorzaken.Stress en vermoeidheid
Stress, slaapgebrek en vermoeidheid kunnen oogirritatie en jeuk veroorzaken.Irriterende stoffen
Blootstelling aan irriterende stoffen zoals rook, stof of chemicaliën kan leiden tot jeukende ogen en oogleden.Oogletsel
Trauma aan het oog of de oogleden kan leiden tot jeuk en irritatie.Jeuk aan oogleden door contacteczeem
Wat is het?
Bij contacteczeem krijg je uitslag op de huid door contact met bepaalde stoffen. Er is ofwel sprake van allergisch contacteczeem of van irritatief contacteczeem, of ze komen beide tegelijk voor. Bij allergisch contacteczeem is er een allergische reactie voor een bepaalde stof, een allergeen, en dit blijft vaak levenslang bestaan. Alledaagse oorzaken zijn onder meer allergenen in de lucht, zoals pollen (hooikoorts), huisdieren, huisstofmijf, schimmelsporen en antibiotische zalven.Symptomen
Bij irritatief contacteczeem krijg je huiduitslag als gevolg van irritatie, bijvoorbeeld door zeep, cosmetische producten, parfum, haarverzorgingsproducten, oogdruppels, wrijven of door kou. Typische symptomen van contacteczeem van de oogleden zijn roodheid, jeuk en een fijne, schilferige uitslag. Donkere cirkels om de ogen kunnen ook voorkomen.Behandeling
Het vermijden van contact met stoffen die contacteczeem kunnen veroorzaken is de hoeksteen van het het managen van deze aandoening. Antihistamine en anti-inflammatoire oogdruppels kunnen nuttig zijn bij het verlichten van de symptomen van allergische ooglidcontacteczeem.Atopisch eczeem van de oogleden
Wat is atopisch eczeem?
Atopisch eczeem is een eczeem dat in aanleg aanwezig is. Het wordt gekenmerkt door droge, schilferige, intense jeukende huidvlekjes, bultjes en blaasjes. Het beloop wordt gekenmerkt door afwisselend periodes van verbetering en verslechtering. Betrokkenheid van de oogleden komt vaak voor bij mensen met atopisch eczeem. Atopisch eczeem van de oogleden veroorzaakt ontsteking van de buitenste en binnenste oogleden. De jeuk kan dermate intens zijn dat de voorzijde van het oog of het hoornvlies vervormd wordt door het voortdurend wrijven in de ogen. Oogafscheiding door atopisch eczeem wordt vaak vergezeld door een brandend gevoel, roodheid en lichte zwelling. De huid van de aangedane oogleden kan donkerder of lichter worden dan de omringende huid, en andere gebieden van de huid vertonen vaak ook typische tekenen van eczeem.Behandeling
Behandeling van atopisch eczeem van de oogleden kan middels een zacht vochtinbrengend middel en topische medicatie. Antihistaminica kunnen worden voorgeschreven om jeuk tegen te gaan.
Jeukende oogleden door blefaritis / Bron: Clubtable, Wikimedia Commons (Publiek domein)Jeukende oogleden door blefaritis
Wat is blefaritis?
Blefaritis verwijst naar een vaak chronische ontsteking van de ooglidrand. De aandoening wordt ook wel 'ooglidontsteking' genoemd. Bij blefaritis zijn de haarzakjes en de talgkliertjes (Meibomse klieren) in het ooglid ontstoken. Klachten zijn jeuk, irritatie en soms een rood en gezwollen oog. Er kunnen tussen de wimpers schilfertjes en korstjes verschijnen die de ontstoken ooglidranden irriteren. Branderig gevoel en tranende ogen zijn het gevolg.Behandeling
Blefaritis is een chronische aandoening waarbij langdurige behandeling en zorg vereist is. Het is belangrijk de oogharen van beide oogleden regelmatig te reinigen met behulp van wattentipjes, gedrenkt in lauwarm water waar druppels babyshampoo aan zijn toegevoegd. Warme kompressen die je gedurende 3 tot 5 minuten op de gesloten oogleden houdt, wordt ook geadviseerd. Het masseren van de oogleden kan helpen om de inhoud van de verstopte ooglidkliertjes te verplaatsen.
Wazig zien door oculaire rosacea / Bron: Martin Sulman
