Dikke teennagels: Oorzaken en tips bij verdikte teennagels

Vingernagels en teennagels zitten tussen de zachte weefsels van het onderliggende nagelbed, en de omgeving buiten de nagel. De nagels zijn essentieel voor het dagelijks leven, om bijvoorbeeld een op een krasbiljet te krabben of een champagnefles open te maken. Sommige mensen kampen met dikke teennagels, die onbehandeld verergeren en/of gepaard gaan met pijn. Verdikte nagels kennen meerdere oorzaken, zoals bijvoorbeeld een schimmelinfectie. Dankzij diverse preventieve tips komt een teennagelverdikking minder snel of zelfs niet tot stand komt.

• Oorzaken van teennagelverdikking
• Gele nagel-syndroom
• Letsel
• Paronychia
• Psoriasis
• Schimmel- en gistinfecties
• Veroudering
• Andere ziekten
• Symptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling van dikke teennagels
• Prognose van dikkere teennagels
• Complicaties van verdikte teennagels
• Preventie van en tips bij dikke nagels aan tenen
• Goed passende sokken
• Goed zittende schoenen
• Infecties voorkomen
• Nagels afknippen
• Voeten en tenen wassen

Oorzaken van teennagelverdikking

Veel oorzaken zijn bekend voor verdikte teennagels.

Gele nagel-syndroom

Het gele nagel-syndroom is een vrij zeldzame aandoening met onbekende oorzaak. Bij deze aandoening ontstaan soms zowel dikke teennagels als dikke vingernagels. Daarnaast zijn de nagels gebogen en geel van kleur. Buiten de nagelafwijkingen, ervaart een patiënt met deze ziekte vaak ademhalingsproblemen en een zwelling in de armen en benen. Deze symptomen treden op als gevolg van een vochtophoping rond de longen en in de ledematen.

Letsel

Een teennagelverdikking komt mogelijk tot stand door een plotseling of herhaald trauma of door een letsel. Voetballers, lopers en dansers zijn het vaakst getroffen, maar ook mensen die niet ademend schoeisel dragen, lopen meer risico op een letsel aan de teennagels. De arts verwart een dikke teennagel als gevolg van een letsel vaak met een schimmelinfectie.

Paronychia

Paronychia is een huidaandoening waarbij de nagelwal ontstoken is. De nagel is hierdoor rood en gezwollen. Na verloop van tijd en bij meerdere infecties, verdikken zowel de vingernagels als de teennagels. De nagellagen gaan tevens afpellen. Duimzuigen, te veel afwassen, en te vaak de nagels en nagelriemen afknippen, zijn de grootste risicofactoren. Verschillende beroepen hebben ook een groter risico op het ontwikkelen van dikke nagels als gevolg van paronychia namelijk afwassers, barmannen, koks, schoonmaaksters/schoonmakers, verpleegkundigen, vissers en werknemers in een wasserij.

Psoriasis

Psoriasis is een auto-immuunaandoening die de huid treft. De huidaandoening veroorzaakt meestal rode, schilferige vlekken op de huid. Vaak gaan nagelafwijkingen gepaard met psoriasis. De nagels bevatten hierbij randen en soms komen de nagels ook los van het nagelbed (nagelloslating).

Schimmel- en gistinfecties

Schimmels houden van warme, vochtige omgevingen, en daarom komen ze sneller voor aan de teennagels. Onychomycose (schimmelnagel) is de vaakst voorkomende schimmelinfectie die zeer besmettelijk is. Niet op blote voeten lopen op publieke plaatsen (zoals kleedkamers en douches) en het dragen van goed ademend schoeisel zijn de belangrijkste preventieve maatregelen. Sommige mensen zijn meer vatbaar voor schimmelinfecties dan anderen. Enkele van de belangrijkste oorzaken van schimmelinfecties aan de teennagels zijn:

• een atleetvoet (voetschimmel) die verspreid is naar het teennagelbed
• een constante blootstelling aan vocht
• een verzwakt immuunsysteem door een ziekte of door medicatiegebruik (zoals bijvoorbeeld chemotherapie voor de behandeling van kanker)
• het dragen van verkeerd, niet-ademend schoeisel
• medische aandoeningen, zoals psoriasis, bloedcirculatieproblemen en diabetes mellitus (suikerziekte) type 1 en 2
• roken
• schade aan of naast de nagel

Veroudering

Bij het verouderen beginnen de nagels op de tenen (en soms de vingers) te verdikken. De teennagelverdikking die hierbij voorkomt, is niet behandelbaar. De teennagels kunnen wel een beetje afgeslepen worden om het uiterlijk gladder te maken.

Andere ziekten

Diverse andere problemen houden mogelijk verband met een verdikking van de teennagels zoals:

• artritis (gewrichtsontsteking)
• eczeem: chronische huidziekte met droge huid en jeukende huid
• een hartziekte
• een hiv-infectie
• vitaminetekorten: vitamine A-deficiëntie, vitamine B-deficiëntie en vitamine H-deficiëntie

Symptomen

In de beginfase zijn dikke teennagels niet goed op te merken; deze ontstaan namelijk geleidelijk. Daarna zijn volgende symptomen mogelijk:

• afknippen van de nagels verloopt moeilijk
• broze nagels die gemakkelijk breken
• een gele, groene of bruine tint van de nagels
• een slechte geur van de nagels
• pijn of ongemak
• ruw uiterlijk met schilfering op het oppervlak
• snel van het nagelbed loslatende nagels (onycholyse)
• splijting van de nagel (gebarsten nagels) of afbreken van de nagel komt gemakkelijk voor
• vuil of ander afval komt onder de nagels terecht

Diagnose en onderzoeken

Een arts bevraagt de medische geschiedenis van een patiënt en bekijkt vervolgens naar de teennagels. De arts verwijdert soms wat materiaal van de nagels dat hij naar een laboratorium stuurt voor verder onderzoek. Het is belangrijk om een schimmelinfectie vroeg te diagnosticeren om het zich anders snel verspreidt.

Behandeling van dikke teennagels

De arts moet de oorzaak van de verdikte nagels kennen want de behandelingsmogelijkheden zijn variabel. Oudere patiënten krijgen het advies om de nagel gladder te (laten) maken door een pedicure. Voorts is vitamine A, B en H van cruciaal belang bij de algemene gezondheid van de nagels. Een gezonde en evenwichtige voeding met veel groenten en fruit en voldoende hoeveelheden eiwitten is dan ook belangrijk. Zijn de dikkere teennagels het gevolg van een onderliggende aandoening, dan zijn verdere therapieën nodig om de teennagelverdikking aan te pakken.

Psoriasis
Bij psoriasis zet de arts extra medicijnen in om te dikkere teennagels weer normaal te krijgen zoals topische (op de huid toegepaste) steroïden (krachtige ontstekingsremmers) of injecties.

Schimmelinfectie
Een vroege behandeling van een schimmelinfectie is nodig; deze behandeling is soms meerdere maanden nodig terwijl de nagel uitgroeit. Enkele gangbare behandelingen voor schimmelinfecties zijn:

• de nagel verwijderen om het nagelbed daaronder te behandelen
• lasertherapie
• orale (via de mond ingenomen) medicijnen
• voorgeschreven crèmes of zalven

Prognose van dikkere teennagels

Een teennagelverdikking verergert indien de arts dit niet tijdig behandelt. Soms is het probleem niet zo ernstig en is het enkel nodig om de dikkere teennagel een beetje gladder te maken bij de veroudering, maar in andere gevallen is een medicamenteuze of een andere behandeling vereist. Het is belangrijk om medisch advies te vragen en een eventuele behandeling te krijgen wanneer een patiënt een verdikking of verkleuring van de nagels ziet.

Complicaties van verdikte teennagels

Dikke nagels (dus ook teennagels) zijn vaak het symptoom van een andere infectie of aandoening. Dikkere teennagels veroorzaken geen verdere complicaties, hoewel ze onbehandeld wel verder verslechteren, pijn veroorzaken en ongemakkelijk zijn bij het dragen van schoeisel.

Preventie van en tips bij dikke nagels aan tenen

Door dagelijks enkele eenvoudige voorzorgsmaatregelen te nemen, is het mogelijk om de voeten en nagels beter te beschermen, waardoor dikkere teennagels minder snel verschijnen. Sommige problemen zijn niet helemaal of altijd te voorkomen, maar dankzij volgende tips is het wel mogelijk om het risico op dikkere teennagels te verlagen.

Goed passende sokken

Het is belangrijk om dagelijks schone (katoenen) sokken aan te doen. Zweet de patiënt overtollig, dan vervangt hij twee keer per dag de sokken, of anders gebruikt hij speciale antischimmelsokken of werkt hij met voetpoeder om de voeten te drogen.

Goed zittende schoenen

Goed passende schoenen die niet te nauw zijn en goed ademen, zijn aanbevolen. Hoge hakken doen de tenen samenknijpen zijn bijgevolg afgeraden. Het is verder nuttig om afwisselend (om de dag) een ander paar schoenen te dragen.

Infecties voorkomen

Voor sommige mensen is het verstandig om nagelsalons te vermijden. Het verkeerd gebruiken van het materiaal veroorzaakt mogelijk reeds een trauma, en ook is het mogelijk dat het materiaal niet goed ontsmet is waardoor een infectie zich verspreidt. Een professionele voetverzorger zoals een podoloog is aanbevolen, zeker bij diabetici die bijvoorbeeld als gevolg van diabetische neuropathie minder gevoel hebben in de voeten en zichzelf daardoor per toeval kunnen verwonden. Openbare zwembaden, kleedkamers, sportscholen enzovoort vermijden mensen best bij een verhoogde gevoeligheid voor schimmelinfecties aan de teennagels, of anders dragen mensen best slippers. Verder mag de persoon geen eigen handdoeken, schoenen en nagelknippers/-scharen met anderen delen om de verspreiding van infecties te voorkomen.

Nagels afknippen

Eén van de grootste problemen bij dikke teennagels is dat ze meestal moeilijk af te knippen en verzorgen zijn. Bij het afknippen van de nagels met een gewone nagelknipper, gebeurt het snel dat de nagels gaan scheuren, hetgeen pijnlijk is en een risico vormt voor een infectie. Daarom is het verstandig om de nagels te verzachten met een crème met bijvoorbeeld aloë vera. Bij deze hydraterende crème gaat vocht door de dikke teennagels en de omringende huid. Dit brengt de patiënt enkele uren aan voordat hij de nagels gaat knippen, of anders laat hij dit zelfs een nacht intrekken, afhankelijk van het gekozen product. Het is ook mogelijk om de dikkere teennagels gedurende tien minuten in te weken in warm water en dan de nagels te knippen. Theeboomolie, Vicks VapoRub en witte azijn zijn andere thuismiddeltjes. De nagels moeten in elk geval schoon en droog zijn bij het afknippen zodat er geen vuil of vocht vast komt te zitten onder de teennagels. Bij het afknippen zelf is het verstandig om de nagels niet te kort af te knippen en er voor te zorgen dat ze recht afgeknipt zijn. Op de markt zijn tot slot speciale nagelknippers beschikbaar voor mensen die dikkere teennagels hebben.

Voeten en tenen wassen

De voeten mogen niet gewassen worden met zeep. Gebeurt dit toch, dan is het nodig om de zeepresten zeer goed af te spoelen. De voeten en tenen moeten voorts goed afgedroogd worden na het douchen, baden of zwemmen of na een andere blootstelling aan water. Hoe minder vocht de tenen omringt, hoe beter dit is voor de voetgezondheid. De voeten moeten voor de rest steeds schoon en droog blijven.

Lees verder

• Ingegroeide teennagels: Oorzaken, symptomen en behandelingen
• Paronychia: Ontsteking van de nagelwal (nagelriemontsteking)
• Zwarte teennagels: Oorzaken van zwarte verkleuring teennagel
• Nagelafwijkingen: Veel voorkomende veranderingen aan nagels
• Nagels: Veranderingen in kleur, sterkte en textuur