Brandende handen: Oorzaken van branderig gevoel aan handen

Tal van oorzaken zijn bekend voor een brandend gevoel in de handen. Meestal is echter sprake van een probleem met de bloedcirculatie of een neurologisch probleem. Een constant of met tussenpozen branderig gevoel in de handen is vaak aanwezig bij ouderen, maar ook jongere patiënten kampen soms met brandende handen. Daarnaast is soms één hand aangetast maar vaak branden wel beide handen. Dit vervelend gevoel in de hand(en) tast mogelijk de levenskwaliteit aan van de patiënt. Afhankelijk van de oorzaak zet de arts één of meer behandelingen in zodat het brandend gevoel aan de handen verdwijnt of vermindert.

• Oorzaken van brandende handen
• Angst
• Brandende hand-syndroom
• Carpaal tunnel syndroom
• Diabetes mellitus
• Drankmisbruik
• Erytromelalgie
• Gewrichtsproblemen
• Koud weer
• Leverschade
• Menopauze
• Multiple sclerose
• Nierfalen
• Slechte bloedcirculatie
• Spinale stenose (vernauwing van wervelkanaal)
• Trauma
• Vitaminetekort
• Ziekte van Raynaud
• Andere oorzaken
• Geassocieerde symptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling van branderige handen
• Complicaties van brandend gevoel in handen

Oorzaken van brandende handen

Angst

Wanneer een patiënt lijdt aan milde tot ernstige angst, ontstaan diverse fysieke angstsymptomen, waarbij de patiënt een abnormaal gevoel in de handen ervaart. Zenuwachtigheid, rusteloosheid en concentratieproblemen gaan eveneens gepaard met de brandende handen. Niet alle patiënten hebben echter last van deze gevoelens.

Brandende hand-syndroom

Wanneer een cervicaal ruggengraatletsel optreedt, krijgt een patiënt mogelijk te maken met het brandende hand-syndroom. De aandoening kenmerkt zich door een tintelend gevoel, branderig gevoel en gevoelloosheid van de handen of bepaalde delen van de handen, zoals de vingers, de vingertoppen, de onderarm of de bovenarm. Een MRI-scan en röntgenfoto's zijn effectieve beeldvormende onderzoeken om dit syndroom te diagnosticeren.

Carpaal tunnel syndroom

Het carpaal tunnel syndroom is een aandoening waarbij de patiënt brandende gevoelens in de handen heeft in combinatie met een ontsteking van de vingertoppen. De aandoening leidt meestal tot pijn in de pols en het onvermogen om de handen te bewegen en dagelijkse activiteiten uit te voeren. Dit syndroom resulteert uit schade aan de medianuszenuw.

Diabetes mellitus

Zenuwbeschadiging is een veel voorkomende complicatie van chronische, ongecontroleerde diabetes mellitus (suikerziekte). In medische termen staat dit bekend als ‘diabetische neuropathie’. Zenuwschade bij suikerziekte ontstaat mogelijk in elke regio van het lichaam, maar de handen en voeten zijn het vaakst aangetast. Symptomen van diabetische neuropathie zijn een brandend gevoel, ernstige pijn, tintelingen en gevoelloosheid. Deze symptomen treden ook op als de patiënt geen fysieke schade aan de huid heeft. De symptomen van neuropathie zijn het resultaat van irriterende effecten van glucose op de zenuwcellen. Bovendien leidt een vernauwing van de kleine bloedvaten die de zenuwen voeden, ook tot de symptomen van diabetische neuropathie.

Drankmisbruik

Het misbruik van alcoholische dranken of cafeïnehoudende dranken leidt mogelijk tot brandende voeten en brandende handen. De patiënt moet zo snel mogelijk stoppen met het drinken van deze dranken en een arts bezoeken.

Erytromelalgie

Erythromelalgie is een zeldzame aandoening waarbij de patiënt een warm, branderig gevoel heeft in de handen en voeten (brandende voeten) gevolgd door een extreme gevoeligheid voor aanraking. De aangetaste gebieden dompelt de patiënt best onder in ijswater en daarnaast zoekt hij koude op. Daarnaast zijn tal van medicijnen beschikbaar voor het verlichten van de klachten.

Gewrichtsproblemen

Verschillende ontstekingsziekten zoals artritis (gewrichtsontsteking), reumatoïde artritis (ontsteking van gewrichten en organen), septische artritis (ontsteking van een gewricht door een infectie, posttraumatische artritis en artrose (reumatische aandoening van gewrichtskraakbeen) leiden mogelijk tot een gevoel dat de handen branden. Vooral volwassenen en ouderen kampen door gewrichtsaandoeningen met een brandend gevoel in de handen.

Koud weer

Brandende pijn in de handen en vingers resulteert soms uit extreem koud weer. In een koude omgeving vernauwen de perifere bloedvaten in de handen en vingers (vasoconstrictie). Dit doen ze omdat ze het warmteverlies uit het lichaam willen minimaliseren. Langdurig contact met zeer koud water of sneeuw veroorzaakt mogelijk bevriezing. Het branderige gevoel dat hiermee gepaard gaat, gaat geleidelijk over naar gevoelloosheid naarmate de weefselbeschadiging vordert. In sommige gevallen is de weefselbeschadiging permanent.

Leverschade

Net zoals bij een slechtwerkende nier, is de lever bij leverschade niet in staat om afval uit het bloed te filteren wat na verloop van tijd leidt tot de ophoping van gifstoffen. Gezwollen handen en gezwollen voeten die gevoelig zijn voor aanraking is een neveneffect van leverschade.

Menopauze

Door hormonale veranderingen als gevolg van de menopauze ontstaan verschillende lichamelijke en mentale symptomen, waaronder een brandend gevoel in de handen en voeten.

Multiple sclerose

De auto-immuunziekte multiple sclerose is een ernstige neurologische aandoening waarbij mogelijk brandende handen ontstaan. Het centraal zenuwstelsel verliest de controle over lichaamsdelen. Vooral de ledematen zijn getroffen door een ontsteking.

Nierfalen

Nierfalen leidt tot een ophoping van gif en afvalstoffen in het bloed. Dit resulteert in een gevoel van gevoelloosheid en een branderig gevoel over het hele lichaam, vooral in de handen en voeten. De arts beveelt vaak nierdialyse of een niertransplantatie aan bij nierfalen.

Slechte bloedcirculatie

Een brandend gevoel in de handen en vingers is een symptoom van een belemmerde bloedtoevoer naar deze gebieden. Een slechte bloeddoorstroming naar de handen en vingers is het gevolg van zowel externe oorzaken (zoals een strakke tourniquet) als interne oorzaken (zoals een tekort aan zuurstof aan de ledematen veroorzaakt door bloedstolsels in de bloedvaten). Atherosclerose (slagaderverkalking), veroorzaakt door een opeenhoping van vette plaques in het lumen van bloedvaten, is een veelvoorkomende oorzaak van trage bloedstroming in verschillende lichaamsdelen, zoals de handen en vingers.

Spinale stenose (vernauwing van wervelkanaal)

Bij een vernauwing van het wervelkanaal ontstaat druk op het ruggenmerg. Hierdoor ontstaat druk op bepaalde zenuwen die pijn en een brandend gevoel kunnen veroorzaken, afhankelijk van welke zenuw is aangetast. Een MRI-scan, CT-scan en röntgenfoto’s zijn de beste diagnostische methoden voor het opsporen van spinale stenose.

Trauma

Eén van de meest voorkomende oorzaken van een brandend gevoel in de handen en vingers is een verwonding in deze gebieden. Een letsel aan de hand of vingers is het gevolg van een fysiek, chemisch of elektromagnetisch trauma. De verwonding is mogelijk beperkt tot de huid, maar soms zijn ook diepere weefsels betrokken.

Vitaminetekort

Af en toe veroorzaakt een vitaminegebrek een ontsteking van de lichaamsdelen en een brandend gevoel in de handen. Een tekort aan het vitamine B-complex, vitamine A en vitamine E leidt tot deze problemen. Supplementen zijn aanbevolen indien de patiënt deze niet genoeg opneemt via de voeding.

Ziekte van Raynaud

De ziekte van Raynaud kenmerkt zich door een verminderde bloedtoevoer veroorzaakt door een vernauwing van de slagaders in de handen en vingers. Vasoconstrictie (vernauwing van de bloedvaten) bij de ziekte van Raynaud treedt op door de sterke samentrekking van de spieren in de wanden van de bloedvaten. Ook door sterke emoties ontstaan vernauwde bloedvaten. De belangrijkste symptomen van de ziekte van Raynaud zijn een branderig gevoel, gevoelloosheid en veranderingen in de huidskleur van de vingers en handen. Onbehandeld resulteert de ziekte van Raynaud snel in weefselschade.

Andere oorzaken

Veel andere oorzaken zijn bekend voor branderige handen:

• amyloïde polyneuropathie
• bijwerkingen van chemotherapie, antidepressiva, hiv-medicatie en andere medicijnen
• cellulitis (bacteriële huidinfectie met rode en gezwollen huid)
• chronische inflammatoire demyeliniserende polyneuropathie
• een beroerte
• een hartaanval
• een infectie, trauma of letsel in de armen en handen
• een maag-bypass-operatie
• het Guillain-Barre-syndroom (zwakte en pijn door zenuwschade)
• hiv / aids
• hypothyreoïdie (vertraagde schildklierwerking)
• impetigo (bacteriële huidinfectie met symptomen op gezicht en ledematen)
• insectenbeten
• metaalvergiftiging: loodvergiftiging, arsenicumvergiftiging, kwikvergiftiging
• nachtelijk zweten
• overdosis van vitamine B6
• sarcoïdose (aandoening met symptomen aan ogen, longen, huid en zenuwstelsel)
• stoornissen in de nervus ulnaris (elleboogzenuw)
• vasculitis (ontsteking van de bloedvaten)
• vingernagel- en nagelbedinfecties
• vochtretentie (het vasthouden van vocht)
• ziekte van Lyme (bacteriële infectie door tekenbeet)

Geassocieerde symptomen

Brandende handen gaan meestal gepaard met een zwelling van de handen, wat een aanwijzing is voor een ernstige ontstekingsziekte die de arts zo snel mogelijk moet diagnosticeren. Naast de brandende sensaties, voelt de patiënt pijn in de hand, de pols, de arm, de vingers (vingerpijn) en heeft hij mogelijk een onvoldoende bewegingsbereik met de hand. Daarnaast zijn andere symptomen mogelijk, afhankelijk van de oorzaak.

Diagnose en onderzoeken

Patiënten die aan branderige handen lijden, moeten de oorzaak goed laten opsporen zodat de arts een juist en snel behandelplan kan opstellen. In de meeste gevallen zijn beeldvormende onderzoeken zoals röntgenfoto’s en een MRI-scan inzetbaar voor het identificeren van het onderliggend probleem. Verder is een elektromyografie (meting van de elektrische spieractiviteit), een zenuwgeleidingsonderzoek, een bloedonderzoek, een urineonderzoek, een lumbale punctie (ruggenprik: onderzoek van ruggenmerg- en hersenvocht) en zeer sporadisch een zenuwbiopsie (medische procedure voor verwijdering van een stukje zenuw) zijn ook nog mogelijke testen.

Behandeling van branderige handen

Diverse behandelingen zijn inzetbaar; deze zijn afhankelijk van de oorzaak van branderige handen:

• behandeling van onderliggende problemen
• bloedcirculatie verbeteren
• botverliesmedicatie (bisfosfonaten)
• chirurgie (als laatste redmiddel)
• een interne pijnpomp
• een ruggenmergstimulator
• steroïden
• verdovende injecties toe in de weefsels van het brandende gebied
• verschillende bloeddrukmedicijnen

Complicaties van brandend gevoel in handen

Een branderig gevoel in de handen is erg vervelend en verstoort vaak de dagelijkse activiteit van de patiënt. Ook het slaappatroon is vaak getroffen (slaapproblemen). Stress en angst zijn andere mogelijke complicaties.

Lees verder

• Brandende gevoelens: Oorzaken en locaties branderig gevoel
• Gezwollen handen: Oorzaken van zwelling van hand of handen
• Jeukende handen: Oorzaken van jeuk aan handpalm en handrug
• Gevoelloosheid in benen en voeten: Oorzaken verdoofd gevoel
• Handtremoren: Oorzaken van bevingen aan hand of handen