Brandende handen: Oorzaken van branderig gevoel aan handen

Tal van oorzaken kunnen verantwoordelijk zijn voor een brandend gevoel in de handen. Meestal duidt dit op problemen met de bloedcirculatie of neurologische aandoeningen. Een constant of periodiek branderig gevoel in de handen komt vaak voor bij ouderen, hoewel ook jongere mensen hiermee te maken kunnen krijgen. Het brandende gevoel kan soms slechts één hand aantasten, maar meestal worden beide handen getroffen. Dit ongemakkelijke gevoel kan de levenskwaliteit van de patiënt aanzienlijk beïnvloeden. Afhankelijk van de onderliggende oorzaak kan de arts verschillende behandelingen inzetten om het branderige gevoel in de handen te verlichten of te verminderen.

• Oorzaken van brandende handen
• Angst
• Brandende hand-syndroom
• Carpaal tunnel syndroom
• Diabetes mellitus
• Drankmisbruik
• Erytromelalgie
• Gewrichtsproblemen
• Koud weer
• Leverschade
• Menopauze
• Multiple sclerose
• Nierfalen
• Slechte bloedcirculatie
• Spinale stenose (vernauwing van wervelkanaal)
• Trauma
• Vitaminetekort
• Ziekte van Raynaud
• Andere oorzaken
• Geassocieerde symptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling van branderige handen
• Complicaties van brandend gevoel in handen

Oorzaken van brandende handen

Angst

Bij patiënten met milde tot ernstige angst kunnen diverse fysieke symptomen optreden, waaronder een branderig gevoel in de handen. Dit gaat vaak gepaard met zenuwachtigheid, rusteloosheid en concentratieproblemen. Niet alle patiënten ervaren deze symptomen, maar angst kan zeker bijdragen aan het branderige gevoel in de handen.

Brandende hand-syndroom

Het brandende hand-syndroom kan optreden als gevolg van een letsel aan de cervicaal ruggengraat. Deze aandoening kenmerkt zich door een tintelend gevoel, een branderig gevoel en gevoelloosheid in de handen of in specifieke delen van de handen, zoals de vingers, vingertoppen, onderarm of bovenarm. Diagnostische beeldvormende onderzoeken zoals MRI en röntgenfoto's zijn nuttig om dit syndroom te identificeren.

Carpaal tunnel syndroom

Het carpaal tunnel syndroom leidt tot branderige gevoelens in de handen, vaak samen met een ontsteking van de vingertoppen. Deze aandoening gaat meestal gepaard met pijn in de pols en kan het moeilijk maken om de handen te bewegen en dagelijkse activiteiten uit te voeren. De oorzaak is schade aan de medianuszenuw.

Diabetes mellitus

Zenuwbeschadiging is een veel voorkomende complicatie van chronische, ongecontroleerde diabetes mellitus (suikerziekte), bekend als ‘diabetische neuropathie’. Deze zenuwschade kan overal in het lichaam optreden, maar de handen en voeten worden vaak aangetast. Symptomen omvatten een brandend gevoel, ernstige pijn, tintelingen en gevoelloosheid, zelfs zonder fysieke schade aan de huid. Deze symptomen zijn te wijten aan het irriterende effect van glucose op de zenuwcellen en de vernauwing van de bloedvaten die de zenuwen voeden.

Drankmisbruik

Het misbruik van alcoholische dranken en cafeïnehoudende dranken kan leiden tot branderige gevoelens in de handen en voeten. Het is belangrijk om het gebruik van deze dranken te stoppen en een arts te raadplegen voor verdere evaluatie en behandeling.

Erytromelalgie

Erythromelalgie is een zeldzame aandoening gekenmerkt door een warm, branderig gevoel in de handen en voeten (brandende voeten), vaak gevolgd door een extreme gevoeligheid voor aanraking. Patiënten kunnen verlichting vinden door de aangetaste gebieden onder te dompelen in ijswater of koude omgevingen te zoeken. Diverse medicijnen kunnen ook helpen bij het verlichten van de symptomen.

Gewrichtsproblemen

Ontstekingsziekten zoals artritis (gewrichtsontsteking), reumatoïde artritis (ontsteking van gewrichten en organen), septische artritis (ontsteking van een gewricht door infectie), posttraumatische artritis en artrose (reumatische aandoening van gewrichtskraakbeen) kunnen leiden tot een brandend gevoel in de handen. Deze symptomen komen vaker voor bij volwassenen en ouderen.

Koud weer

Extreem koud weer kan leiden tot brandende pijn in de handen en vingers. Bij blootstelling aan koude omgeving vernauwen de perifere bloedvaten in de handen en vingers (vasoconstrictie) om warmteverlies te minimaliseren. Langdurige blootstelling aan koud water of sneeuw kan leiden tot bevriezing, wat een branderig gevoel veroorzaakt dat kan overgaan in gevoelloosheid naarmate de weefselbeschadiging vordert. In sommige gevallen kan de weefselbeschadiging permanent zijn.

Leverschade

Leverschade kan leiden tot ophoping van toxines in het bloed omdat de lever niet meer effectief afvalstoffen kan filteren. Gezwollen handen en gezwollen voeten die gevoelig zijn voor aanraking kunnen symptomen zijn van leverschade.

Menopauze

Hormonale veranderingen tijdens de menopauze kunnen verschillende lichamelijke en mentale symptomen veroorzaken, waaronder een brandend gevoel in de handen en voeten als gevolg van hormonale schommelingen.

Multiple sclerose

De auto-immuunziekte multiple sclerose is een ernstige neurologische aandoening waarbij branderige handen kunnen optreden. Het centraal zenuwstelsel verliest de controle over de lichaamsdelen, met name de ledematen, door ontsteking.

Nierfalen

Nierfalen leidt tot een ophoping van toxines en afvalstoffen in het bloed, wat kan resulteren in een branderig gevoel en gevoelloosheid in de handen en voeten. Vaak is nierdialyse of een niertransplantatie nodig om de symptomen te beheersen.

Slechte bloedcirculatie

Een brandend gevoel in de handen en vingers kan optreden door een belemmerde bloedtoevoer naar deze gebieden. Dit kan worden veroorzaakt door externe factoren zoals een strakke tourniquet of interne factoren zoals bloedstolsels in de bloedvaten. Atherosclerose (slagaderverkalking) door ophoping van vette plaques in bloedvaten kan ook leiden tot verminderde bloedstroom naar de handen en vingers.

Spinale stenose (vernauwing van wervelkanaal)

Bij spinale stenose ontstaat druk op het ruggenmerg door vernauwing van het wervelkanaal, wat kan leiden tot pijn en een brandend gevoel, afhankelijk van de aangetaste zenuwen. Diagnostische methoden zoals MRI-scan, CT-scan en röntgenfoto’s zijn nuttig voor het opsporen van spinale stenose.

Trauma

Een veelvoorkomende oorzaak van een brandend gevoel in de handen en vingers is een verwonding in deze gebieden. Dit kan het gevolg zijn van fysiek, chemisch of elektromagnetisch trauma. De verwonding kan beperkt blijven tot de huid of dieperliggende weefsels aantasten.

Vitaminetekort

Een vitaminegebrek kan leiden tot ontstekingen en een brandend gevoel in de handen. Tekorten aan vitamine B-complex, vitamine A en vitamine E kunnen bijdragen aan deze symptomen. Supplementen kunnen nuttig zijn indien deze vitamines niet voldoende via de voeding worden ingenomen.

Ziekte van Raynaud

De ziekte van Raynaud wordt gekenmerkt door verminderde bloedtoevoer door vernauwing van de slagaders in de handen en vingers. Vasoconstrictie door sterke samentrekking van de bloedvatwanden kan optreden door koude of sterke emoties. De symptomen omvatten een branderig gevoel, gevoelloosheid en veranderingen in de huidskleur van de vingers en handen. Onbehandeld kan de ziekte van Raynaud leiden tot weefselschade.

Andere oorzaken

Naast de bovengenoemde oorzaken zijn er diverse andere mogelijke redenen voor brandende handen:

• amyloïde polyneuropathie
• bijwerkingen van chemotherapie, antidepressiva, hiv-medicatie en andere medicijnen
• cellulitis (bacteriële huidinfectie met rode en gezwollen huid)
• chronische inflammatoire demyeliniserende polyneuropathie
• beroerte
• hartaanval
• infecties, trauma of letsels in de armen en handen
• maag-bypass-operatie
• Guillain-Barré-syndroom (zwakte en pijn door zenuwschade)
• hiv / aids
• hypothyreoïdie (vertraagde schildklierwerking)
• impetigo (bacteriële huidinfectie met symptomen op gezicht en ledematen)
• insectenbeten
• metaalvergiftiging: loodvergiftiging, arsenicumvergiftiging, kwikvergiftiging
• nachtelijk zweten
• overdosis van vitamine B6
• sarcoïdose (aandoening met symptomen aan ogen, longen, huid en zenuwstelsel)
• stoornissen in de nervus ulnaris (elleboogzenuw)
• vasculitis (ontsteking van de bloedvaten)
• vingernagel- en nagelbedinfecties
• vochtretentie (het vasthouden van vocht)
• ziekte van Lyme (bacteriële infectie door tekenbeet)

Geassocieerde symptomen

Een brandend gevoel in de handen gaat vaak gepaard met zwelling, wat kan wijzen op een ernstige ontstekingsziekte die snel gediagnosticeerd moet worden door een arts. Naast het branderige gevoel kunnen patiënten ook pijn ervaren in de handen, polsen, armen en vingers (vingerpijn), evenals beperkte beweeglijkheid. Andere symptomen kunnen ook optreden, afhankelijk van de onderliggende oorzaak.

Diagnose en onderzoeken

Om de oorzaak van branderige handen vast te stellen, is het belangrijk om grondig onderzoek te doen. In veel gevallen zijn beeldvormende onderzoeken zoals röntgenfoto’s en een MRI-scan nuttig voor het identificeren van het probleem. Andere mogelijke onderzoeken omvatten een elektromyografie (meting van de elektrische spieractiviteit), zenuwgeleidingsonderzoek, bloedonderzoek, urineonderzoek, lumbale punctie (ruggenprik voor analyse van ruggenmerg- en hersenvocht) en in sommige gevallen een zenuwbiopsie (verwijdering van een klein stukje zenuwweefsel).

Behandeling van branderige handen

De behandeling van branderige handen hangt af van de onderliggende oorzaak en kan omvatten:

• Behandeling van de onderliggende oorzaak
• Verbetering van de bloedcirculatie
• Medicatie voor botverlies (bisfosfonaten)
• Chirurgie als laatste redmiddel
• Interne pijnpomp
• Ruggenmergstimulator
• Steroidtherapie
• Verdovende injecties in de aangetaste weefsels
• Verschillende bloeddrukmedicijnen

Complicaties van brandend gevoel in handen

Een brandend gevoel in de handen kan aanzienlijke hinder veroorzaken, het dagelijks functioneren verstoren en het slaappatroon beïnvloeden (slaapproblemen). Daarnaast kunnen stress en angst ook complicaties zijn die de toestand verder verergeren.

Lees verder

• Brandende gevoelens: Oorzaken en locaties branderig gevoel
• Gezwollen handen: Oorzaken van zwelling van hand of handen
• Jeukende handen: Oorzaken van jeuk aan handpalm en handrug
• Gevoelloosheid in benen en voeten: Oorzaken verdoofd gevoel
• Handtremoren: Oorzaken van bevingen aan hand of handen