Blue naevus: Blauwe moedervlek zonder symptomen

Blue naevus (blue) is een blauwgekleurde moedervlek waarbij spilvormige moedervlekcellen zich diep in de lederhuid bevinden. Meestal zijn de handrug en voetrug getroffen, maar ook vele andere lichaamsdelen bevatten mogelijk blue naevi. Deze bultjes veroorzaken geen symptomen, maar sommige patiënten willen deze moedervlekken omwille van cosmetische redenen wel laten verwijderen. Soms neemt de arts het besluit om het letsel te verwijderen, om zeker te zijn dat er geen sprake is van een melanoom. In principe zijn de meeste vlekjes echter goedaardig en is een behandeling niet vereist.

• Epidemiologie van huidletsels
• Oorzaken van blue naevi
• Risicofactoren van blauwe moedervlek
• Soorten
• Symptomen
• Locatie
• Uiterlijk
• Alarmsymptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling
• Prognose van blauwachtige moedervlekken
• Complicaties van blue naevus
• Preventie

Epidemiologie van huidletsels

Blue naevi komen dubbel zo vaak bij vrouwen voor dan bij mannen. Aziaten hebben het vaakst te maken met de huidletsels; de prevalentie bij deze doelgroep bedraagt naar schatting 3-5%, vergeleken met ongeveer 1-2% bij volwassenen met een witte huidskleur. Blue naevi ontwikkelen zich op elke leeftijd, maar zijn zelden aangeboren of binnen de eerste twee levensjaren aanwezig. Meestal is een blue naevus voor het eerst zichtbaar in de late kindertijd of adolescentie.

Oorzaken van blue naevi

De exacte reden voor het ontstaan van de blauwe moedervlek is niet bekend (oktober 2020). Bij een blue naevus ontstaat een plaatselijke ophoping van pigmentcellen (melanocyten) in de diepliggende lederhuid. De pigmentcellen liggen dus dieper dan bij een bruine moedervlek. De blauwe kleur is veroorzaakt door het Tyndall-effect. Dit houdt in dat een kortere golflengte van licht teruggekaatst wordt door het pigment in deze huidlaag.

Risicofactoren van blauwe moedervlek

Bij sommige patiënten komt een blauwe moedervlek plotseling tot stand na een huidletsel, zoals zonnebrand (rode, pijnlijke huid door langdurige blootstelling aan de schadelijke UV-stralen van zonlicht).

Soorten

Blue naevi bestaan in diverse soorten:

• amelanotisch blue naevus
• cellulair blue naevus
• epithelioïd naevus
• gecombineerd blue naevus
• klassieke blue naevus
• scleroserend (desmoplastisch) blue naevus

Symptomen

Locatie

Blue naevi komen het vaakst voor op de handrug, voetrug, de billen, de hoofdhuid en het gezicht, maar ze zijn eigenlijk overal op het lichaam mogelijk. In de vagina, de lymfeklieren, de baarmoederhals, de prostaat, de bronchiën (luchtpijpvertakkingen), de slijmvliezen van de mond en de zaadstreng (een bundel zenuwen, kanalen en bloedvaten die de testikels verbinden met de buikholte) komen ze echter zelden voor.

Uiterlijk

Meestal verschijnt slechts één huidletsel. De klassieke blue naevus is een solitaire, blauwachtige, platte tot licht verhoogde gladde vlek die langzaam uitgroeit tot een papel (bultje) of een plakkaat (plaque). Het bultje heeft een ronde of ovalen vorm en heeft een diameter van 0,5-1 cm. De cellulaire blue naevus is meer nodulair (knobbelig) en heeft een diameter van minstens 1 tot 3 cm. De kleur van blue naevi bestaat uit blauwe tot grijze tinten, maar af en toe zijn ze wel bruin of geelachtig van kleur.

Alarmsymptomen

Blue naevus vertoont meestal geen symptomen en vereist doorgaans geen behandeling. Bij veranderingen in de grootte, vorm, kleur, of als er symptomen zoals jeuk, pijn, of bloeding optreden, is het belangrijk om medische evaluatie te zoeken om andere mogelijke aandoeningen uit te sluiten.

Diagnose en onderzoeken

Lichamelijk en diagnostisch onderzoek
Blue naevi zijn door een dermatoloog (huidarts) meestal goed te diagnosticeren op basis van het typische uiterlijk. Een dermatoscopie (kijkonderzoek van de moedervlek met een speciale vergrootlens) bevestigt de diagnose. Twijfelt de arts toch over de diagnose, dan voert hij een excisiebiopsie uit. Hierbij verwijdert hij de volledige blue naevus en laat hij dit microscopisch onderzoeken.

Differentiële diagnose
Een blue naevus lijkt soms op andere aandoeningen en omgevingsfactoren zoals:
cutane metastasen (uitzaaiingen van kanker aan de huid)

• een dermatofibroom (klein, goedaardig huidgezwel)
• een gecombineerd naevus (een blue naevus gecombineerd met een samengestelde melanocytische naevus)
• een Kaposisarcoom (tumor op de huid, in slijmvliezen en op organen)
• een melanocytische moedervlek
• een melanoom (vorm van huidkanker door blootstelling aan de zon)
• een traumatische tatoeage
• een vasculair letsel zoals een venous lake
• nevi van Ota en Ito

Behandeling

Een blue naevus veroorzaakt geen pijn of andere problemen en daarom is een behandeling niet vereist. Zijn de moedervlekken echter groter dan 1 cm, treden veranderingen op of verschijnen ze voor het eerst bij ouderen, dan is een excisiebiopsie aanbevolen om de aanwezigheid van een melanoom uit te sluiten. Indien de moedervlek voor een patiënt cosmetisch storend is, is een chirurgische verwijdering mogelijk. Een pigmentlaserbehandeilng en camouflagetherapie zijn andere behandelingsopties.

Prognose van blauwachtige moedervlekken

De prognose voor blue naevus is over het algemeen zeer goed. Deze aandoening is meestal goedaardig en heeft een lage kans op complicaties. De meeste mensen met een blue naevus ervaren geen verdere problemen na het bevestigen van de goedaardigheid van de moedervlek.

Complicaties van blue naevus

Klassieke blue naevi gaan niet gepaard met complicaties. Deze goedaardige moedervlekken behouden levenslang hetzelfde uiterlijk. Een cellulair blue naevi transformeert zelden in een kwaadaardige cellulaire blue naevus, wat een type melanoom is. Kwaadaardige veranderingen zijn op te merken door een plotselinge toename in grootte en af en toe door ulceratie (zweervorming).

Preventie

Preventie van blue naevus is niet specifiek vereist, omdat de aandoening vaak geen klachten veroorzaakt en geen verhoogd risico op huidkanker met zich meebrengt. Regelmatige huidcontroles en bewustzijn van veranderingen in huidafwijkingen blijven belangrijk voor algehele huidgezondheid.

Lees verder

• Moedervlekken: Soorten, vormen, symptomen en behandeling
• Halo naevus: Goedaardige moedervlek met witte ring op romp
• Naevus spilus: Lichtbruine moedervlek met donkere spikkels
• Naevus van Hori: Huidziekte met bruine vlekken in gezicht
• Spitz naevus: Goedaardig type roze moedervlek op gezicht