Brandende diarree: Oorzaken van branderig gevoel bij diarree
Diarree (buikloop) is een symptoom waarbij een patiënt een veelvuldige brijachtige tot waterdunne ontlasting produceert. Soms ervaren patiënten hierbij een pijnlijk, brandend gevoel. Dit vervelend symptoom is echter meestal geen reden tot paniek en verdwijnt vanzelf binnen enkele uren tot dagen met enkele eenvoudige behandelingen. Wanneer echter langdurige en ernstige brandende diarree verschijnt, ontstaan mogelijk complicaties zoals uitdroging en ondervoeding, hetgeen onbehandeld leidt tot de dood. De patiënt moet daarom een arts raadplegen wanneer de brandende diarree langer dan twee à drie dagen aanwezig is.
Oorzaken van brandende diarree
Lichamelijk trauma
Sommige voedingsmiddelen worden mogelijk niet volledig afgebroken wanneer ze het lichaam verlaten. Dit geldt vooral voor grote, ruwe voedingsmiddelen of eetbare zaden, peulen of schelpen. Deze wrijven of snijden in delicate rectale weefsels. Ook het veelvuldig gebruik van het afvegen van het anale gebied veroorzaakt mogelijk irritatie, met brandende
diarree als gevolg.
Maagzuren, spijsverteringsenzymen en gal
Voedsel dat in de maag terechtkomt, hecht zich aan bepaalde zuren en spijsverteringsenzymen en breekt dan in stukjes. Wanneer dit voedsel door de dunne darm is gepasseerd, waar gal wordt toegevoegd aan het mengsel om voedingsstoffen te helpen absorberen, moeten deze zuren en enzymen worden geneutraliseerd. Diarree versnelt het verteringsproces, dus de afbraak van voedingsmiddelen gebeurt dan niet goed. Hierdoor zijn maagzuren, spijsverteringsenzymen en gal nog steeds bij de diarree aanwezig. Deze zorgen voor schade aan de weefsels en veroorzaken een branderig gevoel.
Risicofactoren van branderig gevoel
Aambeien
Aambeien zijn gezwollen aders in het onderste rectum of rond de anus. Deze zijn vaak geïrriteerd door episoden van diarree en veroorzaken dan een brandend, pijnlijk gevoel. Rond de anus ontstaat jeuk,
pijn en ongemak en is een zichtbare bobbel of zwelling aanwezig. Verder verliezen patiënten mogelijk wat ontlasting (
fecale incontinentie) of verliezen ze bloed tijdens het maken van stoelgang.
Anale kloven
Bij
anale kloven ontstaan gezwollen aderen in de anus, wat erg veel pijn veroorzaakt wanneer de ontlasting passeert. Anale kloven zijn vooral het gevolg van overmatig letsel of irritatie in dit gebied (
obstipatie,
chronische diarree en herhaald of krachtig afvegen). Een branderig gevoel is een veelvoorkomend kenmerk van anale kloven. Daarnaast presenteert de patiënt zich mogelijk met
anale jeuk en een anale bloeding.

Een brandend gevoel bij diarree wijst mogelijk op het gebruik van antibiotica /
Bron: Stevepb, PixabayAntibiotica
Het gebruik van
antibiotica leidt sneller tot diarree daar hierdoor de natuurlijke balans van darmmicroben verstoord is. Dit veroorzaakt dan een
bacteriële overgroei of infectie door toxine (gif) producerende bacteriën. Diarree door antibioticagebruik vereist mogelijk een medische behandeling.
Chirurgie of medische behandelingen
Chemotherapie, een vorm van een
kankerbehandeling, is een risicofactor voor diarree. Deze vorm van diarree houdt tot maximaal drie weken aan nadat de behandeling beëindigd is. Ook de tumorgroei zelf leidt bij een aantal patiënten tot diarree. Een operatie aan het maag- of darmgebied is tot slot een andere uitlokkende factor voor diarree.
Diabetes mellitus (suikerziekte)
Metformine, een medicijn voor de behandeling van
diabetes mellitus type 2, veroorzaakt diarree. Daarnaast lijden sommige diabetespatiënten aan diarree. Diabetische diarree is waarschijnlijk het gevolg van langdurig hoge bloedsuikerspiegels die de zenuwen en de functie in de dikke darm, dunne darm en maag beschadigen (neuropathie).
Dikkedarmkanker
Bij
dikkedarmkanker (colorectale
kanker) ontwikkelen zich kankerachtige darmpoliepen in het onderste deel van het spijsverteringsstelsel die zich mogelijk verspreiden tot in het rectale gebied. Brandende diarree, een rectale bloeding,
onbedoeld gewichtsverlies zijn enkele kenmerken van dikkedarmkanker.
Pittig voedsel
Bij blootstelling van bepaalde
kruiden aan weefsels, ontstaat een brandend en warm gevoel doordat de kruiden diverse chemische verbindingen bevatten. Capsaïcine, het primaire actieve ingrediënt in de meeste pittige voedingsmiddelen, is eveneens aanwezig in vrij verkrijgbare verdovende producten. Capsaïcine leidt tot irritatie aan spijsverteringsweefsels en veroorzaakt diarree. Diarree versnelt de spijsvertering. De capsaïcine die in pittig voedsel aanwezig is, verlaat dan het lichaam voordat het wordt afgebroken, waardoor een
brandend gevoel ontstaat.
Prikkelbaredarmsyndroom en andere maag- en darmproblemen
(Chronische) diarree of periodes van diarree en obstipatie komen vaak tot stand bij het
prikkelbaredarmsyndroom. Aanvallen van diarree en winderigheid komt gemiddeld tweehonderd keer per dag voor bij patiënten met het prikkelbaredarmsyndroom. Andere maag- en darmstoornissen veroorzaken eveneens mogelijk chronische diarree die brandend aanvoelt:
Proctitis
Proctitis staat voor
ontsteking van het rectum (endeldarm). Dit heeft vele verschillende oorzaken, zoals schade en irritatie, infecties, allergieën en auto-immuunfactoren (zoals bij
inflammatoire darmaandoeningen). Wanneer de endeldarm is geïnfecteerd, heeft de patiënt pijn en een brandend gevoel aan het anale gebied, in combinatie met diarree en een constante drang om ontlasting en bloed of
slijm in de ontlasting te passeren.
Voedselallergie of voedselintolerantie
Het immuunsysteem veroorzaakt mogelijk een immuunrespons wanneer de dunne darm een ‘vreemde’ stof opmerkt. Diarree is dan een reactie van het lichaam om zo snel mogelijk deze irriterende stof te verwijderen. Daarom is brandende diarree een symptoom van
voedselallergie of voedselintolerantie.
Voedselvergiftiging
Diarree komt vrijwel steeds voor bij
voedselvergiftiging. Deze diarree houdt uren, dagen, weken of maanden aan. Patiënten gaan hierdoor vaker de billen vegen, wat zorgt voor meer irritatie en brandende diarree.

Alcoholmisbruik is een risicofactor voor branderige diarree /
Bron: Jarmoluk, PixabayBijkomende oorzaken
Andere veel voorkomende oorzaken van brandende diarree zijn onder andere:
Behandeling
Het verlichten van huidirritatie is mogelijk door het nemen van een bad gevuld met Epsomzout. Meer
water drinken innemen is nodig aangezien diarree vochtverlies veroorzaakt. Ook verliest de patiënt suiker en zout en daarom moet de patiënt dit vervangen. Een alternatief zijn speciale supplementen om de
verstoorde elektrolytenbalans te herstellen. Neurale voedingsmiddelen zijn aanbevolen, zoals toast,
rijst of bananen.
Yoghurt herstelt voorts de natuurlijke balans van de darmflora waardoor de diarreeklachten verminderen.
Tips bij diarree met brandend gevoel
Volgende tips helpen tegen brandende diarree:
- cafeïne of alcohol vermijden (deze leiden tot uitdroging)
- een warm bad met Epsomzout nemen
- een waterafstotende crème of zalf op het getroffen gebied aanbrengen
- het eten voldoende kauwen
- met lauw water en geurloze babydoekjes het billengebied afwassen
- pittig voedsel of voedselallergenen (uitlokkende voedingsmiddelen) vermijden
- probiotische supplementen nemen
- tabak vermijden / stoppen met roken
- uitdroging vermijden door voldoende te drinken
- voedingsmiddelen met veel suiker of vet vermijden
- voorzichtig de billen afvegen
- vrij verkrijgbare aambeiencrèmes gebruiken
- vrij verkrijgbare pijnstillers nemen
Alarmtekens
Heel vaak stopt brandende diarree vanzelf na enkele dagen. Soms wijst deze vorm van diarree toch op een onderliggend probleem waarvoor een medische behandeling vereist is. Bij volgende symptomen is het verstandig om medisch advies in te winnen:
Lees verder