Droge keel: oorzaken droge keel, mond en neus & wat te doen?

Last van een droge keel met hoesten of keelpijn? Een droge keel is een veel voorkomende klacht die vaak voorkomt tijdens de koudere (winter)maanden van het jaar. Een droge keel kan echter gedurende het gehele jaar optreden, afhankelijk van de oorzaak. Allergie, verkoudheid, griep, bijholteontsteking, roken, irriterende stoffen en andere aandoeningen die ertoe kunnen leiden dat je door je mond gaat ademen in plaats van door de neus, zijn veel voorkomende oorzaken van een droge keel. Een droge keel veroorzaakt meestal jeuk of irritatie in het gebied achter de tong, de keelholte. Moeite met slikken of pijn bij het slikken en veranderde smaak komen vaak voor. Veranderingen in leefstijl en huismiddeltjes kunnen vaak het ongemak van een droge keel verminderen. Droge slijmvliezen in neus en keel kun je bijvoorbeeld tegengaan met een luchtbevochtiger. Keelpijn kan worden bestreden met paracetamol en het drinken van thee met gember en citroen. Raadpleeg de huisarts bij aanhoudende klachten.

• Een droge keel
• Droge keel in vogelvlucht
• Epidemiologie
• Symptomen droge keel, mond en neus
• Oorzaken van een droge keel
• Droge keel door uitdroging
• Droge keel door mondkapje
• Slapen met je mond open
• Hooikoorts of allergieën
• Droge keel met hoesten door bovenste luchtweginfecties
• Droge hoest en slikklachten door reflux
• Ontsteking
• Keelpijn en moeheid door ziekte van Pfeiffer
• Stress of angst
• Overbelasting keel- en halsspieren
• Droge mond en keel tijdens overgang
• Tabak, alcohol en recreatieve drugs
• Aanlegstoornis van het strottenhoofd
• Medicatiegebruik
• Diabetes
• Sjögren-syndroom
• Bestraling of chemotherapie
• Chronische sinusitis (bijholteontsteking)
• Hypothyreoïdie
• Verlaging luchtvochtigheid
• Ademhalingsproblemen door afwijkingen in de neus
• Langdurig spreken of zingen
• Verminderde speekselproductie door leeftijd
• Chronisch obstructief longlijden (COPD)
• Droge keel door neurologische aandoeningen
• Nierfalen
• Auto-immuunziekten
• Huisarts raadplegen
• Onderzoek en diagnose
• Anamnese
• Lichamelijk onderzoek
• Bloedonderzoek
• Allergietesten
• Slikonderzoek en gastroscopie
• Speekselklieronderzoek
• Beeldvormend onderzoek
• Luchtwegonderzoek
• Consultatie van specialisten
• Behandeling: Wat te doen bij een droge keel?
• Drinken en ORS bij uitdroging
• Slapen met open mond
• Allergie bestrijden
• Zelfzorg bij verkoudheid en griep
• Medicatie en leefstijlveranderingen bij reflux
• Pijnstillers en gorgelen bij keelontsteking
• Warme dranken en gorgelen bij amandelontsteking
• Ziekte van Pfeiffer gaat vanzelf over
• Stomen met kamille, oregano en tijm
• Stomen met Himalayazout
• Logopedie
• Speekselvervangers en mondspray
• Hydratatie met elektrolytenoplossingen
• Gebruik van luchtbevochtiger
• Dieet aanpassingen
• Vermijden van uitdrogende middelen
• Neuszorg
• Oraal hydraterende gels
• Ademhalingsoefeningen
• Probiotica en spijsverteringsgezondheid
• Voorkomen van irriterende stoffen
• Essentiële oliën voor aromatherapie
• Fysiotherapie voor ademhalingsspieren
• Ayurvedische remedies
• Verhogen van vitamine A-inname
• Zelfzorg en praktische tips voor het omgaan met een droge keel
• Hydratatie: je keel smeert zichzelf niet
• Verlichting en verzorging van je keel
• Luchtkwaliteit en omgeving
• Stemgebruik: wees lief voor je stembanden
• Voeding en supplementen
• Innovatieve en minder bekende maatregelen
• Leefstijlaanpassingen
• Medische zorg en observatie
• Prognose
• Complicaties
• Preventie van een droge keel

Een droge keel

Er was eens een zangeres, bekend om haar kristalheldere stem, die op een zwoele zomeravond klaarstond om haar grootste concert ooit te geven. De zaal was gevuld met gespannen publiek, klaar om haar eerste noot te horen. Maar toen ze haar mond opende, voelde ze het al: haar keel was zo droog als een dorre woestijn. De toon die eruit kwam was niet meer dan een schorre krak. Met een ongemakkelijk glimlachje, en een glas water dat ze snel aangereikt kreeg, wist ze uiteindelijk toch haar optreden te redden. Deze ervaring maakte duidelijk hoe belangrijk een goed gehydrateerde keel is – iets wat we vaak pas opmerken als het te laat is.

Een droge keel is een veelvoorkomende klacht, die iedereen wel eens overkomt. Of het nu door droge lucht, veel praten, of zelfs een verkoudheid komt, een droge keel kan erg ongemakkelijk zijn. In dit artikel duiken we dieper in de oorzaken, symptomen en oplossingen, zodat je nooit meer hoeft te wachten tot dat glas water je stem redt.

Droge keel in vogelvlucht

• Oorzaak van een droge keel: Gebrek aan slijm leidt tot droge slijmvliezen en irritatie.
• Symptomen: Jeuk, irritatie, brokgevoel en droge mond komen vaak voor.
• Oorzaken: Mondademhaling, snurken en overbelasting van keel- en halsspieren.
• Maatregelen: Voorkom alcohol, pittig eten, drink regelmatig en vermijd roken.
• Verlichting: Zuig op zuurtjes, dropjes voor verlichting van symptomen.
• Stemrust: Rust nemen, stem niet overbelasten.
• Geruststelling: Vaak verdwijnt klacht vanzelf, geen ernstige zorgen nodig.
• Hulp en Oplossingen: Bij aanhoudende klachten, logopedie, spanningsvermindering en arts raadplegen.

Epidemiologie

Een droge keel kan iedereen treffen, of je nu een volwassene bent die de hele dag aan het praten is, of een kind dat 's nachts door een verkoudheid wakker wordt. In dit uitgebreide overzicht bekijken we de epidemiologie van een droge keel wereldwijd en in specifieke regio's, met aandacht voor geslachtsverschillen, leeftijd, klimaat, voeding, leefstijl, genetica, en nog veel meer.

Verschillen tussen mannen en vrouwen
Droge keel komt iets vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Uit verschillende studies blijkt dat ongeveer 55% van de meldingen van een droge keel afkomstig zijn van vrouwen, terwijl mannen ongeveer 45% vertegenwoordigen. Dit verschil kan deels verklaard worden door hormonale schommelingen die vooral tijdens de menopauze invloed hebben op de slijmvliezen van de keel. Vrouwen hebben hierdoor vaker last van een droog gevoel in de keel, vooral tijdens de wintermaanden wanneer de luchtvochtigheid laag is.

Leeftijdsverschillen: kinderen versus volwassenen
Bij kinderen komt een droge keel vooral voor tijdens de wintermaanden, vaak in combinatie met verkoudheid of griep. Onder kinderen tussen de 4 en 12 jaar ervaart ongeveer 20% minstens één keer per jaar een droge keel, voornamelijk veroorzaakt door infecties van de bovenste luchtwegen. Bij volwassenen komt een droge keel vooral voor bij mensen ouder dan 50 jaar. Naar schatting heeft 30% van de volwassenen boven deze leeftijd jaarlijks last van een droge keel, waarbij leefstijl en medicatiegebruik vaak een rol spelen.

Klimaatinvloeden
Het klimaat speelt een grote rol bij de frequentie van een droge keel. In koude, droge klimaten is de kans op een droge keel aanzienlijk hoger. Zo heeft onderzoek aangetoond dat in Noord-Europa, inclusief Nederland en België, ongeveer 40% van de bevolking in de wintermaanden klachten van een droge keel ervaart. In de Nederlandse overzeese gebiedsdelen, zoals Curaçao en Aruba, zijn de cijfers lager, rond de 20%, omdat de luchtvochtigheid daar aanzienlijk hoger is. Echter, airconditioning, die veel gebruikt wordt in tropische klimaten, kan ook bijdragen aan een droge keel, vooral bij mensen die veel tijd binnenshuis doorbrengen.

Voeding en leefstijl
Voeding en leefstijl zijn belangrijke factoren in het ontstaan van een droge keel. Mensen die onvoldoende water drinken, veel koffie of alcohol consumeren, of een dieet met veel zout hebben, lopen een verhoogd risico. In Nederland drinkt ongeveer 25% van de bevolking minder dan de aanbevolen hoeveelheid van 1,5 tot 2 liter water per dag, wat bijdraagt aan het gevoel van droogte in de keel. Ook rokers lopen een hoger risico: naar schatting heeft 35% van de rokers regelmatig last van een droge keel. In België zijn deze cijfers vergelijkbaar, hoewel het percentage rokers daar iets hoger ligt, wat kan leiden tot een groter aandeel van mensen met keelklachten.

Verschillen tussen Nederland, België en de overzeese gebiedsdelen
In Nederland en België komt een droge keel vooral voor in de winter, wanneer de luchtvochtigheid binnen vaak laag is door verwarming. In de Nederlandse overzeese gebiedsdelen zijn de oorzaken vaker gerelateerd aan airconditioning en de warme, droge wind die soms over de eilanden waait. In Nederland ervaart ongeveer 40% van de mensen jaarlijks wel eens een droge keel, terwijl dit percentage in de overzeese gebiedsdelen lager ligt, rond de 25%. In België liggen de cijfers iets hoger dan in Nederland, waarschijnlijk door verschillen in leefstijl, zoals een hoger alcohol- en tabaksgebruik.

Wereldwijde verschillen
Wereldwijd gezien varieert het voorkomen van een droge keel sterk per regio. In droge klimaten, zoals in bepaalde delen van de Verenigde Staten en Australië, heeft naar schatting 50% van de bevolking tijdens de droge seizoenen last van keelklachten. In meer tropische gebieden, zoals Zuidoost-Azië, liggen de cijfers lager, rond de 15-20%, dankzij de constante hoge luchtvochtigheid. In sommige gebieden met hoge luchtvervuiling, zoals grote steden in China en India, heeft echter een aanzienlijk deel van de bevolking last van een droge keel door irriterende stoffen in de lucht.

Genetische factoren
Genetica speelt ook een rol in de gevoeligheid voor keelklachten. Mensen met een familiegeschiedenis van allergieën of aandoeningen zoals het syndroom van Sjögren, waarbij de slijmvliezen minder vocht aanmaken, hebben een hoger risico op een droge keel. Naar schatting heeft 10-15% van de mensen met chronische keelklachten een genetische aanleg die bijdraagt aan hun symptomen. Deze aanleg komt wereldwijd voor, maar de prevalentie varieert afhankelijk van factoren zoals genetische diversiteit en de mate van blootstelling aan omgevingsfactoren.

Symptomen droge keel, mond en neus

Een droge keel kan gepaard gaan met de volgende symptomen:

• droge mond
• droge neus
• rasperige stem
  Benauwdheid / Bron: Wavebreakmedia/Shutterstock.com
• keelpijn
• hoesten
• heesheid
• benauwd voelen (benauwdheid)
• loopneus
• verstopte neus
• niezen.
• hoofdpijn
• koorts
• malaise (een algehele staat van ongemak, vermoeidheid of ziekte)

Oorzaken van een droge keel

Een droge keel is een vervelend en soms jeukend gevoel in de keel. Je kunt een droge keel hebben bij het opstaan of overdag. Een droge keel kan gepaard gaan met andere klachten als hoesten en keelpijn. De meest voorkomende oorzaak van droge keel is uitdroging van de slijmvliezen, vaak als gevolg van lichaamsbeweging, slapen met je mond open, ademen door je mond, het verblijf in een droge omgeving, of gewoon niet genoeg drinken. Een droge keel kan ook worden veroorzaakt door roken of blowen, overmatige stress, overmatig gebruik van je stembanden, braken, overmatig hoesten (bijvoorbeeld bij een kriebelhoest), keelontsteking, allergieën en, slechts in zeldzame gevallen, keelkanker of slokdarmkanker.

Droge keel door uitdroging

Een droge keel kan erop wijzen dat je niet genoeg hebt gedronken. Wanneer je uitgedroogd bent, produceert je lichaam niet zo veel speeksel dat je mond en keel normaal gesproken bevochtigt. Uitdroging of dehydratie kan ook leiden tot:

• droge mond;
• droge lippen;
• droge huid;
• meer dorst;
• donkere urine;
• minder urine dan normaal;
• vermoeidheid;
• duizeligheid.

Droge keel door mondkapje

Het is bekend dat je last van een droge keel kunt krijgen door het dragen van een mondkapje. Er zijn vooral klachten bij dragers van de zwaardere professionele FFP2-maskers. Het blijkt dat je achter het mondmasker meer door de mond dan door de neus ademt.. Bij lichtere maskers is dat vooral een psychologische kwestie, doordat je het gevoel hebt extra lucht nodig te hebben. Het effect is dat je slijmvliezen sneller uitdrogen, waardoor je een droge keel en keelpijn kunt krijgen. Het is daarom belangrijk om tussendoor genoeg te blijven drinken.

Slapen met je mond open

Last van een droge mond tijdens of na het slapen? Als je elke ochtend wakker wordt met een droge mond, komt het misschien doordat je met je mond open slaapt. De lucht droogt het speeksel op dat normaal je mond en keel vochtig houdt. Ademen door de mond droogt dus je mondholte uit, waardoor het speeksel uit de mond verdwijnt. Door de mond ademen kan ook leiden tot slechte adem, snurken en vermoeidheid overdag. Snurken kan ook een teken zijn van het obstructief slaapapneu syndroom (OSAS), dat wordt veroorzaakt door een afsluiting (obstructie) van de ademweg. Een verstopte neus door verkoudheid of chronische allergie, of een probleem met je neuspassages zoals een afwijkend neustussenschot. kunnen ook leiden tot mondademhaling.

Hooikoorts of allergieën

Hooikoorts (seizoensgebonden allergische rhinitis) wordt veroorzaakt door een overreactie van het immuunsysteem na het inademen van stuifmeel, zoals graspollen die vrij rondzweven in de lucht. Veel voorkomende allergenen zijn graspollen, stuifmeel, huidschilfers van huisdieren en huisstofmijt. Als reactie op het stuifmeel of andere allergenen geven de mestcellen histamine af en dit kan leiden tot symptomen zoals:

• loopneus;
• niezen;
• jeukende ogen, neus, mond of huid;
• hoesten.

Een verstopte neus kan ervoor zorgen dat je door je mond ademt, wat je keel kan uitdrogen. Het extra slijm kan ook langs de achterkant van je keel druppelen, postnasale drip genoemd. Dit kan ervoor zorgen dat je keel pijn doet.

Droge keel met hoesten door bovenste luchtweginfecties

Griep en verkoudheid zijn beide bovenste luchtweginfecties die qua klachten sterk op elkaar lijken, maar bij griep voel je je doorgaans veel beroerder.

Verkoudheid
Een verkoudheid is een veelvoorkomende ontsteking van het slijmvlies in de neus, de bijholten en de keel die wordt veroorzaakt door veel verschillende virussen. Mogelijke klachten van verkoudheid zijn niezen, snotteren, hoesten, keelpijn, heesheid en oorpijn.

Griep
Griep is een besmettelijke ziekte van de luchtwegen. Griep wordt veroorzaakt door het griepvirus (influenzavirus). Het kan de volgende klachten veroorzaken:

• koorts;
• rillingen;
  Ziek kind / Bron: Istock.com/Nadezhda1906
• keelpijn;
• hoesten;
• benauwdheid;
• loopneus;
• spierpijn;
• hoofdpijn;
• vermoeidheid;
• braken;
• diarree.

Griep kan leiden tot ernstige complicaties, vooral bij jonge kinderen, ouderen en mensen met chronische aandoeningen of een verzwakt immuunsysteem. Complicaties van de griep zijn:

• longontsteking;
• bronchitis;
• bijholteontsteking;
• oorontsteking;
• astma-aanvallen bij mensen die al astma hebben.

Coronavirus
Het coronavirus COVID-19 richt voornamelijk schade aan in de longen en gaat vaak gepaard met koorts, een droge hoest en kortademigheid. Een droge hoest, vermoeidheid en een droge keel komen echter bij meerdere aandoeningen voor. Dat maakt de diagnose van COVID-19 soms lastig. Mensen met symptomen van COVID-19 hebben vaak geen last van een loopneus of niesbuien.

Droge hoest en slikklachten door reflux

Reflux is een aandoening die ervoor zorgt dat het zuur vanuit je maag in je slokdarm terechtkomt. Maagzuur irriteert de bekleding van je slokdarm en veroorzaakt symptomen als:

• een branderig gevoel in je borst, zuurbranden genoemd;
• problemen met slikken of moeite met slikken;
• droge hoest;
• oprispingen van zure vloeistof (waardoor je een zure smaak in de mond krijgt);
• schorre stem;
• als het zuur je keel bereikt, kan het pijn of branderigheid veroorzaken.

Ontsteking

Droge keel door keelontsteking
Een keelontsteking kan worden veroorzaakt door virussen en bacteriën. Meestal zal je keel zeer pijnlijk zijn, maar het kan ook droog aanvoelen. Een bacteriële keelontsteking kan gepaard gaan met rode en gezwollen amandelen, witte vlekken op je amandelen, gezwollen lymfeklieren in de nek en andere klachten.

Droge keel en hoofdpijn door amandelontsteking
Amandelontsteking of tonsillitis is een infectie van de keelamandelen (tonsillen), welke zich naast de huig bevinden en goed zichtbaar zijn. Zowel virussen als bacteriën kunnen tonsillitis veroorzaken. Samen met een zere keel, kunnen symptomen van tonsillitis bestaan uit rode, gezwollen amandelen; witte vlekken op de amandelen; koorts; gezwollen lymfeklieren in de nek; schorre stem; slechte adem; hoofdpijn.

Keelpijn en moeheid door ziekte van Pfeiffer

De ziekte van Pfeiffer, ook bekend onder de namen klierkoorts en mononucleosis infectiosa, is een virale infectie door het epstein-barrvirus (EBV), een herpesvirus Het wordt verspreidt van persoon tot persoon door speeksel. De kenmerkende symptomen van Pfeiffer zijn keelpijn, koorts, moeheid en dikke, gevoelige halsklieren.

Stress of angst

Er zijn meerdere manieren waarop stress of angst een brandende keel kan veroorzaken. Ten eerste kan dat door zure reflux. Je maag produceert meer maagzuur dan normaal als je gespannen of angstig bent. Daarnaast is je ademhaling vaak oppervlakkiger als je gespannen of angstig bent en heb je meer de neiging om dor de mond adem te halen. Dit droogt de keel uit.

Overbelasting keel- en halsspieren

Bij overbelasting spannen keel- en halsspieren aan tijdens slikken, praten en schrapen. Onjuist stemgebruik kan leiden tot overbelaste spieren, resulterend in keeldroogte. Verminderde spanning vermindert meestal klachten.

Droge mond en keel tijdens overgang

Wanneer vrouwen in de overgang zitten, ervaren ze significante hormonale veranderingen. Door de afname van oestrogeen zijn de slijmvliezen minder vochtig. Dit is de reden waarom veel vrouwen die een droge mond en keel ervaren, ook droge ogen kunnen hebben. Bovendien de hoeveelheid cortisol in het speeksel. Voor de menopauze wordt dit de hele dag door oestrogeen gereguleerd. Maar door verlaagde oestrogeenniveaus is deze regulerende factoren minder actief, wat resulteert in uitdroging en een brandend gevoel in de mond.

Tabak, alcohol en recreatieve drugs

Het drinken van alcohol en roken van tabak verhoogt je kans op het krijgen van een droge, jeukende keel. Ook recreatief drugsgebruik kan ernstige droge keel veroorzaken. Methamfetamine, ook bekend als meth, crystal meth, methylamfetamine, veroorzaakt een 'meth-mond'. Door het gebruik van speed (straatnaam voor amfetamine) kun je ook een droge mond krijgen. Je speekselafscheiding wordt door speed onderdrukt. Blowen veroorzaakt ook een droge keel.

Aanlegstoornis van het strottenhoofd

Aanlegstoornis van het strottenhoofd kan problemen veroorzaken doordat stembanden niet goed sluiten. Dit leidt tot moeilijk spreken met krachtige stem en overbelasting. Symptomen bestaan uit een droge keel, heesheid en een zwak stemgeluid.

Medicatiegebruik

Veel medicijnen hebben bijwerkingen waar je liever niet te veel bij stilstaat, maar een droge keel is er helaas vaak een van. Antihistaminica, antidepressiva, diuretica en zelfs bloeddrukverlagers kunnen de speekselproductie verminderen, waardoor je dat ongemakkelijke droge gevoel krijgt. Soms kunnen eenvoudige aanpassingen, zoals meer water drinken of het vervangen van de medicatie, al verlichting bieden.

Diabetes

Droge keel kan een signaal zijn dat je bloedsuikerspiegel niet op orde is. Mensen met onbehandelde of slecht gereguleerde diabetes mellitus ervaren vaak een droge mond en keel door de verhoogde bloedsuikerspiegel. Dit komt doordat de nieren harder moeten werken om het teveel aan glucose af te voeren, wat resulteert in een verhoogde vochtbehoefte van het lichaam.

Sjögren-syndroom

Het Sjögren-syndroom klinkt misschien exotisch, maar het is een serieuze auto-immuunziekte die de speekselklieren aanvalt. Hierdoor wordt de productie van speeksel verminderd, wat kan leiden tot een droge keel en mond. Dit syndroom treft vooral vrouwen, en vaak wordt er pas laat een diagnose gesteld, terwijl de symptomen zoals een droge keel al lange tijd aanwezig zijn.

Bestraling of chemotherapie

Mensen die tegen kanker vechten, ondergaan vaak zware behandelingen zoals bestraling of chemotherapie. Wanneer bestraling plaatsvindt in de hoofd- of nekregio, kunnen de speekselklieren beschadigd raken. Het gevolg: een droge keel die nog lang na de behandeling kan aanhouden. Ook chemotherapie kan leiden tot uitdroging van de slijmvliezen, waaronder de keel.

Chronische sinusitis (bijholteontsteking)

Bij chronische sinusitis kan slijm langs de achterzijde van de keel lopen, wat ook wel 'postnasale drip' wordt genoemd. Dit constante gevoel van irritatie kan ervoor zorgen dat de keel droog en schraal aanvoelt. Mensen met chronische sinusitis hebben vaak te maken met aanhoudende keelklachten die lastig te behandelen zijn.

Hypothyreoïdie

Een trage schildklier (hypothyreoïdie) kan voor veel ongemak zorgen, waaronder droge slijmvliezen. Dit betekent dat mensen met hypothyreoïdie niet alleen last kunnen hebben van vermoeidheid en gewichtstoename, maar ook van een voortdurend droge keel. Dit komt doordat de hormonen die door de schildklier worden aangemaakt, een rol spelen bij de regulatie van het vochtgehalte van de slijmvliezen.

Verlaging luchtvochtigheid

Tijdens de wintermaanden kunnen we genieten van een warm huis, maar de lucht binnen wordt vaak ontzettend droog door centrale verwarming. En een droge lucht betekent droge slijmvliezen. Geen wonder dat zoveel mensen in de winter klagen over een droge keel! Luchtbevochtigers kunnen hier verlichting bieden door de luchtvochtigheid in huis op peil te houden.

Ademhalingsproblemen door afwijkingen in de neus

Een scheef neustussenschot of chronische neusverstopping kan ertoe leiden dat iemand door de mond gaat ademen, vooral tijdens het slapen. Hierdoor droogt de keel sneller uit, omdat de lucht niet wordt bevochtigd door de neus. Een droge keel bij het wakker worden is dan ook een veelvoorkomende klacht bij mensen met neusproblemen.

Langdurig spreken of zingen

Of je nu een leraar, zanger of presentator bent, langdurig praten of zingen kan je keel enorm belasten. Zonder voldoende pauzes en hydratatie kunnen de slijmvliezen uitdrogen en kan een pijnlijke, droge keel ontstaan. Goede stemhygiëne, zoals het regelmatig drinken van water en stemoefeningen, kan helpen om de keel gezond te houden.

Verminderde speekselproductie door leeftijd

Naarmate we ouder worden, neemt de speekselproductie vaak af (te weinig speeksel) wordt gevormd;, en dat geldt ook voor de vochtigheid van de keel. Dit is een natuurlijk proces, maar kan erg vervelend zijn, vooral voor ouderen die al met andere gezondheidsklachten kampen. Extra hydratatie en eventueel het gebruik van speekselvervangers kunnen hier uitkomst bieden.

Chronisch obstructief longlijden (COPD)

Mensen met COPD hebben vaak last van chronische hoestbuien, wat de keel irriteert en droog maakt. Daarbij komt dat inhalatiemedicatie voor COPD de keel ook kan uitdrogen. Hierdoor is een droge keel een veelvoorkomende klacht onder COPD-patiënten, wat het dagelijks leven behoorlijk kan beïnvloeden.

Droge keel door neurologische aandoeningen

Bepaalde neurologische aandoeningen, zoals de ziekte van Parkinson of multiple sclerose, kunnen de werking van de speekselklieren beïnvloeden. Dit kan leiden tot een droge keel en mond, wat de kwaliteit van leven van deze patiënten vermindert. Het gebruik van speekselvervangers of medicatie kan enige verlichting bieden.

Nierfalen

Bij nierfalen kan de vochtbalans in het lichaam verstoord raken, wat resulteert in uitdroging van de slijmvliezen, waaronder de keel. Een droge keel kan daarom een symptoom zijn van onderliggende nierproblemen en moet serieus genomen worden, vooral als er ook andere symptomen van nierfalen aanwezig zijn.

Auto-immuunziekten

Naast het Sjögren-syndroom kunnen ook andere auto-immuunziekten, zoals [ARTIKEL=130349lupus[/ARTIKEL], invloed hebben op de speekselproductie en daarmee bijdragen aan een droge keel. Auto-immuunziekten zorgen ervoor dat het immuunsysteem de eigen slijmvliezen aanvalt, waardoor deze minder goed functioneren en uitdrogen.

Huisarts raadplegen

In veel gevallen kun je je symptomen verlichten met zelfzorgmaatregelen of veranderingen in levensstijl. Maar als je klachten langer dan een week aanhouden of verergeren, raadpleeg dan je huisarts. Je huisarts kan een diagnose stellen en een behandeling voorstellen. Raadpleeg bij de volgende ernstige symptomen direct de huisarts:

• een ernstige keelpijn waardoor het pijnlijk wordt om te slikken;
• kortademigheid, piepende ademhaling bij uitademen (wheezing);
• huiduitslag;
• pijn op de borst;
• overmatige vermoeidheid overdag;
• luid snurken 's nachts;
• hoge koorts.

Onderzoek en diagnose

Een droge keel kan vaak aanvoelen als een klein ongemak, maar de oorzaken kunnen zeer uiteenlopend zijn. Het onderzoeken en diagnosticeren van de oorzaak begint vaak met een zorgvuldig gesprek tussen patiënt en arts. De arts zal beginnen met vragen over de aard van de klachten: Wanneer voelt de keel droog aan? Zijn er specifieke momenten waarop de klachten verergeren, zoals tijdens het slapen of na inspanning? Wordt de droge keel vergezeld door andere symptomen zoals heesheid, hoesten, of een brandend gevoel?

Anamnese

Het onderzoek begint met een gedetailleerde anamnese. De arts stelt vragen om een volledig beeld van de klachten te krijgen. Vragen kunnen gaan over de duur van de klachten, momenten waarop de klachten verergeren, factoren die mogelijk verlichting bieden en andere bijbehorende symptomen zoals koorts, hoesten of spijsverteringsproblemen. Ook wordt gevraagd naar leefstijl, voeding, medicatie en mogelijke blootstelling aan irriterende stoffen.

Lichamelijk onderzoek

Om verder te komen in de diagnose kan de arts een lichamelijk onderzoek uitvoeren. Hierbij wordt de keel bekeken op tekenen van ontsteking of irritatie. De arts kan ook de lymfeklieren in de nek controleren, omdat gezwollen klieren kunnen wijzen op een infectie. In sommige gevallen kan het nodig zijn om een neusspeculum te gebruiken om de neus en keel beter te bekijken, vooral wanneer er sprake is van neusslijmvliesproblemen die bijdragen aan de droge keel.

Bloedonderzoek

Bij vermoeden van een onderliggende medische aandoening, zoals diabetes of een auto-immuunziekte, kan bloedonderzoek worden uitgevoerd. Dit kan onder andere helpen om ontstekingsmarkers, bloedglucosespiegels en specifieke antistoffen op te sporen. Zo kan het Sjögren-syndroom worden gediagnosticeerd door middel van specifieke antistoffen die in het bloed aanwezig zijn.

Allergietesten

Allergietesten kunnen helpen om vast te stellen of allergieën een rol spelen bij de klachten van een droge keel. Dit kan bijvoorbeeld via huidtesten of bloedonderzoek waarbij wordt gekeken naar IgE-antistoffen. Allergieën voor pollen, huisstofmijt of andere allergenen kunnen bijdragen aan chronische droogheid van de keel.

Slikonderzoek en gastroscopie

Bij verdenking op refluxklachten kan een slikonderzoek worden uitgevoerd. Hierbij wordt bekeken of er problemen zijn met de slikfunctie en of maagzuur mogelijk terugstroomt naar de keel. Een gastroscopie kan ook worden uitgevoerd, waarbij met een dunne flexibele camera de slokdarm en maag worden bekeken om eventuele tekenen van refluxziekte vast te stellen.

Speekselklieronderzoek

Bij vermoeden van het Sjögren-syndroom of andere problemen met de speekselklieren kan een onderzoek naar de speekselproductie worden uitgevoerd. Dit kan bestaan uit het meten van de hoeveelheid speeksel die in een bepaalde tijd wordt geproduceerd, of door beeldvormende technieken zoals een echo van de speekselklieren.

Beeldvormend onderzoek

In sommige gevallen kan beeldvormend onderzoek noodzakelijk zijn, zoals een röntgenfoto, CT-scan of MRI-scan. Dit kan nuttig zijn om structurele afwijkingen in de keel, neus of slokdarm op te sporen. Een CT-scan kan bijvoorbeeld helpen om afwijkingen in de sinussen vast te stellen, terwijl een MRI-scan meer details kan geven over de zachte weefsels.

Luchtwegonderzoek

Bij vermoeden van ademhalingsproblemen die bijdragen aan een droge keel, zoals obstructieve slaapapneu, kan een slaaponderzoek of een spirometrie worden uitgevoerd. Deze tests helpen om de functie van de luchtwegen te evalueren en vast te stellen of er sprake is van onderliggende ademhalingsproblemen die bijdragen aan de klachten.

Consultatie van specialisten

Soms is een bezoek aan een specialist noodzakelijk, bijvoorbeeld een KNO-arts of een logopedist. De KNO-arts kan aanvullende onderzoeken uitvoeren om te achterhalen of er structurele problemen in de keel, neus of luchtwegen zijn. Dit kan bestaan uit een nasendoscopie, waarbij met een kleine camera de neus en keelholte worden geïnspecteerd. Een logopedist kan helpen wanneer er sprake lijkt te zijn van verkeerde ademhalings- of stemgewoonten die bijdragen aan de klachten van een droge

Behandeling: Wat te doen bij een droge keel?

Behandeling van een droge keel is afhankelijk van de onderliggende oorzaak.

Drinken en ORS bij uitdroging

Drink extra vocht gedurende de dag. Zorg ervoor dat je vloeistoffen drinkt die hydrateren, zoals water of sportdranken. Uitdroging kan worden tegengegaan met ORS, een mengsel van zouten en druivensuiker dat je moet oplossen in water. Ernstige uitdroging moet medisch behandeld worden. Een ziekenhuisopname kan dan nodig zijn, waarbij je vocht met een speciale zout- en mineraaloplossing krijgt toegediend.

Slapen met open mond

Je kunt neusstrips gebruiken tijdens het slapen als je neus verstopt zit. Deze strips plak je op de brug van je neus. In geval van het obstructief slaapapneu syndroom is het raadzaam om af te vallen als je te zwaar bent, ’s avonds geen alcohol meer te drinken, te stoppen met roken en te voorkomen dat je in rugligging gaat slapen. De meest toegepaste behandeling bij OSAS is de CPAP-behandeling (continuous positive airway pressure), een vorm van kunstmatige beademing.

Allergie bestrijden

Om allergiesymptomen te voorkomen, kun je het best uitlokkende factoren vermijden voor zover dat mogelijk is. Neem de volgende maatregelen:

• Blijf binnen met gesloten ramen en de airconditioning aan tijdens het hoogtepunt van het allergieseizoen.
• Schaf allergeendichte hoezen aan, welke verkrijgbaar zijn voor matras, kussen en dekbed.
• Bij een allergie voor huisstofmijt dien je het beddengoed zeker één keer om de vier à zes weken op 60 graden wassen om de mijten te doden
• Een modern tapijt zelf veroorzaakt geen allergie of astma, maar wel komt er stof in het tapijt en daarin kunnen huisstofmijten leven. Dus regelmatig stofzuigen is daarbij het advies.
• Houd huisdieren uit je slaapkamer.

Je kunt ook allergiesymptomen beheersen met medicijnen zoals antihistaminica en decongestiva (een middel dat gezwollen slijmvliezen doet slinken).

Zelfzorg bij verkoudheid en griep

Na 1 tot 3 weken gaat een verkoudheid meestal vanzelf over. Kinderen kunnen vaak wat langer snotteren. De volgende zelfzorgmaatregelen kunnen helpen:

• Neem een ​​vrij verkrijgbare pijnstiller zoals paracetamol om keelpijn en te verlichten.
• Zuig op een keelpastille of een dropje tegen de keelpijn..
• Drink warme vloeistoffen, zoals bouillon en hete thee.
• Gorgelen met een mengsel van warm water en 1/2 theelepel zout.
• Gebruik een decongestivale neusspray om je neus vrij te maken.
• Neem een keelspray met medicinale honing. Dit verzacht en herstelt de keel.
• Drink extra vocht om je mond en keel vochtig te houden en uitdroging te voorkomen.
• Neem voldoende rust.
• Zet een luchtbevochtiger aan om de lucht in je kamer te bevochtigen.

Medicatie en leefstijlveranderingen bij reflux

Reflux kan behandeld worden met maagzuurbinders en maagzuurremmers. Leefstijlveranderingen kunnen ook zinvol zijn:

• Zorg voor een gezond gewicht. Extra gewicht zet je maag onder druk en daardoor kan er meer zuur in je slokdarm terechtkomen.
  Zorg voor een gezond gewicht / Bron: Istock.com/VladimirFLoyd
• Draag loszittende kleding. Strakke kleding, vooral een strakke broek, drukt op je buik.
• Eet meerdere kleine maaltijden per dag in plaats van drie grote maaltijden.
• Zet het hoofdeinde van je bed wat hoger terwijl je slaapt. Dit zal voorkomen dat zuur omhoog stroomt in je slokdarm en keel.
• Rook niet. Roken verzwakt de maagklep die zuur in je maag houdt.
• Vermijd voedsel en dranken die zuurbranden kunnen veroorzaken, zoals pittig of vet voedsel, alcohol, cafeïne, chocolade, munt en knoflook.

Pijnstillers en gorgelen bij keelontsteking

Bacteriële keelontsteking kan zo nodig worden behandeld met antibiotica, medicijnen die bacteriën doden. Keelpijn en andere symptomen zullen verbeteren binnen twee dagen nadat je bent begonnen met het innemen van deze medicijnen. Om de symptomen te verlichten, neem je een vrij verkrijgbare pijnstiller, zoals ibuprofen of paracetamol; lees eerst de bijsluiter voor gebruik. Je kunt ook gorgelen met lauwwarm water en zout en op keelpastilles of dropjes zuigen.

Warme dranken en gorgelen bij amandelontsteking

Bij bacteriële amandelontsteking kan de arts antibiotica voorschrijven. Virale tonsillitis zal binnen een week tot 10 dagen vanzelf verbeteren. Je kan het herstel bevorderen door voldoende te drinken. Warme dranken zoals thee en bouillon zijn rustgevend voor de keel. Gorgelen met een mengsel van warm water en een halve theelepel zout een paar keer per dag, helpt om keelpijn tegen te gaan. Neem paracetamol of ibuprofen tegen de pijn. Een luchtbevochtiger is ook geen gek idee. Droge lucht kan een zere keel verergeren. Neem verder voldoende rust.

Ziekte van Pfeiffer gaat vanzelf over

De ziekte van Pfeiffer gaat vanzelf over, vaak binnen enkele weken. Bij erge keelpijn kun je paracetamol nemen; extra rusten of slapen helpt niet. Je kunt het beste gewoon doorgaan met je dagelijkse activiteiten.

Stomen met kamille, oregano en tijm

Als keelpijn de oorzaak is van een droge keel, is stomen met kamille, oregano en tijm effectief gebleken. Deze hebben ontstekingsremmende en verzachtende effecten. Gebruiksaanwijzing:

• Meng 20 g kamillebloemen, tijm en oregano door elkaar.
• Doe 2 eetlepels van het mengsel in een hittebestendige kom.
• Giet een liter kokend water over de kruiden.
• Laat het water even wat afkoelen. (Let op: stoom kan je polsen en handen gemakkelijk verbranden. Laat kinderen niét stomen.)
• Houd je hoofd boven de kom.
• Bedek je hoofd met een handdoek zodat de stoom niet kan ontsnappen.
• Adem de dampen afwisselend in via je mond en neus.
• Inhaleer tweemaal daags gedurende ongeveer acht tot tien minuten.

Stomen met Himalayazout

Een ander huismiddeltje voor een droge keel en hoest is stomen met zeezout of Himalayazout. Dit heeft namelijk een hydraterende, desinfecterende en kalmerende werking op de slijmvliezen. Meng hiervoor heet water met zout in een kom (9 gram zout per liter water). Adem in zoals beschreven.

Logopedie

Logopedie kan nuttig zijn om klachten te verminderen. Oefeningen helpen keel- en halsspieren ontspannen, wat droge slijmvliezen kan verminderen.

Speekselvervangers en mondspray

Bij een droge keel door verminderde speekselproductie kan een speekselvervanger of mondspray verlichting bieden. Deze producten helpen om de keel vochtig te houden, vooral bij mensen die chronisch last hebben van een droge keel door medicatie of aandoeningen zoals Sjögren-syndroom.

Hydratatie met elektrolytenoplossingen

Naast ORS kunnen elektrolytenoplossingen helpen om vochtbalans te herstellen, vooral na intensieve fysieke activiteit of wanneer er sprake is van uitdroging door medicatie.

Gebruik van luchtbevochtiger

Het verhogen van de luchtvochtigheid in de ruimte, vooral 's nachts, kan de keel helpen gehydrateerd te blijven. Een luchtbevochtiger kan nuttig zijn in droge klimaten of in ruimtes met verwarming.

Dieet aanpassingen

Voor mensen die last hebben van reflux, kunnen bepaalde dieetwijzigingen helpen, zoals het vermijden van zuur, pittig, of vet voedsel. Daarnaast kan het eten van voedsel met een hoog vochtgehalte, zoals komkommer of watermeloen, bijdragen aan een betere hydratatie.

Vermijden van uitdrogende middelen

Cafeïne, alcohol en tabaksproducten kunnen de keel verder uitdrogen. Het beperken of vermijden van deze middelen kan helpen om de symptomen van een droge keel te verminderen.

Neuszorg

Bij mensen die door de mond ademen door verstopte neusgangen kan een neusspray of het spoelen van de neus met een zoutoplossing helpen om de ademhaling door de neus te herstellen, waardoor de keel minder snel uitdroogt.

Oraal hydraterende gels

Deze gels zijn ontworpen om de slijmvliezen te bevochtigen en helpen bij het verminderen van een droog gevoel in de mond en keel. Ze kunnen vooral nuttig zijn voor mensen die 's nachts veel last hebben van een droge keel.

Ademhalingsoefeningen

Ademhalingsoefeningen kunnen helpen bij het bevorderen van ademhaling door de neus in plaats van de mond. Vooral bij kinderen of mensen die tijdens de slaap de mond openhouden, kunnen deze oefeningen effectief zijn.

Probiotica en spijsverteringsgezondheid

Er is enig bewijs dat het gebruik van probiotica kan helpen bij het verbeteren van refluxklachten, wat indirect de symptomen van een droge keel kan verminderen. Door de darmgezondheid te verbeteren, kan mogelijk de kans op terugvloeiend maagzuur afnemen.

Voorkomen van irriterende stoffen

Vermijd blootstelling aan irriterende stoffen zoals rook, stof of chemische dampen, die de keel kunnen irriteren en droger maken. Dit kan vooral nuttig zijn voor mensen met gevoelige slijmvliezen.

Essentiële oliën voor aromatherapie

Sommige essentiële oliën, zoals pepermunt of eucalyptus, kunnen helpen om de luchtwegen vrij te maken en de keel te verzachten. Dit kan worden toegepast door verdamping of als inhalatie in combinatie met stomen.

Fysiotherapie voor ademhalingsspieren

Fysiotherapie kan helpen bij het trainen van de ademhalingsspieren en het verbeteren van de ademhalingstechniek, wat nuttig kan zijn voor mensen die door de mond ademen of moeite hebben met ademhalen door de neus.

Ayurvedische remedies

Traditionele remedies, zoals het drinken van warm water met honing en kurkuma, worden vaak toegepast in de Ayurvedische geneeskunde om een droge keel te verzachten. Deze ingrediënten hebben ontstekingsremmende eigenschappen en helpen bij het hydrateren van de keel.

Verhogen van vitamine A-inname

Vitamine A of retinol speelt een belangrijke rol bij het behoud van gezonde slijmvliezen. Een tekort aan deze vitamine kan leiden tot droogheid van de slijmvliezen, inclusief de keel. Het aanvullen van vitamine A kan bijdragen aan een betere speekselproductie en hydratatie van de keel.

Zelfzorg en praktische tips voor het omgaan met een droge keel

Hydratatie: je keel smeert zichzelf niet

• Drink regelmatig kleine slokjes water: Dit is dé basis om je keel vochtig te houden. Zelfs als je geen dorst hebt, houd je waterinname op peil. Gebruik een hervulbare fles, zodat je altijd water bij de hand hebt.
• Vocht uit je voeding: Snack op waterrijke voedingsmiddelen zoals watermeloen, komkommer en sinaasappels. Ook soepjes kunnen een heerlijke én effectieve manier zijn om gehydrateerd te blijven.
• Alternatieven voor water: Kruidentheeën zoals kamille of gember bieden comfort én hydratatie. Vermijd cafeïnerijke dranken, want die werken juist uitdrogend.

Verlichting en verzorging van je keel

• Honing voor onmiddellijke verzachting: Roer een eetlepel honing door warm water of thee. Honing werkt als een beschermend laagje over je keel en verzacht irritatie.
• Zuigen op keelpastilles: Kies hydratatie-stimulerende pastilles, zoals die met glycerine of honing. Dit stimuleert speekselproductie en houdt je keel vochtig.
• Gorgelen met zout water: Los een halve theelepel zout op in een glas warm water. Gorgelen kalmeert de keel en kan irritatie verminderen.

Luchtkwaliteit en omgeving

• Gebruik een luchtbevochtiger: Zet er een in je slaapkamer, vooral in droge wintermaanden. Een luchtbevochtiger verhoogt de luchtvochtigheid, wat irritatie voorkomt. Vergeet niet regelmatig schoon te maken!
• Houd je ruimte stof- en rookvrij: Ventileer goed en maak regelmatig schoon. Vermijd rook, want dat droogt de keel uit en kan irritatie verergeren.
• Adem door je neus: Mondademen droogt de keel uit. Bij een verstopte neus kunnen zoutoplossingen of neussprays helpen om weer vrij door je neus te ademen.

Stemgebruik: wees lief voor je stembanden

• Spreek met mate: Beperk langdurig praten, schreeuwen of fluisteren. Dit voorkomt verdere belasting van een droge keel.
• Neem spreekpauzes: Vooral als je beroepsmatig veel spreekt, zoals docenten of verkopers. Je stem en keel hebben tijd nodig om te herstellen.

Voeding en supplementen

• Kies voor immuunversterkende voeding: Voedingsmiddelen rijk aan vitamine C (zoals citrusvruchten) en vitamine E (zoals noten en zaden) ondersteunen het herstel van je keelslijmvlies.
• Voedingsmiddelen die kalmeren: Kies voor zachte texturen, zoals havermout of yoghurt. Dit irriteert je keel minder tijdens het eten.

Innovatieve en minder bekende maatregelen

• Keelsprays met aloë vera: Probeer een keelspray op basis van aloë vera of propolis. Deze natuurlijke ingrediënten hydrateren en kalmeren.
• IJsblokjes of ijslolly’s: Zuig op een ijsblokje of geniet van een zelfgemaakte water- of vruchtensapijsje. De verkoeling helpt de keel te verzachten.
• Echte heemst: Deze plant bevat slijmstoffen die de keel bekleden en verzachten. Laat de wortel trekken in heet water en drink het als thee.

Leefstijlaanpassingen

• Vermijd uitdrogende stoffen: Beperk je inname van alcohol en cafeïne, omdat deze stoffen vocht aan je lichaam onttrekken.
• Blijf in beweging, maar niet té intensief: Sporten is goed, maar zware inspanning kan leiden tot mondademhaling, wat je keel verder uitdroogt.

Medische zorg en observatie

• Houd klachten bij: Noteer hoe vaak en in welke situaties je last hebt van een droge keel. Dit kan artsen helpen om een oorzaak te vinden.
• Raadpleeg een arts bij aanhoudende klachten: Blijven je klachten langer dan twee weken bestaan of merk je andere symptomen zoals pijn of koorts? Laat het onderzoeken.

Prognose

Algemene vooruitzichten
De prognose van een droge keel hangt sterk af van de onderliggende oorzaak. In de meeste gevallen is een droge keel tijdelijk en goed behandelbaar met zelfzorgmaatregelen zoals voldoende hydratatie, aanpassing van de leefstijl, en het vermijden van irriterende stoffen. Wanneer de oorzaak bijvoorbeeld een verkoudheid of griep is, verdwijnen de klachten meestal binnen één tot twee weken.

Chronische aandoeningen
Wanneer een droge keel het gevolg is van een chronische aandoening, zoals reflux, Sjögren-syndroom of allergieën, kan de prognose wisselen. In deze gevallen kan de droge keel een langdurig probleem zijn, maar met de juiste behandeling kunnen de symptomen vaak goed worden beheerst. Medicatie, leefstijlaanpassingen, en andere specifieke behandelingen kunnen helpen om de klachten te verminderen en de kwaliteit van leven te verbeteren.

Leefstijl en prognose
Leefstijl speelt een grote rol in de prognose van een droge keel. Mensen die roken, veel alcohol drinken of onvoldoende water drinken, kunnen een langere tijd last hebben van een droge keel. Stoppen met roken, het verminderen van alcoholgebruik en het verhogen van de vochtinname kunnen de klachten aanzienlijk verminderen en de prognose verbeteren.

Behandelbaarheid
Over het algemeen is een droge keel goed behandelbaar, vooral als de oorzaak duidelijk is. Bij infecties, zoals keelontsteking of verkoudheid, volstaat vaak een korte behandelingsperiode. Bij structurele problemen, zoals een scheef neustussenschot of slaapapneu, kan een medische ingreep nodig zijn om de klachten op de lange termijn te verhelpen. Logopedie kan ook helpen bij mensen die verkeerd ademhalen of hun stem overbelasten.

Complicaties
In sommige gevallen kan een onbehandelde droge keel leiden tot complicaties, zoals chronische keelpijn, heesheid, of zelfs beschadiging van de keel door voortdurende irritatie. Bij mensen met onderliggende aandoeningen kan een droge keel bijdragen aan complicaties zoals infecties of verdere irritatie van de luchtwegen. Daarom is het belangrijk om de oorzaak van een droge keel op tijd aan te pakken.

Langetermijnverwachtingen
De langetermijnverwachtingen voor mensen met een droge keel zijn meestal gunstig, vooral wanneer de onderliggende oorzaak tijdig wordt geïdentificeerd en behandeld. In het geval van chronische aandoeningen is het belangrijk dat patiënten regelmatig worden opgevolgd door een arts om de symptomen goed te beheren en eventuele complicaties te voorkomen. Met de juiste zorg en aandacht kan een droge keel meestal effectief worden behandeld en onder controle worden gehouden.

Complicaties

Ontsteking en infectie
Een onbehandelde droge keel kan leiden tot irritatie van de slijmvliezen, waardoor er een verhoogd risico is op ontstekingen en infecties. Een droge keel maakt de slijmvliezen kwetsbaarder voor bacteriën en virussen, wat kan resulteren in keelinfecties, zoals faryngitis of amandelontsteking.

Heesheid en stemproblemen
Langdurige droogheid van de keel kan ook leiden tot heesheid of andere stemproblemen. Dit komt doordat de stembanden niet voldoende gehydrateerd blijven, wat kan resulteren in irritatie en ontsteking. Mensen die hun stem veel gebruiken, zoals leraren of zangers, lopen een verhoogd risico op deze complicaties.

Chronische keelklachten
Wanneer een droge keel langdurig aanhoudt en niet goed wordt behandeld, kan dit leiden tot chronische keelklachten. Dit kan zich uiten in een aanhoudend branderig of schraal gevoel in de keel, en kan het dagelijks functioneren beïnvloeden, zoals eten, drinken en spreken.

Problemen met slikken
Een droge keel kan slikken moeilijker maken, vooral als de droogheid aanhoudt. Dit kan uiteindelijk leiden tot slikproblemen, waarbij patiënten het gevoel hebben dat voedsel blijft steken of moeite hebben met het doorslikken van vast voedsel. Dit kan op de lange termijn ook leiden tot gewichtsverlies en ondervoeding.

Verhoogde kans op ademhalingsproblemen
Een droge keel kan ook bijdragen aan ademhalingsproblemen, vooral wanneer de droogheid wordt veroorzaakt door neusslijmvliesproblemen of slaapapneu. De geïrriteerde luchtwegen kunnen vatbaarder zijn voor andere ademhalingsproblemen, zoals bronchitis of verergering van astmatische klachten.

Kwaliteit van leven
Chronische droogheid van de keel kan een aanzienlijke impact hebben op de kwaliteit van leven. Het constante gevoel van ongemak kan leiden tot vermoeidheid, prikkelbaarheid en verminderde concentratie. Voor mensen die veel moeten praten in hun werk, kan het zelfs leiden tot werkverzuim.

Preventie van een droge keel

Een droge keel kan erg vervelend zijn, maar gelukkig zijn er allerlei manieren om dit ongemak te voorkomen. Of het nu gaat om eenvoudige maatregelen of minder bekende tips, door de juiste stappen te nemen kun je de kans op een droge keel aanzienlijk verkleinen.

Voldoende hydratatie
Een van de belangrijkste manieren om een droge keel te voorkomen, is door voldoende water te drinken. Door de dag heen gehydrateerd blijven zorgt ervoor dat de slijmvliezen in de keel vochtig blijven en hun beschermende functie kunnen uitoefenen. Probeer minimaal 1,5 tot 2 liter water per dag te drinken, afhankelijk van je activiteitenniveau en de omgevingstemperatuur.

Luchtvochtigheid verhogen
In de winter, wanneer de verwarming aanstaat en de luchtvochtigheid in huis daalt, is een luchtbevochtiger een uitkomst. Het verhogen van de luchtvochtigheid helpt om de slijmvliezen in de keel vochtig te houden, vooral 's nachts. Je kunt ook een kom water op de verwarming plaatsen om de luchtvochtigheid op een natuurlijke manier te verhogen.

Ademhaling door de neus
Ademhalen door de neus in plaats van door de mond kan ook helpen om een droge keel te voorkomen. De neus bevochtigt en verwarmt de ingeademde lucht voordat deze de keel bereikt. Mensen die 's nachts vaak met hun mond open slapen, kunnen baat hebben bij het gebruik van een neuspleister of een speciale mondsluiter om de mond tijdens het slapen dicht te houden.

Vermijden van irriterende stoffen
Rook, stof en chemische dampen kunnen de keel irriteren en uitdrogen. Het vermijden van deze irriterende stoffen, bijvoorbeeld door niet te roken of rookruimtes te mijden, kan helpen om de keel gezond te houden. Ook het gebruik van natuurlijke schoonmaakmiddelen in plaats van agressieve chemicaliën kan helpen om irritatie te verminderen.

Dieet aanpassingen
Bepaalde voedingsmiddelen kunnen bijdragen aan een droge keel, zoals alcohol, cafeïne en zout voedsel. Het verminderen van de inname van deze uitdrogende stoffen en het eten van meer vochtige voedingsmiddelen, zoals fruit en groenten, kan helpen om de keel vochtig te houden. Honing staat ook bekend om zijn verzachtende eigenschappen en kan regelmatig worden ingenomen om de keel te beschermen.

Stemhygiëne
Het vermijden van overbelasting van de stem is belangrijk, vooral voor mensen die hun stem veel gebruiken, zoals leraren en zangers. Stemhygiëne omvat het nemen van voldoende pauzes, het drinken van water tijdens langdurig praten of zingen, en het vermijden van schreeuwen. Door goed voor je stem te zorgen, blijft de keel beschermd tegen uitdroging en irritatie.

Ademhalingsoefeningen
Ademhalingsoefeningen kunnen helpen om de juiste ademhalingstechniek te ontwikkelen en te voorkomen dat je door de mond ademt.

Voorkomen van uitdroging door medicijnen
Sommige medicijnen, zoals antihistaminica, antidepressiva en bloeddrukverlagers, kunnen de slijmvliezen uitdrogen. Overleg met je arts over de bijwerkingen van je medicatie. Soms kan de dosering worden aangepast of kan er een alternatief medicijn worden voorgeschreven dat minder uitdrogend werkt.

Minder vaak voorkomende preventieve maatregelen
Andere preventieve maatregelen tegen een droge keel zijn:

• Gorgelen met zout water: Het regelmatig gorgelen met een milde zoutoplossing kan helpen om de keel schoon te houden en irritatie te verminderen. Dit kan vooral nuttig zijn wanneer er sprake is van een droge keel door allergieën of lichte irritatie.
• Gebruik van speekselvervangers: Mensen die chronisch last hebben van een droge keel, kunnen speekselvervangers of mondsprays gebruiken om de keel vochtig te houden. Deze producten zijn verkrijgbaar bij de apotheek en kunnen verlichting bieden wanneer andere maatregelen niet voldoende helpen.
• Stomen met essentiële oliën: Inhalatie van stoom met essentiële oliën zoals eucalyptus of pepermunt kan helpen om de luchtwegen vrij te maken en de keel vochtig te houden. Dit is vooral nuttig in de winter of wanneer je last hebt van een verkoudheid.
• Lichaamsbeweging: Regelmatige lichaamsbeweging kan bijdragen aan een betere doorbloeding en algemene gezondheid, wat helpt om de slijmvliezen gezond te houden. Beweging zorgt ook voor een betere hydratatie van het lichaam en kan helpen om de keel minder snel uit te laten drogen.

Lees verder

• Droge mond (en keel): symptomen, oorzaak en behandeling
• Droge lippen: oorzaken en tips gebarsten lippen en velletjes
• Keelpijn, hoesten, moe en lusteloos: wat kun je eraan doen?
• Keelpijn verhelpen zonder medicijnen op natuurlijke wijze
• Keelpijn: pijn bij slikken of zere keel, wat te doen? Tips!