Naevus spilus: Lichtbruine moedervlek met donkere spikkels

Ongeveer 1% van de pasgeborenen komt ter wereld met een naevus spilus. Deze huidaandoening is een type moedervlek (naevus) die wordt gekenmerkt door een platte, lichtbruine achtergrondvlek met daarin donkere vlekjes, bultjes of andere kleine spikkels (spilus). Hoewel de naevus aangeboren is, ontstaan de spikkels vaak pas later in het leven. De aandoening is goedaardig en vereist doorgaans geen medische behandeling, hoewel lasertherapie en chirurgie als behandelingsopties beschikbaar zijn. In zeer zeldzame gevallen kan een type huidkanker zich ontwikkelen binnen de naevus.

• Synoniemen van naevus spilus
• Oorzaken
• Geassocieerde aandoeningen
• Symptomen: Lichtbruine moedervlek met donkere spikkels
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling
• Lasertherapie
• Chirurgie
• Prognose van huidaandoening
• Complicaties van huidafwijking
• Preventie en voorzorgsmaatregelen

Synoniemen van naevus spilus

Naevus spilus heeft enkele synoniemen:

• gespikkelde lentigineuze naevus, speckled lentiginous nevus, zosteriforme lentigineuze naevus.

Oorzaken

Een naevus spilus ontstaat door een lokaal defect in melanoblasten, de voorlopercellen van pigmentcellen, die een bepaald deel van de huid bevolken. Deze aandoening wordt beschouwd als een aangeboren melanocytaire naevus, waarbij de pigmentcellen zich op een specifieke manier ontwikkelen.

Geassocieerde aandoeningen

Een naevus spilus kan soms geassocieerd worden met de volgende syndromen:

• het Ebstein-syndroom, het FACES-syndroom, neurofibromatosis type I (afwijkingen aan huid en ogen).

Symptomen: Lichtbruine moedervlek met donkere spikkels

Bij ongeveer 80% van de patiënten is een naevus spilus aanwezig bij de geboorte of verschijnt deze binnen de eerste twee jaar van het leven. De naevus kan op elk lichaamsdeel voorkomen, maar komt het meest voor op de romp.

De naevus spilus kenmerkt zich door een lichtbruine achtergrondvlek van gemiddeld één tot zestig centimeter groot, met daarop variabele aantallen zwarte, bruine of roodbruine vlekken of minuscule bultjes. De achtergrondvlek is meestal al aanwezig bij de geboorte of kort daarna, terwijl de spikkels pas later verschijnen. Deze vlekken en bultjes binnen de achtergrondvlek zijn vaak gepigmenteerde naevi, zoals junctionele, samengestelde en intradermale naevi, Spitz naevi (goedaardige roze moedervlekken op het gezicht), en blue naevi (blauwe moedervlekken zonder symptomen).

Diagnose en onderzoeken

Diagnostisch onderzoek
De diagnose van een naevus spilus wordt meestal gesteld door visuele inspectie. De arts maakt doorgaans een foto van de naevus om de stabiliteit van het letsel te documenteren. Bij verdachte gebieden of recente veranderingen in het letsel kan een biopsie worden uitgevoerd, waarbij een stukje huidweefsel wordt genomen voor microscopisch onderzoek. Het is ook belangrijk dat patiënten zelf het gebied grondig controleren en eventuele veranderingen noteren.

Differentiële diagnose
Een naevus spilus moet worden onderscheiden van de volgende huidafwijkingen:

• blue naevus, café-au-lait-vlekken (koffie-met-melk-vlekken op de huid), congenitale melanocytaire naevi, lentigines, lentiginosis, naevus agminatus, naevus naevocellularis nno, Spitz naevi.

Behandeling

In de meeste gevallen is een afwachtend beleid voldoende, vooral omdat de moedervlek klein is en geen verdere problemen veroorzaakt.

Lasertherapie

Wanneer de naevus cosmetisch storend is, kan de arts een laserbehandeling overwegen. Zowel Q-switched ruby als Q-switched Nd kunnen worden gebruikt om de achtergrondvlek en de spikkels van de naevus spilus te behandelen. Deze lasertherapie kan helpen bij het verminderen van de zichtbaarheid van de moedervlek.

Chirurgie

Bij een naevus spilus die cosmetisch hinderlijk is of een risico vormt, kan chirurgische verwijdering overwogen worden. De arts kan de moedervlek onder plaatselijke verdoving wegsnijden.

Prognose van huidaandoening

De prognose van een naevus spilus is over het algemeen goed. De resultaten van de behandeling variëren; sommige letsels reageren goed op behandeling, terwijl andere minder responsief zijn. Regelmatig zelfonderzoek blijft belangrijk, zelfs na een geslaagde behandeling. Bij nieuwe of ongewone veranderingen in het uiterlijk van de naevus moet medisch advies worden ingewonnen. De moedervlek zelf verdwijnt niet, maar groeit mee met de patiënt.

Complicaties van huidafwijking

In uiterst zeldzame gevallen kan een naevus spilus zich ontwikkelen tot een melanoom (type huidkanker) als de moedervlek een doorsnede van minstens twintig centimeter heeft. Het is belangrijk om bij veranderingen in de moedervlek onmiddellijk medische hulp te zoeken.

Preventie en voorzorgsmaatregelen

Er zijn geen specifieke preventieve maatregelen voor het ontwikkelen van een naevus spilus, aangezien de aandoening aangeboren is. Regelmatig zelfonderzoek en dermatologisch advies kunnen echter helpen om veranderingen in de moedervlek tijdig op te merken en eventuele behandelingen vroegtijdig te starten.

Lees verder

• Moedervlekken: Soorten, vormen, symptomen en behandeling
• Halo naevus: Goedaardige moedervlek met witte ring op romp
• Spitz naevus: Goedaardig type roze moedervlek op gezicht
• Naevus van Hori: Huidziekte met bruine vlekken in gezicht
• Blue naevus: Blauwe moedervlek zonder symptomen